1, 2. (a) De aro ne Jesu ya gha ghee Uhi Osanobua? (b) De vbene iran ni maa emwa Uhi kevbe avbe Farisi ya mu Uhi Osanobua uhunmwu da otọ hẹ?

E JEHOVA ẹre ọ yi Uhi e Mozis. Ẹi khabe ne Jesu na hoẹmwẹ Uhi nii sẹrriọ rhunmwuda e Jehova ọre Ọmwa nọ ghi ru ekpataki sẹ vbe arrọọ ọghẹe. Ẹmwẹ akhasẹ nọ rre ebe Psalm 40:8 keghi gima rẹn vbene Uhi Osanobua yẹẹ e Jesu sẹ hẹ. Ọ keghi kha wẹẹ: “U miẹn vbe ahoo ruẹ ne a ru yẹẹ mwẹ hẹ Osanobua mwẹ! I rhie iruẹmwi ruẹn ye uwu ekhọe mwẹ.” E Jesu keghi rhiẹre ma, vbe ẹmwẹ nọ kẹ unu ẹnrẹn ladian kevbe uyinmwẹ ọnrẹn wẹẹ, Uhi Osanobua keghi re nọ gbae, ne ere ye kevbe nọ khian gha mwẹ esa nọ ye a te miẹn wẹẹ, ẹmwẹ akhasẹ hia mwẹ amusẹ.—Mat. 5:17-19.

² U miẹn vbene ọ gha da e Jesu hẹ, vbe iran ni maa emwa Uhi kevbe avbe Farisi mu Uhi Osanobua uhunmwu da otọ, ne iran ba gha lele Uhi ni ma mobọ ru ekpataki. Jesu keghi kha wẹẹ: “Wa zaghae ye ihe igbe ebe uwọnmwẹ ne giẹrẹ hia, vbe ne avbe akpọkọ, ihiehie kevbe ebe aranmwọkhọ ye, vbene uwa na sẹ emwi kpataki ni rre uwu Uhi rae, zẹ vbe a i bu eku, itohan, kevbe amuẹtinyan.” (Mat. 23:23) Ne Jesu ya lughaẹn ne avbe Farisi ni gbodan kevbe ni si ukankan ye emwi nọ ma sẹ emwi ọre wẹẹ, Jesu rẹnrẹn ilele nọ ginna Uhi nii kevbe akpa ọghe Osanobua ni rhiegbe ma vbe dọmwadẹ iran.

3. De emwi ne ima khian ziro yan vbe ako iruẹmwi na?

 ³ Ivbiotu e Kristi i ghi rre ototọ Uhi e Mozis. (Rom 7:6) Ọrheyerriọ, e Jehova keghi ru ẹre ne Uhi na gha rre usun emwi ne a gbẹnnẹ ye Baibol. Vbọzẹe? Rhunmwuda Osanobua hoo ne ima rẹn kevbe ne ima gha loo “emwi ne kpataki” ni rre Uhi na vbe arrọọ ọghe ima, ọni ọre avbe ilele ni hiunsi ni ginna rẹn. Vbe igiemwi, de ilele nọ ginna emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna? Vbe ako iruẹmwi nọ lae, ma keghi miẹn emwi ruẹ vbe emwi nọ khẹke ne ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu ru. Vbe ako iruẹmwi na, ma gha miẹn emwi ruẹ vbekpae Jehova, vbe nọ dekaan ẹvbo ne a lẹgbinna kevbe vbene ima gha ya egbe ta re hẹ. Nọnaghiyerriọ, ma gha miẹn ewanniẹn rhie ye avbe inọta na vbe ako iruẹmwi na: De vbene emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna ya rhiẹre ma wẹẹ Osa nọ mwẹ itohan ẹre Jehova khin? Vbọ maa ima re vbekpae aro ne Osanobua ya ghee arrọọ? Vbọ vbe maa ima re vbekpae odẹ ne ọ ya buohiẹn nọ gbae? U ghi gbarokotọ ne u miẹn asefẹn ne u khian na ya egbe tae Jehova.—Tie Ẹfisọs 5:1.

4, 5. (a) Vbe a na miẹn hẹ wẹẹ avbe ẹvbo ne a lẹgbinna i lọghọ ne a sẹ? Vbọzẹe? (b) De emwi ne emwamwa na maa ima re vbekpae Jehova?

