1. De aro ne emwa nibun ya ghee ibude ni rre uwu e Baibol vbe ẹdẹnẹrẹ? (Itan 1:20, 21)

 VBE otọ ẹvbo nibun, ma wa mobọ miẹn etẹn ima, vbe iran ghaa viọ ebe ima ne emwa, vbe ehe ne emwa bi la. Ọyẹnmwẹ ghi wa vbe gha sẹ iran. Uwẹ he ka rhie egbe ye ikporhu vbenian ra? Adeghẹ erriọ nọ, ẹi mwẹ ẹmwẹ nọ rre ebe Itan ma la ruẹ ekhọe, nọ khare wẹẹ, ẹwaẹn tie emwa vbe ada ne iran mieke na miẹn ibude vbe obọ ọre. (Tie Itan 1:20, 21.) “Ẹwaẹn ọghe ẹmwata,” ẹre ọ rre uwu e Baibol kevbe avbe ebe ọghe ima. Ọna ẹre ọ wa re emwi ne emwa gualọ, ne iran mieke na sẹtin zẹ owẹ nokaro, nọ gha ya iran miẹn arrọọ ọghe etẹbitẹ. Ẹko wa sẹ ima ọyẹnmwẹ vbe ọmwa gha miẹn ima ebe. Sọkpan ẹi re emwa hia ẹre ọ miẹn ima re. Eso i zẹdẹ hoo ne iran ya ehọ họn ẹmwẹ nọ rre uwu e Baibol, vbene eso na ya ima gbogiẹ. Iran roro ẹre wẹẹ, e Baibol i ghi mwẹ esa nọ ye rhunmwuda, ọ kpẹẹ re na ghi gbẹn ọnrẹn. E Baibol gi ima rẹn odẹ nọ khẹke ne ima ya gha yin, ne ima mieke na gha re emwa ni huanrẹn. Sokpan emwa eso keghi gbodan yọ. Iran wẹẹ emwa ni lelẹe ma rẹn emwi ne iran ru kevbe wẹẹ, te iran ru vbe na miẹn wẹẹ iran maan sẹ emwa ọvbehe. Ọrheyerriọ, rhunmwuda ahoẹmwọmwa ne Jehova mwẹ, te ọ ye kie ẹkpotọ yọ, ne emwa hia sẹtin gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ ọre rre. Odẹ vbo?

2. Vbe ima khian na miẹn ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre, sokpan de emwi ne emwa eso ru?

² Emwi ọkpa ne Jehova ya ru iyobọ ne emwa, ne iran mieke na gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ ọre rre, ọre Baibol. Iyobọ emwa hia ẹre ọ miẹn e Baibol tie. Avbe ebe ọghe ima ni rhan otọ e Baibol vbe vbo? Emwa gha miẹn avbe ebe na tie vbe urhuẹvbo ni gberra 1,000. Ma wa kpọnmwẹ e Jehova ye ọna. Emwa ni tie avbe ebe na kevbe ni rhie emwi ne iran tie ye uyinmwẹ, wa miẹn  ere vbọ. Sokpan emwa eso keghi gbodan yọ. Iran ghaa mwẹ emwi ne iran khian ru, ẹwaẹn obọ iran, kevbe emwi ne emwa ọvbehe ta, ẹre iran ya ru emwi. Iran sẹtin kue gha ya aro gbe ima re, rhunmwuda ne ima na ya emwi ne Baibol tae ru emwi. Vbe akọ iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn evbọzẹe ne emwa na ru vberriọ, sokpan gi ima ka guan kaẹn vbene ima khian ya sẹtin gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre.

3. Vbọ khẹke ne ima ru, deghẹ ima hoo ne ima gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre?

³ Ọmwa nọ sẹtin ya emwi nọ ka rẹn ru azẹ nọ khẹke, ọre ọmwa nọ gele mwẹ ẹwaẹn. Vbọrhirhighayehẹ, ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre gberra ọnọna. E Baibol khare wẹẹ: “Adeghẹ u hoo ne u gha wan, u ghi ka gha ya ọghọ ne Jehova nẹ. Adeghẹ uwẹ rẹn Ọmwa Nọhuanrẹn nii, uwẹ mwẹ irẹnmwi.” (Itan 9:10) Nọnaghiyerriọ, ma ghaa mwẹ emwi kpataki ne ima khian ru, emwi ne ima rẹnrẹn vbekpa e Jehova, nọ re “Ọmwa Nọhuanrẹn nii,” ẹre ọ khẹke nọ dia ima ya ru emwi nii. Ma ghi gha tie Baibol kevbe avbe ebe ima ni rhan otọ e Baibol. Ma ghaa ru vberriọ, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre.​—Itan 2:5-7.

4. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, e Jehova ọkpa ẹre ọ ya ọmwa mwẹ ẹwaẹn ọghe ẹmwata?

⁴ E Jehova ọkpa ẹre ọ khian sẹtin ya ima gha mwẹ ẹwaẹn ọghe ẹmwata. (Rom 16:27) Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, obọ e Jehova ẹre ẹwaẹn ke rre? Okaro, e Jehova ẹre ọ yi emwi hia. Ai miẹn emwi nọ ma rẹn vbekpa emwi hia nọ yi. (Psm 104:24) Nogieva, emwi hia ne Jehova ru rhie ẹre ma wẹẹ, ọ mwẹ ẹwaẹn. (Rom 11:33) Nogieha, emwa ni ya ẹmwẹ ọghe Jehova ru emwi, keghi miẹn afiangbe nibun. (Itan 2:10-12) Ma gha rẹn emwi eha na, ẹre ima khian na sẹtin gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre. Ma ghi vbe gi iran gha dia ima vbe emwi ke emwi ne ima khian ru vbe ẹdagbọn ima.

5. De emwi nọ kẹrikian rhunmwuda ne emwa ma na yayi wẹẹ, obọ e Jehova ẹre ẹwaẹn ọghe ẹmwata ke rre?

⁵ Emwa nibun ne ima miẹn vbe ikporhu wa rẹn wẹẹ, te emwi ughughan ni rre otagbọn na ye mose mose; sokpan iran ma ye kue yọ wẹẹ ọmwa rrọọ nọ yi iran, nọghayayerriọ iran keghi kha wẹẹ, te emwi hia de rre vbe udemwurri. Eso yayi wẹẹ Osanobua rrọọ, sokpan iran ghee ẹre wẹẹ, e Baibol i ghi mwẹ esa nọ ye, rhunmwuda ọni, emwi nọ rre iran ekhọe ẹre iran ya ru emwi. Te agbọn na ghi maan sayọ rhunmwuda ne emwa na ya ẹmwẹ obọ iran ru emwi ra, ne iran gha te ya gha họn ẹmwẹ ne Osanobua ra? Iran mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko ra? Iran vbe ya aro yọ wẹẹ, agbọn gha maan iran vbe odaro ra? Emwi ni sunu vbe uhunmwu otagbọn na, ya ima rẹn wẹẹ: “Ẹwaẹn, irẹnmwi kevbe ibude ọghe emwa nagbọn rhọkpa i rrọọ, nọ mwẹ esa nọ ye vba gha yae tae ọghe Jehova.” (Itan 21:30) Ma miẹn wẹẹ, te ọ wa khẹke ne ima gha nọ e Jehova nọ rhie ẹwaẹn ne ima! Sokpan emwa eso i ru vberriọ. Vbọzẹ?

6. Zẹvbe nọ rre ebe Itan 1:22-25, de emwa ni gbodan ghee ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre?

⁶ Ẹwaẹn ọghe ẹmwata ghaa “tie emwa vbe adesẹ orere,” emwa nibun ghi fi ehọ ye amẹ. Zẹvbe ne Baibol khare, “emwa ni ma fiẹnro,” “ni ya emwa gbogiẹ,” kevbe “avbe akpa” ẹre ọ gbodan ghee ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre. (Tie Itan 1:22-25.) Gi ima guan kaẹn emwi nọ ya emwa gbodan ye ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre, kevbe emwi ne ima gha ru, ne ima ghẹ mieke na gha yerriọ.

