1. Ka nimisa o kɔrɔ ye mun de ye?

 N’AN ye koo jugu kɛ, a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an ka nimisa. Ka kɛɲɛ ni Bibulu ka fɔta ye, ni mɔgɔ nimisara, o tigi b’a daminɛ k’a ka kɛwale jugu kɔniya. A b’o kɛwale jugu dabila ani a b’a jija walisa a kana o kɛ tugun.—Kumaden nin lajɛ Lexique yɔrɔ la Traduction du monde nouveau kɔnɔ: “Repentir.”

2. Mun na an bɛɛ kelen-kelen ka kan k’a dɔn nimisali kɔrɔ ye min ye? (Nehemi 8:​9-​11)

² Adamadenw bɛɛ ka ɲi k’a ɲini ka nimisali kɔrɔ faamu. Mun na do? Sabu an bɛɛ be jurumu kɛ loon o loon. An kelen kelen bɛɛ ye Adama ni Awa deenw ye minkɛ, an ye jurumu ni saya sɔrɔ cɛɛn ye (Ɔrɔm. 3:23; 5:12). O tɛ taga k’an si dan. Hali ciden Pol ani mɔgɔ wɛrɛ minw tun be ni limaniya barikaman ye, a tun man nɔgɔ u fɛ k’u ka nege juguw kɛlɛ (Ɔrɔm. 7:21-24). Yala o kɔrɔ ko an dusu tiɲɛnin ka ɲi ka to tuma bɛɛ an ka jurumuw kosɔn wa? Ayi. Jehova ye makaritigi ye minkɛ, a b’a fɛ an ka to ninsɔndiya la. An ka Yahutuw ka koo lajɛ Neemi ka wagati la (Neemi 8:9-11 kalan). Jehova tun t’a fɛ u dusu ka kasi kojugu u ka jurumu tɛmɛninw kosɔn. Nka, a tun b’a fɛ u ka ninsɔndiya ale batoli la. A b’a lɔn ko n’an nimisara, o b’a to an ninsɔn be diya. O la, a b’a yira an be se k’o kɛ cogo min na. N’an nimisara an ka jurumuw na, an ka la a la ko an Faa bena yafa an ma sabu a be makari.

3. An bɛna mun de kalan nin barokun kɔnɔ?

³ Barokun nin na, an bena kuma nimisali koo la. An bena koo saba lajɛ. A fɔlɔ, an bena a ye Jehova ye Israɛldenw kalan min na nimisali koo la. A filanan, an  bena a ye Jehova ye min kɛ walisa ka jurumukɛlaw dɛmɛ u ka nimisa. Ani a laban, an bena a ye Yezu ye a ka kalandenw dɛmɛ u ye min faamu nimisali koo la.

JEHOVA YE ISRAƐLDENW KALAN NIMISALI KO LA

4. Jehova ye Israɛldenw kalan mun de la nimisali ko la?

⁴ Tuma min na Jehova ye sariyaw di Israɛldenw ma, u y’u daa di ko u bena u labato. Ani Jehova ye layidu ta ko n’u y’o sariyaw labato, ale bena u latanga ani k’u duga. A y’a fɔ a ka sariyaw koo la ko: “Ne be min fɔra aw ye bii, o man gwɛlɛ aw ma, ani a yɔrɔ man jan aw la fana.” (Deter. 30:11, 16). Nka Jehova tun y’a fɔ u ye fana ko n’u m’a ka sariyaw labato wala n’u y’a latigɛ ka ala wɛrɛw bato, a tun tɛna u latanga tugun. O bɛɛ n’a ta, u bele tun be se k’u koo diya Ala ye tugun. U tun be se ka “segi ka sɔn Masaba ma ani k’a sago kɛ.” (Deter. 30:1-3, 17-20). O kɔrɔ ko u tun be se ka nimisa. N’u tun y’o kɛ, Jehova tun bena a magwɛrɛ u la ani k’u duga kokura.

5. Jehova ye a jira cogo di ko a ma a ka jamakulu bila? (2 Masakɛw 17:13, 14)

⁵ Jehova ka jama murutira a ma siɲɛ caaman. U ye joow bato ani ka kojuguba wɛrɛw kɛ. O ye tɔɔrɔ lase u ma. Nka, Jehova tora k’u dɛmɛ walisa u k’ale sago kɛ kokura. A tora ka kiraw ci u ma tuma o tuma, k’u jija u ka nimisa ani ka kɔsegi ale ma.—2 Masacɛw 17:13, 14 kalan.

6. Jehova ye baara kɛ ni a ka kiraw ye cogo di k’a ka jamakulu dɛmɛ k’a faamuya ko nimisali nafa ka bon? (Ja fana lajɛ.)

⁶ Tuma caaman na, Jehova tɛmɛna a ka kiraw fɛ k’a ka jama lasɔmi ani k’a kolo. Misali la, a tɛmɛna Zeremi fɛ k’a fɔ ko: “Isirayɛli mara mɔgɔ tilenbaliw, sɔn ne ma . . . Ne tena n ɲaa sisi aw ma tugu, bari, ne ye makaritigi ye . . . Ne diminin tena to kudayi. Aw ka sɔn aw filiyɔrɔ ma: Aw murutira ne Masaba aw ka Ala ma.” (Zer. 3:12, 13). Jehova tɛmɛna kira Zowɛli fɛ k’a fɔ ko: “Aw ye kɔsegi ne ma sɔbɛ la.” (Zowɛli 2:12, 13). A y’a kɛ  Ezayi y’a fɔ ko: “Aw k’aw yɛrɛ saniya. Aw k’aw ka kɛwalijuguw tunu ka bɔ n ɲakɔrɔ! Aw ka kojugu dabila.” (Ezayi 1:16-19). Ani a tɛmɛna Ezekiyɛli fɛ k’a ka jama ɲininga ko: “Aw be miiri ko mɔgɔjugu ka saya ka di ne ye wa? . . . N’a yɛlɛmana k’a ka sirajuguw bila ka to nii na, o le ka di ne ye . . . Tiɲɛ na, mɔgɔ si ka saya man di ne ye fewu! Aw ka kojugukɛ dabila ka to nii na!” (Ezek. 18:23, 32). Ni mɔgɔw nimisara u ka jurumuw na, o ka di Jehova ye kosɔbɛ sabu a b’a fɛ u ka to niin na fɔɔ abada! O la, Jehova t’a bolo kuru ka sigi mɔgɔw be nimisa fɔlɔ ka sɔrɔ k’u dɛmɛ. An ka misali wɛrɛw lajɛ o koo la.

7. Jehova tɛmɛnna kira Ose ni a muso ka misali fɛ k’a ka jama kalan mun de la?

⁷ A filɛ Jehova tɛmɛna kira Oze n’a muso Gomɛri fɛ k’a ka jama kalan min na. Gomɛri ye ɲamɔgɔya kɛ ani a bɔra Oze fɛ a ɲamɔgɔcɛw kosɔn. Yala o kɔrɔ ko a tun tɛ se k’a sɔɔn yɛlɛma wa? Jehova min be mɔgɔ kɔnɔnakow lɔn, ale y’a fɔ Oze ye ko: “Taga muso kelen nin kanu tugu, min be ni ɲamɔgɔcɛ ye, n’a be kakalaya kɛra. I k’a koo diya i ye i n’a fɔ Isirayɛlidenw koo ka di ne Masaba ye cogo min na, hali n’u b’u kɔɔ sin ne ma ka taga joow sɔn.” (Oze 3:1; Talenw 16:2). A kɔrɔsi ko Oze muso bele tun be jurumuba kɛra. O bɛɛ n’a ta, Jehova ko Oze ka taga bɔ a ye, ka yafa a ma ani ka segi k’a kɛ a muso ye. a O cogo kelen na, Jehova ma ban a ka jama murutinin na. Hali k’a sɔrɔ u tun be jurumubaw kɛra, Jehova bele tora k’u kanu. A tora k’a ka kiraw ci u ma walisa k’u dɛmɛ u ka nimisa ani k’u sɔɔn yɛlɛma. O misali b’a yira ko Jehova be koo bɛɛ lɔn an koo la. Hali ni mɔgɔ dɔ be jurumuba kɛra, a be to k’a ɲini k’o tigi dɛmɛ walisa a ka nimisa (Talenw 17:3). An k’a filɛ Jehova b’o kɛ cogo min na.

JEHOVA BƐ JURUMUKƐLAW DƐMƐ U KA NIMISA

8. Jehova y’a ɲini ka Kaɛn dɛmɛ cogo di walisa a ka nimisa? (Jenɛse 4:​3-7) (Ja fana lajɛ.)

⁸ Kayɛn lo tun ye Adama ni Awa dencɛ fɔlɔ ye. A ye jurumu sɔrɔ cɛɛn ye a bangebagaw fɛ. Ka fara o kan, Bibulu b’a fɔ ko: “Kayɛn tun ye baarajugukɛla ye.” (1 Zan 3:12). N’a sɔrɔ o lo kama Jehova “ma sɔn Kayɛn n’a [ka saraka] la.” Nka sanni Kayɛn k’a sɔɔn yɛlɛma, a “dimina kosɔbɛ, a ɲaa kumuna.” Jehova ye mun lo kɛ o kɔ? A kumana Kayɛn fɛ (Zɛnɛzi 4:3-7 kalan). A kɔrɔsi ko Jehova kumana Kayɛn fɛ ni ɲumanya ye ani a y’a fɔ a ye ko n’a ye koo ɲuman kɛ, ale bena a duga. A ye Kayɛn lasɔmi fana ko a ka dimiya be se k’a lasun ka koo jugu kɛ. A fɔ man di, nka Kayɛn ma mɛnni kɛ Jehova fɛ. A m’a to Jehova k’a dɛmɛ a ka nimisa. Nka, yala o y’a to Jehova tɛ jurumukɛlaw dɛmɛ tugun u ka nimisa wa? Ayi!

9. Jehova ye Dawuda dɛmɛ cogo di walisa a ka nimisa?

⁹ Masacɛ Dawuda koo tun ka di Jehova ye kosɔbɛ. A yɛrɛ y’a fɔ ko: “Dawuda koo diyara ne ye.” (Kɛw. 13:22). Nka, Dawuda ye jurumuba dɔw kɛ. Misali la, a ye ɲamɔgɔya kɛ ani ka mɔgɔ faga. Ka kɛɲɛ ni Musa ka sariya ye, Dawuda tun ka kan ka faga (Lev. 20:10; Nɔnb. 35:31). Nka, Jehova tun b’a fɛ k’a dɛmɛ a ka  nimisa. b Hali k’a sɔrɔ Dawuda tun ma foyi kɛ fɔlɔ min b’a yira ko a nimisanin lo, Jehova ye kira Natan ci walisa a ka taga kuma a fɛ. Natan ye misali dɔ fɔ walisa ka Dawuda dɛmɛ k’a faamu ko a ye jurumubaw kɛ. O ye Dawuda dusukun sɔrɔ yɛrɛ le ani a nimisara (2 Sam. 12:1-14). Dawuda ye Zaburu dɔ sɛbɛ min b’a yira ko a dusu kasira kosɔbɛ a ka jurumuw kosɔn (Zab. 51nan). O Zaburu ye jurumukɛla caaman dusu saalo ani k’u lasun u nimisara. An ninsɔn ka di kosɔbɛ k’a ye ko Jehova ye a sagokɛla kanulen Dawuda dɛmɛ ni ɲumanya ye a nimisara.

10. K’a dɔn ko Jehova bɛ muɲu hadamaden dafabaliw kɔrɔ ani ka makari u la, o bɛ an dɛmɛ ka mun de kɛ?

¹⁰ Jurumu sifa bɛɛ ka gwo Jehova ye (Zab. 5:5, 6). Nka a b’a lɔn ko an bɛɛ ye jurumutɔw ye. Komi a b’an kanu a b’a fɛ k’an dɛmɛ an ka see sɔrɔ jurumu kan. A b’a ɲini tuma bɛɛ ka jurumukɛlaw dɛmɛ u ka nimisa ani k’u magwɛrɛ ale la, hali minw be jurumubaw kɛ. K’a lɔn ko Jehova labilanin lo ka yafa an ma, o b’an dusu saalo yɛrɛ le! Jehova be muɲu an kɔrɔ ani ka yafa an ma cogo min na, n’an miirila o la, o b’a to an b’an cɛsiri ka to kantigiya la a ye. O b’a to fana an be teliya ka nimisa n’an ye jurumu kɛ. Sisan an k’a filɛ Yezu y’a ka kalandenw dɛmɛ u ye min faamu nimisali koo la.

YESU YE A KA KALANDENW KALAN NIMISALI KO LA

11-12. Jehova labɛnnen don ka yafa an ma fo ka se hakɛ min na, Yesu ye a lamɛnbagaw dɛmɛ ka o faamu cogo di? (Ja lajɛ ɲɛ fɔlɔ kan.)

¹¹ Masiya nana saan kɛmɛkulu fɔlɔ la. An y’a ye barokun tɛmɛnin na ko Jehova tɛmɛna Zan Batizelikɛla ani Yezu Krista fɛ ka mɔgɔw dɛmɛ k’a faamu ko a kɔrɔtanin lo u ka nimisa.—Mat. 3:1, 2; 4:17.

¹² Yezu ka cidenya baara kuru bɛɛ la, a ye mɔgɔw dɛmɛ u y’a faamu ko a Faa labilanin lo ka yafa an ma. A y’o lo kɛ tuma min na a ye ntalen la deen tununin koo la. O kanbele bɔra a faa ka soo ani  a tora ka kojugubaw kɛ. Nka wagati dɔ tɛmɛnin kɔ, “a miirila” ani a wulila k’a faso sira minɛ. A faa ye mun lo kɛ do? Yezu ko: “K’a to yɔrɔjan, a faa y’a ye, a hinɛ donna a la. A bolila ka taga bolo meleke a dencɛ kaan na.” Dencɛman tun b’a fɛ a faa k’a minɛ i n’a fɔ a ka baaraden dɔ. Nka facɛman y’a weele ko “ne deen” ani a y’a bisimila a ka denbaya kɔnɔ kokura. A y’a fɔ a deen koo la ko: “A tun tununa, a yera.” (Luka 15:11-32). Sanni Yezu ka na dugukolo kan, siga t’a la a y’a ye siɲɛ caaman ko jurumukɛla minw nimisanin lo, a Faa tun be makari olu la ani ka sin ka yafa u ma. Yezu ye ntalen min la deen tununin koo la, o b’an dusu saalo yɛrɛ le ani o b’a yira an Faa Jehova be makari cogo min na!

13-14. Ciden Piɛrɛ ye mun de faamu nimisali ko la wa a ye tɔw fana dɛmɛ ka o ko faamu cogo di? (Ja fana lajɛ.)

¹³ Yezu ye ciden Piyɛri dɛmɛ a ye koo kɔrɔtanin dɔw faamu nimisali ani yafali koo la. Piyɛri ye fili caaman kɛ, nka Yezu tun labilanin lo ka yafa a ma tuma bɛɛ. Misali la, Piyɛri y’a fɔ siɲɛ saba bɛɛ ko ale tɛ a Matigi Yezu lɔn. O kɔ, a dusu kasira kosɔbɛ o kosɔn (Mat. 26:34, 35, 69-75). Nka Yezu suu kununin kɔ, a y’a yɛrɛ yira Piyɛri la. N’a sɔrɔ a y’o kɛ tuma min na Piyɛri tun b’a kelen (Luka 24:33, 34; 1 Kor. 15:3-5). Siga t’a la o sen fɛ, Yezu y’a yira Piyɛri la ko ale yafara a ma ani a y’a hakili sigi ni kanuya ye. A y’o kɛ sabu a tun b’a lɔn ko Piyɛri nimisanin lo.—Mariki 16:7 lajɛ Traduction du monde nouveau kɔnɔ ani kunnafoni wɛrɛw fana lajɛ yɔrɔ nin na: “Et à Pierre.”

¹⁴ Ni mɔgɔ nimisara ani u yafara a ma, o be min kɛ o tigi la, Piyɛri tun b’o faamu sisan. O la, a sera ka tɔɔw kalan o koo la. Dɔɔni Pantekɔte ɲɛnagwɛ kɔ, a ye kalan dɔ kɛ Yahutuw jamaba ɲɛɛ fɛ k’a ɲɛfɔ u ye ko olu lo ye Masiya  faga. Nka, a y’u jija ni kanuya ye ko: “Aw ye nimisa ka faran aw ka hakɛw la ka segi Ala ma, janko a k’aw ka hakɛw yafa.” (Kɛw. 3:14, 15, 17, 19). O la, Piyɛri y’a yira ko ni jurumukɛla nimisara, o b’a lasun ka segi Ala ma. O kɔrɔ ko a b’a ka miiriya juguw yɛlɛma, ka koo jugu dabila ani k’a daminɛ ka Ala sago kɛ. Piyɛri y’a fɔ fana ko Jehova bena yafa a ma pewu pewu. A bena kɛ i n’a fɔ a y’o tigi ka jurumuw bɛɛ jɔsi ka bɔ yen. Saan caaman o kɔ, Piyɛri ye kerecɛnw hakili sigi ko: “Matigi . . . be muɲu aw le kɔrɔ, a t’a fɛ mɔgɔ si ka halaki, a b’a fɛ bɛɛ ka se ka nimisa.” (2 Piyɛri 3:9). N’an ye jurumuw kɛ, hali ni jurumubaw lo ani an nimisara, dususalo lo k’a lɔn ko Jehova be yafa an ma pewu pewu!

15-16. (a) Ciden Paul ye mun de kalan nimisali ko la? (1 Timote 1:​12-​15) (b) An bɛna mun de ye barokun nata la?

¹⁵ Tarisika Sɔli ye koo jugu caaman kɛ. A tun ka fari Krista ka kalandenw ma. N’a sɔrɔ kerecɛnw fanba tun b’a miiri ko a tɛ se k’a sɔɔn yɛlɛma. Nka Yezu kɔni tun b’a lɔn ko a be se ka nimisa ani k’a sɔɔn yɛlɛma. Ale n’a Faa y’a ye ko Sɔli be ni jogo ɲumanw ye. Yezu ko: “Ne ye cɛɛ nin woloma.” (Kɛw. 9:15). Yezu yɛrɛ ye kabako kɛ walisa ka Sɔli dɛmɛ a ka nimisa (Kɛw. 7:58–8:3; 9:1-9, 17-20). Sɔli tuubira ka kɛ kerecɛn ye ani kɔfɛ a nana weele ko ciden Pol. Tuma caaman na, a y’a yira ko a be Jehova ni Yezu waleɲuman lɔn sabu u y’a minɛ ni ɲumanya ye ani u makarila a la kosɔbɛ (1 Timote 1:12-15 kalan). Pol y’a fɔ ko: “Ala . . . b’i dɛmɛ a ka ɲumanya barika la ka nimisa ka faran i ka kojugu la.”—Ɔrɔm. 2:4.

¹⁶ Wagati dɔ la, Pol y’a mɛn ko Korɛnti balima dɔ tun be kakalayako kɛra ani u m’a bɔ kafo kɔnɔ. Pol ko u k’o koo ɲɛnabɔ cogo di? A ye min fɔ, o b’an dɛmɛ k’a faamu cogo min na Jehova b’a sagokɛlaw kolo ni kanuya ye ani ka makari u la n’u nimisara. An bena o koo lajɛ bɛrɛbɛrɛ barokun nata la.