1, 2. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè Báɓòɔ̀ mɔ̀à nyíí-ɖɛ̀ ɖò sɔ̀ìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gbo ɓɛ́ ɔ po nyɔ múàǔn cá kɛ́?

Ɔ JǓ ké nì ɓǎto ɖò dyi nyíí-ɖɛ̀ ɖò ɓɛ́ m̀ se hwìɖǐi dèɛɛ m̀ nyí ní, xwɛ̌ nì hwòɖǒ nyu nìɛ̀ kɛ́? Nì hwòɖǒ-dyùàɔ̀ nyu cà-cà ɓɛ́ m̀ kéɛ dyí kaà, ké m̀ kpá múàǔn kà ɓɛ́ nì jè nìɔ́ má nì ɓǎtoɔ̀ hwìɖǐiɛ. Ké m̀ po ɔ zùo ɓó nyíí-ɖɛ̀ɔ̀ jè.

² Báɓòɔ̀ mɔ̀ nyíí-ɖɛ̀ sɔ̀ìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gboɛ. Ɔ cɛ̃ ɖɛ ɓě ɓɛ́ à se dà kà kò ɖò dyéɛ ɓɛ́ìn nyɛɛ jè à gbo. Ɔ hwɔìn kà ɔ cɛ̃ɛ à gbo kà ɓɛ́ Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɛ ma dyɔɔ̀ kè ɓóɖó-kpàà ɔ kè màa kè gàa kĩ́ín-kĩ́ínɔ̀ kɛ. Ɔ nyí à hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓě, ɓɛ́ wa ɓɛ́ìn à gbo kpáa ɖé à fũ̀à-fṹá-tì ɓě múɛ. Ðé Báɓòɔ̀ múɛɛ, à cɛ̃́ kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ mu ɔ hwòɖǒɛ̀-gbɔ-po-ɖɛ̀ ɓá ɓóɖó-kpàà dyíin nɔ̀mɔ̀ìn jè dyíɛ nyuùn wɛ̃ɛ jè. Báɓòɔ̀ mɔ̀ nyíí-ɖɛ̀ ɖò ɓɛ́ ɔ po nyɔ múàǔn cá kɛ!

3. Kà nì muà Báɓòɔ̀ cɛ̃́ìn teeɛɛ, ɖɛ́ nì mu cɛ̃́ìn nyɛ́?

³ Kà nì muà Báɓòɔ̀ cɛ̃́ìn nyɛɛ, nì muɛ dyéìn kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ ɓɛ́ m̀ ké ɔ ɓǎto jǔɛ. Kà nì mu ɖɛ pàɖǎ ɓá ɔ jè dyíɛɛ cɛ̃́ìn nyɛɛ, kǎà nì mu ɔ bũ̌in xwɛ̃́ìn mìɔ.

4. Ðɛ́ m̀ ɖɛ̀ɓɛ̀ mú mìɔ ɓá Báɓòɔ̀ jè dyíɛ́?

⁴ Wa ɖǎ Báɓòɔ̀ wuɖu-dù ɓě ɓɛ́ìn 2,600 jǔɛ kɛɛ mú po, ké wa ɖǎ ɔ kpo méɔ̀ùn zi kɔ̃ ɓě céè. Nyɔ ɓáún-ɓáún nì ɓóɖó-kpàà kɔ̃ɛɛ zà Báɓòɔ̀ wuɖuún ɖé wa mìɔùn nììn ɓíɖí-wùɖùɔ̀ mú. Ké ɓó wíkì séín xwíníín nyɛɛ, nyɔ-kpò méɔ̀ùn zi kɔ̃ ɓě dyé Báɓòɔ̀ ɖò! Ǹdye, céè-ɖɛ̀ kà kò ɖò se nì kà Báɓòɔ̀ nìà kɛ.

5. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè à ɓɛ́ìn cɛ̃ɛ kà ɓɛ́ “Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀ nyɔ cɛ̃” ɖɛ ɓě céèà ɖé Báɓòɔ̀ múɛ́?

