1-2. De emwi ne ọgbenbe ọkpa tae? De emwi ne ima khian ziro yan vbe ako iruẹmwi na?

VBE ẹdẹnẹrẹ, ẹbo emwa nibun keghi kha wẹẹ, iran ya Jesu yi, sokpan iran i ya imamwaemwi ọghẹe ru emwi. (2 Tim 4:3, 4) Ọgbenbe ọkpa khare wẹẹ: “Adeghẹ ‘Jesu’ ọvbehe na gha rre agbọn vbe ẹdẹnẹrẹ, ọ na vbe gha maa emwa emwi vbene Jesu nọ ka rrie agbọn vbe ya gha maa emwa emwi . . . , ma gha vbe he ẹre ra, vbene emwa vbe he Jesu vbe ukpo arriaisẹn eva nọ gberra ra? . . . Ewanniẹn ọnrẹn ọre: Ẹẹn, erriọ ima khian wa ru ẹre zẹẹ.”

² Emwa nibun vbe orre nokaro bẹghe iwinna ọyunnuan ne Jesu ru, iran vbe họn ẹmwẹ ne ọ ghaa maa emwa re, sokpan iran ma mu ẹtin yan rẹn. Vbọsiẹ? Vbe ako iruẹmwi nọ lae, ma ziro yan emwi enẹ nọ ya emwa he Jesu vbe iran họn ẹmwẹ ne ọ tae kevbe vbe iran miẹn emwi ne ọ ru. Nia gi ma ziro yan emwi enẹ ọvbehe. Ma gha vbe bẹghe emwi nọ si ẹre ne emwa i na miẹn emwa ni lele ukpowẹ ọghe Jesu yi vbe ẹdẹnẹrẹ, kevbe emwi nọ khian ru iyobọ ne ima, ne emwi rhọkpa ghẹ mu idobo ye ugamwẹ ne ima rhie ne Jehova.

3. De emwi ne Jesu ru, nọ ya emwa eso he ẹre?

³ Vbe Jesu rre agbọn, emwa ughughan ẹre ọ ghaa gu muobọ. Ọ ghaa gu avbe ọdafẹn kevbe emwa ni rre ọdakha rri evbare, erriọ vbe gha mwẹ ẹghẹ ne ivbiogue kevbe emwa na ya obọ yẹnyẹn mu otọ. Ọ vbe gha mwẹ agiẹngiẹn daa emwa na ghaa tie ẹre emwa orukhọ. Rhunmwuda ọni, emwa eso ni roro ẹre wẹẹ iran maan sẹ emwa ọvbehe, ma miẹn Jesu yi. Iran na ghi nọ erhuanegbe Jesu wẹẹ: “Vbe a na miẹn hẹ yi ighẹ, uwa vbe iran ni koko igho uhunmwu kevbe iran ne ẹwobi ọre ọ gba re gba  da?” Ẹre Jesu na tama iran wẹẹ, “Emwa ne egbe rran rẹn i bu ọbo, sokpan iran ni khuọnmwi. Ẹi re avbe adazẹ ọre I rre to do tie, sokpan iran ne ẹwobi, ne iran fi uyinmwẹ werriẹ.”—Luk 5:29-32.

4. Zẹvbe ne akhasẹ ighẹ Aizaia tae yotọ, vbọ te khẹke ne Ivbi e Ju rẹn vbekpa e Mẹzaia?

⁴ De emwi ne Evbagbẹn Nọhuanrẹn khare? A te miẹn wẹẹ e Mẹzaia rre, akhasẹ ighẹ Aizaia tae yotọ nẹ wẹẹ, emwa nibun i khian miẹn ọnrẹn yi. Ọ wẹẹ: “Ma zaan rẹn, a keghi vbe he ẹre yotọ . . . A ma miẹn orhiọnkpa ne ọ vbe tọn aro mu ghe ẹre, ma keghi wa yangbe ẹre vbene a gha kha ighẹ, ẹi re emwi rhọkpa.” (Aiz 53:3) Ọ te khẹke ne Ivbi e Ju ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ nii rẹn wẹẹ, emwa i khian miẹn Mẹzaia yi, rhunmwuda a ka tae yotọ nẹ.

