Gberra gha rhie uhunta

Gberra gha rhie dọmwadẹ uhunmwuta ni rre uwu ẹre

AKO IRUẸMWI 46

Uwa Ni Da Ru Orọnmwẹ Wa Rhiegba Ye Ugamwẹ E Jehova

Uwa Ni Da Ru Orọnmwẹ Wa Rhiegba Ye Ugamwẹ E Jehova

“E Nọyaẹnmwa degue mwẹ, . . . I mu ẹtin yan rẹn.”​—PSM 28:7.

IHUAN 131 “Osa Gha Ku Emwi Gbe Nẹ, Ọ Ma Ke Na Wannọẹn”

OLIKA ẸMWẸ ỌGHE AKO IRUẸMWI NA *

1-2. (a) Vbọzẹ ne ọ na khẹke ne emwa ni da ru orọnmwẹ mu ẹtin yan e Jehova? (Psalm 37:​3, 4) (b) De emwi ne ima khian guan kaẹn vbe ako iruẹmwi na?

UWẸ mu egbe orọnmwẹ nẹ ra, ra te u da ru orọnmwẹ? Adeghẹ erriọ ẹre nọ, ẹi mwẹ u ma hoo ne uwa rọnmwẹ egbe sẹ ota. Sokpan, ẹmwata nọ rrọọ ọre wẹẹ, emwi i khian wa gha khian hẹnẹhẹnẹ vbe ẹghẹ hia. Ugbẹnso, emwi eso sẹtin de rre, nọ na khẹke na zẹ emwi ru. Azẹ ke azẹ ne emwa ni da ru orọnmwẹ ghi ru vbe ẹghẹ na nia, sẹtin ya agbọn lọghọ iran vbe odaro, ọ sẹtin vbe ya agbọn maan iran. Adeghẹ iran na mu ẹtin yan e Jehova, iran ghi sẹtin ru azẹ nọ maan, ẹghẹ nii, iran ghi do kakabọ hoẹmwẹ egbe, iran ghi vbe gha ghọghọ. Sokpan, adeghẹ iran ma na ru vberriọ, ọ sẹtin ya agbọn lọghọ iran; ẹghẹ nii, iran i khian ghi gha ghọghọ.​—Tie Psalm 37:​3, 4.

2 Agharhemiẹn wẹẹ, emwa ni da ru orọnmwe ẹre a mobọ guan kaẹn vbe ako iruẹmwi na, ma gha ya unu kaẹn ọlọghọmwa ne emwa hia ni ru orọnmwẹ nẹ werriẹ aro daa. Ma gha guan kaẹn emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbe obọ eguọmwadia Osanobua eso ni ghaa rrọọ vbe ẹghẹ nẹdẹ kevbe vbene okha ọghe iran khian ya ru iyobọ ne avbe ọdọ vbe amwẹ hẹ. Ma gha vbe ziro yan emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbe obọ ọdọ vbe amwẹ eso ni rrọọ vbe ẹghẹ na.

DE ỌLỌGHỌMWA ESO NE EMWA NI DA RU ORỌNMWẸ GHA SẸTIN WERRIẸ ARO DAA?

De emwi eso nọ gha sẹtin si emwa ni da ru orọnmwẹ ghee iyeke, ne iran ghẹ rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova? (Ghee okhuẹn 3-4)

3-4. De ọlọghọmwa eso ne emwa ni da ru orọnmwẹ gha sẹtin werriẹ aro daa?

3 Emwa eso gha da ru orọnmwẹ, emwa ghi gha tama iran, ne iran hia ne iran gha mwẹ emwi hia ne emwa ọvbehe vbe mwẹ. Vbe igiemwi, evbibiẹ iran sẹtin gha kha wẹẹ, iran hoo ne iran rherhe mu eyẹ, emwa ọvbehe vbe uwu ẹgbẹe sẹtin vbe gha ya ẹmwẹ ọmọ kpokpo iran. Ẹgbẹe kevbe avbe ọse ghi gha tama iran wẹẹ, ọ khẹke ne iran bọ owa kevbe ne iran gha mwẹ emwi hia ne a ya yin agbọn.