 ⁵ “Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀ nyɔ cɛ̃” ɖɛ ɓě céèà ɖé Báɓòɔ̀ múɛ. (Zà 2 Tímétè 3:16 wuɖuún.) Kɛɛ nyɔ ɖíɛ́ ɓě ɓɛ́ìn ɖé wa hwòɖǒ bũ̌ cɛ̃ɛ, ɓɛ́ wa ké níiń, ‘Gàa ɓě mɔ̀ nyɔ céè ma Báɓòɔ̀, nìí, xwɛ̌ ɔ ɓɛ́ìn Gèɖèpɔ́ɔ̀ gbo sɔ̀ìn nyɛ́?’ Báɓòɔ̀ jǔɛ gɔ̃̌, ké ɔ ɖá, “Zùù Hwɛ̀ǐn-hwɛ̀ǐnɔ̀ mɔ̀ nyɔ nì ma [gàa ɓěɔ̀] nàǐn, ti ɓɛ́ wa nì ma wuɖu ɓě sɔ̀àìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gboɛɛ cɛ̃iń nyɛ.” (2 Píɖɛ̀ 1:21) Ɔ hwɔìn kà gàa sùà ɖò ɓɛ́ ɔ cɛ̃ɛ ɔ nyúà-dyú ɖò gbo, ɓɛ́ ɔ ké ɔ bìì céè-ɖɛ̀ ɖò céèɛ. Nyɛ́ kɔ̃̀ wuɖu mu ɖé céè-ɖɛ̀ɔ̀ mú nììn nyɛ́? Ɔ mɔ̀ gàa sùàɔ̀, ké ɔ se ɔ nyúà-dyúɔ̀. Gèɖèpɔ́ɔ̀ nàìn ma wa, ɓɛ́ wa ké ma ɔ hwìɖǐi-poìn-ɖɛ̀ ɓě ɓíɖíi céè. Jɛ́ɛ́ kɛɛ, Báɓòɔ̀ mɔ̀ “Gèɖèpɔ́ɔ̀ wuɖu.”—1 Tɛ̀sàɖónìà 2:13; dyé Mánáín-Hwɛ̀ìn-Wùɖù 2.

6, 7. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè à ɓɛ́ìn cɛ̃ɛ kà ɓɛ́ Báɓòɔ̀ muìn gbo kɛ́?

⁶ Wa céè ma Báɓòɔ̀ ɓó zɔ̃ 1,600 zi kɔ̃ xwíníín. Ɔ céè-nyɔ̀ ɓě cĩ́ ma ti kò-kò ɓě ɓaɖa. Wa ɖíɛ́ ɓě dyuò ma céè-ɖɛ̀ cá, ké wa ɖíɛ́ ɓě se ma ná nì. Wa dyúáɖò mɔ̀ ma nyɔ-hwǒò-nyɔ̀. Ké wa ɖíɛ́ ɓě mɔ̀ ma geɖe-nyu-nyɔ̀ ɓě kè zimii-ɖáɓá-nyɔ̀ ɓě kè ɓáɖáá-dyí-gmɔ̀-nyɔ̀ ɓě kè kpáá-ɖɛ̀-cɛ̃-nyɔ̀ ɓě kè tɔ̀ɔ̀ ɓě ɔ kè kã́á ɓě. Báɓòɔ̀ céè-nyɔ̀ ɓě kò ma dyɛo, kɛɛ ɔ wáká séín ɓěɔ̀ muìn gbo nyɛ̀nɛ̀ɛ̀. Báɓòɔ̀ dyi ɖɛ ɖò cɛ̃ ɖé ɔ wuɖu-kpà dyúáɖò mú ní, ɔ kè ɔ wuɖu-kpà tɔ̀ɔ̀ ɓěɔ̀ muìn gbo. *

⁷ Báɓòɔ̀ wuɖu-kpà kĩ́ín-kĩ́ín ɓěɔ̀ zaìn kà fũ̀à-fṹá nìà ɓóɖó-kpàà kɔ̃ɛɛ nyu ma gbɔ dèɛ̀ kɛɛ jè kɔ̃in. Ɔ wuɖu-kpà hwɛ̀ìn-gbɔ ɓěɔ̀ cɛ̃ɛ à gbo kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ mu fũ̀à-fṹá ɓěa dyi zĩ̀ɛ̀n nyuùn dyììn ɖé ɓóɖó-kpàɔ̀ páɖédǎ mú nyu-nyu múɛ. Báɓòɔ̀ ɓéɖé kpáá-ɖɛ̀ sùà ɓě ɓɛ́ wa kpá ma ɖé zɔ̃ táázĩ̀ìn pàɖǎ xwíníín nyɛ, ké wa tɛ̀mɛ̀ìn kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ hwòɖǒɛ̀-gbɔ-po-ɖɛ̀ kpá teeɛ.

