ƝININKALI 1
Ne ye mɔgɔ sugu jumɛn ye?
I BƐNA MUN KƐ?
I hakili jagabɔ nin ko in kan: Karen bɛ ɲɛnajɛ kɛyɔrɔ dɔ la a tɛ tɛmɛn miniti tan kan yɛrɛ, a ye a dɔnbaga dɔ kan mɛn min bɛ ka kuma a fɛ.
“I jɔlen bɛ mun na yan?”
Karen bɛ i yɛlɛma k’a sɔrɔ ka a ye ko a terimuso Jessica tun don, dɔlɔ buteli fila bɛ a bolo. Jessica bɛ buteli kelen sin a ma ani ka a fɔ a ye ko: “I kɔni tɛna a fɔ ko i ka dɔgɔ nin mini ma dɛ?”
Karen b’a fɛ ka ban, nka a bɛ ka teriya yɔrɔ fana lajɛ. Wa Karen t’a fɛ a terimuso ka a miiri ko a ye mɔgɔ kogɛlɛntigi ye. Ka fara o kan, Jessica ye npogotigi ɲuman ye. O la ni o ye dɔlɔ min, o b’a jira ko dɔlɔ min tɛ kojuguba ye ten. Karen b’a miiri fana ko ‘fɛn wɛrɛ tɛ dɔlɔ kɔ. A tɛ iko dɔrɔgu ta.’
Ni Karen ka nin ko in ɲɔgɔn ye i sɔrɔ, i bɛna mun kɛ?
WAATI TA KA I HAKILI JAGABƆ!
Walisa ka latigɛli ɲuman kɛ nin ko sugu la, i mago b’a la ka jogow sɛnɛ i yɛrɛ la minnu b’a jira i ye mɔgɔ sugu min ye tigitigi. I ye mɔgɔ sugu min ye, o ye kɔnɔnamiirili de ye min b’a jira i la i ye mɔgɔ min ye ani i bɛ jogo sugu minnu lafasa. O dɔnniya sugu de bɛ fanga di i ma i ka se ka i ka ɲɛnamaya ɲɛminɛ sani i ka o kɛli to mɔgɔ wɛrɛw bolo.—1 Kɔrɛntekaw 9:26, 27.
Mun bɛ se ka i dɛmɛ walisa o fanga sugu ka kɔgɔ i la? A daminɛ ka nin ɲininkali ninnu jaabi fɔlɔ.
1 NE BARIKA KA BON FƐNW JUMƐNW NA?
Ka i sekow ani i jogo ɲumanw dɔn o b’a to i bɛ da i yɛrɛ la ka taa a fɛ.
MISALI KA BƆ BIBULU KƆNƆ: Ciden Paul y’a sɛbɛn ko: “Hali ni ne ye ko dɔnbali ye kuma la, ne tɛ ko dɔnbali ye dɔnniya la.” (2 Kɔrɛntekaw 11:6) A ka Bibulu faamuyaliba sababu fɛ, Paul banbannen tora tuma min na dɔw ye a kɔrɔbɔ. A ma a to olu ka kuma nafantanw ka nɔ bila a la.—2 Kɔrɛntekaw 10:10; 11:5.
JATEMINƐ KƐ I YƐRƐ KAN: Seko dɔ walima dɔnko dɔ min bɛ i la, o sɛbɛn nin yɔrɔ la.
Sisan i jogo ɲuman kɛrɛnkɛrɛnnenw dɔ la kelen sɛbɛn. (Misali la, yala i bɛ i mago don mɔgɔw la wa? I bolola bilalen don wa? I ye dannamɔgɔ ye wa? I bɛ kow kɛ ka bɛn a waati ma wa?)
2 NE BARIKA KA DƆGƆ FƐN JUMƐNW NA?
Mɔtɛri minɛnw bɛɛ la, minɛn min barika ka dɔgɔ, o jɔyɔrɔ ka bon mɔtɛri baarakɛcogo la cogoya min na, o cogo kelen na i ka barikantanya kow, ni i y’a to olu ka se sɔrɔ i kan i ka ɲɛnamaya kɔnɔ, i ye mɔgɔ sugu min ye, olu bɛ se ka nɔ bila o la.