4 Iran ma na begbe, iran ke de ye osa iran i rẹn. Ẹghẹ nii, iran ghi do rhie asọn ba avan gha winna, ne iran mieke na sẹtin hae osa nọ rre iran urhu. Ọna sẹtin miẹn iran ẹghẹ nọ khẹke ne iran loo ya gha tie Baibol, iran i ghi vbe sẹtin ruẹ e Baibol kugbe zẹvbe ẹgbẹe, amaiwẹ te iran khian miẹn obọ ya yo ikporhu. Iran sẹtin suẹn gha gbe ẹdẹ iko re, ne iran mieke na gha khuan igho nọ kpọlọ, ra na ghẹ mieke na rhie iran obọ sẹ otọ vbe iwinna. Ọ ghaa yerriọ, iran i ghi sẹtin rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova vbene ọ khẹke.

5. Vbua miẹn ruẹ vbe emwi nọ sunu daa e Klaus vbe Marisa?

5 Emwa nibun ni te ya ẹdagbọn iran khu ẹfe agbọn na khian do bẹghe ẹre wẹẹ, ẹfe i ya ọmwa ghọghọ. Okiekie, ẹre ọdọ vbe amwẹ ọkpa na tie ẹre Klaus kevbe Marisa ya rẹn ọnọna. * Vbe iran da ru orọnmwẹ, iran na wa mu ẹmwẹ iwinna yan uhunmwu, ne iran mieke na gha mwẹ emwi hia ne iran gualọ. Sokpan ọghe ne ẹmwata, ọna ma zẹdẹ gha ya iran ghọghọ hiehie. E Klaus khare wẹẹ: “Ma ghaa mwẹ emwi hia na ya yin agbọn, sokpan ma ma fian okhuo rhọkpa ne egbe ima vbe ugamwẹ e Jehova. Vbene ẹmwata, emwi ma gha khian vbene ima te ya aro yi, ma ma vbe gha ghọghọ.” Egbọre egbe emwi vbenian vbe sunu daa ruẹ nẹ. Ọ ghaa yerriọ, ghẹ gi orhiọn gbe yọ ruẹ iwu. Igiemwi esi ọghe emwa ne ima khian ziro yan na, gha ru iyobọ nuẹn. Gi ima ka ghee emwi ne avbe ọdọ gha miẹn ruẹ vbe okha ọghe Jehosiafat ne ọba.

MU ẸTIN YAN E JEHOVA, VBENE JEHOSIAFAT RU ẸRE

6. De vbene Jehosiafat ya lele ibude nọ rre ebe Itan 3:​5, 6 hẹ, vbe ọ werriẹ aro daa ọlọghọmwa nọ wegbe sẹ ọre?

6 Avbe ọdọ, wa zẹdia roro ẹre wẹẹ, iwinna nọ rre uwa urhu bun gbe ra? Ọ ghaa yerriọ, okha ọghe Jehosiafat gha ru iyobọ ne uwa. Rhunmwuda ne Jehosiafat na gha re ọba, irẹn ẹre ọ khẹke ne ọ gbaroghe emwa hia ni rre ẹvbo ẹre. Ọna i zẹdẹ re iwinna nekherhe; sokpan, vbọ ru iyobọ nẹẹn? E Jehosiafat keghi ru emwi hia ne ọ rẹnrẹn wẹẹ irẹn gha sẹtin ru, ne ọ mieke na gbogba ga emwa rẹn. Ọ gbe ekẹn ga otọ e Juda, ọ na vbe si ivbiyokuo nibun koko, ivbiyokuo ne ọ ghaa mwẹ gberra 1,160,000. (2 Krọ 17:​12-19) Vbene ẹghẹ ya khian, e Jehosiafat keghi werriẹ aro daa ọlọghọmwa nọ sẹ ọre. Ivbiyokuo nibun ni ke Amọn, Moab, kevbe Idọm rre keghi mu okuo rre; arrọọ ọghe Jehosiafat, ẹgbẹe ọre kevbe emwa rẹn na gha rre ikpadede. (2 Krọ 20:​1, 2) Vbe Jehosiafat a ghi ru? Ọ keghi nọ iyobọ vbe obọ e Jehova. Ibude nọ rre ebe Itan 3:​5, 6 ẹre ọ lele (Tie ẹre). Erhunmwu ne Jehosiafat naẹn vbe ebe 2 Krọnikol 20:​5-12, ya ima rẹn wẹẹ, ekhọe hia ẹre ọ ya mu ẹtin yan e Jehova. E Jehova họn erhunmwu ẹnrẹn ra?

