Ukpo 1948 ẹre a biẹ mwẹ vbe Netherland. Vbe ukpo nọ ghi lele ẹre, ma na ghi si kpa gha rrie São Paulo vbe Brazil. Te evbibiẹ mwẹ wa gha yo esọsi vbe ẹghẹ hia; ota ota ẹre ima ya gha tie Baibol kugbe vbe ima gha rri evbare nẹ. Vbọ ghi rre ukpo 1959, ma na werriegbe kun kpa gha rrie Massachusetts vbe United States.

Ma ehan ẹre evbibiẹ mwẹ biẹlẹ; te erha mwẹ wa wegbe obọ, ne ọ mieke na sẹtin koko ima hia. Ọ ghaa khiẹn emwi lele ẹvbo ughughan, ọ winna lele ekọmpini ni ru ukpo, ọ vbe winna vbe airport. Te ima hia wa gha ghọghọ vbe ọ suẹn gha winna vbe airport, rhunmwuda, ma rẹnrẹn wẹẹ, ọ gha kie ẹkpotọ ne ima ya mu okhian yo ehe ughughan.

Vbe I ghi rre owebe nukpogieva, I na gha nọ egbe mwẹ wẹẹ, ‘De emwi ne I khian ya ẹdagbọn mwẹ ru?’ Ihua mwẹ eso kegha kha wẹẹ, e university ẹre iran khian yo, vbene eso na wẹẹ, iran gha deba avbe soldier. Sokpan nọ ne imẹ, I i hoo ne I gha rre eke ne a na gui ẹzọ, amaiwẹ eke ne a na gbinna. Rhunmwuda ọni, I keghi zẹ ọre vbe iro wẹẹ, I gha yo university. Vbọrhirhighayehẹ, emwi ne I ghaa hoo ne I ya ẹdagbọn mwẹ ru, ọre ne I gha ru iyobọ ne emwa ọvbehe, rhunmwuda, I rẹnrẹn wẹẹ, ọ gha ya mwẹ gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko.

Anthropology ẹre I tiere vbe university, rhunmwuda, I wa gha hoo ne I rẹn vbene emwa nagbọn ya suẹn gha rrọọ hẹ. Iran keghi maa ima re wẹẹ, te emwi hia didaghori rre kevbe wẹẹ, aranmwẹ ẹre emwa nagbọn la rre; iran na vbe gha hoo ne ima wa yaeyi. Sokpan emwi eso ne iran ghaa maa ima re, ma gha mwẹ ẹzi.

Ọ ma gha mwẹ ẹghẹ ọkpa, ne iran ya maa ima re, odẹ nọ khẹke na ya gha yin. Nọghayayerriọ, iran kegha tama ima wẹẹ, ne ima hia vbe odẹ ke odẹ ne ọkpa gbe ifuẹn ne ima vbe owebe. I gha deba avbe ọse mwẹ yo e pati, ra I na loo ikpẹ ukhunmwu nọ wegbe, I ghi wa gha ghọghọ, sokpan oghọghọ nii i kpẹẹ vbe otọ. I na gha nọ egbe mwẹ wẹẹ, ‘Ọna gha ya mwẹ gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko ra?’

Vbe uwu ẹghẹ na kha na, I keghi kpa gha rrie Boston; I na ghi la e university ọkpa vba. Ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya rhie ẹdẹ vbe esuku, I ghi ya winna, ne I mieke na gha miẹn igho ya hae igho esuku. Ọ ghaa mwẹ orhunmwu ọkpa ne ima gba gha winna nọ re Osẹe Jehova nọ kporhu ma mwẹ; ẹghẹ okaro ne Osẹe Jehova ya kporhu ma mwẹ na khin. Ọ keghi rhan otọ ẹmwẹ akhasẹ nọ dekaan ‘igba ihinrọn’ nọ rre ebe Daniẹl uhunmwu ẹnrẹn 4 ma mwẹ, ọ na vbe gu mwẹ rẹn wẹẹ, ẹdẹ okiekie ẹre ima ye na. (Dan 4:​13-17) I na ghi tama egbe mwẹ wẹẹ, deghẹ I na ye gha rhie ehọ nẹẹn ta yi, te I khian ghi fi uyinmwẹ mwẹ werriẹ. Rhunmwuda ọni, I na suẹn gha lẹẹ nẹẹn.