MISALI KA BƆ BIBULU KƆNƆ: Paul tun bɛ a ka barikantanya kow kalama. A y’a sɛbɛn ko: “Ala ka sariya ko ka di ne ye kosɛbɛ ne yɛrɛ kɔnɔ. Nka ne bɛ cogo wɛrɛ ye ne farikolo yɔrɔw la, o bɛ ne hakili la cogo kɛlɛ, ka ne bila jurumu ka baarakɛ cogo ka jɔnya la, o jurumu min sigilen bɛ ne kɔnɔ.”—Romɛkaw 7:22, 23.
JATEMINƐ KƐ I YƐRƐ KAN: I ka kan ka a ɲini ka se sɔrɔ i ka barikantanya ko jumɛn de kan?
3 NE KA KUNTILENNAW YE JUMƐNW YE?
Yala i bɛ sɔn ka don taxi kɔnɔ ani ka a fɔ a sofɛrikɛ ye ko a ka munumunu ni i ye sow da fɛ fo ka a ka esansi ban wa? O kɛli na kɛ fatɔya ko ye, wa i ka waribɔta bɛ caya!
Kalansira ye jumɛn ye? Ka kuntilenna kɛ i yɛrɛ la o b’a to i ka i taa fan dɔn ɲɛnamaya kɔnɔ ani o bɛ i tanga kunfɛtaga ma. I bɛ i taayɔrɔ dɔn ani i bɛ i taacogo dɔn.
MISALI KA BƆ BIBULU KƆNƆ: Paul ye a sɛbɛn ko: ‘Ne tɛ boli ne kunfɛ.’ (1 Kɔrɛntekaw 9:26, MN) Sani a ka kow kunbɛn ka kɛɲɛ ni u na cogo ye, Paul tun ye kuntilennaw sigi a yɛrɛ la, wa a tun bɛ a ka ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni olu ye.—Filipekaw 3:12-14.
JATEMINƐ KƐ I YƐRƐ KAN: Kuntilenna saba sɛbɛn nin yɔrɔ la i b’a fɛ ka minnu dafa sani san wɛrɛ cɛ.
4 NE KA DANNAYAKOW YE JUMƐNW YE?
Ni dannayakow tɛ i la, i na kɛ mɔgɔ ye min tɛ se ka latigɛli kɛ a yɛrɛ ye. Iko nɔɔnsi cogoya, i bɛ yɛlɛma yɛlɛma ka kɛɲɛ ni i tɔɲɔgɔnw cogo ye, olu minnu bɛ i jagoya ka kow kɛ, o de b’a jira ko i ye mɔgɔ sugu min ye i tɛ ka o jɔyɔrɔ fa.
Nka, ni i bɛ kow kɛ ka kɛɲɛ ni i ka dannayakow ye, o b’a to i ka se k’a jira i ye mɔgɔ sugu min ye, hali ni tɔw ka kokɛta kɛra fɛn o fɛn ye.
MISALI KA BƆ BIBULU KƆNƆ: Ka kira Daniɛl to funankɛya la, a “y’a latigɛ a yɛrɛ kɔnɔ” ko a bɛna Ala ka sariyaw kan minɛ, hali k’a sɔrɔ a ni a bangebagaw tun tɛ ɲɔgɔn kan tun. (Daniɛl 1:8) O cogo la, a tora kantigiya la ka ɲɛsin a yɛrɛ ma. Daniɛl ye ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ ni a ka dannayakow ye.
JATEMINƐ KƐ I YƐRƐ KAN: I ka dannayakow ye jumɛnw ye? Misali la: Yala i dalen bɛ Ala la wa? Ni i dalen bɛ Ala la, mun na? Dalilu jumɛnw de b’a to i dalen b’a la ko Ala bɛ yen?
Ala ka sariyakolow jogo ta fan fɛ, yala e dalen b’a la ko olu bɛ yen i ka hɛrɛ kama wa? Ni o don, mun na?
O la, e b’a fɛ i ni fɛn jumɛn de ka kɛɲɛ, furabulu jalen ni fiɲɛ fitinin bɛ se ka taa ni min ye wa walima iko jiri min bɛ se ka fiɲɛbaw kunbɛn wa? I ye mɔgɔ sugu min ye o kolo gɛlɛya, o la, i bɛna kɛ iko o jiri. Wa o de bɛna i dɛmɛ i ka se ka nin ɲininkali jaabi, ni o ye, Ne ye mɔgɔ sugu jumɛn ye?