1. Vbọ sunu vbe ọvbokhan okpia ọkpa danmwehọ ọta ọkpa na ya guan vbe asikoko na do vbe 1935?

Ọ GHAA mwẹ ọvbokhan okpia ọkpa nọ dinmwiamẹ vbe 1926, vbe ọ rre ukpo 18. Osẹe Jehova ẹre evbibiẹ ọre ghaa khin; Bible Students ẹre a ghaa tie iran vbe ẹghẹ nii. Emọ isẹn ẹre iran ghaa khin, ikpia eha, ikhuo eva. Te iran wa koko iran waan vbe odẹ ẹmwata na. Te ọvbokhan okpia na wa gha re vbe eka, ọ na vbe gha wọn vbe ayọn na ghae vbe Ugie Ayere, zẹvbe ne etẹn nikẹre vbe gha ru ẹre vbe ẹghẹ nii. Sokpan ọta ọkpa nai sẹtin mianmian ne Ọtẹn Nokpia J. F. Rutherford ya guan, nọ mwẹ uhunmwuta nọ khare wẹẹ, “Oghẹn Ne Gbii” keghi fi iziro ọghẹe werriẹ. Asikoko nọkhua na do vbe Washington, D.C., U.S.A vbe ukpo 1935 ẹre a na ya ọta na guan. De emwi ọgbọn ne etẹn ruẹre vbe asikoko nii?

2. De imamwaemwi ọgbọn ne Ọtẹn Nokpia Rutherford rhan otọ re?

² Vbe ọta ne Ọtẹn Nokpia Rutherford ya guan, ọ keghi gi emwa rẹn emwa ni gele re “agbọn ẹvbo ne ọmwa rhọkpa i sẹtin ka” ra oghẹn ne gbii ne ebe Arhie Maan 7:9 guan kaẹn. Vbene ọ te sẹ ẹghẹ nii, etẹn kegha roro ẹre wẹẹ, te oghẹn ne gbii vbe rrie ẹrinmwi, sokpan iran ma wa ya ẹkoata ga e Jehova vbene etẹn na hannọ zẹ ru ẹre. Ọtẹn Nokpia Rutherford keghi loo Evbagbẹn Nọhuanrẹn ya rhan otọre wẹẹ, oghẹn ne gbii i rrie ẹrinmwi, sokpan iran keghi re avbe ohuan ọvbehe * ọghe Kristi  ni khian miẹn uhunmwu vbe orueghe nọkhua la agbọn ọgbọn. (Arhie 7:14) Jesu khare wẹẹ: “I ye vbe mwẹ avbe ohuan ọvbehe ne ẹi re oghẹn na. I gha vbe viọ iran rre, iran gha họn urhu mwẹ, ẹghẹ nii, iran ghi do gha re oghẹn ohuan ọkpa, ọsuohuan ọkpa.” (Jọn 10:16) Avbe ohuan ọvbehe na, ọre eguọmwadia e Jehova ni khian gha rre agbọn na vbe etẹbitẹ. (Mat 25:31-33, 46, NW ) Gia ghee vbene irẹnmwi ọgbọn na, ya fi arrọọ ọghe etẹn nibun werriẹ, ya sẹ egbe ọvbokhan okpia na ka guan kaẹn sin.—Psm 97:11; Itan 4:18.

3-4. De emwi ne etẹn nibun ghi do rẹn vbe asikoko na do vbe 1935, vbekpae ayayẹro ne iran mwẹ? Vbe iran ghi ya rẹn hẹ?

³ Ọ mwẹ emwi nọ sunu vbe asikoko nii nai khian sẹtin mianmian. Vbe Ọtẹn Nokpia Rutherford ghi zẹ ya ọta guan, ọ na tama etẹn ni rrie odẹ 20,000 ni gbẹbu wẹẹ: “U gha rẹn wẹẹ uhunmwu otagbọn na ẹre u khian gha ye vbe etẹbitẹ, lahọ kpaegbe!” Ọtẹn ọkpa nọ ghaa rre uwu ẹbu vbe ẹdẹrriọ khare wẹẹ, etẹn ni kpaegbe mudia ẹre ọ bun sẹ ni ma kpaegbe. Ọtẹn Nokpia Rutherford na ghi kha wẹẹ: “Wa ghee oo! Ena ọre oghẹn ne gbii!” Ẹre etẹn hia na mu wee. Iran ni kpaegbe vbe ẹdẹrriọ na do rẹn wẹẹ, iran i rre usun emwa ne Osanobua ya orhiọn nọhuanrẹn hannọ zẹ nọ gha rrie ẹrinmwi. Vbe ẹdẹ nọ lelẹe, orhunmwu 840 ẹre ọ dinmwiamẹ vbe asikoko nii; nibun sẹ vbe iran na, keghi re avbe ohuan ọvbehe.