5. De aro ne emwa nibun ya ghee erhuanegbe Jesu vbe ẹdẹnẹrẹ?

⁵ Egbe emwi vbenian sunu vbe ẹdẹnẹrẹ ra? Ẹẹn. Emwa ni fe ya obọ mu iso, emwa na họn usi ẹre rre, kevbe emwa ne emwa nagbọn ghee wẹẹ ọ mwẹ ẹwaẹn, gha do deba esọsi ọghe ọkaolotu ugamwẹ nibun, ẹgiẹgiẹ ẹre iran ya miẹn iran yi. Te iran ye kue ne emwa vbenian gha rre esọsi iran, ọ gha khọnrẹn ne iran gha ru emwi ni sọnnọ Osanobua. Sokpan iran gha miẹn eguọmwadia e Jehova ni ya ilele ọghe Baibol ru emwi, iran ghi gha ya aro gbe iran re, rhunmwuda agbọn ma ka iran yọ. Ẹi khabe ne Pọl na kha wẹẹ, emwa ne “agbọn i ka yọ” ẹre Osanobua zẹ. (1 Kọr 1:26-29) Vbọrhirhighayehẹ, aro nọ ghaan ẹre Jehova ya ghee eguọmwadia ẹre hia.

6. Zẹvbe nọ rre ebe Matiu 11:25, 26, vbe ima khian ya ya egbe tae Jesu hẹ?

⁶ De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima? (Tie Matiu 11:25, 26.) Ghẹ gi aro ne emwa ya ghee emwa ọghe Osanobua fi ruẹ ekhọe werriẹ. Gha mwẹ ọnrẹn vbe ekhọe wẹẹ, emwa ni mu egbe rrie otọ, ẹre Jehova loo ya ru iho ọghẹe. (Psm 138:6) U ghi vbe muẹn roro, emwi nibun ne Jehova he ya iran fiangbua, agharhemiẹn wẹẹ agbọn ma ka iran yọ.

7. Vbọzẹe ne Jesu na tie avbe Farisi emwa agabagebe? De emwi ne iran ghi ru?

⁷ E Jesu keghi tama avbe ọkaolotu ugamwẹ ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ nii wẹẹ, ohoghe ẹre iran maa emwa re, vbene ohan ma na muẹn. Vbe igiemwi, e Jesu keghi gi emwa rẹn wẹẹ, emwa agabagebe ẹre avbe Farisi khin, rhunmwuda, iwinna obọ na kpe ẹre ọ ru ekpataki ne iran sẹ, ne iran gbaroghe evbibiẹ iran. (Mat 15:1-11) Ọ gha kẹ, odẹ ne Jesu ya gu iran guan, kpa erhuanegbe ẹre odin. Ọna ẹre ọ si ẹre ne iran na nọ e Jesu wẹẹ: “U rẹnrẹn ighẹ ẹmwẹ ne u tae wan wa kakabọ fian avbe Farisi egbe rhie?” Ẹre Jesu na wanniẹn tama iran wẹẹ, “Erhan i ke erhan ne Erha mwẹ ne ọ rre ẹrinmwi ma kọ, te a ra vbọlọ ehia kua. Ghẹ zẹ ye iran re. Arọndẹ ni rhuaro ẹre iran khin. Arhuaro gha rhie arhuaro la odẹ, uye iran eva ra kharha yi.” (Mat 15:12-14) E Jesu ma rhunmwuda ohu nọ ghaa mu avbe ọkaolotu ugamwẹ da unu kuẹn, nẹ ghẹ ghi ta ẹmwata.

8. De vbene Jesu ya gi emwa rẹn wẹẹ, ẹi re ugamwẹ hia ẹre Osanobua kpasẹ yi?

⁸ E Jesu vbe vẹ ọre rua, avbe imamwaemwi ohoghe, ne avbe ọkaolotu ugamwẹ ghaa maa emwa re. Ọ ma kha wẹẹ, ugamwẹ hia ẹre Osanobua kpasẹ yi. Nọghayayerriọ, ọ na guan kaẹn odẹ ne gbodoo nọ rrie ọfuan, ne ọkhọngborrie emwa bi la, ọ na vbe guan kaẹn odẹ ne huẹnrẹn nọ rrie arrọọ, ne ibozẹghẹ emwa la khian. (Mat 7:13, 14, NW) Ọ na vbe gi emwa rẹn wẹẹ, emwa eso ra gha rrọọ, ni ru vbe na miẹn wẹẹ iran ga Osanobua, sokpan ọghe ne ẹmwata, ẹi re Osanobua iran zẹdẹ ga. Ẹre Jesu na wẹẹ, ne iran gha begbe vbe egbe avbe akhasẹ ohoghe. Ọ  wẹẹ: “Iran gha mu akpa ohuan khuẹrhẹ yọ bu uwa rre, sokpan, oduma dan iran wa khọ vbe uwu egbe.”—Mat 7:15-20.

