Lagɔ Zoova * mɔɔ ˈzʋa tɛkänɩkpɛ ˈn tɛkäŋlɔ ˈluwli -ɲɛ ˈŋlɔ ˈsɔ ˈwʋ. Biblë lɛ naa, Lagɔ ˈwälaa tɛkäŋlɔ ˈwë, “ˈn ɔ yoo ˈluwli ˈɲɛ.” ˈMäna ˈlɩbhä a-a teɲii Adaa zaa, ˈn ɔ yiɛ nʋ nɩɩ: “Aaa -mɔnɩ ˈlɛ, na ˈkwa a glaˈmö a ˈkwëyiɛ, na ˈyɛkö ˈmö a yɛkɛɛ.” (Genèse 2:22, 23) Zoova yɩbhä ˈkwädlɩ nɩɩ, -wa -wʋä ˈŋlɔ -ɲɛ ˈluwli ˈsɔ ˈmö nɩ -wʋ ˈmäna ˈmö.

Ɲɩbhɛlʋ -ɲɛ ˈŋlɔ ˈsɔ -kä kwäkwänɩ, wa bhɛnɩ wa ˈkä -kamä dlɩ ˈpä nɩɩ, ˈmäna ˈmö a ˈyize wa ˈkää -bhölɩnɩ. ˈLɩlɩlɩ a dɔˈwʋ, ˈŋlɔ -ɲɛ ˈluwli ˈsɔ yi -wawanɩ aˈbhë -kë, maa ˈlʋlwɛ bhɛnɩ ɛ ˈkʋa jijoˈwʋ yi. (1 Kɔlɛɛtɩ 7:28) -Mä blosu nɩ ˈmö, ˈpäpägböö -wʋ -mä. ˈN ˈŋlɔ -ɲɛ ˈluwli ˈsɔ -kɩɩ -gänɩɩ, wa jijoˈwʋ ˈmäna yi -lɛ -wʋ ˈn ˈwa ˈligbë ˈmö a -nʋa yiˈɛ ˈmäna ˈmö -wʋmö.—Psaume 19:8-11.

SƐƐ BIBLË GBÄÄ: ˈLuwli mɔ glɩnɩɛ ˈɔ ˈligbëa a ˈwukpëlea.—Ɛfɛɛzɩ 5:23.

-Nmö luwli, Zoova yɩbhä nɩɩ, zʋnɩ -na ˈlɛŋlɛ ˈyli -wawʋ ˈmö. (1 Piɛlɩ 3:7) Ɔ -kamö kwänɩ a za ɔ ˈwälɔɔ, ɔˈɔ ˈyɩbhä, -n ˈkɔ ˈyli ˈmö flänɩsɛ -su, maa ɔ yɩbhä nɩɩ -wɔɔ. (Genèse 2:18) -N kä -n ˈkä -na ˈlɛŋlɛ -wa teɲii, ˈsaa kää ɔ -li a -lii ˈmö a gbʋ mʋ -nɩ plɛnɩmö yɩ ˈkä -na -nɩɩ ˈwʋ zi.—Ɛfɛɛzɩ 5:25-29.

-Nmö -naˈa ŋlɔ, Zoova yɩbhä nɩɩ, ˈzʋ -na ˈluwli ˈklʋkpamö teɲii, kwänɔɔ ɔ ˈkä ˈa ˈligbëa -su. (1 Kɔlɛɛtɩ 11:3; Ɛfɛɛzɩ 5:33) Ɔ -kä ɔ ˈkä -lu nʋʋ, -n kä -n ˈkä ˈwʋ ŋlu, a ˈkʋ ˈgämö nʋnɩ. (Kɔlɔɔsɩ 3:18) N -kä -sɩbhä ˈzʋʋ, -sɩbhä ma-a -lɛ -tiamö a -ba, -na ˈluwli -ɲɛ Zoova ˈsɔ ˈa ˈyila ˈklʋ a dɔˈwʋ.—1 Piɛlɩ 3:1-6.

ˈSAA A BHƐNƖƐ A ˈKÄ NƲ:

• ˈYɩbhä -na ˈlɛŋlɛ nimï sɛ -n ˈkää ˈzʋ nzɩ -n ˈkä ˈluwli a -luwli glɩnɩ, ŋlɔ nɩ ˈyɩbhämöˈɛ -sɩbhä ˈɔ ˈluwli nimï, sɛ ɔ ˈkää ˈzʋ nzɩ ɔ ˈkä ˈŋlɔ a ŋlɔ glɩnɩ. -Pʋnɩ sasɛ ˈɔ bhïlawɛlɩɩ ˈyukwli nzɩ sɛ ɔ gbää, -n ˈkä -sɩbhä ˈzʋ.

