OKHA ỌGHE ẸDAGBỌN ỌMWA
Emwi Ne I He Ruẹ Kevbe Ne I Na Ma Emwa Ọvbehe Emwi Vbekpa E Jehova Wa Ya Mwẹ Sọyẹnmwẹ
Vbe I waan dee, vbe I rre Easton, Pennsylvania, U.S.A., te I wa gha hoo ne I yo owebe nọ yo, ne I mieke na khian okpe ọmwa. I wa mu aro ye ebe vbe esuku, te I wa gha fi ọgọ vbe mathematics kevbe science. Vbọ ghi rre ukpo 1956, otu ọkpa nọ sinmwi oseghe ne emwa nekhui keghi ya 25 dollars mẹ, rhunmwuda ne I na mu okaro vbe uwu emwa nekhui hia ni rre owebe ne I ye. Ẹdẹ ghi rrie ẹdẹ, I na ghi zẹ ọre vbe iro wẹẹ, emwi ọvbehe ẹre I khian ya ẹdagbọn mwẹ ru. Vbọzẹ?
VBENE I YA DO RẸN E JEHOVA
Vbe odẹ ukpo 1940, Avbe Osẹe Jehova kegha gu evbibiẹ mwẹ ruẹ e Baibol. Sokpan vbene ẹghẹ ya khian iran na dobọyi, sokpan iye mwẹ ye gha miẹn iran e Awake! kevbe Watchtower. Vbọ ghi rre ukpo 1950, Avbe Osẹe Jehova keghi do asikoko ọghe emwa ni ke ẹvbo ughughan rre vbe New York City, mẹ vbe ẹgbẹe mwẹ wa yo asikoko na.
Vba ghi do asikoko nii nẹ, ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Lawrence Jeffries na suẹn gha gu ima ruẹ e Baibol. Ọ na gha hoo nọ ma mwẹ ẹmwata nọ rre uwu e Baibol. Sokpan, vbe okaro I na gha gu ẹre muan ẹmwẹ vbekpa evbọzẹe ne Avbe Osẹe Jehova i na mwẹ obọ vbe ẹmwẹ otu azẹ kevbe ne iran i na deba ivbiyokuo. I na wẹẹ, adeghẹ emwa hia vbe America na wẹẹ iran i yo okuo, ẹi re te eghian khian wa mu ima ẹvbo vberriọ. Sokpan Ọtẹn Nokpia Jeffries na fẹko ya izinegbe gu mwẹ ziro. Ọ na kha wẹẹ: “Adeghẹ emwa hia ni rre America na gha ga e Jehova, de emwi ne uwẹ yayi wẹẹ e Jehova gha ru, vbe eghian gha mu okuo rre?” Emwi nọ ta vbekpa ẹmwẹ na kevbe emwi nibun ọvbehe keghi ya mwẹ rẹn wẹẹ, mẹ ẹre ọ te wa bae ku. Ọna ẹre ọ ghi ya mwẹ do gha hoo ne I ruẹ sayọ.
Ughaẹdẹ nibun ẹre I ya gha tie The Watchtower kevbe Awake! ne iye mwẹ viọ hin. Vbọ ghi sẹ ẹghẹ, I na do bẹghe ẹre wẹẹ, odẹ ẹmwata ẹre I wa miẹn na, ẹre I na ghi kue yọ ne Ọtẹn Nokpia Jeffries do gha ma mwẹ e Baibol. I na vbe suẹn gha yo iko vbe ẹghẹ hia. Te emwi ne I ghaa ruẹ wa gha yẹẹ mwẹ, I na do gha re ọtẹn nọ ya iyẹn wewe. Vbe I ghi rẹn wẹẹ “ẹdẹ nọkhua ọghe Jehova sikẹ otọ fo nẹ,” I na ghi fi emwi ne I khian ya ẹdagbọn mwẹ ru werriẹ. (Zẹf 1:14) I ma ghi gha hoo ne I yo owebe nọ yo, sokpan I na gha hoo ne I ru iyobọ ne emwa ya do rẹn ẹmwata nọ rre uwu e Baibol.
June 13, 1956, ẹre I ladian vbe owebe ne ukpogieva, vbọ ghi rre ikpẹdẹ eha vba, I na dinmwiamẹ vbe asikoko ọghe otako. I ma te rẹn wẹẹ, I na ya ẹdagbọn mwẹ ruẹ vbekpa e Jehova, I na vbe gha ma emwa ọvbehe emwi ne I ruẹ, I gha miẹn afiangbe nibun.
I KEGHA RUẸ VBEKPA E JEHOVA I NA VBE GHA MA EMWA EMWI VBE I RU ARỌNDẸ
Vbọ ghi rre uki ehan vbe I dinmwiamẹ, I na suẹn iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia. Ọ mwẹ uhunmwuta ọkpa nọ ladian vbe Kingdom Ministry ọghe December 1956 nọ khare wẹẹ, “Can You Serve Where the Need Is Great?” I na tama egbe mwẹ wẹẹ, I gha sẹtin. I wa gha hoo ne I ya ru iyobọ vbe eke na na gualọ iyobọ etẹn.—Mat 24:14.
I na si gha rrie Edgefield vbe South Carolina. Etẹn enẹ ni ya iyẹn wewe ẹre ọ ghaa rre iko nọ rre ẹvbo na. Mẹ ẹre ọ ghi yae gba vbe isẹn. Ughugha nọ rre odaro owa ọtẹn nokpia ọkpa ẹre ima na gha do iko. Ughaẹdẹ 100 ẹre I ya gha kporhu vbe uki uki. Te I wa gha mu asanikaro vbe iwinna ikporhu, I vbe gha ya ọta guan vbe iko. Ne I ta ẹmwata ma uwa, vbene I ya gha ru ena hia, erriọ I ya gha rẹn e Jehova sayọ.
Ọ mwẹ okhuo ọkpa ne I ghaa gu ruẹ e Baibol, nọ ghaa mwẹ mortuary vbe ẹvbo na tie ẹre Johnston, eke nọ ye ma mobọ rree ne ima gbe. Ọ na wẹẹ ne I do gha winna ne irẹn vbe ẹghẹ eso, ọ na vbe mu owa ọkpa nọ ma kpọlọ gbe ne ima, ne ima ya gha do iko.
Ọtẹn Nokpia Jolly Jeffries, nọ re ovbi okpia nọ ma mwẹ e Baibol, keghi ke Brooklyn, New York, si gha dee, ma eva ẹre ọ ghi gha ru iwinna arọndẹ vbe evba. E caravan ọkpa nekherhe ne ọtẹn nokpia ọkpa mu ne ima, ẹre ima eva ghaa dia.
A ma mobọ gha ha emwa igho agbọn vbe iwinna vbe South Carolina. E dollar eva ya mu e dollar eha ẹre a ghaa ha ima re vbe iwinna ẹdẹ ohoho. Ọ mwẹ asẹ ọkpa ne I ya loo igho hia nọ gue mwẹ ya dẹ emwi vbe eke na na khiẹn emwi. I ghi ladian, okpia ọkpa keghi nọ mwẹ wẹẹ: “I mwẹ iwinna ne I khian mu nuẹn, u gha winna ra? I gha ha ruẹ e dollar ọkpa vbe ughaẹdẹ ọkpa.” Iwinna ikpẹdẹ eha ẹre ọ mu mẹ, ọ na wẹẹ ne I ya kpee eke na na bọ owa. Ọ na wa vẹẹ mẹ rẹn wẹẹ, e Jehova hoo ne I ye gha rre Edgefield. Vbe uwu ena hia, I ye sẹtin yo asikoko ọghe emwa ni ke ẹvbo ughughan rre, na do vbe 1958 vbe New York City.
Ọ mwẹ emwi kpataki nọ sunu vbe ikpẹdẹ nogieva ọghe asikoko nii. I keghi miẹn ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Ruby Wadlington, nọ ghaa ga zẹvbe arọndẹ ọghe ẹghẹ hia vbe ẹvbo na tie ẹre Gallatin vbe Tennessee. Rhunmwuda ne ima eva na gha hoo ne ima gha re arọndẹ na gie yo isi, ma keghi yo iko ọghe Owebe Gilead na do vbe asikoko nii. Vbene ẹghẹ ya khian, ma na ghi suẹn gha gie uhunmwu gie egbe. Iyeke ọni, iran na wẹẹ ne I do ya ọta azagba guan vbe Gallatin. I na wa ya ẹkpotọ nii nọ rẹn deghẹ ọ gha rọnmwẹ mwẹ. I na ghi gha rrie iko ne Ruby ye. Vbọ ghi rre ukpo 1959 ma na ghi ru orọnmwẹ.
I WA GHA RUẸ EMWI NIBUN I NA VBE GHA MA EMWA EMWI VBE UWU IKO
Vbe I rre ukpo 23, I na suẹn gha ga zẹvbe congregation servant vbe Gallatin (ọsiemwiẹro ọghe ẹbu ediọn ẹre a ghi tie ẹre vbe ẹdẹnẹrẹ). Iko ọghe ima ọre iko nokaro ne Ọtẹn Nokpia Charles Thompson mu otuẹ gha dee, zẹvbe ọgbaroghe ọghe otako. Ọtẹn nọ wa fuẹro wa nọ, ọrheyerriọ, ọ na ye do nọ mwẹ emwi
ne I yayi wẹẹ etẹn gualọ kevbe vbene avbe ọgbaroghe ọghe otako ni ka gha rrọọ ya gha gbaroghe etẹn hẹ. Emwi ne I miẹn ruẹ vbe obọ ọtẹn na ọre wẹẹ, ọ khẹke na ka gha nọ ọta nẹ, a ke mu uhunmwu daa emwi ke emwi na khian ru.Vbọ ghi rre May 1964, I keghi yo owebe na tie ẹre Kingdom Ministry School na do vbe South Lansing, New York. Uki ọkpa ẹre owebe na ya vbe otọ. Igiemwi ọghe avbe etẹn ni ma ima emwi vbe owebe na, keghi ya mwẹ gha hoo ne I ruẹ vbekpa e Jehova sayọ, kevbe ne I gha mwẹ alaghodaro vbe ugamwẹ ọghẹe.
VBENE I YA GHA RUẸ EMWI KEVBE VBENE I YA GHA MA EMWA EMWI VBE IWINNA ỌGBAROGHE ỌGHE OTAKO KEVBE ỌGHE ODIN
Vbe January 1965, a na wẹẹ ne imẹ vbe Ruby suẹn iwinna ọgbaroghe ọghe otako. Otako ne ima na gha ga wa gha kpọlọ ẹi re nekherhe, e Knoxville vbe Tennessee ẹre ọ na suẹn, kherhe ẹre ọ ghi kẹ nọ ya sẹ Richmond vbe Virginia. Usun iko nọ ghaa rre otako ọghe ima ọre North Carolina, Kentucky, kevbe West Virginia. Iko ọghe emwa nekhui ọkpa ẹre I ghaa mu otuẹ yo, rhunmwuda vbe southern United States, ebo vbe emwa nekhui ma gha ru emwi kugbe. Vbe otako na, obọ ma mobọ sẹ etẹn re, rhunmwuda ọni, te ima wa gha hia ne ima ru iyobọ ne etẹn ni gualọ iyobọ. Ọ mwẹ ọtẹn nokpia ọkpa, ọ kpẹẹ re nọ ke ru iwinna ọgbaroghe ọghe otako. Ọ mwẹ emwi kpataki ne I miẹn ruẹ vbe obọ re. Ọ na wẹẹ: “Gha yin vbe na ghee ọtẹn. Ghẹ gha ru vbe na ghee ọga vbe uwu iko. Etẹn ghaa ghee ruẹ zẹvbe ọtẹn iran, ẹre u khian na sẹtin ru iyobọ ne iran.”
Vbe ima mu otuẹ gha rrie iko ọkpa ne emwa i na bun, ọvbokhan mwẹ na suẹn gha gu ọvbokhan okhuo ọkpa ruẹ e Baibol. Ọvbokhan okhuo na mwẹ ọmọ okhuo ọkpa nọ rre ukpo ọkpa. Ugbẹnvbe a ghi miẹn wẹẹ, ọmwa rhọkpa ma sẹtin gha gu ẹre ruẹ emwi vbe ima ghi kpa nẹ, e Ruby na gha ya elẹta gu ẹre ruẹ emwi. Vbe uwu uzọla ne ima ya dọlegbe mu otuẹ gha die iko nii, okhuo na ma gbe ẹdẹ iko re. A keghi gie etẹn nikhuo eva ni re arọndẹ ne kpataki gha die iko nii. Iran ẹre ọ ghi gha gu ẹre ruẹ e Baibol, vbọ ma he kpẹẹ vba, ọ na dinmwiamẹ. Odẹ ukpo 30 ghi gberra nẹ, vbe ukpo 1995 vbe Patterson Bethel, ọvbokhan okhuo ọkpa kegha gie egbe ẹre ma e Ruby. Ovbi okhuo nii ne Ruby gu ruẹ e Baibol ẹre ghaa nọ. Ọvbokhan okhuo na kevbe ọdafẹn ọnrẹn kegha rre klasi nogie 100 ọghe Owebe Gilead.
E Florida ẹre otako nokaro ne abotu gie ima gha rrie ghaa ye. Vbe uwu ẹghẹ na, ma wa gha gualọ imọto ne ima khian gha loo, ẹre ima na ghi dẹ ọkpa nọ ma ghaan gbe. Sokpan, vbe uwu uzọla ne ima dẹ ọre, e water pump ọghẹe na rhia. Ma ma vbe miẹn igho ya dọlọ ọre yi. I keghi tie ọtẹn nokpia ọkpa, nọ do gu ima dọlọ ọre yi. Ọ na ghi tama ọkpa vbe uwu emwa nọ gu ẹre winna nọ dọlọ ọre yi, sokpan ọ ma miẹn ima igho. Emwi ọkpa nọ wa ta ọre wẹẹ, “I ru ẹre nẹ, uwa do mu.” Ọ na kue ya igho eso ne ima, ne ima ya da egbe yi! Ọna keghi re igiemwi ọghe odẹ ọghe ọyunnuan ne Jehova ya ru iyobọ ne eguọmwadia ẹre. Ọna ye ima ẹre rre wẹẹ, ọ khẹke ne ima gha zẹ emwi obọ.
Owa etẹn ẹre ima ghaa dia, ẹghẹ ke ẹghẹ ne ima ya mu otuẹ gha rrie iko. Rhunmwuda ọni, ma na do gha mwẹ ọse nọ maan nibun. Ọ mwẹ ẹdẹ ọkpa ne I sẹ congregation report rae ye typewriter, ọ ma he kẹ mwẹ ya gbẹn ọnrẹn fo. Vbe I ghi sẹ owa vbe ota vbe ẹdẹrriọ, ọmọ okpia ọkpa nọ rre ukpo eha, nọ re ovbi etẹn ne ima dia owa iran ya, piẹn emwi ughughan vbe typewriter nii nẹ, egbọre te ọ ghaa hoo nọ “gu mwẹ” gbẹn ọnrẹn fo. Ọna ẹre I ya gha gu ẹre gbọdẹn vbe ukpo nibun.
Vbọ ghi rre ukpo 1971, abotu keghi gbẹn elẹta gu mwẹ, iran na wẹẹ ne I suẹn gha ga zẹvbe ọgbaroghe ọghe odin vbe New York City. Te ọna wa kpa ima odin! Ukpo 34 ẹre I ghaa ye, vbe ima si gha rrie evba. Ekhọe hia ẹre etẹn wa ya gbe ọbokhian mẹ vbe I sẹ evba. Mẹ ẹre ọ ghaa re ọmwa nekhui nokaro nọ do ga zẹvbe ọgbaroghe ọghe odin vbe evba.
Zẹvbe ọgbaroghe ọghe otako ne I ghaa khin, te ọ wa gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn mwẹ ne I na gha ma emwa emwi vbe ufomwẹ uzola vbe asikoko ọghe otako. Ọ wa gha mwẹ ọgbaroghe ọghe otako nibun ni rẹn emwi sẹ mwẹ. Ọkpa vbọ, ẹre ọ ya ọta ọghe idinmwiamẹ guan vbe ẹdẹ ne I dinmwiamẹ. Ọ mwẹ ọvbehe nọ ghi do gha re ọkpa vbe Ẹbu Nọ Su, e Theodore Jaracz ẹre a tie ẹre. Etẹn nibun ni rẹn emwi, vbe gha ga vbe abotu nọ rre Brooklyn. I wa ghọghọ wẹẹ, avbe ọgbaroghe ọghe odin kevbe etẹn ni ga vbe Bẹtẹl wa gha ya obọ esi mu mwẹ. Ọna keghi ya mwẹ rẹn wẹẹ, etẹn na gele wa ya ẹmwẹ nọ rre Baibol ru emwi, erriọ iran vbe ya ye otu ọghe Jehova ike. Imuegberriotọ ọghe iran, wa ru iyobọ mẹ ya sọyẹnmwẹ iwinna ọgbaroghe ọghe odin ne I ghaa ru.
I NA WERRIEGBE SUẸN IWINNA ỌGBAROGHE ỌGHE OTAKO
Vbe ukpo 1974, Ẹbu Nọ Su na wẹẹ ne etẹn eso ni re ọgbaroghe ọghe otako suẹn gha ga zẹvbe ọgbaroghe ọghe odin. Iran na ghi wẹẹ ne I werriegbe suẹn iwinna ọgbaroghe ọghe otako. Sokpan, iran na gie mwẹ gha rrie South Carolina. Vbe ẹghẹ na, ẹkpotọ kie ne emwa hia ya gha do iko kugbe, ke ebo kevbe emwa nekhui. Ọna wa gha ya etẹn ghọghọ.
Vbọ ghi sẹ ufomwẹ ukpo 1976, otu keghi gie mwẹ gha rrie Georgia, nọ rre ẹkpo Atlanta kevbe Columbus. I wa ye yerre, ẹghẹ ne I ya ya ọta guan, vbe ẹdẹ na mu ibiẹka isẹn ni wulo yotọ, emwa nekhui ẹre ibiẹka na khin. Okpia ọkpa ẹre ọ mu erhẹn ye owa iran. Obọ wa da iye iran, a na ghi muẹn gha rrie owa isinmwiegbe. Avbe Osẹe Jehova ma fo vbe owa isinmwiegbe nii, ke ebo kevbe emwa nekhui, te iran wa do gha rhie igiọdu ne iran. I keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ahoẹmwọmwa ne etẹn mwẹ ne egbe i gia gie. Etẹn gha sẹtin hoẹmwẹ egbe vbenian, ai miẹn ọlọghọmwa ne iran i khian sẹtin zin egbe ẹre.
I RUẸ EMWI NIBUN VBE BẸTẸL, ERRIỌ EMWA VBE RUẸ VBE OBỌ IMẸ
Vbọ ghi rre ukpo 1977, a na wẹẹ ne ima gha die Bẹtẹl nọ rre Brooklyn, ne ima do ru iwinna eso vbe evba vbe uki eso. Vbọ ghi kẹ kherhe ne iwinna nii fo, etẹn nikpia eva ni ga zẹvbe Ẹbu Nọ Su, na do miẹn imẹ vbe ọvbokhan mwẹ. Iran na nọ ima deghẹ ima gha hoo ne ima wa dia e Bẹtẹl ya. Ẹre ima na ghi kue yọ.
Ukpo 24 ẹre I ya winna vbe Service Department, ugha iwinna na ẹre ọ rhie ewanniẹn ye inọta ne etẹn nọ. Vbe ẹghẹ nibun, inọta nẹi khuẹrhẹ na wa rhie ewanniẹn yi ẹre etẹn nọ. Ke ẹghẹ gha dee, adia ne Ẹbu Nọ Su rhie ne ima, keghi re nọ gu ilele ọghe Baibol ro. Avbe adia na ẹre ima lele vbe ima ghaa rhie ewanniẹn ye avbe inọta ne etẹn nọ, ẹre ima vbe ya ma avbe ọgbaroghe ọghe otako, ediọn kevbe avbe arọndẹ emwi. Ọna wa ru iyobọ ne emwa nibun nẹ, ya gha mwẹ alaghodaro zẹvbe Ivbiotu e Kristi. Rhunmwuda ọni, te ima ghi mwẹ etẹn nibun ni gbegba vbe otu e Jehova.
Ke 1995 ya sẹ 2018, I wa mu otuẹ gha rrie abotu nibun, zẹvbe ọtẹn ne abotu ya zẹ ihe egbe, na ka gha tie ẹre zone overseer. I wa gha rhie igiọdu ne avbe Agbaziro Ọghe Abotu, etẹn ni ga vbe Bẹtẹl kevbe etẹn na gie yo isi, I ghi vbe ru iyobọ ne iran deghẹ emwi eso rrọọ nọ kpokpo iran vbe orhiọn. Emwi ne avbe etẹn na he miẹn vbe agbọn ne iran tama ima, wa rhie igiọdu ne imẹ vbe ọvbokhan mwẹ. Vbe igiemwi, vbe ima mu otuẹ gha rrie Rwanda vbe ukpo 2000, ohan etẹn ni rre evba keghi to ima, vbe iran tama ima vbekpa vbene etẹn ni rre orere kevbe etẹn ni rre Bẹtẹl ya zin egbe hẹ, vbe ẹghẹ na na gha khọn okuo vbe ẹvbo nii vbe ukpo 1994. Ẹi re avbiẹ emwa ẹre ọ wulo vbe okuo nii. Nọ ne etẹn nibun, emwa iran ne iran hoẹmwẹ ọnrẹn wa wulo. Agharhemiẹn wẹẹ, iran miẹn ọlọghọmwa nibun, te etẹn na wa ye mu ẹtin yan e Jehova, iran ya aro yọ wẹẹ emwi gha dunna vbe odaro, iran na vbe gha ghọghọ.
Mẹ vbe ọvbokhan mwẹ gberra ukpo 80 nẹ. Ọ vbe gberra ukpo 20 nẹ, ne I ke ga zẹvbe ọkpa vbe Agbaziro Ọghe Abotu nọ rre United States. I ma yo owebe nọ yo, sokpan e Jehova kevbe otu ọghẹe ma mwẹ emwi nibun nẹ, ne I ghẹ te miẹn ruẹ vbe ihe ọvbehe. Ọna ẹre ọ vbe ru iyobọ mẹ, ya ma emwa ọvbehe ẹmwata nọ rre uwu e Baibol, ne iran mieke na gha mwẹ arrọọ ọghe etẹbitẹ. (2 Kọr 3:5; 2 Tim 2:2) Aro mwẹ dae nẹ, vbene Evbagbẹn Nọhuanrẹn ya dọlọ ẹdagbọn emwa yi, ọ vbe ru iyobọ ne iran ya do khian ọsie Jehova. (Jems 4:8) Mẹ vbe ọvbokhan mwẹ wa hia ne ima gha rhie igiọdu ne etẹn, ne iran gha ruẹ vbekpa e Jehova kevbe ne iran gha kporhu ma emwa ọvbehe. Ọ ma khẹke ne eguọmwadia e Jehova gha ya avbe emwi na rhẹghẹrẹ!