7. De vbene Jehova ya họn erhunmwu e Jehosiafat hẹ?

7 E Jehova keghi gie ovbi e Livai ọkpa na tie Jahaziẹl bu e Jehosiafat ne ọ ya tama rẹn wẹẹ: “Wa rhie ihe uwa ne uwa mudia, wa gha miẹn vbe Nọyaẹnmwa ra rhie akhọnmiotọ ne uwa.” (2 Krọ 20:​13-17) Vbene ẹmwata, ai mudia na gha ghee gbọọ vbe odaro okuo! Sokpan, obọ e Jehova ẹre adia na ke rre, ẹi re obọ ọmwa nagbọn. Rhunmwuda ne Jehosiafat na mu ẹtin yan e Jehova, ọ keghi ru vbene ọ khare. Vbe Jehosiafat kevbe ivbiyokuo ẹre ghi sẹ odaro okuo, ọ na viọ avbe ọsihuan ni ma mu emwi igbinna mwẹ ke odaro. E Jehova ma ya ekhue mu e Jehosiafat; ọ keghi rhie akhọnmiotọ nẹẹn.​—2 Krọ 20:​18-23.

Emwa ni da ru orọnmwẹ ghaa hoo ne iran sẹtin rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova, ọ khẹke ne iran gha na erhunmwu, iran ghi gha tie Baibol (Ghee okhuẹn 8, 10)

8. De emwi ne avbe ọdọ gha miẹn ruẹ vbe okha ọghe Jehosiafat?

8 Adeghẹ ọdọ ẹre u khin, u gha wa miẹn emwi ruẹ vbe okha ọghe Jehosiafat. Iwinna nọ bi yọ ruẹ izabọ nọ, ne u gbaroghe ẹgbẹe ruẹ. Ugbẹnso, deghẹ ọlọghọmwa na de rre, u sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, u gha sẹtin tobọ ruẹ sẹ ọfurre yọ. Sokpan, ọ ma khẹke nọ gha yerriọ; nọghayayerriọ, u ghi na erhunmwu gie Jehova ne ọ ru iyobọ nuẹn. Vbe deba ọni, uwẹ vbe ọvbokhan ghi vbe na erhunmwu kugbe. Gualọ adia vbe obọ e Jehova; odẹ ne u khian ya ru ọna, ọre ne u gha tie Baibol kevbe ebe ne otu e Jehova gbẹnnẹ ladian, u ghi vbe ya emwi ne u ruẹ re vbọ ru emwi. Ẹi re emwa hia ẹre ọ khian wa gha ghọghọ yọ wẹẹ, u ya emwi nọ rre Baibol ru emwi, eso sẹtin gha tie ruẹ ‘akpa vbe abobo.’ Iran sẹtin vbe gha kha wẹẹ, ai miẹn emwi ne igho i khian sẹtin ru nuẹn kevbe ẹgbẹe ruẹ. Sokpan, ghẹ mianmian okha ọghe Jehosiafat. Ekhọe hia ẹre ọ ya mu ẹtin yan e Jehova. E Jehova ma ya ekhue muẹn, rhunmwuda ọni, ẹi khian vbe yangbe ruẹ. (Psm 37:28; Hib 13:5) De emwi ne ọdọ vbe amwẹ gha ru, ne iran mieke na gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko?