⁴ Ẹi lọghọ a ke sẹ ẹvbo ehan ne a lẹgbinna vbe otọ Izrẹl rhunmwuda, e Jehova keghi tama Ivbi Izrẹl ne ẹvbo eha gha rre oberhọmwa ọghe Ẹzẹ Jọdan kevbe ne eha vbe gha rre obiyọmwa ọghe ne Ẹzẹ Jọdan. Vbọzẹe? Ne ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu mieke na rherhe sẹ evba. (Nọm. 35:11-14) Te odẹ ne a la yo avbe ẹvbo na, wa vbe gha maan, ọ ma vbe rree gbe. (Diut. 19:3) Zẹ vbene ọ gua ilele Ivbi e Ju ro, iran keghi ba erhan lele odẹ zẹvbe adia nọ su ọmwa nọ dizigha, ne ẹi ghẹ mieke na bibi odẹ, vbe ọ ghaa lẹ rrie ẹvbo ne a lẹgbinna. Rhunmwuda ne emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna na rrọọ, ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu i lẹ yo ẹvbo ne ẹi rre otọ Izrẹl rhunmwuda, ọ sẹtin deba ugamwẹ ohoghe.

⁵ Muẹn roro: E Jehova ne ọ yi Uhi wẹẹ ọmwa de ọmwa izigha, te ọ khẹke na gbẹe rua, ẹre ọ vbe kie ẹkpotọ yọ ne a mwẹ itohan daa ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu kevbe ne a gbogba ga re! Ọgbenbe ọkpa keghi kha wẹẹ: “Te Osanobua wa ya emwamwa ni ye khuẹrhẹ. Erriọ Osanobua wa ya ru emwi.” E Jehova i re ọbuohiẹn nọ mwẹ ekhọe ibisi nọ hoo nọ gha rri eguọmwadia re oya. “Sokpan ọkpọkua ọre itohan Osanobua khin.”—Ẹfis. 2:4.

6. De vbene Ivbi e Farisi ya lughaẹn ne Osanobua hẹ?

⁶ Sokpan, ẹi erriọ avbe Farisi ye. Iran ma gha mwẹ ekhọe itohan. Vbe igiemwi, zẹ vbene ilele Ivbi e Ju khare, ọmwa gha ru abakuru ọkpa sẹ igbaha, avbe Farisi i ghi yabọe. Igbaha ẹre iran yabọ ọmwa sẹ. Jesu keghi gi ima rẹn, aro ne avbe Farisi ya ghee emwa ni ru orukhọ. Ọ keghi ru igiemwi ọghe ovbi e Farisi ne ọ na erhunmwu vbenian: “Osanobua, I kpọnmwọn ighẹ mẹ i zuan, I i ru ero, I ma sakaan vbe ne emwa ọvbehe ye, I kpọnmwọn ighẹ I i ye vbe ne ọ  koko igho uhunmwu nii.” Ne ọ koko igho uhunmwu, vbe igiemwi na, kegha rinmwian Osanobua nọ mwẹ itohan daa irẹn. Vbọzẹe ne avbe Farisi i na mwẹ ekhọe itohan? Rhunmwuda, iran i ghee ọmwa sẹ ọmwa.—Luk 18:9-14.

7, 8. (a) Ọmwa gha ru abakuru daa ruẹ, de vbene u khian ya ya egbe tae Jehova hẹ? (b) Vbọzẹe ne a na miẹn wẹẹ ọmwa nọ mwẹ imuegberriotọ ẹre ọ yabọ emwa ọvbehe?

⁷ Gha ya egbe tae Jehova ẹi re Ivbi e Farisi. Gha mwẹ agiẹngiẹn daa emwa ọvbehe. (Tie Kọlose 3:13.) Odẹ ọkpa ne u gha ya sẹtin ru ọna ọre wẹẹ, u gha re ọmwa ne ẹi lọghọ na gu guan, nọ mwẹ ekhọe ayabọ. (Luk 17:3, 4) Nọ egbuẹ ọta na: ‘Deghẹ emwa ru emwi nọ sọnnọ mwẹ yaẹngbe yaẹngbe, mẹ ya ekhọe hia yabọ ra? Mẹ mwẹ ahoo ne I ya gu ọmwa nọ ru abakuru daa mwẹ ru adọlọ ra?’