7. Vbọzẹ ne emwa eso ma na hoo ne iran “fiẹnro”?

⁷ “Emwa ni ma fiẹnro,” ọre emwa ni wa ya  emwi hia yi, iran i vbe lọghọ na mu rẹrẹ. (Itan 14:15) Ma wa mobọ miẹn emwa vbenian vbe ikporhu. Vbe igiemwi, ẹi re avbiẹ emwa nibun ẹre avbe ọkaolotu ugamwẹ kevbe avbe arriọba he mu rẹrẹ. Sokpan eso gha ghi do rẹn wẹẹ te a wa gha mu iran rẹrẹ, ọ ghi wa kpa iran odin. Sokpan nọ ne emwa ne ebe Itan 1:22 guan kaẹn, iran ma hoo ne iran fiẹnro, erriọ iran wa hoo ne iran gha ye khian. (Jer 5:31) Emwi nọ rre ekhọe iran ẹre iran hoo ne iran ya gha ru emwi, iran ma hoo ne iran rẹn emwi ne Baibol tae, iran ma vbe hoo ne iran gha lele emwi nọ rre uwu ẹre. Eso keghi mwẹ egbe ekhọe ọghe okhuo ọkpa nọ rre Quebec vbe Canada, nọ mu ẹmwẹ ugamwẹ yan uhunmwu. Okhuo na keghi tama Osẹe Jehova ọkpa wẹẹ, “Deghẹ ohẹn ọghe ima mu ima rẹrẹ, obọ ọre ẹre ọ ye!” Ọ ma khẹke ne ima gha yevbe emwa vbenian, ni ma hoo ne iran rẹn emwi ba emwi!​—Itan 1:32; 27:12.

8. De emwi nọ khian ru iyobọ ne ima ya gha re emwa ni gele fiẹnro?

⁸ E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, ọ ma khẹke ne ima gha re emwa ni ma fiẹnro, sokpan te ọ khẹke ne ima hia ne ima gha re “eniwanrẹn vbe iro na roro.” (1 Kọr 14:20) Ma ghaa ya ilele ni rre Baibol ru emwi, ẹre ima khian na gha re emwa ni fiẹnro. Ẹghẹ nii, ma ghi do bẹghe ẹre wẹẹ, avbe ilele na ru iyobọ ne ima ya gban egbe ne ọlọghọmwa, ọ vbe ya ima rẹn emwi nọ khẹke ya ru. Ọ khẹke ne ima gha muẹn roro, emwi eso ne ima he ru, ne ima mieke na rẹn deghẹ ima mwẹ alaghodaro. Deghẹ ọ vbe kpẹẹ nẹ kherhe, ne ima ya suẹn gha ruẹ e Baibol ra ne ima ya suẹn gha yo iko, ọ khẹke ne ima nọ egbe ima, evbọzẹe ne ima ma na he ya egbe ima fiohan ne Jehova, ne ima vbe dinmwiamẹ. Adeghẹ ima vbe dinmwiamẹ nẹ, ma mwẹ alaghodaro vbe odẹ ne ima ya kporhu kevbe odẹ ne ima ya ma emwa emwi ra? Emwi ne ima ru rhie ẹre ma wẹẹ, ilele ni rre Baibol ẹre ọ dia ima ra? Obọ ne ima ya mu emwa ọvbehe rhie ẹre ma wẹẹ, ima mwẹ uyinmwẹ ni khẹke Ivbiotu e Kristi ra? Ma gha bẹghe ẹre wẹẹ, ọ khẹke ne ima gha mwẹ alaghodaro, ma ghi gualọ adia vbe Ẹmwẹ Ọghe Osanobua, nọ ‘rhie ẹwaẹn ne ọmwa nẹi te mwẹ.’​—Psm 19:7.

9. De vbene emwa ni ya emwa gbogiẹ ya gbodan ye ẹwaẹn ọghe ẹmwata?

⁹ Emwa ọvbehe ni vbe gbodan ye ẹwaẹn nọ ke obọ Osanobua rre, ọre “emwa ni ya emwa gbogiẹ.” Ugbẹnso, ma vbe miẹn emwa vbenian vbe ikporhu. Te ẹko wa sẹ iran ọyẹnmwẹ vbe iran ghaa ya emwa ọvbehe gbogiẹ. (Psm 123:4) E Baibol tae yotọ wẹẹ, vbe ẹdẹ okiekie, emwa ni ya emwa gbogiẹ gha kpọ vbe ehe hia. (2 Pit 3:3, 4) Te emwa eso yevbe na ghee avbe orruan e Lọt, iran i ka ẹre yọ ighẹ ẹmwẹ ne Osanobua ya sekhae ne ima vbe uwu e Baibol. (Gẹn 19:14) Te nibun wa ya emwa ni ya ilele ni rre Baibol ru emwi gbogiẹ. ‘Emwi dan ni rre iran ekhọe,’ ẹre emwa ni ya emwa gbogiẹ ya ru emwi. (Jud 7, 17, 18) Odẹ ne Baibol ya gie emwa ni ya emwa gbogiẹ, ẹre emwa okeke kevbe emwa ni ya egbe iran khian oghian e Jehova wa ya yin zẹẹ!