UWA RHIEGBA YE UGAMWẸ E JEHOVA, VBENE AIZAIA NE AKHASẸ KEVBE ỌVBOKHAN RẸN RU ẸRE

9. De emwi ne ima gha sẹtin ta vbekpa akhasẹ ighẹ Aizaia vbe ọvbokhan rẹn?

9 Te Aizaia vbe ọvbokhan rẹn wa rhie egbe ye ugamwẹ ọghe Jehova. Akhasẹ ẹre Aizaia ghaa khin, egbọre Osanobua vbe mu egbe iwinna na ne ọvbokhan rẹn, rhunmwuda e Baibol vbe tie ẹre akhasẹ. (Aiz 8:​1-4) Ọna rhie ma wẹẹ, Aizaia vbe ọvbokhan rẹn ma zẹdẹ gha ya ugamwẹ e Jehova ku. Igiemwi esi ẹre ọna wa khin ne avbe ọdọ vbe amwẹ!

10. De vbene ẹmwẹ akhasẹ ni rre Baibol khian ya ru iyobọ ne ọdọ vbe amwẹ, ne iran gha ru vbene ẹtin iran sẹ vbe ugamwẹ e Jehova?

10 Avbe ọdọ vbe amwẹ ni rrọọ vbe ẹghẹ ọghe ima, gha vbe sẹtin ya egbe taa Aizaia vbe ọvbokhan rẹn; odẹ ne iran khian ya ru ọna, ọre ne iran gha ru vbene ẹtin iran sẹ vbe ugamwẹ e Jehova. Adeghẹ iran na koko gha tie ẹmwẹ akhasẹ ni rre Baibol, iran na vbe gha bẹghe vbene ọ ya sunu hẹ, amuẹtinyan ọghe iran ghi do kakabọ wegbe. * (Tai 1:2) Iran sẹtin vbe koko ziro yan emwi ne iran gha ru, ne iran mieke na gha rre usun emwa ni khian ya ẹmwẹ akhasẹ eso ni rre Baibol mwẹ amusẹ. Vbe igiemwi, iran gha sẹtin gha mwẹ obọ vbe ẹmwẹ akhasẹ ne Jesu tae, vbekpa ikporhu iyẹn nọ maan na khian kpee la uhunmwu otagbọn hia. (Mat 24:14) Ọdọ vbe amwẹ gha bẹghe ẹre wẹẹ, ẹmwẹ ne Baibol tae ye otọ sunu nẹ, iran ghi gha hoo ne iran ru vbene ẹtin iran sẹ vbe ugamwẹ e Jehova.

UWA MU ARO YE ẸMWẸ ARRIỌBA OSANOBUA, VBENE AKUILA VBE PRISILA RU ẸRE

11. De emwi ne Prisila vbe Akuila ya ẹdagbọn iran ru?

11 Emwa ni da ru orọnmwẹ gha wa miẹn emwi nibun ruẹ vbe okha ọghe Akuila vbe Prisila. Ivbi e Ju ẹre ọdọ vbe amwẹ na ghaa khin; e Rom ẹre iran ghaa ye. A ghi kporhu ma iran vbekpa e Jesu, iran na ghi khian erhuanegbe ẹre. Vbene ẹmwata, te emwi wa gha khian hẹnẹhẹnẹ ne iran. Sokpan, emwi hia keghi fi werriẹ, vbe ẹghẹ ne Ọgbasi ighẹ Claudius na wẹẹ ne Ivbi e Ju hia kpa hin otọ e Rom rre. U miẹn vbene emwi khian gha ye hẹ ne iran! Ọna rhie ma wẹẹ, te iran khian ghi kpa hin ẹdogbo ne iran te ka ye rre, iran ghi ya gualọ eke ne iran khian dia kevbe ehe ne iran khian na vbe gha do ẹki ọghe iran. Te ọna ghi ya iran bizugbe ugamwẹ e Jehova ra? Hiehie. Vbe iran ghi sẹ e Kọrinti, iran na deba ukọ ighẹ Pọl gha ru iyobọ ne etẹn ni rre evba. Vbene ẹghẹ ya khian, iran na ghi kpa gha rhie eke ne etẹn ni kporhu iyẹn nọ maan i na bun. (Iwinna 18:​18-21; Rom 16:​3-5) Ẹi mwẹ ọyẹnmwẹ ma gha sẹ iran, zẹvbe ne iran ya gha ru iwinna ọghe Jehova kugbe!

