1. De emwi ne Jehova hoo na ru vbe ẹdẹnẹrẹ?

 EMWI ne Osanobua gualọ, ọre na kporhu iyẹn nọ maan la ehe hia vbe uhunmwu otagbọn na vbe ẹdẹnẹrẹ. (Mak 13:10; 1 Tim 2:​3, 4) Iwinna e Jehova na khin, te iwinna na wa kakabọ ru ekpataki, ọni ẹre ọ si ẹre nọ na muẹn ye obọ Ovbi ẹre. Ma mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jesu gha sẹtin dia iwinna na vbene Jehova gualọ ọre yi, vbene agbọn na te sẹ ufomwẹ.​—Mat 24:14.

2. De emwi ne ima khian guan kaẹn vbe ako iruẹmwi na?

² Vbe ako iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn vbene Jesu ya loo “ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan kevbe nọ fuẹro” ya kpemehe emwi ughughan, nọ ya emwa sikẹ e Jehova sayọ. Ọ vbe ya iran dia eguọmwadia e Jehova, ya kporhu iyẹn nọ maan. Ẹghẹ ne ima ye na, ẹre iwinna na ghi ya de otọ sẹ. (Mat 24:45) Ma gha vbe guan kaẹn emwi nọ khẹke ne dọmwadẹ ima ru, ne ima ya ya egbe ba e Jesu kevbe ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan.

3. De asẹ na rhie ne Jesu?

³ E Jesu dia iwinna ikporhu iyẹn nọ maan. Vbe ima ya rẹn ọna hẹ? Vbene Jesu te kpa gha rrie ẹrinmwi, ọ keghi gu erhuanegbe ẹre eso guan vbe uhunmwu oke Galili. Ọ na tama iran wẹẹ: “A rhie asẹ hia ni rre ẹrinmwi kevbe agbọn na mẹ nẹ.” Ọ na vbe kha wẹẹ: “Uwa gha khian, ne uwa ya ya emwa ni rre agbẹnvbo hia khian erhuanegbe mwẹ.” (Mat 28:​18, 19) Nọnaghiyerriọ, ọkpa vbe usun iwinna ne Jehova mu ne Jesu, ọre nọ gha dia iwinna ikporhu iyẹn nọ maan.

4. Vbọ ya ima rẹn wẹẹ, e Jesu ye dia iwinna ikporhu iyẹn nọ maan vbe ẹdẹnẹrẹ?

⁴ E Jesu khare wẹẹ, “agbẹnvbo hia” ẹre a khian na kporhu  iyẹn nọ maan na, kevbe wẹẹ te irẹn khian gu erhuanegbe irẹn gha rrọọ “vbe ẹghẹ hia, rhinrin ya sẹ ufomwẹ agbọn.” (Mat 28:20) Avbe ẹmwẹ na rhie ẹre ma wẹẹ, te Jesu khian ye gha dia iwinna ikporhu iyẹn nọ maan na, do sẹ ẹghẹ ọghe ima.

5. De iwinna ne ima ru vbe ẹdẹnẹrẹ, nọ ya ẹmwẹ akhasẹ nọ rre ebe Psalm 110:3 sẹ?

⁵ E Jesu ma gha si osi wẹẹ, ai khian miẹn emwa nibun ni khian ru iwinna ikporhu iyẹn nọ maan na vbe ẹdẹ okiekie ẹdẹ. Ọ rẹnrẹn wẹẹ, ẹmwẹ akhasẹ ne ọsian ọkpa tae yotọ gha sẹ. Nọ khare wẹẹ: “Ẹdẹ ne u gha gu avbe eghian ruẹ gbinna, emwa ruẹ gha ya ekhọe obọ iran rhie egbe ladian.” (Psm 110:3) Adeghẹ u mwẹ obọ vbe iwinna ikporhu na, ọ rhie ma wẹẹ, u ku obọ gbe ba e Jesu kevbe ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan, ne ẹmwẹ akhasẹ na mieke na sẹ. Agharhemiẹn wẹẹ, iwinna na wa mwẹ alaghodaro, ma wa vbe miẹn ọlọghọmwa eso.