⁴ Ke ẹghẹ nii kpa, ọvbokhan okpia na ka guan kaẹn sin kevbe etẹn nibun ọvbehe, ma ghi gha re vbe eka, iran ma ghi vbe gha wọn vbe ayọn na ghae vbe Ugie Ayere. Ọtẹn nokpia ọkpa khare wẹẹ: “Ugie Ayere na do vbe 1935 ọre nokiekie ne I na rri eka kevbe ne I na wọn ayọn na ghae vbe Ugie Ayere. I rẹnrẹn wẹẹ, e Jehova ma ya orhiọn nọhuanrẹn hannọ mwẹ zẹ ne I gha rrie ẹrinmwi. Sokpan uhunmwu otagbọn na ẹre I khian gha ye, I ghi vbe gha rre usun emwa ne Osanobua khian loo ya ya uhunmwu otagbọn na khian e paradais.” Erriọ wa vbe gha ye vbe ekhọe ọghe etẹn nibun. (Rom 8:16, 17; 2 Kọr 1:21, 22) Ke ẹghẹ nii gha dee, te oghẹn ne gbii ghi wa muan yọ, erriọ iran vbe ya ku obọ gbe ba etẹn na hannọ zẹ, ni ghi dekẹ vbe uhunmwu otagbọn na.

5. De aro ne Jehova ya ghee emwa nẹi ghi rri eka, nẹi ghi vbe wọn ayọn vbe Ugie Ayere?

⁵ De aro ne Jehova ghi ya gha ghee emwa ni ma ghi gha re vbe eka, ni ma ghi vbe gha wọn vbe ayọn na ghae vbe Ugie Ayere ke 1935 kpa? Deghẹ ọtẹn nọ te ka rri eka vbe Ugie Ayere, na ghi do rẹn wẹẹ, e Jehova ma hannọ irẹn zẹ ghi vbo? (1 Kọr 11:28) Etẹn eso rrọọ ni te ka ru vberriọ, rhunmwuda ne iran na gha roro ẹre wẹẹ, ẹrinmwi ẹre iran rrie. Sokpan etẹn na gha do bẹghe ẹre wẹẹ, emwi ne iran ru na, ma deyọ, iran na vbe dobọ re yi, iran na ye gha ya ekhọe hia ga e Jehova, e Jehova gha ka iran ba avbe ohuan ọvbehe. Agharhemiẹn wẹẹ iran i ghi rri eka, iran i ghi vbe wọn ayọn vbe Ugie Ayere, iran ye yo Ugie Ayere, rhunmwuda ne iran na gbọyẹmwẹ ye emwi ne Jehova kevbe Jesu ru ne iran.

6. De emwi ne Jesu wẹẹ ne avbe odibosa ru?

⁶ Ne orueghe nọkhua na wa sotọ fo nẹ, ọ gha maan deghẹ ima na ziro yan emwi ne ebe Arhie Maan 7 tae vbekpa etẹn na hannọ zẹ kevbe oghẹn ne gbii. Vbe umian ne Jọn miẹn, e Jesu keghi tama odibosa ni rre igienenẹ ọghe otagbọn, ne iran da ẹhoho ọfuan yi. A keghi tama iran ne iran ghẹ sẹ ẹhoho nii rae,  vbe ẹi re te a vin ama nokiekie ye uharo ọghe etẹn na hannọ zẹ nẹ; a gha wẹẹ, a vin ama nokiekie ye iran uharo nẹ, ọni rhie ma wẹẹ, e Jehova kue yọ wẹẹ, iran da imudiase ọghe iran yi sẹ ufomwẹ. (Arhie 7:1-4) Rhunmwuda ne iran na da imudiase ọghe iran yi, iran gha deba e Kristi kha zẹvbe ọba kevbe ohẹn vbe ẹrinmwi. (Arhie 20:6) Te Jehova kevbe ẹgbẹe ọre ni rre ẹrinmwi khian wa ya oghọghọ gbe ọbokhian ne orhunmwu 144,000 na hannọ zẹ vbe iran gha sẹ ẹrinmwi.