10. Zẹvbe nọ rre ebe Psalm 1:1, vbọ khian ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ mieke na gha yevbe emwa ni ya emwa gbogiẹ?

¹⁰ Vbọ khian ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ mieke na gha yevbe emwa ni ya emwa gbogiẹ? Emwi ọkpa nọ gha ru iyobọ ne ima, ọre ne ima gha lẹẹ ne emwa ni vian vbe ẹghẹ hia. (Tie Psalm 1:1.) Ọna rhie ma wẹẹ, emwi nọ ghi dekaẹn emwa okeke, ọ ma khẹke ne ima danmwehọ ẹre ra ne ima tie ẹre. Deghẹ ima ma begbe, ma sẹtin do gha vian, ma i ghi mu ẹtin yan e Jehova, ma ghi vbe do gha kpitan ye adia nọ ke obọ otu e Jehova rre. Deghẹ ima ma hoo ne ọna sunu, ma sẹtin nọ egbe ima wẹẹ: ‘Mẹ mobọ vian vbe otu e Jehova gha wẹẹ, ne ima ru emwi eso, ra deghẹ iran na ru afiwerriẹ ye  emwi ne ima ka yayi ra? Emwi ne etẹn ni mu asanikaro ma ru ẹse, ẹre imẹ mobọ rhie aro yi ra?’ Ma gha bẹghe ẹre wẹẹ, ima mwẹ uyinmwẹ vberriọ, ọ khẹke ne ima fi werriẹ vbobọvbobọ. Ma gha ru vberriọ, ẹko ghi gha rhiẹnrhiẹn e Jehova.​—Itan 3:34, 35.

11. De vbene “avbe akpa” ya ghee ilele ọghe Jehova?

¹¹ Emwa ọvbehe ni vbe gbodan ye ẹwaẹn nọ ke obọ Osanobua rre, ọre “avbe akpa.” Akpavbabobo ẹre iran khin rhunmwuda, iran i ya uhi Osanobua ru emwi. Iran ghi gha ya ẹwaẹn obọ iran ru emwi. (Itan 12:15) Te emwa vbenian fi iyeke gbe Jehova, nọ re Osa nọ rhie ẹwaẹn ọghe ẹmwata ne ọmwa. (Psm 53:1) Ma gha miẹn iran vbe ikporhu, iran ghi gha zan ima rhunmwuda ne ima na ya ilele ni rre Baibol ru emwi. Sokpan iran i khian sẹtin ya agbọn maan ima. Ẹi khabe ne Baibol na kha wẹẹ: “Ẹmwẹ ẹwaẹn dinmwi gbe ne ọzuọ gha sẹtin rẹn otọ ẹre. Ẹi miẹn ẹmwẹ ọkpa ta vba ghaa guan yan emwi kpataki.” (Itan 24:7) Avbe ọzuọ i mwẹ ibude nọ maan ne iran gha sẹtin rhie ne ima. Ẹi khabe ne Jehova na wẹẹ, ne ima “ladian hin ẹbu avbe akpa rre”!​—Itan 14:7.

12. Vbọ khian ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ mieke na gha yevbe avbe akpa?

¹² Ọ ma khẹke ne ima gha yevbe emwa ni gbodan ye ilele ọghe Osanobua, nọghayayerriọ, ọ khẹke ne odẹ ne Osanobua ya ru emwi kevbe ilele ọghẹe gha yẹẹ ima. Deghẹ ima hoo nọ vbe kakabọ gha yẹẹ ima, ma ghi muẹn roro afiangbe ne ima miẹn, vbe ima gha họn ẹmwẹ ne Osanobua kevbe emwi nọ kẹrikian vbe ima gha he ẹmwẹ ye ọre obọ. Rhie aro sotọ, ne u mieke na bẹghe ọlọghọmwa ne emwa si gie egbe iran, rhunmwuda ne iran he ẹmwẹ ye Osanobua obọ. U ghi vbe muẹn roro vbene ẹdagbọn ruẹ ghi ya maan sẹ vbene ọ ka ye, rhunmwuda ne u na họn ẹmwẹ ne Osanobua.​—Psm 32:8, 10.