6. Vbọ re ọkpa vbe usun ọlọghọmwa ne ima miẹn vbe iwinna ikporhu vbe ẹdẹnẹrẹ?

⁶ Ọkpa vbe usun ọlọghọmwa ne ima miẹn vbe iwinna na, ọre ne emwa na zẹ ima kpokpo. Avbe emwa okeke, ọkaolotu ugamwẹ, kevbe emwa ni rre ukpo arriọba, keghi ta ohoghe ma emwa vbekpa iwinna ikporhu ne ima ru. Adeghẹ emwa ima vbe uwu ẹgbẹe, avbe ọse, kevbe emwa ne ima gba winna na ya ohoghe na yi, iran sẹtin gha kpikpi ima, ne ima ghẹ ghi ga e Jehova kevbe ne ima ghẹ ghi kporhu. Vbe ẹvbo eso, iran keghi kpee ohan ye etẹn ima egbe, iran sẹtin werriẹ aro nọ khọọ daa iran, avbe olakpa sẹtin vbe mu iran, uhiẹn iran sẹtin kue mu iran khui ye eghan. Ọna i zẹdẹ kpa ima odin, rhunmwuda e Jesu ka tae yotọ wẹẹ: “Agbẹnvbo hia ghi gha khẹko uwa rhunmwuda mwẹ.” (Mat 24:9) Ne emwa na khẹko ima rhie ẹre ma wẹẹ, eguọmwadia e Jehova ma gele khin. (Mat 5:​11, 12) Esu ẹre ọ rre iyeke emwi hia ni sunu na. Sokpan Esu ma sẹ emwi rhọkpa vbe eke ne Jesu ye! E Jesu wa ru iyobọ ne ima ya kporhu iyẹn nọ maan na, ma emwa vbe agbẹnvbo hia. Vbe ima ya rẹn hẹ?

7. De emwi nọ ya ima rẹn wẹẹ, emwi nọ rre ebe Arhie Maan 14:​6, 7 wa sunu vbe ẹdẹnẹrẹ?

⁷ Ọlọghọmwa ọvbehe ne ima miẹn, ọre wẹẹ, vbe ima ghaa rre ikporhu, ima keghi dekun emwa ughughan ni zẹ urhuẹvbo ne ima i gua zẹ. Sokpan, vbe umian ne Jesu mu ma ukọ e Jọn, ọ keghi gi ima rẹn wẹẹ, urhuẹvbo ughughan ẹre a khian ya gha kporhu iyẹn nọ maan vbe ẹghẹ ne ima ye na. (Tie Arhie Maan 14:​6, 7.) Odẹ vbo? Ma keghi hia vbene ẹtin ima sẹ, ne ima kporhu ma emwa nibun. Vbe ẹdẹnẹrẹ, emwa nibun vbe uhunmwu otagbọn gha miẹn ebe ughughan ni rhan otọ e Baibol tie vbe wẹbsait ọghomwa nọ re jw.org, vbe urhuẹvbo nọ gberra 1,000! A keghi kpasẹ yọ na zedu ebe na tie ẹre, Sọyẹnmwẹ Arrọọ Vbe Etẹbitẹ! ghee urhuẹvbo 700. Ebe na ọre ebe ne ima wa loo ya maa emwa emwi! A wa vbe ru e vidio ughughan ladian ni ru iyobọ ne avbe ayin ehọ kevbe ebe ughughan ni ru iyobọ ne avbe arhuaro ya sikẹ e Jehova. Ẹmwẹ akhasẹ nibun ni rre Baibol wa gele sẹ vbe ẹdẹnẹrẹ. Emwa nibun “ni ke agbẹnvbo ughughan rre” wa ruẹ “urhuẹvbo nọhuanrẹn,” nọ re ẹmwata nọ rre uwu e Baibol. (Zẹk 8:23; Zẹf 3:9) E Jesu Kristi ẹre ọ zẹe ighẹ ena hia mwẹ uhunmwu.