7. Zẹvbe nọ rre ebe Arhie Maan 7:9, 10, de emwa ne Jọn miẹn vbe umian? De emwi ne iran ghaa ru? (Ghee efoto nọ rre odaro ebe na.)

⁷ Vbe Jọn ghi guan kaẹn orhunmwu 144,000 nẹ, ni re ọba kevbe ohẹn, ọ na vbe guan kaẹn emwi nọ gbe ọmwa otiti nọ bẹghe, ọni ọre oghẹn ne gbii ni miẹn uhunmwu vbe okuo Amagẹdọn. Ẹbu nogieva ne Jọn miẹn na, bun sẹ ẹbu nokaro nọ miẹn, rhunmwuda oghẹn ne gbii nai sẹtin ka ẹre iran khin. (Tie Arhie Maan 7:9, 10.) Iran keghi yọ “ogbọnmwọkpa,” ra ukpọn nọfua nọ rhie ma wẹẹ, te iran “bi egbe, ne agbọn na ghẹ mu [iran] rhia,” iran na vbe da imudiase ọghe iran yi zẹvbe eguọmwadia Osanobua kevbe erhuanegbe Kristi. (Jems 1:27) Iran kegha ya urhu nọ lae kha wẹẹ, e Jehova kevbe Oteghe Ohuan ọghẹe ighẹ Jesu miẹn iran fan nẹ. Na kha na, iran da ewanmwẹ yi mwẹ obọ, nọ rhie ma wẹẹ, ekhọe hia ẹre iran ya miẹn Jesu yi zẹvbe Ọba ne Jehova hannọ zẹ.—Yae taa Jọn 12:12, 13.

8. De emwi ne ebe Arhie Maan 7:11, 12 tae vbekpa ẹgbẹe ọghe Jehova nọ rre ẹrinmwi?

⁸ Tie Arhie Maan 7:11, 12. E Jọn gi ima rẹn wẹẹ, vbe ẹgbẹe ọghe Osanobua ni rre ẹrinmwi ghi bẹghe oghẹn ne gbii na, iran kegha ghọghọ, iran na gha rho Osanobua. Te iran khian wa gha ghọghọ vbe umian na gha mwẹ amusẹ, vbe ẹghẹ ne oghẹn ne gbii khian ya miẹn uhunmwu vbe orueghe nọkhua.

9. Zẹvbe nọ rre Arhie Maan 7:13-15, de emwi ne oghẹn ne gbii ru nia?

⁹ Tie Arhie Maan 7:13-15. E Jọn gi ima rẹn wẹẹ, te oghẹn ne gbii “họ ukpọn iran, iran keghi ye esagiẹn Oteghe Ohuan nii ya iran khian ni fua.” Ọna rhie ma wẹẹ, ekhọe ọguọmwaziro nọ hianrẹn ẹre iran mwẹ, te iran wa vbe da imudiase ọghe iran yi. (Aiz 1:18) Iran ya egbe fiohan ne Jehova, iran vbe dinmwiamẹ, iran mu ẹtin yan izọese adẹwerriegbe ọghe Jesu, erriọ iran vbe ya gu e Jehova mwẹ asikẹgbe ne khuankhuankhuan. (Jọn 3:36; 1 Pit 3:21, NW ) Ọni ẹre ọ si ẹre ne iran na sẹtin mudia ye odaro ẹkete Osanobua gha “gae asọn kevbe avan” vbe uhunmwu otagbọn na. Rhunmwuda ne iran na bun, iwinna ikporhu iyẹn nọ maan ne iran ru nia, ẹre ọ sẹ ọghe etẹn na hannọ zẹ; te iran wa rhiegbe ye iwinna na, rhunmwuda, Arriọba Osanobua ẹre ọ ru ekpataki sẹ vbe arrọọ ọghe iran.—Mat 6:33; 24:14; 28:19, 20, NW.