13. E Jehova gbagbae ye emwa egbe ne iran miẹn ẹwaẹn ọghe ẹmwata yi ra?

¹³ E Jehova kie ẹkpotọ yọ ne emwa hia gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ ọre rre, sokpan ẹi gbagbae ye emwa egbe. Ọ gi ima rẹn emwi nọ khian sunu daa emwa ni gbodan ye ẹwaẹn ọghe ẹmwata. (Itan 1:29-32) Nọ ne emwa nẹi họn ẹmwẹ ne Jehova, te iran khian rri oya emwi ne iran ya obọ iran si, rhunmwuda evba kọ ẹre a rhọọ. Iran gha rri oya rhunmwuda uyinmwẹ iran, vbe okiekie, e Jehova ghi guọghọ iran rua. Sokpan de emwi ne Jehova tae vbekpa emwa ni ya uhi ẹre ru emwi? Ọ khare wẹẹ: “Ọmwaikọmwa nọ rhie ehọ mẹ ta yi, ẹkun gha sẹ ọre otọ. Ọ ghi gha rrọọ vbe ai mwẹ ẹbe, vbene emwi i na vbe rrọọ nọ gha gi ohan gha muẹn.”​—Itan 1:33.

14-15. De emwi ne ima miẹn ruẹ vbe ebe Itan 4:23?

¹⁴ Ma gha wa miẹn afiangbe deghẹ ima na gha lele ibude ọghe Jehova. Zẹvbe ne ima he guan kaan rẹn sin, e Jehova kie ẹkpotọ yọ ne emwa hia gha mwẹ ẹwaẹn nọ ke obọ ọre rre.  Vbe igiemwi, ibude hia ni rre ebe Itan gha wa ru iyobọ ne ima deghẹ ima na gha lelẹe. Avbe ibude na wa ye mwẹ esa ne iran ye do fi ebanban. Gi ima guan kaẹn enẹ vbọ.

¹⁵ Gbogba ga ẹkokoudu ruẹ. E Baibol khare wẹẹ: “Nọ ghi sẹ ehia vbe uwu emwi hia fẹẹrẹ nọ khẹke ne u gbogba ga ọre ekhọe ruẹ, rhunmwuda, ekhọe ruẹ ọre ẹzi ọghe arrọọ.” (Itan 4:23) Muẹn roro, emwi eso nọ khẹke ne ima ru ya gbogba ga ẹkokoudu nọ rre uwu egbe ima. Ma ghi gha rri evbare nọ maan, ma ghi gha ku iku isasegbe vbe ẹghẹ hia, ma ghi vbe gha lẹẹ ne uyinmwẹ ni gha sẹtin si ọlọghọmwa ye ima egbe. Erriọ ima vbe gbogba ga ẹkokoudu ọghe ima zẹvbe Ivbiotu e Kristi; ma tie Baibol vbe ẹdẹgbegbe, ma mu egbe iko yotọ, ma yo iko, ma vbe zẹ ewanniẹn vbe iko. Ma wa rhiegbe ye iwinna ikporhu vbe ẹghẹ hia, ọna wa ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe. Ma wa vbe lẹẹ ne emwi ke emwi ni gha sẹtin mu ima ekhọe rhia, vbe na ghee avbe ughe nẹi maan kevbe avbe ọse dan.

16. Vbọzẹ ne ibude nọ rre ebe Itan 23:4, 5, gha na sẹtin ru iyobọ ne ima vbe ẹdẹnẹrẹ?

¹⁶ Gi emwi ne u mwẹ gha sẹ ruẹ ọkẹn. E Baibol tama ima wẹẹ: “Ghẹ wiẹn egbuẹ rua rhunmwuda ighẹ te u gualọ ẹfe. . . . Igho ruẹ sẹtin wa ru gbee, vbene a miẹn wẹẹ te ọ zẹ ifuẹn, ọ ghi tin gha rrie zẹvbe oghohọn.” (Itan 23:4, 5) Ẹfe ne ọmwa mwẹ sẹtin wii ẹre vbe udemwurri. Ọrheyerriọ, te emwa ni fe kevbe ivbiogue wa ye mu ẹmwẹ igho yan uhunmwu vbe ẹdẹnẹrẹ. Ọna sẹtin ya iran gha yin vbe odẹ nọ gha mu eni iran rhia, avbe ọse ghi do gha lẹẹ ne iran, ọ sẹtin vbe si emianmwẹ ye iran egbe. (Itan 28:20; 1 Tim 6:9, 10) Sokpan, ẹwaẹn ọghe ẹmwata gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ mu ẹmwẹ igho yan uhunmwu. Ọna gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha re ọmwa arovbẹmwẹ, nọghayayerriọ, emwi ne ima mwẹ ghi sẹ ima ọkẹn.​—Asan 7:12.