8. Zaìn kà Báɓòɔ̀ nyu dyí sɛ́ɖɛ́ǐn nyɛɛ jè kɔ̃in.

⁸ Báɓòɔ̀ se ma céè ɓɛ́ ɔ ké ɓóɖó-kpàà nììn ɖɛ-dyuò-dyuò tɛ̀mɛ̀ìn, mɔɔ ɓɛ́ ɔ ké sùkúù-cèè-ɖɛ̀ ɖò jǔ. Kɛɛ ɖɛ ɓě ɔ cɛ̃ ɓá ɓóɖó-kpàà dyuò-ɖɛ̀ ɓě jè dyíɛɛ sɛ́ɖɛ́ìn dyí ti séín. Kà céè-ɖɛ̀ ɓɛ́ ɔ sɔ̀ìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gboɛɛ ɓéɖé ɓɛ́ ɔ ké nì. Ɔ hwɔìn kà, Ðìvéɖékɔ̀-cèè-ɖɛ̀ɔ̀ ɓéɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gma ɓě ɓó kà Éézùɖùɛ̀-nyɔ̀ ɓěɔ̀ ké ma wɛ́ dyi-ɓeìn-ɓeìn ɓɔ́í poɛ nyu kɛɛ jè. Ðɛ nìà kɛ ɖǎó zɔ̃̌ɔ̀ céè, hwɛ̀ nyɔ ɓě dyuò ma kà fɔ̀ɔ̀-ɖɛ̀ ɓě nyu wɛ́ ɓě dyàà kɛɛ jè. Ké ɖeɛɛ, Báɓòɔ̀ tɛ̀mɛ̀ìn dyí-sɛ́ɖɛ́ìn-kà kà ɓɛ́ ɓóɖó-kpàà se ɖɛ ɖò dyí beè kɛ. (Jóɓò 26:7) Ké ti ɓɛ́ nyɔ pàɖǎ poɛ ma jǎà kà ɓɛ́ ɓóɖó-kpàà nì  bɔ́ún-bɔ̀ùn wɛ̃ɛ, Báɓòɔ̀ ɖá ɔ nì ma hìɖìì.—Àzédyà 40:22.

9. Báɓò-céè-nyɔ̀ ɓěɔ̀ jǎà-ɖɛ̀ céè-céè kpá à gbo ɓɛ́ à ké ɖɛ́ múin wɔ̃́ kɛ́?

⁹ Báɓòɔ̀ dyi kpáá-ɖɛ̀ sùà jè cɛ̃ ní, ɔ sɛ́ɖɛ́ìn dyí ti séín. Kɛɛ ɓóɖó-sùàǔn-cèè-ɖɛ̀ ɓě se dyí sɛ́ɖɛ́ìn cá, sepóɛɖé nyɔ ɓě céèà wa kɛɛ se ma jǎà cɛ̃. Ɔ hwɔìn kà, wa ní céè ti ɓě kɔ̃̀ ɓaɖa, ɓɛ́ wa ɖu ma waà ɓíɖí-ɓòɖò ɓěɔ̀ toún wɛ̃ɛ jè ti séín. Kɛɛ Báɓò-céè-nyɔ̀ ɓě cɛ̃ ma jǎà, ɔ jǔ ké Éézùɖùɛ̀ se ma to ɖu ní. Wa céè ma ɖɛ ɓě ɓɛ́ wa mìɔùn bĩ ma xwaa jè. Ɔ hwɔìn kà, ɖé Nɔ̀ɓà-cèè-ɖɛ̀ɔ̀ múɛɛ, Mózè cɛ̃ɛ à gbo kà ɓɛ́ ɔ nyu ma ɖɛ gbà ɖò ɓɛ́ Gèɖèpɔ́ɔ̀ zà ma ɔ kpeɖe ɓó ɔ jèɛ. (Nɔ̀ɓà 20:2-12) Báɓò-céè-nyɔ̀ ɓěɔ̀ jǎà-ɖɛ̀ céè-céè tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ Báɓòɔ̀ sɔ̀ìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gboɛ. Ɔ xwíníín mɔ̀ à ɓɛ́ìn Báɓòɔ̀ hwòɖǒ kɔ̃ dèɛ̀.

10. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè Báɓòɔ̀ náún-po-wùɖù ɓě ɓéɖéà gbo-kpá-kpá ɓó à bìì zɛ̃̌ɛ̀ kɛ́?

¹⁰ Ðɛ séín ɓě céè ɖé Báɓòɔ̀ múɛɛ, “Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀ nyɔ cɛ̃ wa. Ké wa nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓó nyɔǔn jǎà-ɖɛ̀ ɓěɔ̀ tɛ̀mɛ̀ìn jè kè ɖɛ ɓě wa bĩ xwaa ɓɔ́í po jè kè ɖɛ ɓě se jǎà kɛɛ dyí sɛ́ɖɛ́ìn jè.” (2 Tímétè 3:16) Ǹdye, Báɓòɔ̀ náún-po-wùɖù ɓě ɓéɖé gbo-kpá-kpá ɓó à bìì zɛ̃̌ɛ̀. Jɛ̀hóvà dyuò kà ɔ nyu à mɛɛ kɛɛ dyí. Ɔ jèɛɛ, ɔ wɔ̃́ kà à nyu hwìɖǐi poɛ̀n kè kà à hwòɖǒ nyu nìɛ̀ kɛɛ múin. Ɔ dyuò à dyí nɔ̀mɔ̀ dyíin ké ɔ zi à mìɔùn dyí, ké ɔ mɔ́ ɓɛ́ à ké múàǔn nì. Ɔ dyuò ɖɛ mɔ̀ ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin kè ɖɛ gbà ɓó à bììɛɛ dyí.

11, 12. (1) Ðɛ́ mɔ̀ náún-po-wùɖù nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓě ɓɛ́ Jízɛ̀ tò ma ɖé Máfíò wuɖu-kpà 5 kéà ɔ 7 gbo muɛɛ mú kɛ́? (2) Ðɛ́ kà kò ɖò à ɓɛ́ìn cɛ̃́ɛ ɖé Báɓòɔ̀ múɛ́?

¹¹ À zà náún-po-wùɖù nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓě ɓɛ́ Jízɛ̀ tò ma kɛɛ wuɖuún ɖé Máfíò wuɖu-kpà 5 kéà ɔ 7 gbo muɛɛ mú ɓá kà à ké múàǔn nìɛ̀ nyuɛ, kè kà à kè nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě ké gbo kpɔ̃ìn nyuɛ, kè kà à ké ɓaà nyuɛ, ɔ kè kà à ké wíɖí dya gmɔ̀ɔ̀ nyuɛɛ  jè dyí. Ti ɔ tò ma náún-po-wùɖù ɓě nìà kɛɛ ɖǎ zɔ̃ 2,000 zĩ̀ìn dyɛo, kɛɛ ɔ wuɖu ɓěɔ̀ ɓéɖé kpé kè gbo-kpá-kpá ke zɛ̃̌ɛ̀.

¹² Jɛ̀hóvà tɛ̀mɛ̀ìn à hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓě ɖé Báɓòɔ̀ mú, ɓɛ́ wa kpá à gbo, ɓɛ́ à ké xwéɖé-dù nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓéɖé, kè ɓɛ́ à ké kũ̀à-nyu-nyɔ̀ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓě jǔ, ɔ kè ɓɛ́ à kè nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě ké gìɖìǐ mú nìɛ. Kɛbì à mɛ mɔ̀ nyɛ́-nyɔ̀ kɛɛ, mɔɔ dɛ̀ à mɛ cĩ́ɛɛ, mɔɔ fũ̀à-fṹá séín ɖò ɓɛ́ à mɛ dyé dyíɛɛ, Báɓòɔ̀ hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓě ɓɛ́ìn à gbo kpáa ti séín.—Zà Àzédyà 48:17 wuɖuún; dyé Mánáín-Hwɛ̀ìn-Wùɖù 3.