10. De ilẹkẹtin ne oghẹn ne gbii mwẹ? De eyan ne iran yaro yi nọ khian mwẹ amusẹ vbe egbe iran?

¹⁰ Oghẹn ne gbii ni khian miẹn uhunmwu vbe orueghe nọkhua mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, Osanobua gha ye gha gbaroghe iran rhunmwuda, “Ọmwa ne ọ tota ye ẹkete, gha lekpa ne irẹn na rre evba, degue iran.” Ẹghẹ nii, eyan ne iran yaro yi ke ẹghẹ gha dee, na guan kaẹn vbe ebe Arhie Maan 21:3, 4 ghi do mwẹ amusẹ. Ako nii khare wẹẹ: “[Osanobua] gha khiẹn ameve hia hin aro iran rre. Uwu i ghi ra gha rrọọ ọvbehe, ra akhiẹ ra obalọ.”

11-12. (a) Zẹvbe nọ rre Arhie Maan 7:16, 17, de afiangbe ni khẹ oghẹn ne gbii? (b) De emwi ne avbe ohuan ọvbehe ru vbe iran gha rrie Ugie Ayere? Vbọ ya iran ru vberriọ?

¹¹ Tie Arhie Maan 7:16, 17. Vbe ẹdẹnẹrẹ, obọ ohanmwẹ keghi da eguọmwadia Osanobua  eso, rhunmwuda ne iran i na miẹn igho ya dẹ evbare, ra rhunmwuda ne okuo na rre ẹvbo ne iran ye. Eso rre eghan rhunmwuda amuẹtinyan ọghe iran. Vbọrhirhighayehẹ, iran ni re oghẹn ne gbii keghi sọyẹnmwẹ rhunmwuda iran rẹnrẹn wẹẹ, iran gha sẹtin miẹn uhunmwu vbe agbọn Esu na, te iran khian gha miẹn evbare ikpakpa kevbe ọghe orhiọn re wọrhọwọrhọ. Ọ gha sẹ ẹghẹ na khian ya guọghọ agbọn Esu na, oghẹn ne gbii gha miẹn uhunmwu vbe “owowo” ọghe izohu e Jehova na khian hihiẹ yan emwa agbẹnvbo. Vbe iyeke ọni, Jesu ghi su emwa ni miẹn uhunmwu gha rrie ehe ne “amẹ ẹfe” ra amẹ ọghe arrọọ etẹbitẹ ye. Muẹn roro, ayayẹro nọ hiunsi ne oghẹn ne gbii mwẹ. Ẹi re avbiẹ emwa ẹre ọ he wulo ke na ya bu agbọn tua agbọn gha dee; sokpan nọ ne oghẹn ne gbii, iran i khian wu hiehie deghẹ iran na da imudiase ọghe iran yi!—Jọn 11:26.

¹² Avbe ohuan ọvbehe wa mwẹ ayayẹro nọ hiunsi, ọni ẹre ọ si ẹre ne iran na kpọnmwẹ e Jehova kevbe Jesu! Agharhemiẹn wẹẹ iran i rrie ẹrinmwi, ọni ma rhie ma wẹẹ, emwa na hannọ zẹ, ẹre ọ hiunsi sẹ iran vbe odaro e Jehova. Ai miẹn nẹi khian sẹtin rhie urhomwẹ gie Osanobua kevbe Kristi vbe ẹbu eva na. Odẹ ọkpa ne iran ya ru ọna, ọre ne iran na rrie Ugie Ayere.

13-14. Vbọzẹe nọ na khẹke ne etẹn hia gha yo Ugie Ayere?