I kegha hoo ne I ya ru iyobọ ne emwa ni rre South America vbe ọghe ọhẹ; emwi ne I tiere vbe owebe, keghi ya mwẹ rẹn vbene I khian ya ru iwinna na hẹ. I na gha roro ẹre wẹẹ, I ghaa ru iyobọ ne emwa ọvbehe, I ghi gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko. Sokpan, I na do bẹghe ẹre wẹẹ, ọna i khian rhie oghọghọ ne I gualọ mẹ. Ena hia keghi ya iro han mwẹ, I na ghi wa hẹwẹ vbe esuku.

Vbe May 1970, I keghi kpa gha rrie Amsterdam vbe Netherland, ne I ya winna vbe airport ne erha mwẹ na ka gha winna. Iwinna na kegha mu mwẹ yo ehe ughughan vbe otọ Africa, America, Europe, kevbe Asia. Sokpan I na do bẹghe ẹre wẹẹ, ai miẹn eke ne ọlọghọmwa i ye kevbe wẹẹ, ọmwa rhọkpa i khian sẹtin sọfurre ye avbe ọlọghọmwa na. I na gha hoo ne I ya ẹdagbọn mwẹ ru emwi ne kpataki, rhunmwuda ọni, I na ghi zẹ ọre vbe iro wẹẹ, I werriegbe rrie university nọ rre Boston vbe United States.

Vbọ ma he kpẹẹ vba, I na do bẹghe ẹre wẹẹ, I i khian sẹtin miẹn ewanniẹn ọghe avbe inọta nọ kpokpo mwẹ vbe orhiọn vbe esuku ne I ye. Ọna na wa ye egbe wọọ mwẹ; ẹre I na ghi nọ ọkpa vbe avbe ọmamwaemwi mwẹ, nọ tama mwẹ emwi nọ khẹke ne I ru. Ọ na wa kpa mwẹ odin vbe ọ tama mwẹ wẹẹ: “U i ghi wa hẹwẹ vbe esuku?” Erriọ I wa ya dobọ esuku yi, I ma ghi dọlegbe yo.

Ọrheyerriọ, I ma ye gha ghọghọ; ẹre I na ghi ya deba otu ọkpa nọ sinmwi oseghe vbe ẹvbo, ne ọfunmwegbe kevbe ahoẹmwọmwa mieke na gha rrọọ. Mẹ vbe ọse mwẹ eso keghi mu okhian yo ehe ughughan vbe United States; ma na vbe sẹ Acapulco vbe Mexico. Mẹ vbe emwa eso nẹi lele uhi, ni ru emwi nọ rhirhi khọn iran, ẹre ọ gba gha rre eke ọkpa. Vbe okaro, ọ na yevbe na miẹn wẹẹ, iran wa ghọghọ; sokpan oghọghọ ne iran ghaa mwẹ ma sẹ otọ ẹko. Deba ọni, iran i re emwa na gha sẹtin gba ẹko re.

I na suẹn gha dọlegbe muẹn roro, emwi ne I wẹẹ I khian ya ẹdagbọn mwẹ ru vbe I ye kherhe. I ma hoo  ne I gha re oziguẹ kẹkan, sokpan ọka oziguẹ (captain) ẹre I hoo ne I gha khin. Ne ọna mieke na sẹtin sunu, ọ khẹke ne I gha mwẹ okọ ẹzẹ ọghe obọ mwẹ. Ọ ghaa mwẹ ọse mwẹ ọkpa nọ vbe gha hoo ne ọ ru egbe emwi vbenian; eni ẹnrẹn ọre Tom. Ma eva keghi zẹ ọre vbe iro wẹẹ, ma gha ya okọ ẹzẹ mu okhian yo ehe ughughan vbe agbọn na. I na gha gualọ ehe nọ fu egbe rre, nọ ma rran aro.