⁸ Ọmwa nọ mu egbe rriotọ ẹre ọ yabọ. Ọna ẹre ọ zẹe ne avbe Farisi ma na gha mwẹ ekhọe ayabọ rhunmwuda iran i ghee ọmwa sẹ ọmwa. Zẹvbe Ivbiotu e Kristi, ọ ma khẹke ne ima gha roro ẹre wẹẹ ima “maan sẹ ọmwa ọvbehe.” Ekhọe vbenian gha ru iyobọ ne ima ya gha yabọ emwa ọvbehe. (Fil. 2:⁠3) Ma ghaa mu egbe rriotọ, ma gha sẹtin ya egbe tae Jehova vbe odẹ ne ọ ya ya ekhọe hia yabọ emwa orukhọ. Ma gha lele adia na, ẹghẹ nii, ẹi ghi lọghọ emwa ne iran ya bu ima gha dee do ru adọlọ vbe iran gha ru abakuru daa ima.—Asan. 7:8, 9.

9. De vbene Jehova ya kaẹn ye Ivbi Izrẹl ehọ wẹẹ emwi nọ hiunsi ẹre arrọọ khin?

⁹ Evbọ mobọ zẹe ne Osanobua na ru emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna, ọre ne Ivbi Izrẹl ghẹ mieke na gha da esagiẹn emwa ni ma rẹn ọkpa rẹn eva. (Diut. 19:10) E Jehova keghi khuiwu ọmwa nọ “gbe ọmwa ne ọ ma rukhọ” rua, rhunmwuda aro nọ ghaan ẹre irẹn ya ghee arrọọ. (Itan 6:16, 17) Zẹvbe Osa nọ huanrẹn kevbe nọ buohiẹn ata, irẹn i sẹtin wa rhie aro gberra ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu. Agharhemiẹn wẹẹ a mwẹ itohan daa ọmwa nọ de izigha ọyẹvbu, te ọ ye khẹke nọ gi ediọn rẹn emwi nọ sunu. Ediọn gha ghi bẹghe ẹre wẹẹ, ẹi ẹmwẹ ọnrẹn, iran ghi faẹn fua, sokpan, ọ gha rre ẹvbo nọ lẹgbinna nii, Ogie Ohẹn ke do wu. Ọmwa nọ dizigha ọyẹvbu sẹtin vbe khian ọmaẹn wu ye ẹvbo nọ lẹ gha rrie nii. Ena hia nọ kẹrikian vbe ọmwa gha dizigha ọyẹvbu keghi ya Ivbi Izrẹl gele do rẹn wẹẹ, arrọọ ọghe ọmwa wa hiunsi. Ne iran mieke na rhie uyi ne Ayi ọghe Arrọọ, te iran gha biegbe ne emwi ke emwi nọ gha mu arrọọ ọghe ọmwa rhọkpa ye ikpadede.

10. De vbene Jesu ya rhiẹre ma hẹ wẹẹ Ivbi e Farisi kevbe iran ni maa emwa Uhi ma zẹdẹ gha ka arrọọ ọghe emwa ọvbehe yọ?

¹⁰ Avbe Farisi kevbe iran ni maa emwa uhi keghi wa lughaẹn ne Jehova. Iran ma zẹdẹ gha ka arrọọ ọghe emwa ọvbehe yọ. De odẹ nọ khin? Jesu keghi tama iran wẹẹ: “Wa rhie isanhẹn urho irẹnmwi mwẹ, wa tobọ uwa ma la owa, wa ma gie ne ọ hoo ne ọ la owa, la owa.” (Luk 11:52) Avbe Farisi kevbe iran ni maa emwa Uhi, ẹre ọ te khẹke ni rhan otọ Ẹmwẹ Osanobua ma emwa ọvbehe, ne iran mieke na gha rre odẹ nọ su rrie arrọọ etẹbitẹ. Nọghayayerriọ, iran kegha mu idobo ye emwa egbe ne iran ghẹ lele ukpowẹ e Jesu nọ re “Okaolotu ọghe arrọọ.” Emwa ni ma lele ukpowẹ ọghe Jesu i khian miẹnfan.  (Iwinna 3:15, NW.) Avbe Farisi kevbe iran ni maa emwa Uhi ma zẹdẹ gha ka arrọọ ọghe emwa ọvbehe yọ, rhunmwuda emwa ni hio kevbe ni rẹn ọghe egbe iran ọkpa, ẹre iran ghaa khin. Ekhọe atosi ẹre iran ghaa mwẹ!