8. De vbene iwinna ikporhu iyẹn nọ maan ne ima ru he ya biẹ ọmọ esi hẹ?

⁸ Vbe ẹdẹnẹrẹ, ọ gberra orhunmwu 8,000,000 ni rre otu e Jehova vbe otọ ẹvbo 240, emwa arriaisẹn nibun ẹre ọ vbe dinmwiamẹ vbe ukpo ukpo! Nọ ghi wa ru ekpataki sẹ ọre wẹẹ, emwa ni da dinmwiamẹ na, keghi fi  uyinmwẹ iran werriẹ ne iran mieke na gha mwẹ uyinmwẹ nọ khẹke Ivbiotu e Kristi. (Kọl 3:​8-10) Nibun te ka gha mwẹ obọ vbe uyinmwẹ alamoghẹ, iran vbe gha gbinna, iran vbe gha gbe ewanmwẹ ghee obọ ọkpa, eso vbe gha roro ẹre wẹẹ, ẹvbo ọghe iran ẹre ọ maan sẹ ọghe emwa ọvbehe, sokpan iran keghi fi werriẹ. Iran i ghi “mu egbe okuo” zẹvbe ne ebe Aizaia 2:4 tae yotọ. Zẹvbe ne ima ya hia ne ima gha mwẹ uyinmwẹ nọ khẹke Ovbiotu e Kristi, emwa sẹtin lekpa uyinmwẹ esi ọghe ima do gha ga Osanobua, ma gha ru vberriọ te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma lele Jesu Kristi ne ọkaolotu ọghe ima. (Jọn 13:35; 1 Pit 2:12) Ẹi re ẹtin obọ ima ma ya ru ena hia, e Jesu Kristi ẹre ọ ru iyobọ ne ima.

9. Zẹvbe nọ rre ebe Matiu 24:​45-47, de emwi ne Jesu wẹẹ ọ khian sunu vbe ẹghẹ okiekie ẹdẹ?

⁹ Tie Matiu 24:​45-47. E Jesu tae yotọ wẹẹ vbe ẹdẹ okiekie ẹdẹ, irẹn gha mu iwinna ne “ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan kevbe nọ fuẹro,” ne iran gha kpemehe emwi nọ gha ya emwa sikẹ Osanobua. Ma rẹnrẹn wẹẹ, te ọviẹn na, khian wa ya egbe hia rhiegba ye iwinna na vbe ẹdẹnẹrẹ. Erriọ wa gele ye zẹẹ. Ikpia eso vbe uwu etẹn na hannọ zẹ, ẹre ọkaolotu ọghomwa loo ya kpemehe emwi ughughan “vbe ẹghẹ nọ khẹke,” nọ gha ya eguọmwadia Osanobua kevbe emwa ni hoo ne iran do gae sikẹ ọre sayọ. Iran i gbagba ẹre ye ima egbe, ne ima yaeyi ighẹ emwi ne iran maa ima re. (2 Kọr 1:24) Nọghayayerriọ, iran rẹn wẹẹ, e Jesu ọre “ọkaolotu kevbe nọ khaemwisẹ” yan emwa rẹn.​—Aiz 55:4.

10. Vbe uwu avbe ebe ni rre efoto nọ rre odukhunmwu, de nọ ru iyobọ nuẹn ya do ga e Jehova?

¹⁰ Ke ukpo 1919 gha dee, ẹre ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan ke kpemehe emwi ughughan, nọ gha ru iyobọ ne emwa ni hoo ne iran rẹn e Jehova, ya ruẹ vbekpa ẹre. Vbe ukpo 1921, ọviẹn  nọ gia mu ẹtin yan keghi rhie ebe ọkpa ladian na tie ẹre The Harp of God, ebe na keghi ru iyobọ ne emwa ni hoo ne iran ga Osanobua, ya rẹn otọ imamwaemwi e Baibol eso, nẹi lọghọ na rẹn otọ ẹre. Zẹvbe ne ẹghẹ ya khian, iran keghi rhie ebe nibun ọvbehe ladian. De ebe nọ ru iyobọ nuẹn ya dọ rẹn e Jehova kevbe nọ vbe ya ruẹ hoẹmwẹ ọnrẹn? “Let God Be True” nọ ra, ra The Truth That Leads to Eternal Life, ra You Can Live Forever in Paradise on Earth, ra Knowledge That Leads to Everlasting Life, ra What Does the Bible Really Teach? ra De Emwi Ne Baibol Gha Sẹtin Maa Ima Re? ra ebe ọgbọn nọ da ladian na tie ẹre Sọyẹnmwẹ Arrọọ Vbe Etẹbitẹ! Te avbe ebe na wa rre ye ẹghẹ, te iran wa ru iyobọ ne emwa ya do rẹn e Jehova.