Mẹ vbe Tom kegha rrie Arenys de Mar, vbe ọkpẹn Barcelona vbe Spain. Ma ghi sẹ evba, ma na dẹ okọ ọkpa, ma na vbe mu eni nẹẹn; eni ne ima ghaa tie ẹre ọre Llygra. Utanmwẹ ọghe okọ na kegha re ibata 31. Ma na dọlegbe mwamwa okọ nii ẹse nọ mieke na gi ima mu la okun. Ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, ma i mwẹ eke ne ima rhulẹ rrie, ma na ghi mu ezini ọghe okọ nii hin, ne ima mieke na miẹn ehe mu amẹ ne ima khian gha wọn yi. Ma na ghi dẹ obele eva ne a ya gua okọ; utanmwẹ ọnrẹn kegha re ibata 16. Ẹre ima na ghi gua okọ ọghe ima lele Indian Ocean gha rrie Seychelles. Emwi ne ima ghaa mwẹ vbe ekhọe, ọre ne ima la odẹ orrie ọghe Africa la eke na tie ẹre Cape of Good Hope vbe South Africa. Zẹvbe ne ima ya khian, ma kegha ghee avbe orhọnmwẹ ni rre orere iso kevbe emapu, ma vbe gha tie ebe eso, erriọ ẹre ima vbe ya gha loo emadogua ughughan, ne ima mieke na rẹn eke ne ima rrie. Vbene ima ya gha rẹn eke ne ima rrie taara na wa kpa mwẹ odin.

Vbọ ma he kpẹẹ vba, ma na do bẹghe ẹre wẹẹ, ẹi re egbe okọ ẹzẹ ọghe ima ẹre a mu la okun, rhunmwuda, ọ khian ọmaẹn gbe nẹ. Amẹ nọ ghaa ke ototọ vẹ la uwu okọ ọghe ima vbe ughaẹdẹ ọkpa, gha vuọn e galọn ehan! Zẹvbe ne I ka tae ban vbe omuhẹn ọghe okha na, ogbigbi ẹhoho ghi suẹn gha la, ohan na la mwẹ egbe. Ẹre I na ghi zẹgiẹ na erhunmwu gie Osanobua, agharhemiẹn wẹẹ, I ma he kue yerre inu ukpo ne I ghi na erhunmwu sẹ. I keghi tama Osanobua wẹẹ, deghẹ I na miẹn uhunmwu, I gha suẹn gha tie Baibol, ne I mieke na rẹn ọnrẹn. Ogbigbi ẹhoho nii na gele dobọ yi. Ẹre I na ghi mu eyan ne I yan rẹn sẹ.

Vbe ima ye rre okun nii, I na suẹn gha tie Baibol. I na wa ke adesẹ Okun e Mediterranean gha bẹghe vbene ehe hia mose hẹ kevbe vbene ehẹn ughughan ya gha san yo san rre. I gha tọn aro mu ghee orere iso vbe ogiasọn, I ghi wa gha bẹghe avbe orhọnmwẹ ne mose mose. Ena hia keghi ya mwẹ rẹn wẹẹ, Osanobua gele rrọọ, kevbe wẹẹ, ọ zẹye emwa nagbọn re.

Vbọ ghi rre uzọla eso vba, ma keghi sẹ eke ne okọ ẹzẹ na kun sie vbe Alicante vbe Spain. Ẹre ima na gha hoo ne ima khiẹn okọ ọghe ima, ne ima mieke na dẹ ọvbehe nọ maan sẹ ọre. Ma ma rherhe miẹn ọmwa nọ gu ima dẹ ọre; ọna ma zẹdẹ kpa ima odin, rhunmwuda, ọ khian ọmaẹn nẹ, ezini i ghi rre uwu ẹre, ọ vbe va vbe ototọ. I keghi loo ẹkpotọ nii ya gha tie Baibol.