13. Àzédyà ɖá ɖɛ́ mu ma Báɓèɖɔ́ùn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ gbo kpáùn wɛ̃́?

¹³ Kpáá-ɖɛ̀ ɓě nìà ɖé Báɓòɔ̀ múɛɛ pàɖǎ ɖǎ jǎà kpá. Ɔ hwɔìn kà Àzédyà cɛ̃ɛ ma kà ɓɛ́ Báɓèɖɔ́ùn mu ma wáɖáùn wɛ̃. (Àzédyà 13:19) Ɔ zaìn ma kà jɛ́ɛ́ wa mu ma hwɔɖɔɔ̀ toún ɖuùn wɛ̃ɛ jè kɔ̃in. Hwɔɖɔɔ̀ ɓéɖé ma zii-nì kè gmɔ-wɔ̃̀ vɛ̀nɛ̀-vɛ̀nɛ̀ ɓě. Kɛɛ Àzédyà cɛ̃ɛ ma kà ɓɛ́ níɔ̀ mu ma maùn, ké gmɔ-wɔ̃̀ ɓěɔ̀ mu ma wɔ̃ fɔ̀nɔ̀ùn wɛ̃. To-vɔ̃-nyɔ̀ ɓěɔ̀ mu ma hwɔɖɔɔ̀ dyí ɖúùn, ké wa se ma to ɖò vɔ̃ɔ́ mu. Àzédyà cɛ̃ɛ ma kà ɓɛ́ gàa ɖò kɔ̃̀ nyɛ́nɛ́ mɔ̀ Sáwàɖà kɛɛ mɔ̀ nyɔ mu ma Báɓèɖɔ́ùn toún ɖuùn wɛ̃.—Zà Àzédyà 44:27–45:2 wuɖuún; dyé Mánáín-Hwɛ̀ìn-Wùɖù 4.

14, 15. Xwɛ̌ kpáá-ɖɛ̀ ɓɛ́ Àzédyà cɛ̃ ma kɛɛ nyu ma jǎà kpáa kɛ́?

¹⁴ Ti kpáá-ɖɛ̀ nìà kɛ ɖǎ ma céè, ké zɔ̃ 200 ɖǎ ma ziɛɛ, sójà ɓě ɖò ɓɛ́ wa ɖǎ ma ti dyé ɓɛ́ wa ké ma Báɓèɖɔ́ùn gbo vɔ̃ kɛɛ dyi ma. Nyɛ́ nì ma sójà ɓěɔ̀ nàǐn nyɛ́? Kà kpáá-ɖɛ̀ɔ̀ nyuɛ ma cɛ̃ɛ kɛɛ, kǎà ɔ nì ma. Ɔ mɔ̀ ma Pɔ́sìà-kã̀ǎ, ɓɛ́ ɔ mɔ̀ ma kà Sáwàɖà kɛ. Ðɛ séín ɖǎ ma páún kpá, ɓɛ́ ɖɛ tɔ̀ɔ̀ ɓěɔ̀ ké ma jǎà kpá.

¹⁵ Ɓó máaún-kà ɓɛ́ wa mu ma Báɓèɖɔ́ùn-nyɔ̀ ɓěɔ̀ gbo vɔ̃ùn wɛ̃ɛ, wa nì ma hwɔ ɖò pauń. Wa se ma fã̀à ɖò peɖe, sepóɛɖé wa dè ma gmɔ vɛ̀nɛ̀ ɓě kè zii-nì ɖò hwòɖǒ  kɔ̃. Sáwàɖà kè ɔ sójà ɓěɔ̀ kaà ma ní-hwìè ɖò ɖé hwɔɖɔɔ̀ gbɔ, ɓɛ́ wa ké ma níɔ̀ màìn. Níɔ̀ mu ma ɓíɖíi, ɓɛ́ Pɔ́sìà-sòjà ɓěɔ̀ kéɛ ma gboi nà. Kɛɛ xwɛ̌ sójà ɓěɔ̀ mu ma Báɓèɖɔ́ùnɛ̀ gmɔ ɓěɔ̀ mú dyáùn wɛ̃́? Kà kpáá-ɖɛ̀ɔ̀ nyuɛ ma cɛ̃ɛ kɛɛ, kǎà ɔ nì ma. Hwɔɖɔɔ̀ gmɔ-wɔ̃̀ ɓěɔ̀ fɔ̀nɔ̀ ma wɔ̃. Ɔ jèɛɛ, sójà ɓěɔ̀ ɖú ma hwɔɖɔɔ̀ dyí, ké wa se ma to ɖò vɔ̃.