11. Vbọzẹ nọ na khẹke, ne ima ye gha ruẹ vbekpa e Jehova kevbe Baibol?

¹¹ Ẹi re emwa ọgbọn ọkpa, ẹre ọ khẹke nọ gha mwẹ irẹnmwi nọ dinmwi vbekpa e Jehova kevbe Baibol. Ma hia ẹre ọ khẹke nọ gha mwẹ irẹnmwi na. Ukọ e Pọl khare wẹẹ: “Evbare nọ wegbe, ọghe avbe eniwanrẹn nọ.” Ọ na vbe rhie tẹ wẹẹ, adeghẹ ima na gha ya emwi ne ima ruẹ vbe Baibol ru emwi, ọ gha ru iyobọ ne ima ya rẹn “alughaẹn nọ rre emwi nọ maan kevbe nẹi maan.” (Hib 5:14) Rhunmwuda uyinmwẹ esakan kevbe uyinmwẹ dan nibun ọvbehe ne emwa yin, ọ sẹtin gha lọghọ ne ima gha ya ilele ọghe Jehova ru emwi. Sokpan e Jesu keghi kpemehe emwi hia ne ima gualọ, nọ gha ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ. E Baibol nọ re Ẹmwẹ Ọghe Osanobua, ẹre ima na miẹn avbe adia na. Ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan, ẹre Jesu loo ya kpemehe emwi nọ gha ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ.

12. Zẹvbe ne Jesu ru ẹre, de vbene ima he ya ya ọghọ ye eni Osanobua?

¹² Zẹvbe ne Jesu ru ẹre, te ima wa loo eni Osanobua zẹvbe nọ khẹke. (Jọn 17:​6, 26) Vbe igiemwi, ukpo 1931 ẹre ima suẹn gha ya Osẹe Jehova wan egbe, ọna rhie ẹre ma wẹẹ,  aro nọ ghaan ẹre ima ya ghee eni Osanobua kevbe wẹẹ, ma hoo ne emwa rẹn ima ginnaẹn. (Aiz 43:​10-12) Ke uki October kpa vbe ukpo nii, ẹre a ke suẹn gha gbẹn eni Osanobua ye odaro ebe Owa Ọkhẹ ni ladian. Deba ọni, vbe New World Translation of the Holy Scriptures, te a wa rhie eni Osanobua ye ehe nọ khẹke nọ gha ye. Ọna keghi lughaẹn ne emwi ne avbe esọsi nibun ru, iran keghi rhie eni e Jehova hin e Baibol ne iran zedu ẹre rre!

13. Vbọ ya ruẹ rẹn wẹẹ, e Jesu loo “ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan kevbe nọ fuẹro” vbe ẹdẹnẹrẹ? (Jọn 6:68)

¹³ “Ọviẹn nọ gia mu ẹtin yan kevbe nọ fuẹro,” ẹre Jesu loo ya si eguọmwadia ẹre koko la otu ọkpa vbe uhunmwu otagbọn, ne iran mieke na gha rhie ugamwẹ nọhuanrẹn ne Jehova. Vbọ ye ruẹ hẹ ne u na rre otu na? Egbọre ẹmwẹ ne ukọ e Pita tama e Jesu ẹre u khian vbe ta, nọ na wẹẹ: “Nọyaẹnmwa, de ọmwa ne ima ra bu? Uwẹ ẹre ọ mwẹ ẹmwẹ nọ rhie arrọọ etẹbitẹ ne ọmwa.” (Jọn 6:68) De eke ne ima gha te gha ye, akpawẹ ima i rre otu na? Otu na ẹre Kristi loo ya kpemehe emwi ughughan nọ gha ya ima sikẹ e Jehova sayọ. Ọ vbe maa ima vbene ima khian ya gha kporhu ẹse. Ọ vbe ru iyobọ ne ima, ya gha mwẹ uyinmwẹ nọ khẹke Ivbiotu e Kristi, ne ima mieke na sẹtin ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova.​—Ẹfis 4:24.