Zẹvbe ne I ya gha tie Baibol, I na do bẹghe ẹre wẹẹ, ibude nibun rre uwu ẹre nọ gha sẹtin ya ima gha mwẹ oghọghọ. Emwi ne Baibol tae vbekpa odẹ nọ khẹke ne ọmwa ya gha yin na wa mu mwẹ ekhọe. I na ghi gha nọ egbe mwẹ wẹẹ, ‘Vbọzẹ ne ima eso ni tie egbe ima emwa iyayi, i na ya ẹmwẹ nọ rre Baibol ru emwi?’

I na ghi gha hoo ne I gha ru emwi nọ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn Osanobua, rhunmwuda ọni, I ma ghi gha loo ikpẹ ukhunmwu ni wegbe. I na ghi gha tama egbe mwẹ wẹẹ, ẹi mwẹ a ma miẹn emwa eso ni ya ibude ni rre Baibol ru emwi. Ẹre I na ghi dọlegbe na erhunmwu gie Osanobua, I na rinmwiaẹn ne ọ ru iyobọ mẹ ya miẹn emwa vbenian.

I na ghi kha wẹẹ, te I khian ka ghee vbene ugamwẹ ughughan ya ru emwi hẹ, ne I mieke na rẹn nọ re  ẹmwata vbọ. Vbe I ghi khian gberra avbe idunmwu ni rre Alicante, I na wa gha bẹghe owa ugamwẹ nibun. Sokpan, rhunmwuda ne a na manọ amazẹ lele iran nibun, uhukpa ẹre I ya rẹn wẹẹ, ugamwẹ ohoghe ẹre iran khin.

Vbọ ghi rre ẹghẹ avan vbe ẹdẹ e Sọnde, I kegha rre ọkpẹn eke ne avbe okọ na kun sie, I na gha tie ebe Jems 2:​1-5. Ako nii keghi kha wẹẹ, ọ ma khẹke ne ima gha ghee avbe ọdafẹn gidi, vbene ima na ya aro gbe avbe ivbiogue re. Ma ghi dọlegbe rrie eke ne okọ ọghe ima ye, I na gberra owa ugamwẹ ọkpa; emwi na gbẹn ye sign board nọ rre evba ọre: “Ọgua Arriọba Ọghe Avbe Osẹe Jehova.”

I keghi tae vbe uwu ekhọe mwẹ wẹẹ, ‘Gu mwẹ danmwẹ iran na ghee, ne I ghee obọ ne iran khian ya mu mwẹ.’ Ẹre I na ghi ya owẹ kẹkan khian la Ọgua Arriọba nii; etalawẹ ne I gba ye yanghan yanghan, erriọ ẹre I vbe bọ ẹtu. Okpia ọkpa nọ gu emwa gualọ ehe itota, keghi rhie mwẹ ya tota kẹ edede ọkpa; edede na ẹre ọ ghi gu mwẹ gha we eke ne a wẹẹ na tie vbe Baibol. Vbe a ghi zobọ nẹ, emwa hia na wa gha gbe ọbokhian mẹ; ọna na wa kpa mwẹ odin. Okpia ọkpa na wẹẹ ne I gha die owa ẹre ne ima gba guan. Sokpan rhunmwuda ne a na miẹn wẹẹ, I ma he tie Baibol fo, I na tama rẹn wẹẹ, “I gha gu ruẹ rẹn vbe I gha mu egbe nẹ.” Sokpan, ke ẹdẹrriọ kpa, I ma gbe ẹdẹ iko re.