12. Vbọzẹ nọ na khẹke ne ọdọ vbe amwẹ fian okhuo ne egbe iran, vbe ugamwẹ e Jehova?

12 Avbe ọdọ vbe amwẹ ni rrọọ vbe ẹghẹ ọghe ima, gha sẹtin ya egbe taa Akuila vbe Prisila, deghẹ iran na mu Arriọba Osanobua karo. Ẹghẹ ne okpia vbe okhuo ya si egbe obọ, ẹre ọ khẹke ne iran ya ta vbene iran khian ya loo ẹdagbọn iran hẹ. Ọdọ vbe amwẹ ghaa si irri ọkpa zẹvbe ne iran ya winna iwinna e Jehova, ẹkpotọ ghi do kie ne iran ya bẹghe odẹ ughughan ne Jehova ya fiangbe iran. (Asan 4:​9, 12) Gia ghee emwi ne Russell vbe Elizabeth ru vbe iran si egbe obọ. E Russell khare wẹẹ, “Vbe ẹghẹ ne ima na gha si egbe obọ, ma keghi gba ta emwi eso ne ima hoo ne ima ya ẹdagbọn ima ru vbe ugamwẹ e Jehova.” Elizabeth khare wẹẹ, “Emwi nọ si ẹre ne ima na rherhe tae ye otọ ọre wẹẹ, ma ma hoo ne emwi rhọkpa mu idobo ye emwi ne ima hoo ne ima ya ẹdagbọn ima ru vbe ugamwẹ e Jehova.” Ẹkpotọ keghi kie ne Russell kevbe Elizabeth ne iran gha rrie Micronesia, ne iran ya kporhu vbe eke ne etẹn i na bun.

Emwa ni da ru orọnmwẹ ghaa hoo ne iran sẹtin rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova, te ọ khẹke ne iran ta emwi ne iran khian ya ẹdagbọn iran ru (Ghee okhuẹn 13)

13. Zẹvbe nọ rre ebe Psalm 28:​7, de afiangbe ne ima khian miẹn, deghẹ ima na mu ẹtin yan e Jehova?

13 Zẹvbe ne Russell vbe Elizabeth ru ẹre, ọdọ vbe amwẹ nibun tae nẹ wẹẹ, te iran khian rhie egbe ye iwinna ikporhu vbene ẹtin iran sẹ, iran i khian vbe rhie obọ ye emwi ne iran rẹnrẹn wẹẹ, ọ gha si iran ghee iyeke. Ọdọ vbe amwẹ gha gba ta emwi ne iran khian ya ẹdagbọn iran ru vbe ugamwẹ e Jehova, iran na vbe hia ne iran muẹn sẹ, iran gha wa miẹn afiangbe nibun. Iran gha bẹghe vbene Jehova ya gbaroghe iran hẹ, iran ghi do kakabọ mu ẹtin yan rẹn, vbe ẹghẹ nii, iran ghi vbe gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko.​—Tie Psalm 28:7.

UWA GHA MWẸ ILẸKẸTIN WẸẸ, E JEHOVA GHA MU EYAN RẸN HIA SẸ, ZẸVBE NE PITA VBE ỌVBOKHAN RẸN RU ẸRE

14. De vbene Pita vbe ọvbokhan rẹn ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran mu ẹtin yan ẹmwẹ nọ rre ebe Matiu 6:​25, 31-34?