• A nɩ -kpaanɩ dlɩ ˈmö. A ˈmaa ˈkä sasɛ yɔwʋ gwälɛgwälɛnɩ ˈwë ˈn a ˈkäˈa bhäla sɛ a ˈkää ˈmana ˈmö pälapälanɩ ˈcɩɛ.

SƐƐ BIBLË GBÄÄ: -Na ˈyize a gbʋ nɩ -tɩmö plɛnɩ, -naˈa -lɛglɩɲɔ, ˈsaa kää ɔ -li a -lii ˈmö, ˈmö -n nɩ tɛlɩ sɛ. (Filiipö 2:3, 4) Sɛɛ -lu käˈɛ teɲii dɛsɛ, ɔ nɩ -wʋ -sɩbhä -na ˈyila ˈklʋ a dɔˈwʋ. Ligba nɩɩ, ˈsaa Zoova yɩbhää mɩɛ nɩɩ, ˈɔ bʋbɔbʋbɔwa a ‘dila nɩ -wʋ -pälɛpälɛ -mä nɩkpa ˈwuë -gömö.’ (2 Timotee 2:24) “Nɩkpɛ a -mɔ bhïlanɩɛ nɩkpa wɛlɩzoku -yɩ dɩɛ dlɩ ˈmlɩ -gbälɛ a sɛ -bhölɩ, maa nɩkpɛ a -mɔ ˈnɛɛ, ˈɔ ŋli a wɛlɩ ˈkä -bhɩɛ göpögöpölu.” Zaa, köbhaa sasɛ -naˈa ˈmösɛnɩwɛlɩɩ ˈyli. (Proverbes 12:18) Zoova ˈa ˈwugɔmʋʋ -yimö kwänɩ, -n yi ˈmö -sɛnɩsɛ yɩbhlɩnɩ, dlɩwätɛ ˈmö ˈn -wawʋ ˈmö.—Galatii 5:22, 23; Kɔlɔɔsɩ 4:6.

ˈSAA A BHƐNƖƐ A ˈKÄ NƲ:

• ˈLuwli -ɲɛ ŋlɔ ˈsɔ -kä wɛlɩ ˈmö -sɛnɩɛ yii, wa nɩ bhibhe Lagɔ ˈwë nzɩ ɔ ˈkuë kwänɩ wa ˈkäa ˈtɩɩ ˈmö ˈnʋnʋnɩ, yɩ tɩa ˈlʋlwɛ ˈmö ghlɛ.

• ˈSaa -n ˈkää bhïla ˈpäni sasɛ dlɩ kɛ ˈwë.

SƐƐ BIBLË GBÄÄ: -Zlɩ ˈŋlɔ -ɲɛ ɲɩbhɛlʋ ˈsɔ -kä kwäkwänɩ, “nɩkpɛ -bhlʋ” wa zʋä. (Matie 19:5) Maa nɩkpa ˈsɔ -waɲɩ dlɩpänɔ ˈnɩɛ zlɩ -mɛmɛɛ ˈmö ˈmö mlɩnɩ, ˈmö a glɩnɩɛ -bhlɛ. Zaa, sɛ a ˈkää dlɩpänɔ -bhlʋ -kä, a nɩ ˈcɩɛ -sɩbhä. (Filiipö 2:2) A -kä -lu nʋä yi ˈn a -kä -wanɩ, dɛsɛ yɩ kää teɲii. Biblë lɛ naa: “-Wa zʋnɩɛ ˈdɩ ˈwʋ, ˈwa nʋnʋlii ˈwʋ yɩ ˈplɩɛ sasɛ.” (Proverbes 20:18) A -kä -lu ˈgämö nʋnɩɛ yi, a nɩ ˈtatinɩ Biblë ˈa ˈpäpägböö ˈyi yɩ ˈkaɲɩ -su.—Proverbes 8:32, 33.

ˈSAA A BHƐNƖƐ A ˈKÄ NƲ:

• -Nmö ŋlɔ ɛ -käˈɛ ˈluwli mɔ, -lu -kamö dlɩ zɛmö -wʋ, ˈɲɛ -na -lɛglɩɲɔ ˈdɩ. Sɛɛ -n yɩbhää -naa nɩɩ, -lii nɩ -wʋ, tɔ yɩ ˈyize a wɛlɩ ˈɲɛ.

• -N -kä -lu nʋä yii, ˈyɩbhɔ nimï sɛ ɔ pää dlɩ ˈwë nzɩ -n ˈkʋˈa bhäla nʋ.