Vbọ ghi rre uzọla eso vba, I na gha rrie owa okpia nii; ọ na wa ya e Baibol rhie ewanniẹn ye inọta hia nọ ghaa kpokpo mwẹ. Uzọla ọkpa ghi gberra, ọ keghi mu ẹkpo ọkpa mẹ; ukpọn ni mose ẹre ọ vuọn uwu ẹre. Ọ na wẹẹ ọmwa nọ yan avbe ukpọn nii rre eghan, rhunmwuda ne ọ na lele iyi nọ rre Baibol nọ khare wẹẹ, ne ima gha hoẹmwẹ egbe kevbe ne ima ghẹ khọn okuo. (Aiz 2:4; Jọn 13:​34, 35) I na wa la evba rẹn wẹẹ, eban ẹre I miẹn emwa ni gele yin vbene Osanobua gualọe yi! Ke ẹghẹ nii kpa, ẹi re igbinna eke nọ fu egbe rre, ẹre I ghi gha ye, sokpan vbene I khian ya tie Baibol, ni vbe rẹn otọ emwi nọ rre uwu ẹre. Ẹre I na ghi werriegbe gha rrie Netherland.

Ikpẹdẹ enẹ ẹre I gbe vbe odẹ, vbe I rrie ẹvbo ọkpa na tie ẹre Groningen vbe Netherland. I ghi sẹ evba, I keghi suẹn gha gualọ iwinna, ne I mieke na gha miẹn igho ya gaga egbe. Vbe I ghi gualọ iwinna sẹ eke ne a na ru iwinna ekabita, iran na rhie efọm ọkpa mẹ ne I fill; vbe nene efọm, iran na wẹẹ, ne I ta ugamwẹ ne I ye. I na gbẹn, “Osẹe Jehova” yọ. Nọ yan isiwinna nii ghi miẹn emwi ne I gbẹn ye efọm nii, aro ẹre na wa fi werriẹ vbe uhunmwu. Ọ na ghi tama mwẹ wẹẹ, “I gha tie ruẹ.” Sokpan, ọ ma ghi tie mwẹ.

Vbe I ghi sẹ isiwinna ọvbehe ne a na ru iwinna ekabita, I na nọ enọ yan isiwinna nii deghẹ ọ gualọ ọmwa nọ khian gha winna nẹẹn. Ọ na wẹẹ ne I viọ ebe esuku mwẹ rre kevbe elẹta na gbẹn lele mwẹ, vbe isiwinna ne I na ka winna. I na gi ẹre rẹn wẹẹ, I ka  dọlọ okọ ẹzẹ yi nẹ. Ọ na ghi kha wẹẹ, “U sẹtin suẹn iwinna vbe avan na. Sokpan ọkpa nọ, I i gualọ ẹmwẹ, rhunmwuda, Osẹe Jehova ẹre I khin, ibude nọ rre Baibol ẹre I vbe ya ru emwi.” I ma te zẹdẹ ya aro yọ wẹẹ, ọ gha kue ne I gha winna nẹ; I na ghi tama rẹn wẹẹ, “Osẹe Jehova ẹre I vbe khin!” Sokpan vbe ọ ghi bẹghe eto ne I mu ye uhunmwu kevbe ẹtu mwẹ, uhukpa ẹre ọ ya rẹn wẹẹ, I i re Osẹe Jehova. Ọ na ghi khama mwẹ wẹẹ, “I gha gu ruẹ gha ruẹ e Baibol!” I na wa kue yọ. I na do bẹghe emwi nọ si ẹre ne enọ yan isiwinna nokaro ma na tie mwẹ. Te Jehova wa họn erhunmwu mwẹ; ọ hoo ne okpia na gha gu mwẹ ruẹ e Baibol, ẹre ọ si ẹre ne ọ na loo ẹre ya rhie iwinna mẹ. (Psm 37:4) Ukpo ọkpa ẹre I gbe vbe isiwinna nii. Vbe uwu ẹghẹ nii, te ọtẹn nokpia nii, wa gha gu mwẹ ruẹ emwi. Vbe iyeke ọni, I na ghi dinmwiamẹ vbe January 1974.