14 Avbe ọdọ vbe amwẹ gha wa miẹn emwi nibun ruẹ vbe obọ e Pita vbe ọvbokhan rẹn. Ọgbehẹn ẹre Pita ghaa khin, iwinna na ẹre ọ ya gha koko ẹgbẹe ọre. Vbọ ghi rre odẹ ukpo ọkpa ne Pita rẹn e Jesu, ẹkpotọ keghi kie nẹẹn, ne ọ ya ru azẹ ne kpataki ọghe emwi ne ọ khian ya ẹdagbọn ẹnrẹn ru. Vbe ẹghẹ ne Jesu ya tama e Pita ne ọ do gha re ọrhuanegbe irẹn, ẹi mwẹ e Pita ma mu ẹmwẹ ẹgbẹe ọre roro. (Luk 5:​1-11) E Pita keghi ta mu olọ yan rẹn wẹẹ, irẹn gha deba e Jesu gha kporhu iyẹn nọ maan. Azẹ nọ maan ẹre Pita wa ru! Ma gha sẹtin vbe kha wẹẹ, ọvbokhan e Pita kue ye azẹ ne ọ ru nii. E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, vbe Jesu ghi kpa gha rrie ẹrinmwi nẹ, ọvbokhan e Pita vbe lele Pita mu okhian gha rrie ihe eso. (1 Kọr 9:5) Vbene ai na gbe awawẹ, uyinmwẹ esi ọghe ọvbokhan rẹn, ẹre ọ si ẹre ne Pita na sẹtin si agbada vbe unu rhie ibude ne avbe ọdọ vbe amwẹ. (1 Pit 3:​1-7) Te Pita vbe ọvbokhan rẹn wa gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha kpemehe emwi ne iran gualọ ne iran, deghẹ iran na mu ẹmwẹ Arriọba Osanobua karo.​—Tie Matiu 6:​25, 31-34.

15. De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe emwi nọ sunu daa e Tiago kevbe Esther?

15 Deghẹ ọ ma he kpẹẹ gbe ne u ru orọnmwẹ, de emwi nọ khian ru iyobọ nuẹn ne u ya rhie egbe ye iwinna ugamwẹ ọghe Jehova sayọ? Emwi ọkpa nọ gha ru iyobọ nuẹn, ọre ne u gha tie okha ọghe avbe ọdọ vbe amwẹ ni vbe rhie egbe ye iwinna ugamwẹ e Jehova. Vbe igiemwi, u sẹtin ya tie uhunmwuta na tie ẹre “They Offered Themselves Willingly.” Egbe avbe okha vbenian, ẹre ọ si ẹre ne ọdọ vbe amwẹ ọkpa nọ ke Brazil rre, na gha hoo ne iran rhie egbe ye iwinna ugamwẹ e Jehova sayọ; eni iran ọre Tiago kevbe Esther. E Tiago khare wẹẹ: “Zẹvbe ne ima ya gha tie avbe okha na, ma keghi bẹghe vbene Jehova ya gha fiangbe avbe etẹn na hẹ, ma na vbe gha hoo ne Jehova vbe fiangbe ima vbe odẹ vberriọ.” Ke ukpo 2014 gha dee, e Paraguay ẹre iran na ghi ga, vbe eke ne a na zẹ e Portuguese. Esther khare wẹẹ: “Ẹmwẹ nọ rre ebe Ẹfisọs 3:20 wa kakabọ yẹẹ ima. Ẹghẹ hia ẹre emwi nọ rre ako na, ya sẹ vbe egbe ima.” Vbe ako nii, e Pọl keghi tama etẹn ni rre Ẹfisọs wẹẹ, e Jehova gha kpemehe emwi ne ima gualọ ne ima, ọ ghi kue ru gberra vbene ima te ya aro yi. Ẹmwata ne uhunmwu ẹmwẹ wa na khin!

Emwa ni da ru orọnmwẹ ghaa hoo ne iran sẹtin rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova, iran ghi vbe gualọ ude vbe obọ etẹn ni kakabọ hoẹmwẹ e Jehova (Ghee okhuẹn 16)

16. Deghẹ ọdọ vbe amwẹ ni da ru orọnmwẹ hoo ne iran ru sayọ vbe ugamwẹ e Jehova, de emwa ne iran gha bu, nọ gha rhie ibude nọ khẹke ne iran?

16 Avbe ọdọ vbe amwẹ ni da ru orọnmwẹ, gha wa miẹn emwi nibun ruẹ vbe obọ emwa ni mu ugamwẹ e Jehova karo. Ọdọ vbe amwẹ eso rrọọ, ni gbe ukpo nibun nẹ vbe ugamwẹ ẹghẹ hia. Uwa sẹtin tama iran ne iran rhie ibude ne uwa, vbe nọ dekaan emwi ne uwa hoo ne uwa ya ẹdagbọn uwa ru, vbe ugamwẹ e Jehova. Uwa gha ru vberriọ, te uwa rhie ẹre ma wẹẹ, uwa mu ẹtin yan e Jehova. (Itan 22:​17, 19) Ediọn gha vbe sẹtin ru iyobọ ne avbe ọdọ vbe amwẹ ni da ru orọnmwẹ, ne iran ya fian okhuo ne egbe iran vbe ugamwẹ e Jehova, kevbe ne iran vbe sẹtin musọe.