16. (1) Ðɛ́ Àzédyà cɛ̃ ma ɓá Báɓèɖɔ́ùn jè dyíɛ́? (2) Xwɛ̌ à nyuɛ dyí dyuòɛ̀ kà ɓɛ́ Àzédyàà kpáá-ɖɛ̀ɔ̀ kpá ma jǎà kɛ́?

 ¹⁶ Àzédyà cɛ̃ɛ ma kà ɓɛ́ nyɔ ɖò se Báɓèɖɔ́ùn mu cĩ́ɛ mu ɖe fɔɔ kɛ. Ɔ ɖá, “Nyɔ ɖò se ɖé cĩ́ɛ mu ɖe fɔɔ cá.” (Àzédyà 13:20) Ðɛ nìà wɛ kpá ma jǎà? Dɛ̀ ɓɛ́ Báɓèɖɔ́ùn nìó zɔ̃̌ɔ̀, ɓɛ́ ɔ ɓɛ́àìn máa 50 jǔɛ ɖé hwɔɖɔ mɔ̀à Bàdáà nìà ɖé Ìwáɖáà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛɛ zɔ̃̌in nyɛɛ mɔ̀ hwùɖùǎ pū. Nyɔ ɖò se ɖé cĩ́ɛń nì zɛ̃̌ɛ̀. Jɛ̀hóvà nyùìn ma “wúò-ɖɛ̀ ɓɛ́ ɔ ɓɛ́ìn ɖɛ séín kpaa kɛɛ” kũ̀à mú, ɓɛ́ ɔ ké ma Báɓèɖɔ́ùn wáɖá.—Àzédyà 14:22, 23. *

17. Ðɛ́ kɔ̃̀ jè à ɓɛ́àìn Gèɖèpɔ́ɔ̀ nyɛ́nɛ́ín-ɖáìn-ɖɛ̀ séín ɓěɔ̀ hwòɖǒ kɔ̃ dèɛ̀ kɛ́?

¹⁷ Kà kpáá-ɖɛ̀ ɓě nìà ɖé Báɓòɔ̀ múɛ pàɖǎ ɖǎ jǎà kpá kɛɛ xwíníín mɔ̀, à ɓɛ́ìn ɖɛ Báɓòɔ̀ cɛ̃ ɓá ɖé dyúa jè dyíɛɛ hwòɖǒ kɔ̃ dèɛ̀. À ɓɛ́ìn hwòɖǒ kɔ̃ dèɛ̀ kà ɓɛ́  Jɛ̀hóvà mu ɔ nyɛ́nɛ́ín-ɖáìn-ɖɛ̀ ɓá ɓóɖó-kpàà páɖédǎ mú nyu jè dyíɛɛ nyuùn wɛ̃. (Zà Nɔ̀ɓà 23:19 wuɖuún.) Ǹdye, à dè “sè-ná-sèɛ̀ fɛ̀ɛ̀ɔ̀” hwòɖǒ kɔ̃. “Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀ nyɔ ní tɔ́mɔ́à seɛɛ mɔ̀ nyɔ ɖáìn ma à fɛ̀ɛ̀ nìà kɛ nyɛ́nɛ́ín, hwɛ̀ ké ɓóɖó-kpàà nì ma.”—Tátɔ̀ 1:2. *