9. De vbene Jesu ya vẹ ọre rua hẹ ighẹ imamwaemwi ohoghe eso?

⁹ De emwi ne Evbagbẹn Nọhuanrẹn khare? E Baibol tae yotọ wẹẹ, te ahoẹmwọmwa ne Mẹzaia mwẹ ne owa e Jehova, khian gha giẹn vbe uwu egbe ẹre vbe na ghee erhẹn. (Psm 69:9; Jọn 2:14-17) Ahoẹmwọmwa na, ẹre ọ ya e Jesu vẹ ọre rua, avbe imamwaemwi ohoghe kevbe ilele ni ma gua Ebe Nọhuanrẹn ro. Vbe igiemwi, avbe Farisi yayi wẹẹ, ọmwa gha wu, orhiọn ọnrẹn ghi kpa hin egbe ẹre rre; sokpan Jesu maa emwa re wẹẹ, te emwa ni wu vbiẹ. (Jọn 11:11) Avbe Sadusi ma yayi wẹẹ arhiọkpaegbe rrọọ; sokpan Jesu huẹn ọsiọre ighẹ Lazarọs kpaegbe. (Jọn 11:43, 44; Iwinna 23:8) Emwi ke emwi gha sunu daa ọmwa, avbe Farisi yayi wẹẹ, emwi ne ọmwa nii gu ẹhi ta nọ, ra Osanobua ẹre ọ si ẹre; sokpan Jesu maa emwa re wẹẹ, emwa nagbọn gha sẹtin zẹ ne egbe iran, deghẹ iran gha ga Osanobua ra iran i gae.—Mat 11:28.

10. De emwi ne ima maa emwa re, nọ ya ohu mu emwa eso?

¹⁰ Egbe emwi vbenian sunu vbe ẹdẹnẹrẹ ra? Ẹẹn. Emwa nibun i miẹn ima yi, rhunmwuda, emwi ne ima ya e Baibol maa emwa re, keghi vẹ ọre rua ohoghe ne ugamwẹ nibun maa emwa re. Avbe ọkaolotu ugamwẹ keghi maa emwa ẹre wẹẹ, Osanobua rri emwa dan oya vbe ẹrinmwi erhẹn. Iran keghi ya imamwaemwi na kpe ohan ye emwa egbe, ne iran mieke na gha ru emwi ne iran gualọ. Emwa ni ga e Jehova nọ re Osa ọghe ahoẹmwọmwa, keghi gi emwa rẹn wẹẹ, ohoghe ẹre imamwaemwi na khin. Avbe ọkaolotu ugamwẹ vbe maa emwa re wẹẹ, emwa nagbọn mwẹ orhiọn nẹi wu. Akpawẹ ẹmwata ẹre imamwaemwi na gele khin, ọni rhie ma wẹẹ, arhiọkpaegbe i mwẹ esa. Rhunmwuda ọni, ma keghi gi emwa rẹn wẹẹ, imamwaemwi na i rre Baibol. Ugamwẹ nibun maa emwa re wẹẹ, emwi ke emwi nọ rhirhi sunu daa ọmwa, erriọ Osanobua wẹẹ nọ gha ye, ra emwi ne ọmwa nii gu ẹhi ta nọ; sokpan ma keghi maa emwa re wẹẹ, emwa nagbọn gha sẹtin zẹ ne egbe iran, deghẹ iran gha ga Osanobua ra iran i gae. Vbọ ya avbe ọkaolotu ugamwẹ nibun  hẹ vbe egbe, vbe ima ghaa gi emwa rẹn wẹẹ, ohoghe ẹre iran maa emwa re? Te aro iran wa kpannọ ugiọnmwẹ erhẹn.