17. Vbọ sunu daa e Klaus kevbe Marisa? De emwi ne okha ọghe iran maa ima re?

17 Ugbẹnso ma ghi te gha hoo ne ima rhie egbe ye ugamwẹ e Jehova sayọ, sokpan ẹi deyọ vbene ima ya aro yi. Gia ghee emwi nọ sunu daa e Klaus kevbe Marisa, na ka ya unu kaan sin. Vbọ ghi rre ukpo eha ne iran ru orọnmwẹ, iran keghi kpa sẹ owa iran rae, iran na gha rrie Finland ya deba etẹn gha bọ abotu nọ rre evba. Sokpan zẹvbe ne ẹghẹ ya khian, a keghi tama iran wẹẹ, uki ehan ẹre iran khian sẹtin gbe vbe ẹvbo nii. Ọna ma zẹdẹ ya iran ghọghọ. Osa khian ghi ya uki dọlọ asọn, abotu na wẹẹ ne iran ya ruẹ Arabic; vbe na guan na, otọ ẹvbo ne a na zẹ Arabic ẹre iran ghi na ga nia. E Marisa ghi guan kaan emwi nọ sunu, ọ na kha wẹẹ: “Ne ọmwa do kpa sẹ emwi hia ne ọ mwẹ rae, ne ọ gha rrie eke ne ọ ma rẹn ẹdẹ, ẹi re emwi nọ khuẹrhẹ; sokpan I keghi mu ẹtin yan e Jehova. Ẹghẹ ọkpa i rrọọ ne Jehova he ya ya ekhue mu ima. Vbe I ghi bẹghe odẹ ne Jehova ya gha ru iyobọ ne ima, amuẹtinyan ne I mwẹ daa ẹre na do kakabọ wegbe.” Emwi nọ sunu daa ọdọ vbe amwẹ na ya ima rẹn wẹẹ, deghẹ ima na ya ekhọe hia mu ẹtin yan e Jehova, ọ gha fiangbe ima wọrhọwọrhọ.

18. De emwi ne emwa ni ru orọnmwẹ nẹ gha sẹtin ru, ne amuẹtinyan ne iran mwẹ daa e Jehova mieke na gha wegbe yọ?

18 Te Jehova ya orọnmwẹ ru emwa nagbọn ẹse. (Mat 19:​5, 6) Ọ hoo ne ọdọ vbe amwẹ rọnmwẹ egbe sẹ ota kevbe ne iran vbe gha ghọghọ. (Itan 5:18) Uwa ni da ru orọnmwẹ, de emwi ne uwa hoo ne uwa ya ẹdagbọn uwa ru? Uwa hia vbe odẹ ke odẹ ne uwa rhie ẹre ma wẹẹ, uwa gbọyẹmwẹ ye emwi hia ne Jehova ya ru uwa ẹse ra? Wa gha na erhunmwu gie Jehova. Wa gha gualọ ibude vbe uwu e Baibol nọ gha ru iyobọ ne uwa, wa ghi vbe yae gha ru emwi. Ọyẹnmwẹ nọ khian gha sẹ uwa i gia gie, deghẹ uwa na rhiegba ye ugamwẹ e Jehova!

IHUAN 132 Ọkpa Ẹre Ima Ghi Khin

^ okhuẹn 5 Emwi eso ne ima ru, sẹtin kie ẹkpotọ yọ ne ima ya ga e Jehova vbene ọ khẹke. Ọ mwẹ azẹ ne emwa ni da ru orọnmwẹ gha ru, nọ gha sẹtin ya agbọn lọghọ iran, ọ sẹtin vbe ya agbọn maan iran. Ako iruẹmwi na, gha ru iyobọ ne iran ya ru azẹ nọ maan, nọ gha ya iran gha mwẹ oghọghọ nọ sẹ otọ ẹko.

^ okhuẹn 5 A fi eni eso werriẹ.