1-2. Bibulu bɛ mun de fɔ an ye Israɛl masakɛ dɔw ka kow la?

 BIBULU be kuma Israɛl masacɛ 40 ni kɔ koo la. a Bibulu b’a fɔ ka gwɛ fana o masacɛ dɔw ye min kɛ. Misali la, hali masacɛ ɲumanw ye koo jugu dɔw kɛ. An ka masacɛ ɲuman Dawuda ka koo lajɛ. Jehova ko: “Ne ta jɔncɛ Dawuda . . . ka ne ta kumaw bɛɛ sira tagama, ka tugu ne kɔ ni a jusukun bɛɛ ye; ko minw terennin lo ne ɲa kɔrɔ, a ka o dɔrɔn le kɛ.” (1 Mas. 14:8, Biblu Ala ta Kuma). Nka, Dawuda ye ɲamɔgɔya kɛ ni muso dɔ ye ani a y’a kɛ u y’a cɛɛ faga kɛlɛ la.—2 Sam. 11:4, 14, 15.

² Faan wɛrɛ fɛ, masacɛ minw ma kantigiya kɛ Jehova ye, u caaman ye koo ɲuman dɔw kɛ. An ka Orobowamu ka koo lajɛ. A ye “kojugu kɛ” Jehova ɲɛɛ kɔrɔ (2 Til. Kib. 12:14). Nka Orobowamu ye koo ɲuman dɔw kɛ. Misali la, tuma min na Jehova y’a fɔ a ye ko a kana Israɛl siya tan kɛlɛ ani ko a k’a to u ka masacɛ wɛrɛ sugandi u yɛrɛ ye, a ye mɛnni kɛ Jehova fɛ. A ye dugu caaman lalaga k’u kɛ dugu barikamanw ye walisa ka Ala ka jama latanga u juguw ma.—1 Mas. 12:21-24; 2 Til. Kib. 11:5-12.

3. Ɲininkali nafama jumɛnw de kɛra, ani an bɛna mun de ye nin barokun in na?

³ A kɔrɔtanin lo an k’an yɛrɛ ɲininga ko: Komi Israɛl masacɛw ye koo ɲuman ani ka koo jugu kɛ, Jehova tun be basigi mun lo kan k’a yira ko masacɛ dɔ ye kantigiya kɛ wala a ma kantigiya kɛ ale ɲɛɛ kɔrɔ? O ɲiningali jaabili bena an dɛmɛ k’a faamu an ka ɲi ka min kɛ walisa k’an koo diya Jehova ye. An bena koo saba nunu lajɛ Jehova  basigira minw kan k’a latigɛ ni Israɛl masacɛ dɔw ye kantigiw ye wala kantigiw tɛ: u dusukun cogoya, u nimisacogo ani u tun masirinin lo cogo min na tiɲɛn batoli la.

U TUN BƐ JEHOVA KANU NI U DUSUKUN BƐƐ YE

4. Masakɛ minnu kɛra kantigiw ye ani minnu ma kɛ kantigiw ye, danfaraba jumɛn de tun bɛ olu ni ɲɔgɔn cɛ?

⁴ Masacɛ minw koo diyara Jehova ye, olu y’a bato n’u dusukun bɛɛ ye. b Masacɛ ɲuman Zozafati “tun be Masaba ɲini n’a dusu bɛɛ ye.” (2 Til. Kib. 22:9). Bibulu b’a fɔ ko “masacɛ si ma sɔrɔ Zoziyasi ɲa, min tun sɔnna Masaba ta ma n’a dusu bɛɛ ye i n’a fɔ ale Zoziyasi.” (2 Mas. 23:25). Nka Solomani do? Tuma min na ale kɔrɔla, a ye koo jugu kɛ. Bibulu b’a fɔ ko “a y’a jigi bɔ Masaba a ka Ala kan.” (1 Mas. 11:4). Masacɛ Abiyamu fana ma kantigiya kɛ Jehova ye. Bibulu b’a fɔ ko “a jigi tun te Masaba a ka Ala kan.”—1 Mas. 15:3.