11. Zẹvbe ne Jesu tae vbe ebe Jọn 8:45-47, de emwi ne Osanobua gualọ vbe obọ emwa rẹn?

¹¹ De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima? Ẹmwata ne ima ruẹ ghaa yẹẹ ima, ma ghi yae yi, ma ghi vbe yae gha ru emwi. (Tie Jọn 8:45-47.) Te ima wa mudia gbain vbe odẹ ọghe ẹmwata, ma i yevbe Esu ne ọkaerhia, nọ de hin odẹ ẹmwata rre. Ma i ru emwi ke emwi nọ gbodan ghee emwi ne ima yayi. (Jọn 8:44) Osanobua ma hoo ne emwa rẹn gha “ma ẹko emwi dan,” sokpan ọ hoo ne iran “de obọ mu emwi esi” vbene Jesu ru ẹre.—Rom 12:9; Hib 1:9.

12. Vbọzẹe ne Ivbi e Ju na he Jesu, vbe iran bẹghe odẹ na ya gbe ẹre rua?

¹² De emwi ọvbehe nọ si ẹre, ne Ivbi e Ju ma na miẹn Jesu yi vbe ẹghẹ nii? E Pọl khare wẹẹ: ‘E Jesu vbe uhunmwu erhan irrioya, ẹre ima kporhu ẹre, ẹmwẹ ne ọ mu avbe Ju ohu.’ (1 Kọr 1:23) Vbọzẹe ne Ivbi e Ju na he Jesu, vbe iran bẹghe odẹ na ya gbe ẹre rua? Rhunmwuda ne a na kan Jesu mu erhan, iran na gha ghee ẹre vbe na ghee izigan kevbe ọmwa orukhọ, ọni ẹre ọ si ẹre ne iran ma na yayi wẹẹ irẹn ọre Mẹzaia.—Diut 21:22, 23.

13. De emwi ne Ivbi e Ju ni ma miẹn Jesu yi, ma hoo ne iran ya ehọ họn?

¹³ Ivbi e Ju ni ma miẹn Jesu yi, ma zẹdẹ hoo ne iran ya ehọ họn wẹẹ, Jesu ma rẹn ọkpa rẹn eva, wẹẹ te a mu ba re, kevbe wẹẹ te a bu ohiẹn eku gbe ẹre. Emwa ni bu ohiẹn Jesu wa rẹn emwi nọ khẹke ne iran ru, sokpan iran ma ru ẹre. Okhirhi okhirhi ẹre ekọtu ọghe Ivbi e Ju wa ya bu ohiẹn gbe Jesu, vbene iran ma na lele uhi nọ rre otọ. (Luk 22:54; Jọn 18:24) Ne avbe ọbuohiẹn gha te ya gualọ ẹmwata nọ rre ifiẹzọ ne emwa ghaa ba e Jesu re, iran tobọ iran na gha “gualọ osẹe ohoghe ne iran gha sẹ gbe Jesu, ne iran miẹn ehe na gbe ẹre rua.” Iran ghi bẹghe ẹre wẹẹ, ọ ma gba re ne iran, ogie ohẹn na suẹn gha gualọ vbene ọ khian ya ya ẹmwẹ gbalọ e Jesu hẹ. Sokpan emwi ne iran ru na, ma zẹdẹ gua uhi ẹvbo nii ro hiehie. (Mat 26:59; Mak 14:55-64) Vbe Jesu ghi rhiọ kpaegbe, avbe ọbuohiẹn ni bu ohiẹn eku gbe ẹre, keghi mu “igho ọrhẹnrhẹn” ne ivbiyokuo e  Rom ni ghaa gbogba ga idin ọghe Jesu, ne iran gha ta ohoghe khian wẹẹ, erhuanegbe ẹre, do do ikun ẹnrẹn mu.—Mat 28:11-15.

14. De emwi ne Evbagbẹn Nọhuanrẹn ta yotọ, vbekpa uwu ọghe Mẹzaia?

¹⁴ De emwi ne Evbagbẹn Nọhuanrẹn khare? Agharhemiẹn wẹẹ, Ivbi e Ju nibun ma te ya aro yọ wẹẹ Mẹzaia gha wu, akhasẹ ighẹ Aizaia tae yotọ wẹẹ: “Ekhọe obọ ẹre, ọre ya rhie ẹdagbọn rẹn yotọ, ọ keghi ya egbe miẹn, vbe emwi ne ọ rruan emwa dan. Ọ rhie ihe emwa orukhọ nibun. Ọ na na erhunmwu wẹẹ ne a yabọ iran.” (Aiz 53:12) Nọnaghiyerriọ, Ivbi e Ju i khian sẹtin kha wẹẹ, rhunmwuda ne a na gbe Jesu rua zẹvbe ọmwa orukhọ, ẹre ọ si ẹre ne iran na he ẹre.