Vbọ ghi rre uki ọkpa ne I dinmwiamẹ, I keghi rhie obọ ye iwinna arọndẹ; te iwinna na wa gha ya mwẹ sọyẹnmwẹ. Vbe uki nọ lele ẹre, I keghi kpa gha rrie Amsterdam ne I ya ru iyobọ ne ẹbu ọkpa ne a na zẹ e Spanish, ne a da mu gbọọ. Te ọyẹnmwẹ wa gha sẹ mwẹ, zẹvbe ne I ya gha loo e Spanish vbe Portuguese ya gu emwa ruẹ e Baibol! Vbe May 1975, otu na wẹẹ ne I suẹn gha ru iwinna ọghe arọndẹ ne kpataki.

Vbọ ghi rre ẹdẹ ọkpa, ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Ineke, keghi rhie okhuo ọkpa ne ovbi e Bolivia ne ọ gu ruẹ e Baibol gha die ẹbu ọghe ima, ne ọ do deba ima yo iko, ne ọ mieke na gu obọ etẹn ni zẹ e spanish; arọndẹ ne kpataki ẹre Ineke ghaa khin. Mẹ vbe Ineke na ghi suẹn gha ya elẹta gie uhunmwu gie egbe, ne ima mieke na kakabọ gu obọ egbe; ma na do bẹghe ẹre wẹẹ, odẹ ọkpa ma hoo ne ima ya loo ẹdagbọn ima vbe ugamwẹ e Jehova. Vbọ ghi rre ukpo 1976, ma keghi ru orọnmwẹ; ma na ghi koko gha ru iwinna arọndẹ ne kpataki. Vbe ukpo 1982, otu keghi tie ima gha die eklasi nogie 73 ọghe owebe Gilead. Ma ghi ladian nẹ vbe owebe Gilead, otu na wẹẹ ne ima ya ga vbe East Africa; ukpo isẹn ẹre ima gbe vbe ẹvbo ọkpa na tie ẹre Mombasa vbe Kenya! Vbọ ghi rre 1987, otu na wẹẹ ne ima gha rrie Tanzania; vbe ẹghẹ na kha, te arriọba da kpasẹ yọ ne ima dọlegbe suẹn gha kporhu vba. Ukpo 26 ẹre ima gbe vba, ma ke werriegbe gha die Kenya.

Ne ima na ru iyobọ ne emwa ni mwẹ ekhọe esi ya rẹn ẹmwata ni rre Baibol, keghi ya ima mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko. Vbe igiemwi, ọmwa okaro ne I gu ruẹ e Baibol vbe Mombasa, keghi re okpia ọkpa ne I miẹn vbe ikporhu. Vbe I rhie ebe iyẹn eva nẹẹn, ọ na nọ mwẹ wẹẹ, “Vbia khian ghi ru vbe I gha tie ẹre fo nẹ?” Vbe uzọla nọ lele ẹre, I keghi suẹn gha maa re ebe ọghomwa na tie ẹre You Can Live Forever in Paradise on Earth; vbe ẹghẹ na kha na, te a da wa rhie ebe na ladian vbe Swahili. Vbọ ghi rre ukpo ọkpa, ọ na dinmwiame; vbe iyeke ọni, ọ na rhie obọ ye iwinna arọndẹ. Ke ẹghẹ nii gha dee, ekherhe ẹre ọ ma he gi ẹre gba vbe orhunmwu 100 ne irẹn vbe ọvbokhan rẹn hẹ ru iyobọ na ya khian Osẹe Jehova.

Vbe ẹghẹ okaro ne I ya rẹn emwi nọ si ẹre ne Osanobua na yi ima, I na yevbe ọduẹki nii nọ miẹn emwi ighobioye, ne ọ ma hoo nọ wii ẹre. (Mat 13:​45, 46) I na gha hoo ne I ru iyobọ ne emwa ọvbehe ya gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko. Emwi ne imẹ vbe ọvbokhan mwẹ he miẹn vbe agbọn ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova keghi ya emwa ni gae mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko.