ỌKPỌNMWẸSE ẹre uwẹ khin ra? Inọta nọ khẹke ne dọmwadẹ ima mu roro ẹre ọna khin. E Baibol tae yotọ wẹẹ, vbe ẹghẹ okiekie ẹdẹ, “emwa ẹsoghodan” ghi do gha bun. (2 Tim 3:2) Ọ gha kẹ, uwẹ tobọ ruẹ vbe miẹn emwa eso nẹ, ni hoo na wa gha kpee ga iran, a ghi wa gha ru emwi hia ne iran, vbene iran i na zẹdẹ roro ẹre wẹẹ, ọ khẹke ne iran kpọnmwẹ emwa ni ru ẹse ne iran. Uwẹ ma ghee ẹre wẹẹ egbe emwa vberriọ lọghọ na sikẹ?

Sokpan, e Jehova keghi tama eguọmwadia ẹre wẹẹ: “Wa vbe gha kpọnmwẹ.” Ọ na vbe kha wẹẹ, “Gha kpọnmwẹ ye emwi ne ọ rhirhi sunu.” (Kọl 3:15; 1 Tẹs 5:18) Vbene ẹmwata, ọ khẹke ne ima gha re emwa ni kpọnmwẹ ẹse. Vbọzẹe ne ima na kha vberriọ?

Ere bun ne ima gha miẹn, deghẹ ima na gha re emwa ni kpọnmwẹ ẹse. Ọkpa vbọ ọre wẹẹ, ọ keghi ya ima sọyẹnmwẹ. Vbene ọmwa nọ kpọnmwẹ ẹse ghọghọ, erriọ ọmwa na kpọnmwẹ ye ẹse nọ ru vbe ghọghọ. Vbọzẹe nọ na ye vberriọ? Gia ghee igiemwi ọkpa: U gha bẹghe ẹre wẹẹ, ọmwa muegbe nọ ya ru iyobọ nuẹn, ọ ghi ya ruẹ rẹn wẹẹ, ẹmwẹ ruẹ rre ọmwa nii ekhọe. Ọna ghi ya ruẹ gha ghọghọ. Erriọ ẹre ọ ghaa ye ne Rut, vbe ẹghẹ ne Boaz ya ru ẹse nẹẹn. Ẹi mwẹ e Rut ma gha ghọghọ vbe ọ bẹghe ẹre wẹẹ, e Boaz ghaa mwẹ amuroro daa irẹn.—Rut 2:10-13.

Ọmwa nọ ghi ru ekpataki sẹ nọ khẹke ne ima gha rhie ekpọnmwẹ na ọre Osanobua. Ẹi mwẹ u ma zẹdia gha muẹn roro, ẹse hia ne Jehova he ru, ke ọghe ikpakpa kevbe ọghe orhiọn, deba nọ khian ye ru vbe odaro. (Diut 8:17, 18; Iwinna 14:17) Ọ khẹke ne ima gha zẹ ẹghẹ kọ ya muẹn roro emwi ughughan ne Jehova he ru ne ima kevbe ẹgbẹe ọghe ima. Ma ghaa mu emwi ne Jehova he ru ne ima roro, ọ ghi ya ima hoẹmwẹ ọnrẹn sayọ, ma ghi vbe gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova hoẹmwẹ ima.—1 Jọn 4:9.

Ẹmwata nọ wẹẹ, ọ khẹke ne ima gha muẹn roro emwi hia ne Jehova he ru ne ima. Sokpan ọ ma wa fo ye evba, ọ vbe khẹke ne ima gha kpọnmwẹ ọnrẹn ye emwi nọ ru ne ima. (Psm 100:4, 5) Vbene ẹmwata, na gha kpọnmwẹ ẹse ya ọmwa sọyẹnmwẹ.

Ere ọvbehe na miẹn vbe a ghaa kpọnmwẹ ẹse ọre wẹẹ, ọ keghi ya iku tọ. Ai miẹn ọmwa nẹi ghọghọ vbe a gha kpọnmwẹ ọnrẹn ye ẹse nọ ru. U gha ya ekhọe hia kpọnmwẹ ọmwa ye ẹse nọ ru nuẹn, uwẹ vbe ọre ghi do sikẹ egbe sayọ. (Rom 16:3, 4) Yevbesọni, emwa ni kpọnmwẹ ẹse, ẹre ọ vbe mwẹ ekhọe na ya ru iyobọ ne emwa ọvbehe. Iran gha bẹghe ẹre wẹẹ emwa ru ẹse ne iran, ọni ghi vbe gua iran kpa ya ru ne emwa ọvbehe. Iyobọ na ru ne emwa ọvbehe keghi ya ọmwa sọyẹnmwẹ. Ẹi khabe ne Jesu na kha wẹẹ: “Ne a gha rhie ne emwa ọvbehe ẹre ọghọ [ra oghọghọ] ye sẹ ne a gha ghe emwa ọvbehe obọ.”—Iwinna 20:35.

Okpia ọkpa na tiẹre Robert Emmons nọ winna vbe University of California ghi guan kaan ẹse na kpọnmwẹ, ọ na kha wẹẹ: “Ai miẹn ọmwa nẹi gualọ iyobọ, rhunmwuda ọ mwẹ ọna, i mwẹ ọna. Ma ghaa yee ọna rre, ọ gha ru iyobọ ne ima ya gha re emwa ni kpọnmwẹ ẹse.” Ẹmwata nọ rrọọ ọre wẹẹ, orhunmwu ọkpa i rrọọ nọ gha sẹtin ru emwi hia ne egbe ẹre, vbe nẹi na gualọ iyobọ ọghe emwa ọvbehe. Vbe igiemwi, emwa ọvbehe sẹtin le evbare ne ima, emwa sẹtin vbe gbaroghe ima vbe ima ghaa khuọnmwi. (1 Kọr 12:21) Vbene ẹmwata, te ọ khẹke ne ima gha gbọyẹmwẹ ye emwi ne emwa ọvbehe ru ne ima. Nọnaghiyerriọ, ọ khẹke  ne u nọ egbuẹ wẹẹ, ‘Ọmwa nọ kpọnmwẹ ẹse ẹre imẹ khin ra?’