17. Zẹvbe nọ rre ebe Itan 12:18, de vbene ẹmwẹ ọghe ima khian ya gha yevbe ẹmwẹ nọ “ke unu ọmwa ẹwaẹn ladian”?

¹⁷ Gha roro ẹmwẹ nẹ, u ke tae. Deghẹ ima ma begbe, ẹmwẹ ne ima ta sẹtin si obalọ ye emwa ọvbehe egbe. E Baibol khare wẹẹ: “Te ẹmwẹ ekpọ balọ vbene a miẹn wẹẹ te a ya abẹ so ọmwa, sokpan ẹmwẹ nọ ke unu ọmwa ẹwaẹn ladian, gha sẹtin mu ọmwa egbe  rran.” (Itan 12:18) Ma ghaa hia ne ima ghẹ gha ta emwa ọvbehe ọtakhọ rhunmwuda abakuru ọghe iran, ma ghi gha gu emwa ọvbehe rrọọ vbe ọfunmwegbe. (Itan 20:19) Deghẹ ima hoo ne ẹmwẹ ne ima ta gha fu emwa ẹko rre, te ọ khẹke ne ima gha tie Ẹmwẹ Ọghe Osanobua vbe ẹghẹ hia, ma ghi vbe gha mu emwi ne ima tie roro. (Luk 6:45) Ma ghaa ru vberriọ, ẹmwẹ ọghe ima ghi do yevbe na ghee “ehe ne ẹwaẹn ke rre nọ furre zẹvbe amẹ ẹzẹ,” nọ ya egbe rọkhọ emwa ọvbehe.​—Itan 18:4.

18. Ma gha lele ibude nọ rre ebe Itan 24:6, vbọ khian ya ru iyobọ ne ima vbe iwinna ikporhu?

¹⁸ Gha lele adia. E Baibol gi ima rẹn emwi ne ima gha ru, deghẹ ima hoo ne ima musọe: “Agbọn hia rẹnrẹn wẹẹ, te a ka mwamwaẹn nẹ a ke ya khọn okuo, emwa nibun gha vbe bu ruẹ ude esi, ẹre u khian na khọnmiotọ.” (Itan 24:6) Gia guan kaẹn vbene ibude na, khian ya ru iyobọ ne ima vbe iwinna ikporhu ọghe ima. Ne ima gha te ya gha ru iwinna ikporhu na, vbene ima rhirhi miẹn, ọ khẹke ne ima gha ru ẹre vbene otu e Jehova wẹẹ, ne ima ya gha ru ẹre. Ma wa miẹn emwi ruẹ vbe ọta ọghe etẹn ni fuẹro kevbe orhiema ne iran ru vbe iko. Otu e Jehova wa kpemehe ebe kevbe vidio nibun, ni ru iyobọ ne emwa ya rẹn otọ e Baibol. Hia ne u gha loo emwi ughughan na, ne otu e Jehova kpemehe ẹre.

19. De aro ne uwẹ ya ghee ẹwaẹn nọ ke obọ e Jehova rre? (Itan 3:13-18)

¹⁹ Tie Itan 3:13-18. Ma wa kpọnmwẹ e Jehova ye ibude nọ maan nọ rre uwu ẹmwẹ ọghẹe! Vbe ima gha te khian ẹmwẹ agbọn ima hẹ, akpawẹ ima i mwẹ e Baibol? Vbe ako iruẹmwi na, ma guan kaẹn ẹmwẹ ibude eso nọ rre ebe Itan, nọ gha ru iyobọ ne ima. Ọghe ne ẹmwata, ibude nọ maan ẹre ọ vuọn uwu e Baibol. Gi ima hia ne ima gha lele ibude nọ ke obọ e Jehova rre vbe ẹghẹ hia. Ọ gha khọnrẹn wẹẹ, emwa ni rre uwu agbọn ma gbọyẹmwẹ ye ẹwaẹn nọ ke obọ Osanobua rre, ọ ma kaẹn ima; emwi ne ima rẹnrẹn ọre wẹẹ, “Ọyẹnmwẹ ẹre ọ khian gha sẹ emwa ni dobọ mu ẹwaẹn.”