5. Ka Jehova bato ni an dusukun bɛɛ ye, o kɔrɔ ye mun ye?

⁵ O la, ka Jehova bato n’an dusu bɛɛ ye, o kɔrɔ ko di? Mɔgɔ min be Ala bato n’a dusu bɛɛ ye, a tigi t’o kɛ dɔrɔn sabu a ka ɲi k’o kɛ. Nka a be Jehova bato sabu a b’a kanu kosɔbɛ, a be bonya la a kan ani a b’o kɛ a sii bɛɛ la.

6. Fɛn jumɛn de bɛ se k’an dɛmɛ ka Jehova bato ni an dusukun bɛɛ ye? (Ntalenw 4:​23; Matiyu 5:​29, 30)

⁶ An be se ka masacɛ kantigiw ladegi cogo di ani ka to ka Jehova bato n’an dusu bɛɛ ye? Koo o koo be se ka nɔɔ jugu to an kan, an ka ɲi k’an yɛrɛ tanga o ma. Misali la, ɲɛnagwɛko bɛnbaliw, teri juguw ani bololafɛnw kanuya be se k’a to an tɛ Jehova bato n’an dusu bɛɛ ye. N’an y’a kɔrɔsi ko koo dɔ b’an ka kanuya barika dɔgɔyara Jehova koo la, an ka sin k’o dabila.—Talenw 4:23; Matiyo 5:29, 30 kalan.

7. Ko minnu bɛ se ka nɔ jugu bila an na, mun na a nafa ka bon an k’an yɛrɛ tanga olu ma?

⁷ An k’an janto walisa an kana kɛ kɔnɔ fila tigiw ye. N’o tɛ, an be se k’an yɛrɛ lafili ani k’a miiri ko n’an be baara caaman kɛra Jehova ye, koo si tɛ se ka nɔɔ jugu to an kan. Miiri k’a filɛ ko i be kɛnɛma nɛnɛba ani fɔɲɔba jukɔrɔ. I sera soo tuma min na, i ye nɛnɛfani don ani ka birifani biri. Yala nɛnɛ bena bɔ i la n’i ye daaw yɛlɛnin to yen wa? Ayi, sabu fɔɲɔ sumanin bena fa boon kɔnɔ. O b’an dɛmɛ ka mun lo faamu? O ye ko n’an b’an yɛrɛ balo Alako ta fan fɛ walisa k’an ka jɛnɲɔgɔnya sabati ni Jehova ye, o dama tɛ bɔri kɛ. An ka ɲi ka daaw tugu walisa fɔɲɔ sumanin kana don. O kɔrɔ, koo o koo be se ka nɔɔ jugu to an kan ani k’an bali ka Jehova bato n’an dusu bɛɛ ye, an b’an yɛrɛ tanga o ma.—Efɛz. 2:2.

U NIMISARA U KA JURUMU KOW LA

8-9. Masakɛ Dawuda ani masakɛ Ezekiyasi kɔrɔfɔlen u ka jurumuw kɔfɛ u ye o kow ta cogo di? (Ja lajɛ ɲɛ fɔlɔ kan.)

⁸ I ko an y’a ye dakun fɔlɔ la cogo min na, masacɛ Dawuda ye jurumuba kɛ. Nka tuma min na kira Natan kumana a fɛ o jurumu koo la, a y’a yɛrɛ majigi ani ka nimisa (2 Sam. 12:13). A ye kuma minw fɔ Zaburuw 51nan na, o b’an dɛmɛ k’a faamu ko a tun nimisanin lo sɔbɛ la. A m’a kɛ komi a nimisanin lo walisa ka kira  Natan lafili wala k’a yɛrɛ tanga ɲangili ma.—Zab. 51:1, 2, 5, 6, 19.