15. De ohoghe eso na ba Avbe Osẹe Jehova re, nọ ghi ya emwa eso he iran?

¹⁵ Egbe emwi vbenian sunu vbe ẹdẹnẹrẹ ra? Ọ wa sunu! A ba e Jesu ifiẹzọ, a na vbe bu ohiẹn eku gbe ẹre, erriọ a vbe ru Avbe Osẹe Jehova vbe ẹdẹnẹrẹ. Gia ghee igiemwi eso. Vbe odẹ ukpo 1930 ya sẹ 1950, ẹi re avbiẹ inugba arriọba United States tie ima ẹzọ, rhunmwuda ugamwẹ ọghe ima. Te ọ wa dewarorua wẹẹ, ọbuohiẹn eso ni ghaa rre ekọtu ne a na tie ima ẹzọ wa gha khẹko ima. Avbe ọkaolotu ugamwẹ ni rre Quebec vbe Canada, keghi ku obọ gbe ba arriọba, ne iran mu idobo ye iwinna ugamwẹ ọghe ima. Iran keghi mu etẹn ima nibun ye eghan, rhunmwuda ne iran na gha kporhu ma emwa vbekpa Arriọba Osanobua. Vbe Germany, ẹi re avbiẹ etẹn ima nikpia ni re igbama, arriọba e Nazi gbele rua. Vbe ukpo eso nọ gberra gha dee, ẹi re avbiẹ etẹn ima ẹre arriọba e Russia he mu ye eghan, rhunmwuda iran ya e Baibol maa emwa emwi. Iran wẹẹ, te etẹn ya iwinna ne iran ru gbodan ghee arriọba. Iran na kue mu awua yọ, na ghẹ ghi loo New World Translation of the Holy Scriptures na zedu ẹre ghee Russian, rhunmwuda ne eni Osanobua ighẹ Jehova na rre uwu ẹre. Iran vbe kha wẹẹ, usun ebe na ya mu ẹvbo rhia nọ.

16. Zẹvbe nọ rre ebe 1 Jọn 4:1, vbọzẹe nọ ma na khẹke ne ohoghe ne emwa ta vbekpa emwa ọghe Jehova, mu ima ekhọe rhia?

¹⁶ De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima? Gualọ otọ ẹmwata nọ rrọọ. Vbe ẹghẹ ne Jesu na gha kporhu vbe uhunmwu oke, Jesu keghi tama emwa ni gbẹbu wẹẹ, emwa nibun gha ba uwa ifiẹzọ ohoghe. (Mat 5:11) Esu ẹre ọ mu avbe ohoghe na khian. Irẹn keghi loo emwa ni gbodan ghee eguọmwadia Osanobua, ya mu ohoghe ba iran. (Arhie 12:9, 10) Ọ ma khẹke ne ima gha danmwehọ ohoghe ne iran ta lele ima. Ma i khian vbe kue ne ohoghe vberriọ si ohan ye ima egbe, ra nọ gbe amuẹtinyan ọghe ima muotọ.—Tie 1 Jọn 4:1.

17. De emwi eso nọ sunu a te miẹn wẹẹ Jesu wu, nọ ya emwa nibun he ẹre?

¹⁷ A te miẹn wẹẹ Jesu wu, ọkpa vbe avbe ukọ ọghẹe, na ya ẹre dẹ. Ọvbehe na vbe siẹn ọnrẹn igbaha, vbene ukọ ẹre hia na lẹẹ sẹrae vbe ota nọ gbe fi ẹdẹ ne ọ wu. (Mat 26:14-16, 47, 56, 75) Ọna ma zẹdẹ kpa e Jesu odin. Uhiẹn ọ tae yotọ wẹẹ, ena hia gha sunu. (Jọn 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Emwa ne aro iran sẹ emwi nọ sunu sẹtin do gha roro ẹre wẹẹ, ‘Adeghẹ erriọ erhuanegbe Jesu ya yin, I i khian sẹtin deba iran!’