Ere ọvbehe ne ima gha vbe miẹn deghẹ ima na gha re emwa ni gbọyẹmwẹ ye emwi ọre wẹẹ, ọ gha ru iyobọ ne ima ya gha rhie aro tua emwi ni maan ni sunu vbe arrọọ ọghe ima, na gha te ya miẹn wẹẹ ọlọghọmwa ne ima ye ẹre ima ghi mu roro. Ma ghaa gbọyẹmwẹ ye emwi vbe ẹghẹ hia, ọ ghi do gua ima egbe ro, ma ghi vbe gha sọyẹnmwẹ. Ẹghẹ nii, ẹre ima khian na sẹtin gha “ghọghọ vbuwe Nọyaẹnmwa,” zẹvbe ne ukọ e Pọl khare.—Fil 4:4.

Ọmwa nọ gbọyẹmwẹ ye emwi i vian. Ọmwa vberriọ i gbọvo, ẹi vbe rherhe mu ohu. Ẹi mwẹ arovbẹmwẹ. Emwi nọ mwẹ vbe sẹ ọre ọkẹn.—Fil 4:12.

Esu ma zẹdẹ hoo ne ima ne Ivbiotu e Kristi gha mwẹ oghọghọ, ọ keghi hoo ne ọlọghọmwa ne ima werriẹ aro daa vbe ẹghẹ okiekie ẹdẹ na, gbe ima ẹtin mu otọ. Esu ghaa bẹghe ẹre wẹẹ te ima ghi vian ra te ima ghi gbe ọsumẹ segbe, ọ ghi wa gha ghọghọ. Ẹghẹ nii, iwinna ikporhu iyẹn nọ maan ọghe ima i ghi sẹ ima ọyẹnmwẹ, ẹi ghi vbe biẹ ọmọ esi. Ma ghaa gbọyẹmwẹ ye emwi, ma ghi gha mwẹ avbe akpa ne orhiọn nọhuanrẹn rhie ne ọmwa. Vbe igiemwi, ma ghi gha mwẹ oghọghọ rhunmwuda emwi esi ne Jehova ru ne ima, ma ghi vbe gha mwẹ amuẹtinyan wẹẹ emwi hia ne Osanobua yan rẹn gha mwẹ amusẹ.—Gal 5:22, 23.

Zẹvbe ne ima ruẹ ọre dee sin, ọ khẹke ne ima gha re emwa ni gbọyẹmwẹ ye emwi. Sokpan, u sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, ọna i zẹdẹ re emwi nọ khuẹrhẹ. Vbọrhirhighayehẹ, ghẹ gi ẹtin fuẹ. U gha sẹtin gha re ọmwa nọ gbọyẹmwẹ ye emwi kevbe nọ kpọnmwẹ ẹse. De vbene u khian ya sẹtin ru ọna hẹ? Gha zẹ ẹghẹ kọ vbe ẹdẹgbegbe ne u ya gha muẹn roro avbe afiangbe ne u he miẹn vbe arrọọ ruẹ. U ghaa ru ọna vbe ẹghẹ hia, ọ gha ru iyobọ nuẹn ya gha gbọyẹmwẹ ye emwi sayọ. Ẹghẹ nii, u ghi do gha sọyẹnmwẹ, ne u gha te ya gha gbe ọsumẹ segbe, rhunmwuda ọlọghọmwa ne u werriẹ aro daa. Gha muẹn roro emwi ughughan ne Osanobua he ru nuẹn kevbe iyobọ ne u he miẹn vbe obọ emwa ọvbehe. Ọna gha ya ruẹ gha sọyẹnmwẹ. U sẹtin gha mwẹ ebe ne u gbẹnnẹ ọnrẹn yi, emwi eva ra eha ne u gbọyẹmwẹ yi vbe ẹdẹgbegbe.

Avbe umẹwaẹn gualọ otọ re miẹn wẹẹ, “deghẹ ọmwa na gha kpọnmwẹ ẹse vbe ẹghẹ hia, ọ mwẹ iyobọ nọ ye ne ẹrherhe. Ọ ya ọmwa roro emwi ẹse, ọ vbe ya ọmwa sọyẹnmwẹ.” Ugbẹnvbe ima ghi rẹn wẹẹ, te emwa ni gbọyẹmwẹ ye emwi sọyẹnmwẹ vbe ẹghẹ hia, ọ khẹke ne ima gha rhie aro tua emwi nọ maan nọ he sunu vbe arrọọ ọghe ima kevbe avbe afiangbe ne ima he miẹn, ma ghi vbe gha kpọnmwẹ ẹse! Ọ ma khẹke ne ima rhie aro gberra emwi ne Jehova kevbe emwa ọvbehe ru ne ima. Nọghayayerriọ, ọ khẹke ne ima gha “rhie ekpọnmwẹ ne Nọyaẹnmwa, rhunmwuda ọ maan.” Ma ghi vbe “gha kpọnmwẹ ye emwi ne ọ rhirhi sunu.”—1 Krọ 16:34; 1 Tẹs 5:18.