⁹ Masacɛ Ezekiyasi fana ye Jehova hakɛ ta. Bibulu b’a fɔ ko: “A far’a yɛrɛ la. O la, Masaba dimina ale, ni Zeruzalɛmukaw ani Zuda mara mɔgɔ tɔw kɔrɔ.” (2 Til. Kib. 32:25). Mun na Ezekiyasi ye kuncɛbaya kɛ do? N’a sɔrɔ koo nunu lo y’a to a tun b’a miiri ko a ka fisa ni tɔɔw ye: a ka nafoloba, a ye see min sɔrɔ Asirikaw kan ani a tun kɛnɛyara cogo kabakoman min na. N’a sɔrɔ o kuncɛbaya lo y’a lasun k’a ka nafolo yira Babilonɛkaw na. Kira Ezayi y’a jalaki o kosɔn (2 Mas. 20:12-18). Nka i ko Dawuda, Ezekiyasi fana y’a majigi ani ka nimisa (2 Til. Kib. 32:26). A laban, Jehova ye Ezekiyasi jati masacɛ kantigi ye min ye “koɲuman kɛ.”—2 Mas. 18:3.

10. Masakɛ Amaziya y’a ka kololi jate cogo di?

¹⁰ Nka Zuda masacɛ Amaziyasi ma koow kɛ i ko Dawuda ni Ezekiyasi. “A ye koɲuman kɛ Masaba ɲakɔrɔ, nga a m’a kɛ ni kɔnɔgwɛ ye.” (2 Til. Kib. 25:2). A ye koo jugu juman lo kɛ do? Jehova y’a dɛmɛ ka see sɔrɔ Edɔmukaw kan. O kɔ, Amaziyasi birila u ka joow kɔrɔ k’u bato. c Tuma min na Jehova ka kira kumana a fɛ o koo la, a banna k’a lamɛn ani a y’a gwɛn.—2 Til. Kib. 25:14-16.

11. Ka kɛɲɛ ni 2 Kɔrɛntekaw 7:​9, 11 ye, an ka kan ka mun de kɛ walasa Jehova ka yafa an ma? (Jaw fana lajɛ.)

¹¹ An be kalan jumanw lo sɔrɔ o masacɛw ka koo la? An ka ɲi ka nimisa an ka jurumuw na ani k’an seko bɛɛ kɛ walisa an kana u kɛ tugun. Nka ni kafo ka diinan mɔgɔkɔrɔw y’an ladi k’a sɔrɔ an ye min kɛ a be komi o tɛ bɛrɛ ye do? An ka ɲi k’o koo ta cogo di? An man ɲi k’a miiri ko Jehova ni diinan mɔgɔkɔrɔw t’an kanu. Hali Israɛl masacɛ ɲumanw mako tun be ladili ani kololi la (Eburuw 12:6). N’u y’an kolo 1) an ka ɲi k’an majigi ka sɔn o ma, 2) an ka ɲi ka yɛlɛmani bɛnninw kɛ ani 3) an ka ɲi ka to ka Jehova sago kɛ n’an dusu bɛɛ ye. N’an nimisara an ka jurumuw na, Jehova bena yafa an ma.—2 Korɛntikaw 7:9, 11 kalan.

U NƆRƆLEN TUN BƐ BATO LAKIKA LA

12. Masakɛw minnu kɛra kantigiw ye, ani minnu man kɛ kantigiw ye, danfara kɛrɛnkɛrɛnnen jumɛn tun bɛ olu ni ɲɔgɔn cɛ?

¹² Masacɛ minw ye kantigiya kɛ Jehova ɲɛɛ kɔrɔ, olu tun masirinin lo tiɲɛn batoli la. U tun b’u ka jamanadenw fana jija u k’o kɛ. Tiɲɛn lo ko u tun be filiw kɛ i ko an y’a ye cogo min na. Nka, u tun be Jehova kelenpe lo bato ani u ye jijalibaw kɛ ka boli batoli tunu ka bɔ jamana na. d

13. Mun na Jehova y’a jate ko masakɛ Akab tun tɛ kantigi ye?

¹³ Jehova y’a jati ko masacɛ minw tɛ kantigiw ye, yala olu ye koo juguw dama lo kɛ wa? Ayi. Misali la, tuma min na masacɛ jugu Akabu y’a mɛn ko u ye Nabɔti faga ale kosɔn, a y’a yɛrɛ majigi cogo dɔ la ani a dusu tiɲɛna (1 Mas. 21:27-29). A ye dugubabaw fana lɔ ani ka see sɔrɔ Israɛl juguw kan (1 Mas. 20:21, 29; 22:39). Nka, bɛɛ tun b’a lɔn ko Akabu muso tun b’a lasun ka ngalon diinan jɛnsɛn ani Akabu ma nimisa a ka jurumu na abada.—1 Mas. 21:25, 26.

14. (a) Mun na Jehova y’a jate ko masakɛ Roboam tun tɛ kantigi ye? (b) Masakɛw minnu ma kɛ kantigiw ye olu ye kojugu jumɛnw de kɛ?

 ¹⁴ An ka masacɛ Orobowamu ka koo lajɛ. Ale fana ma kantigiya kɛ Jehova ye. I ko an y’a ye dakun filanan na cogo min na, a ye koo ɲuman caaman kɛ a ka masaya tuma na. Nka a ka masaya ye barika sɔrɔ tuma min na, a ma Jehova ka sariyaw labato tugun ani a y’a daminɛ ka ngalon alaw lo bato (2 Til. Kib. 12:1). O kɔ, tuma dɔw la a tun be Jehova bato ani wagati wɛrɛw la a tun be ngalon alaw bato (1 Mas. 14:21-24). Tiɲɛn lo ko masacɛ Orobowamu ni Akabu ye tiɲɛn batoli sira bila. Nka olu dɔrɔn tɛ. Masacɛ minw ma kantigiya kɛ, u fanba yɛrɛ ye u seen don ngalon diinan na ani u ye tɔɔw jija o la cogo dɔ la. A gwɛnin lo ko Jehova tun be basigi koo jɔnjɔn min kan k’a latigɛ ni masacɛ dɔ ka ɲi wala n’a man ɲi, o ye a tun masirinin lo tiɲɛn batoli la cogo min na.

15. Mun na a nafa ka bon Jehova bolo a batobagaw nɔrɔlen ka to bato lakika la?

¹⁵ Mun na batoliko kɔrɔtanin lo kosɔbɛ Jehova fɛ? O kuun dɔ ye ko masacɛw ka kunkanbaara tun ye ka Israɛldenw dɛmɛ u ka Jehova bato cogo bɛnnin na. Ni jamanadenw tun y’a daminɛ ka ngalon alaw bato, u tun be jurumuba wɛrɛw kɛ ani u tun tɛ tɔɔw minɛ ni tilenninya ye fana (Oze 4:1, 2). Ka fara o kan, Israɛl masacɛw n’u ka jamanadenw tun y’u yɛrɛkun di Jehova ma. O kama, n’u tun ye u seen don ngalon alaw batoli la, Jehova tun b’a jati ko u ye ɲamɔgɔya lo kɛ (Zer. 3:8, 9). Mɔgɔ min be ɲamɔgɔya  kɛ, o tigi b’a furuɲɔgɔn hakɛ ta ani a b’a dusu kasi yɛrɛ le! O cogo kelen na, mɔgɔ min y’a yɛrɛkun di Jehova ma, n’a y’a seen don ngalon alaw batoli la, a be Jehova hakɛ ta ani a b’a dusu kasi yɛrɛ le! e—Deter. 4:23, 24.

16. Jehova ɲɛ kɔrɔ, danfara kɛrɛnkɛrɛnnen jumɛn de bɛ mɔgɔ tilennen ni mɔgɔ jugu cɛ?

¹⁶ An be kalan juman lo sɔrɔ o la? Tiɲɛn na, an man ɲi k’an seen don fewu ngalon diinan na. Nka, an ka ɲi k’an masiri tiɲɛn batoli la ani ka to ka Jehova sago kɛ bɛrɛbɛrɛ. Kira Malasi y’a yira ka gwɛ faranfasi min be mɔgɔ ɲuman ni mɔgɔ jugu cɛ Jehova ɲɛɛ kɔrɔ. A y’a sɛbɛ ko: “Faranfasi min be mɔgɔtilennin ani mɔgɔjugu cɛ, aw bena o lɔn. Min be baara kɛ ne Ala ye, ani min te baara kɛ ne ye, faranfasi min b’u cɛ, aw bena o lɔn.” (Mal. 3:18). O la, an man kan k’a to an ka dafabaliya, an ka filiw wala koo si k’an fari faga fɔɔ k’a to an be Ala batoli dabila. Ka Jehova sago kɛli dabila, o yɛrɛ ye jurumuba lo ye.