18. Xwɛ̌ Pɔ́ɔ̀ nyu ma “Gèɖèpɔ́ɔ̀-wùɖùɔ̀” jè kɔ̃in zaìn nyɛ́?

¹⁸ À ɖǎa cɛ̃́ kà ɓɛ́ céè-ɖɛ̀ ɖò se nì kà Báɓòɔ̀ nìà kɛ. Sepóɛɖé ɔ wuɖu ɓěɔ̀ muìn gbo, ké ɔ dyi ɖɛ ɓá ɓóɖó-kpàà dyuò-ɖɛ̀ mɔɔ kpáá-ɖɛ̀ sùà ɓě jè dyíɛɛ jè cɛ̃ ní, ɔ sɛ́ɖɛ́ìn dyí ti séín. Ké ɖeɛɛ, ɔ nyí à náún-po-wùɖù, ké ɔ ɓéɖé kpáá-ɖɛ̀ ɓě ɓɛ́ wa ɖǎ jǎà kpá kɛ. Kɛɛ ɖɛ Báɓòɔ̀ nyu kɛɛ zi ɖɛ ɓě nìà wɛ kɔ̃. Ðɛ àpɔ́sò Pɔ́ɔ̀ céè ma kɛɛ kɛà kɛ̀. “Gèɖèpɔ́ɔ̀-wùɖùɔ̀ mɔ̀ cĩ́-cĩ́-wùɖù, ké ɔ nì kũ̀à nyuɛń.” Ðɛ́ mɔ̀ ɖɛ nìà kɛ xwíníín nyɛ́?—Zà Híìbúɖúù 4:12 wuɖuún.

19, 20. (1) Xwɛ̌ Báɓòɔ̀ ɓɛ́ìn m̀ gbo kpáa ɓɛ́ m̀ ké nyɔ m̀ jǔ kɛɛ dyí dyuò kɛ́? (2) Xwɛ̌ m̀ ɓɛ́ìn tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ m̀ po Gèɖèpɔ́ɔ̀ zùo ɓó Báɓòɔ̀ jè kɛ́?

¹⁹ Báɓòɔ̀ ɓɛ́ìn nì cĩ́-cĩ́ɔ̀ gbo zĩàìn. Ɔ ɓɛ́ìn m̀ gbo kpáa ɓɛ́ m̀ ké nyɔ jɛ́ɛ́ m̀ jǔ kɛɛ dyí dyuò. Ɔ ɓɛ́ìn m̀ gbo kpáa ɓɛ́ m̀ ké nì hwìɖǐi-poìn-ɖɛ̀ ɓě kè nì hwòɖǒ-kpɔ̃-ɖɛ̀ ɓě múin wɔ̃́. Ɔ hwɔìn kà, à ɓɛ́ìn hwìɖǐi poɛ̀n kà ɓɛ́ à ɖɛ̀ɓɛ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ múɛ. Kɛɛ ɓɛ́ à kéɛ tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ à ɖɛ̀ɓɛ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ múɛɛ, à ɓéɖé ɓɛ́ à ké ɖɛ Báɓòɔ̀ cɛ̃ kɛɛ nyu.

²⁰ Báɓòɔ̀ mɔ̀ céè-ɖɛ̀ ɓɛ́ ɔ sɔ̀ìn ɖé Gèɖèpɔ́ɔ̀ gbo jǎà kɛ. Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ ɓɛ́ à kéɛ wuɖuún zà, kè ɓɛ́ à kéɛ cɛ̃́, ɔ kè ɓɛ́ à kéɛ mú ɖɛ̀ɓɛ̀. Po Gèɖèpɔ́ɔ̀ zùo ɓó nyíí-ɖɛ̀ nìà kɛ jè, ké m̀ mɛ cɛ̃́ɛ kánáá pū. Nìí, nì mu Gèɖèpɔ́ɔ̀ hwòɖǒɛ̀-gbɔ-po-ɖɛ̀ ɓó nyɔǔn bììɛɛ múin wɔ̃́ùn. Ðé wuɖu-kpà dyɛ̀ kɔà ɓó dyíɛ múɛɛ, à mu ɖɛ pàɖǎ cɛ̃́ìn ɓá hwòɖǒɛ̀-gbɔ-po-ɖɛ̀ nìà wɛ jè dyí.