14. De afiangbe ne u he miẹn vbe uwu ẹghẹ e COVID-19 na, rhunmwuda ne u na rre otu e Jehova?

¹⁴ Emwi nọ wegbe gha sunu, e Jesu keghi dia ima, ne ima mieke na rẹn emwi nọ khẹke ya ru. Ma wa miẹn ere vbe adia ne Jesu Kristi rhie ne ima, vbe ẹghẹ e COVID-19 ne ima ye na. Emwa nibun ma rẹn emwi ne iran khian ru vbe emianmwẹ na da suẹn, sokpan e Jesu keghi loo Ẹbu Nọ Su ya rhie adia nọ khẹke ne ima. A keghi tama ima ne ima gha loo e face mask vbe ima ghaa rrie orere kevbe ne ima  ghẹ gha sikẹ emwa gbe. A keghi tama ediọn ne iran gha nọ ẹmwẹ etẹn vbe ẹghẹ hia, ne iran mieke na rẹn iyobọ ne iran gualọ, kevbe ne iran mieke na sẹtin ru iyobọ ne iran, ne iran ye gha ga e Jehova. (Aiz 32:​1, 2) Ma wa vbe miẹn adia kevbe igiọdu vbe ayahọmwaehọ nọ ke obọ Ẹbu Nọ Su rre.

15. De vbene otu wẹẹ ne ima ya gha yo iko hẹ kevbe de vbene iran wẹẹ, ne ima ya gha kporhu vbe ẹghẹ e COVID-19? De afiangbe ne ima he miẹn?

¹⁵ Vbe uwu ẹghẹ e COVID-19 na, otu vbe rhie adia ne ima, ọghe vbene ima khian ya gha do iko kevbe vbene ima khian ya gha kporhu hẹ. Ọ ma zẹdẹ kpẹẹ vbe otọ, a ke ru emwamwa ọghe vbene ima khian ya gha ya intanẹt do iko, asikoko nekherhe kevbe asikoko nọkhua. Efoni kevbe elẹta na gbẹn gie emwa, ẹre ima ghi mobọ loo ya kporhu nian. E Jehova wa gele fiangbe ẹrhiọn ne ima loo. Abotu nibun gi ima rẹn wẹẹ, te etẹn ni ghi ya iyẹn wewe ghi wa muan yọ. Iwinna ikporhu ọghe etẹn nibun wa biẹ ọmọ esi vbe ẹghẹ ne ima wa ye na.​—Ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ “ E Jehova Wa Fiangbe Iwinna Ikporhu Iyẹn Nọ Maan Ọghe Ima.”

16. De ilẹkẹtin ne ima mwẹ?

¹⁶ Rhunmwuda adia ne otu rhie ne ima, emwa eso sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, otu mu emwi gogogo gbe. Sokpan aro ima da ẹre nẹ wẹẹ, ẹwaẹn wa gele rre avbe adia na. (Mat 11:19) Ma ghaa muẹn roro odẹ ne Jesu ya gbaroghe emwa rẹn, ọ gha ya ima gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, ọ gha khọnrẹn ne emwi wegbe vbe odaro, e Jehova vbe Jesu i khian sẹ ima rae.​—Tie Hibru 13:​5, 6.

17. De vbene ọ ye ruẹ hẹ ne u na rẹn wẹẹ, e Jesu Kristi ẹre ọ su ima?

¹⁷ U miẹn egie ne ima ye, ne ima na rre ototọ e Jesu ne ọkaolotu ima! Otu ne emwa ni zẹ urhuẹvbo ughughan kevbe emwa ni ke ẹvbo ughughan rre na ru emwi kugbe, ẹre ima ye. Otu kpemehe emwi ughughan nọ gha ya ima sikẹ e Jehova sayọ, iran vbe maa ima re vbene ima khian ya gha kporhu iyẹn nọ maan ẹse. Erriọ ẹre otu na vbe ya ru iyobọ ne dọmwadẹ ima, ne ima sẹtin gha mwẹ uyinmwẹ nọ khẹke Ovbiotu e Kristi kevbe ne ima gha hoẹmwẹ emwa ọvbehe. Ọ khẹke ne ọyẹnmwẹ gha sẹ ima wẹẹ, e Jesu Kristi ọre ọkaolotu ima!