17. Mun na a nafa ka bon Jehova bolo an ka furuɲɔgɔn sugandi koɲuman?

¹⁷ Yala i ma furu fɔlɔ ani i be furuɲɔgɔn ɲinina wa? N’o lo, Malasi ka kumaw be se k’i dɛmɛ ka furuɲɔgɔn ɲuman sugandi. Miiri nin na: Mɔgɔ be se ka kɛ ni jogo ɲuman dɔw ye. Nka n’a tigi tɛ tiɲɛn diinan na, yala o tigi tilennin lo Jehova ɲɛɛ kɔrɔ wa? (2 Kor. 6:14). N’i y’o tigilamɔgɔ furu, yala a bena nɔɔ ɲuman to i kan Alako ta fan fɛ wa? N’a sɔrɔ Solomani musow tun be ni jogo ɲuman dɔw ye. Nka u tun tɛ Jehova bato minkɛ,  dɔɔni dɔɔni, u y’a hakili yɛlɛma k’a don ngalon diinan na.—1 Mas. 11:1, 4.

18. Bangebagaw ka kan k’u denw kalan mun de la?

¹⁸ Bangebagaw, Bibulu ka maana minw be kuma masacɛw koo la, aw be se ka tɛmɛ u fɛ k’aw deenw dɛmɛ ka Jehova batoli nege don u la. A’ y’u dɛmɛ u k’a faamu ko masacɛ minw tun be Jehova bato ani ka jama jija u k’o kɛ, olu lo tun koo ka di Jehova ye. A’ y’aw deenw kalan aw ka kumaw n’aw ka ɲɛyirali fɛ. A’ y’a yira u la ko ka Alakow kɛ i n’a fɔ ka Bibulu sɛgɛsɛgɛ, ka taga lajɛnw na ani ka waajuli kɛ, o lo ka ɲi ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye (Mat. 6:33). N’o tɛ, aw deenw be se k’a miiri ko ka kɛ Jehova Seere ye, o kɔrɔ ko ka fara u bangebagaw kan u ka diinan na dɔrɔn. O be se k’a to u b’a miiri ko ka Jehova sago kɛ, o kɔrɔtanin tɛ kosɔbɛ wala u bena a sago kɛli dabila yɛrɛ.

19. Mɔgɔ min ye Jehova batoli dabila, jigiya jumɛn de bɛ o ye? (Nin yɔrɔ koorilen fana lajɛ “ I be se ka kɔsegi Jehova ma!”).

¹⁹ Ni mɔgɔ dɔ ye Jehova sago kɛli dabila, yala o kɔrɔ ko a tɛ se ka segi ka kɛ Jehova teri ye tugun wa? Ayi a be se, sabu a be se ka nimisa ani k’a daminɛ kokura ka Jehova sago kɛ. Walisa ka se k’o kɛ, a tigi ka ɲi k’a yɛrɛ majigi ani ka sɔn diinan mɔgɔkɔrɔw ka dɛmɛ na (Zaki 5:14). Nka kuun b’a la a k’o jijaliw kɛ sabu ka kɛ Jehova teri ye, fɛɛn si tɛ yen min kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ o kan!

20. Ni an bɛ masakɛ kantigiw ladege Jehova bɛna an jate cogo di?

²⁰ Ayiwa, an ye kalan jumanw lo sɔrɔ Israɛl masacɛw ka koo la? An be se ka kɛ i ko masacɛ kantigiw, n’an be Jehova sago kɛ n’an dusu bɛɛ ye. An ka kalan sɔrɔ an ka filiw la, ka nimisa ani ka yɛlɛmani bɛnninw kɛ. Ani an k’a to an hakili la ko min kɔrɔtanin lo, o ye ka tiɲɛn Ala kelenpe bato. N’i tora kantigiya la Jehova ye, a bena a jati ko i ye koo tilennin kɛ ale ɲɛkɔrɔ.