11. (a) De vbene ukọ e Pọl ya rhiẹre ma hẹ wẹẹ irẹn ghee arrọọ zẹ vbene Osanobua ghee ẹre? (b) De emwi nọ gha ya ima gha mwẹ izọghae vbe ikporhu iyẹn nọ maan zẹvbe Pọl?

¹¹ Vbe ima khian ya sẹtin ya egbe tae Jehova hẹ? Vbe ima khian vbe ya sẹtin biegbe ne uyinmwẹ a i ka ọmwa yọ ọghe avbe Farisi hẹ? Ọ khẹke ne ima gha ghee arrọọ zẹvbe emwi ewe nọ hiunsi. Odẹ ne ukọ e Pọl ya ru ọna, ọre ne ọ na kporhu iyẹn nọ maan ẹsẹsẹmwẹse. Rhunmwuda ọni, ọ keghi si agbada vbe unu tae wẹẹ: “A i ghẹ miẹn ighẹ a ye miẹn ne ọ fuan vbe uwu uwa, ẹi ghi rre urhu mwẹ.” (Tie Iwinna 20:26, 27.) Vbọ mobọ ye Pọl rhiegba ye iwinna ikporhu iyẹn nọ maan? Ne a na waa re iwinna nii nọ ra, ra ne ẹi ghẹ mieke na rriabe? Ẹo. Rhunnwuda ọ hoẹmwẹ emwa, ọ vbe gha ya aro nọ ghaan ghee arrọọ ọghe iran. (1 Kọr. 9:19-23) Aro ne Jehova ya ghee arrọọ ẹre ọ vbe khẹke ne ima ya gha ghee ẹre. E Jehova “hoo ne emwa hia fiwerriẹ hin orukhọ iran rre.” (2 Pit. 3:9) Wẹ mwẹ ekhọe vberriọ ra? Ekhọe itohan vberriọ ẹre ọ khian ya ruẹ gha mwẹ izọghae kevbe oghọghọ vbe ikporhu iyẹn nọ maan.

12. Vbọzẹe ne ọ na re emwi nọ ru ekpataki ne eguọmwadia Osanobua gha kinnegbe ne iran ghẹ miẹn ikuanegbe kevbe ne iran ghẹ rhie ikuanegbe ne emwa ọvbehe?

¹² Emwi ọvbehe nọ rhiẹre ma wẹẹ ima ghee arrọọ zẹvbe emwi nọ hiunsi, ọre deghẹ ima kinnegbe ne ima ghẹ miẹn ikuanegbe kevbe ne ima ghẹ rhie ikuanegbe ne emwa ọvbehe. Te ọ khẹke ne ima gha gbarokotọ vbe ima ghaa gua imọto ra e mẹsini, vbe ima ghaa rrie ehe ugamwẹ, vbe ima ghaa bọ owa ra emwi ne ima rhirhi gha ru. Arrọọ kevbe egberranmwẹ ọghe ọmwa ẹre ọ ru ekpataki sẹ iwinna kevbe igho. Osanobua keghi ru emwi nọ gbae vbe ẹghẹ hia. Ọ khẹke ne ima hia gha ya egbe ta re katekate ediọn vbe iko. Ọ wa khẹke ne iran gha gbarokotọ ne iran ghẹ miẹn ikuanegbe kevbe ne iran ghẹ rhie ikuanegbe ne emwa ọvbehe ni gu iran winna. (Itan 22:3) Ọkpa vbe ediọn gha wẹẹ ne u gha gbarokotọ ne u ghẹ miẹn ikuanegbe, u ghi miẹn adia nii yi. (Gal. 6:1) U ghaa ya aro ne Jehova ya ghee arrọọ ghee ẹre, esagiẹn ọmwa rhọkpa i khian gha rrọọ ruẹ urhu.

13, 14. De vbene ediọn vbe otọ Izrẹl ya gha ya egbe tae Jehova vbe odẹ ne ọ ya buohiẹn ata?

¹³ E Jehova keghi yi iyi ne ediọn vbe otọ Izrẹl ne iran gha ya egbe ta irẹn vbe odẹ ne irẹn ya buohiẹn ata. Okaro, iran ghi ka gualọ otọ emwi nọ sunu. Nogieva, iran ghi mu ukpa mu uwerhẹn ghee ẹre ne iran mieke na rẹn deghẹ te ọ ba ru ẹre kevbe deghẹ ọ ka yin uyinmwẹ vberriọ. Ena ẹre ọ ghi ya iran rẹn deghẹ iran gha mwẹ itohan daa ọmwa ne ọ dizigha ọyẹvbu. Ne iran mieke na buohiẹn ata, te ediọn gha ka rẹn deghẹ enọ de ọmwa izigha kevbe ne a gbua, ka mwẹ egbe ẹzọ ra deghẹ te ọ wa mema gbẹe rua. (Tie Nọmbas 35:20-24.) Deghẹ osẹe rrọọ, te ọ khẹke nọ gha re eva ra ọ bun sẹ ọni, a ke buohiẹn uwu gbe ọmwa nọ de ọmwa izigha.—Nọm. 35:30.

¹⁴ Ediọn gha ghi mu ukpa mu uwerhẹn ghee emwi hia nọ sunu nẹ, ibuohiẹn ọghe iran i khian ye hẹnhẹn egbe yan izigha ne ọ do nii. Iran ghi rhie aro tua aro ọmwa ne ọmwa nọ de izigha khin. Iran ghi loo azamemwi ya rẹn otọ ẹmwi nọ sunu dinmwi. Orhiọn nọhuanrẹn ọghe Jehova ghi vbe ru iyobọ ne iran ya loo azamemwi, ọ vbe ya iran rhie itohan ma, ne iran mieke na sẹtin buohiẹn ata zẹ vbene Jehova ye.—Ẹks. 34:6, 7.

15. De alughaẹn ne egbe nọ rre aro ne Jesu kevbe avbe Farisi ya gha ghee emwa orukhọ?

¹⁵ Ivbi e Farisi keghi lughaẹn. Emwi dan ne ọmwa ru, ẹre iran ya buohiẹn ọnrẹn, ẹi re vbene ekhọe ọmwa ni ye hẹ. Vbe avbe Farisi bẹghe Jesu rri evbare vbe owa Matiu, iran keghi nọ erhuanegbe ẹre wẹẹ: “Vbọzẹe ne arowa uwa na gu avbe emwa vberriọ rri evbare yi?” Jesu keghi  wanniẹn wẹẹ: ‘Ọmwa ne egbe rran rẹn i bu ọbo, sokpan iran ni khuọnmwi. Wa gualọ otọ emwi ne a ya ẹmwẹ ne ọ rre ebe nọhuanrẹn na kha, “I ma wẹẹ ne uwa ye aranmwẹ zọese ghe mwẹ, itohan ẹre I gualọ.” I ma rre do tie avbe adazẹ sokpan avbe emwa orukhọ.’ (Mat. 9:​9-13) Te Jesu ghaa hoo nọ gbe gue ne emwa ni ru orukhọ nọ wegbe ra? Hiehie! Te irẹn wa gha hoo ne iran fiwerriẹ. (Mat. 4:17) Jesu rẹnrẹn wẹẹ eso vbuwe “emwa nibun ni koko igho uhunmwu” kevbe emwa orukhọ gha fiwerriẹ. Vbene ẹmwata, ẹi re evbare ọ ya iran gha rrie owa e Matiu. Erhuanegbe Jesu ẹre iran nibun ghaa khin. (Mak 2:15) Avbe Farisi keghi baeku, iran ma sẹtin bẹghe emwi ne Jesu bẹghe vbe egbe emwa vberriọ. Ivbi e Farisi ma zẹdẹ gha ya egbe ta Osanobua nọ mwẹ itohan kevbe nọ buohiẹn ata. Iran ma yayi wẹẹ emwa orukhọ gha sẹtin fiwerriẹ, te iran wa gha roro wẹẹ ọghe iran fo nẹ.

16. De emwi eso nọ khẹke ne avbe ediọn ru, vbe a gha zẹ iran ne iran buohiẹn ọmwa ne ọ ru orukhọ?

¹⁶ Vbe ẹdẹnẹrẹ, te ọ wa vbe khẹke ne ediọn gha ya egbe tae Jehova nọ “hoẹmwẹ emwi nọ gbae.” (Psm. 37:28) Okaro iran “ghi kakabọ gualọ otọ ẹre ẹsẹse” ne iran mieke na rẹn deghẹ ọmwa na ba re ifiẹzọ gele ru orukhọ. Nogieva, deghẹ ọ ru vberriọ, iran ghi lele adia ni rre Evbagbẹn Nọhuanrẹn ya buohiẹn ọnrẹn. (Diut. 13:​12-14) A gha zẹ ediọn eso ne iran buohiẹn ọmwa, iran ghi gbarokotọ ne iran mieke na rẹn, deghẹ ọtẹn nọ ru orukhọ nọ wegbe, gbe ima rẹn ye orukhọ ne ọ ru. Ẹi wa khuẹrhẹ na sẹtin rẹn deghẹ ọmwa fiwerriẹ ra deghẹ ọ ma fiwerriẹ. Ọna keghi hẹnhẹn egbe yan aro ne ọmwa nii ya ghee emwi ne ọ ru kevbe emwi nọ rrọọ ọre ekhọe. (Arhie. 3:3) Ne ọmwa nọ ru orukhọ mieke na miẹn ayabọ, te ọ khẹke nọ gele fiwerriẹ. *

17, 18. De vbene ediọn ya rẹn deghẹ ọmwa nọ ru orukhọ gele roro iro fi uyinmwẹ werriẹ? (Ghee efoto nọ rre omuhẹn.)

¹⁷ E Jehova kevbe Jesu bẹghe emwi nọ rre ọmwa ekhọe sokpan ediọn i sẹtin. Nọnaghiyerriọ, deghẹ ọkpa vbe ediọn ẹre u khin, vbua khian ya sẹtin rẹn deghẹ ọmwa ne ọ ru orukhọ gele fiwerriẹ nẹ? Okaro, u ghi na erhunmwu ne Jehova rrie ẹwaẹn kevbe azamemwi nuẹn. (1 Ọba 3:9) Nogieva, u ghi ru ezanzan vbe uwu Ẹmwẹ Osanobua kevbe avbe ebe ọghomwa ne u mieke na rẹn deghẹ ọtẹn nọ ru orukhọ gele fiwerriẹ nẹ, ra te ọ ba ru ighẹ rẹn fiwerriẹ. (2 Kọr. 7:10, 11) U vbe hia ne u rẹn emwi ne Baibol khare vbekpae emwa ni ya ekhọe hia fiwerriẹ kevbe emwa ni zẹ utun vbe ehọ.

¹⁸ Nogieha, u ghi hia ne u gele rẹn aro ọmwa nọ ru orukhọ na, eke nọ ke rre, evbọ yae ru egbe emwi vberriọ, kevbe ako ne ọ na vburriẹ. Ẹmwẹ akhasẹ nọ rre Baibol keghi kha vbekpae e Jesu ne ọre uhunmwuta ọghe iko wẹẹ: “Rẹn i ra ghe ikpanro ra erriọ I họẹn ya bu ohiẹn, ọ gha buohiẹn ẹmwata ne ivbiogue, ọ ghi mu ẹzọ iran ne ẹi mwẹ gui.” (Aiz. 11:3, 4) Uwa ne avbe ediọn ẹre Jesu loo ya su emwa rẹn vbe ẹdẹnẹrẹ. Ọ gha ru iyobọ ne uwa ya gha buohiẹn ata zẹ vbene irẹn ye. (Mat. 18:18-20) Nọnaghiyerriọ, te ọ khẹke ne ima gha gbọyẹmwẹ ye iwinna ne ediọn ye vbe iko. Iran buohiẹn ata, vbe nọ dekaan itohan, iran rhie igiemwi esi yotọ, kevbe wẹẹ, iran ẹre Jesu loo ya gbaroghe ima.

19. De emwi ne u miẹn ruẹ vbe emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna ne u gha rhie ye uyinmwẹ vbe arrọọ ọghuẹ?

¹⁹ “Irẹnmwi kevbe ẹmwata” hia ni dekaan e Jehova kevbe ilele nọ gbae ọghẹe keghi rre Uhi e Mozis. (Rom 2:20) Vbe igiemwi, emwamwa ọghe ẹvbo ne a lẹgbinna keghi maa ediọn re ne iran gha buohiẹn ata. Ọ vbe ya ima rẹn vbene ọ ru ekpataki sẹ hẹ ne a gha “tohan egbe” kevbe ne a “gha mwẹ ẹnina daa egbe.” (Zẹk. 7:9) Ma i ghi rre ototọ Uhi nii nia, ọrheyerriọ, e Jehova nọ mu Uhi nii gbọọ ma he fiwerriẹ. Te ọ ye ya aro nọ ghaan ghee ibuohiẹn ata kevbe itohan. Ọ keghi re ukpamuyọmọ nọ hiunsi, ne ima na ga Osanobua nọ yi ima vbene irẹn ye, Osa ne ima sẹtin ya egbe ta kevbe ne ima sẹtin lẹgbinna!