¹³ Ke ukpo eso gha dee, vbuwe emwa hia ni si egbe koko do Ugie Ayere, ibozẹghẹ ẹre ọ rri eka, ẹre ọ vbe wọn ayọn na ghae. Ọni nọ wẹẹ, vbuwe iko hia ni rre uhunmwu otagbọn na, kpaikpai ẹre a na miẹn emwa ni rri eka kevbe ni wọn ayọn vbe Ugie Ayere. Nibun sẹ vbe emwa ni rrie Ugie Ayere yaro yọ wẹẹ, uhunmwu otagbọn na ẹre iran khian gha ye. Vbọ ghi zẹe ne iran na rrie Ugie Ayere? Gia ya inọta ọkpa rhie ewanniẹn yọ. Vbọzẹe ne emwa na yo orọnmwẹ ọghe ọsie iran, agharhemiẹn wẹẹ ẹi re iran ẹre ọ ru orọnmwẹ? Rhunmwuda, iran hoo ne iran rhie ẹre ma wẹẹ, iran hoẹmwẹ ọsie iran nii kevbe wẹẹ, iran rre ọre iyeke. Ọna ẹre ọ vbe ya avbe ohuan ọvbehe rrie Ugie Ayere, ne iran mieke na rhie ẹre ma wẹẹ iran hoẹmwẹ e Kristi kevbe etẹn na hannọ zẹ, kevbe wẹẹ, iran ye iran ike. Te iran vbe yae rhie ẹre ma wẹẹ, iran  gbọyẹmwẹ ye izọese adẹwerriegbe ọghe Jesu, nọ zẹe ighẹ ẹkpotọ kie ne iran ya gha rre agbọn na vbe etẹbitẹ.

¹⁴ Emwi ọvbehe ne kpataki nọ ya iran yo Ugie Ayere, ọre ne iran mieke na họn ẹmwẹ ne Jesu. Vbe asọn ne Jesu mu Ugie Ayere na gbọọ, ọ na tama avbe ukọ ọghẹe wẹẹ: “Wa gha ru ọna ya ye mwẹ rre.” (1 Kọr 11:23-26) Nọnaghiyerriọ, vbe ẹi re te etẹn na hannọ zẹ hia kpa hin agbọn na rre nẹ, te avbe ohuan ọvbehe khian ye gha yo Ugie Ayere. Uhiẹn, te iran kue vbe tie emwa, ne iran do deba iran do Ugie Ayere na.

15. Vbe ima khian ya rhie urhomwẹ ne Osanobua kevbe Kristi hẹ vbe Ugie Ayere?

¹⁵ Ẹkpotọ keghi kie ne ima vbe Ugie Ayere, ne ima ya so ihuan urhomwẹ gie Osanobua kevbe Kristi kevbe ne ima ya na erhunmwu kugbe. Ọta na khian ya guan vbe Ugie Ayere vbe ukpo na ọre, “Gbọyẹmwẹ Ye Emwi Ne Osanobua Kevbe Kristi Ru Nuẹ!” Ọta na gha ya ima gbọyẹmwẹ ye emwi ne Jehova kevbe Kristi ru ne ima sayọ. A ghaa mu eka kevbe ayọn lẹga, ọ ghi gha ye ima ẹre rre vbekpa egbe kevbe esagiẹn ọghe Jesu. Ma ghi gha yerre vbene Jehova ya kue ne Ovbi ẹre do wu ne ima, ne ima mieke na gha rrọọ vbe etẹbitẹ. (Mat 20:28) Ai miẹn ọmwa nọ hoẹmwẹ e Jehova kevbe Jesu nẹi hoo nọ yo Ugie Ayere.

16. Etẹn na hannọ zẹ hiunsi sẹ avbe ohuan ọvbehe ra? Rhan otọ re.

¹⁶ Aro ọkpa ẹre Jehova ya ghee etẹn na hannọ zẹ kevbe avbe ohuan ọvbehe; ọ ma hoẹmwẹ ẹbu ọkpa sẹ nọkpa. Rhunmwuda, arrọọ ọghe Ovbi ẹre nọ ghaan ẹre ọ ya dẹ ehia werriegbe. Emwi nọ ya ẹbu eva na lughaẹn, ọre ayayẹro ne iran mwẹ. Sokpan ọkpa nọ, te ọ khẹke ne ẹbu eva na, da imudiase ọghe iran yi ya sẹ ufomwẹ. (Psm 31:23) Yerre wẹẹ, iyobọ ne dọmwadẹ ọghẹe gualọ, ẹre Osanobua loo orhiọn nọhuanrẹn ya rhie nẹẹn, ọ gha khọnrẹn nọ gha re ọtẹn na hannọ zẹ ra ẹi re ọre.