18. De ẹmwẹ akhasẹ nọ sẹ vbe egbe Jesu?

¹⁸ De emwi ne Evbagbẹn Nọhuanrẹn khare? A te miẹn wẹẹ Jesu ke ẹrinmwi gha die agbọn na, e Jehova tae yotọ nẹ wẹẹ, esiliva 30 ẹre a khian ya ye Mẹzaia dẹ. (Zẹk 11:12, 13) Ọkpa vbe uwu avbe ọsiọre nọ ghi sikẹ ọre sẹ, ẹre ọ khian yae dẹ. (Psm 41:9) Akhasẹ ighẹ Zẹkaraia gbẹn ọnrẹn yotọ wẹẹ: “Umozo, rhiọrre, ne u dekun ọsuohuan ne ọ winna mẹ. Gbe ẹre rua, ne u gie avbe ohuan zagha kua.” (Zẹk 13:7) Emwa ni hoo ne iran gele ga Osanobua i khian he Jesu, vbe iran gha bẹghe vbene avbe ẹmwẹ akhasẹ  na, ya sẹ vbe egbe ẹre hẹ, nọghayayerriọ, ọ ghi ya amuẹtinyan ọghe iran wegbe sayọ.

19. De emwi ne emwa ni mwẹ ẹkoata mwẹ vbe ekhọe?

¹⁹ Egbe emwi vbenian sunu vbe ẹdẹnẹrẹ ra? Ẹẹn. Vbe ẹdẹnẹrẹ, Osẹe Jehova eso ne etẹn wa rẹn, ni kpa hin odẹ ọghe ẹmwata rre, ni ghi do khian emwa okeke, keghi hoo ne iran si emwa ọvbehe ba egbe. Iran keghi ya ugha iyẹn kevbe intanẹt ta ohoghe khian vbekpa Avbe Osẹe Jehova. Ugbẹnso, iran gha ghi ta emwi eso ne ẹmwata ye, iran ghi ya ohoghe gua ẹre. Sokpan emwa ni mwẹ ẹkoata, i gi iyẹn vbenian mu iran ekhọe rhia. Nọghayayerriọ, iran keghi mwẹ ọnrẹn vbe ekhọe wẹẹ, egbe emwi vbenian gha sunu.—Mat 24:24; 2 Pit 2:18-22.

20. De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima, ne emwa ni kpa hin odẹ ọghe ẹmwata rre ghẹ mu ima rẹrẹ? (2 Timoti 4:4, 5)

²⁰ De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima? Ọ khẹke ne ima gha tie Baibol vbe ẹghẹ hia, ne ima gha na erhunmwu vbe ẹghẹ hia, ma ghi vbe rhie egbe ye iwinna ne Jehova mu ne ima, ena hia gha ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ. (Tie 2 Timoti 4:4, 5.) Ma ghaa mwẹ amuẹtinyan vbenian, afianma i khian gha fian ima, vbe ima gha họn iyẹn dan vbekpa Avbe Osẹe Jehova. (Aiz 28:16) Ahoẹmwọmwa ne ima mwẹ ne Jehova, Evbagbẹn Nọhuanrẹn kevbe etẹn ima, ẹre ọ khian ru iyobọ ne ima, ne emwa ni kpa hin odẹ ọghe ẹmwata rre ghẹ mu ima rẹrẹ.

21. De ilẹkẹtin ne ima mwẹ, agharhemiẹn wẹẹ emwa ni bun sẹ vbe ẹdẹnẹrẹ, i rhie ehọ ne ima ta yi?

²¹ Vbe orre nokaro, emwa nibun ma miẹn Jesu yi. Ọrheyerriọ, emwa nibun vbe gha rrọọ ni miẹn ọnrẹn yi. Usun iran keghi re ọkpa vbe emwa ni rre ekọtu ọghe Ivbi e Ju, kevbe “nibun vbe uwu avbe ohẹn.” (Iwinna 6:7; Mat 27:57-60; Mak 15:43) Erriọ ẹre ọ vbe ye vbe ẹdẹnẹrẹ, ẹbo emwa nibun wa vbe miẹn Jesu yi. Vbọzẹe? Rhunmwuda iran rẹn ẹmwata ni rre Evbagbẹn Nọhuanrẹn, erriọ ẹre ọ vbe ya yẹẹ iran. E Baibol khare wẹẹ: “Iran ni hoẹmwẹ uhi ruẹ, fe vbe ẹbe fẹẹrẹ, emwi nọ gha sẹtin mu iran gbotọ i rrọọ.”—Psm 119:165.