17. De emwi ne etẹn na hannọ zẹ ni ghi dekẹ vbe agbọn na yaro yi?

¹⁷ A ma biẹ etẹn na hannọ zẹ biẹ ayayẹro ne iran mwẹ. Osanobua ẹre ọ rhie ẹre ye iran ekhọe. Iran keghi mu ayayẹro na roro, iran na erhunmwu vbekpae re, erriọ iran vbe ya yaro ye ẹghẹ nọ khian ya sẹ iran obọ. Sokpan iran ma rẹn vbene egbe orhiọn ọghe iran khian gha ye hẹ, vbe iran gha sẹ ẹrinmwi nẹ. (Fil 3:20, 21; 1 Jọn 3:2) Ọrheyerriọ, iran rhie aro tua ẹghẹ ne iran khian ya miẹn e Jehova, Jesu, avbe odibosa kevbe etẹn na hannọ zẹ nikẹre vbe ẹrinmwi. Iran ghi vbe gu iran gha rre odọ.

18. De emwi ne avbe ohuan ọvbehe yaro yi?

¹⁸ Avbe ohuan ọvbehe yaro yọ wẹẹ te iran  khian gha rre agbọn na vbe etẹbitẹ. Vbene ẹmwata, ai miẹn ọmwa nẹi hoo nọ gha rrọọ vbe etẹbitẹ; evba biẹ ọmwa biẹ nọ. (Asan 3:11, NW ) Iran yaro ye ẹghẹ ne Osanobua khian ya loo iran ya ya uhunmwu otagbọn na khian e paradais. Ẹghẹ nii, iran ghi gha mwẹ ugbo kevbe owa ọghe obọ iran, iran ghi vbe sẹtin koko ivbi iran vbe agbọn ne emianmwẹ i ye. (Aiz 65:21-23) Iran ghi vbe gha mu okhian yo uhunmwu oke, ẹgbo, okun kevbe ehe ughughan vbe otagbọn hia, ne iran mieke na bẹghe emwi ughughan ne Jehova yi. Nọ ghi sẹ iran ọyẹnmwẹ sẹ, ọre ne iran na rẹn wẹẹ, ọ gha sẹ ẹghẹ nii, asikẹgbe ne iran gu e Jehova mwẹ ghi gha wegbe yọ vbe ẹdẹgbegbe.

19. De ẹkpotọ nọ kie ne ima vbe Ugie Ayere? De ẹghẹ na khian ya do Ugie Ayere vbe ukpo na?

¹⁹ Emwi ne Jehova mwamwa khẹ eguọmwadia re hia vbe odaro i gia gie! (Jer 29:11) Ugie Ayere keghi kie ẹkpotọ ne dọmwadẹ ima, ne ima ya rho Osanobua kevbe Kristi ye emwi hia ne iran ru, nọ zẹe ighẹ ima mwẹ ayayẹro ọghe arrọọ etẹbitẹ. Ẹghẹ hia ẹre Ivbiotu e Kristi ya si egbe koko, sokpan Ugie Ayere na do vbe ukpo ukpo, ẹre ọ ghi ru ekpataki sẹ. Ẹdẹ Satọde, March 27, 2021 ẹre a khian do Ugie Ayere vbe ovẹn gha dero nẹ. Te etẹn hia khian wa do Ugie Ayere ọghe ukpo na vbe ehe ne iran rhirhi gha ye, ke etẹn ni rre ẹvbo ne arriọba na zẹ iran kpokpo, ya sẹ egbe etẹn ni rre uwu eghan. E Jehova kevbe ẹgbẹe ọre nọ rre ẹrinmwi gha wa ghọghọ vbe iran gha bẹghe ẹre wẹẹ, u do Ugie Ayere ọghe ukpo na, ọre te u deba iko ruẹ, ra ẹbu ra uwẹ ọkpa nọ. Erhunmwu ne ima na, ọre ne ima hia sọyẹnmwẹ Ugie Ayere ọghe ukpo na!