˗Na dlɩsɛkänɩkpɛ yɛ ɔ tɛkäsɛ ˈku ˗a? ˗Sɩbhä a ˗lii ˗kaɲɩ ghlɩɩ, sɛˈɛ ˗a yɩbhää ˗aɲɩ nimï nɩɩ: ‘Nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, ˈsaa plɩ ɔ ˈwʋ ˈnɩ? ˗Aˈa dlɩsɛkänɩkpaa ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë, ˗a yua ɔ ˈylɩmö ˗bhlʋ ˈmö ˈwʋ ˈsɔ ˈylɩmö ˗a?’ ˗Mä ˈcɩɛcɩɛkïbhëa ˗lɛ ˈmö ˈn ˗a ˗gää ˈyuku ˈmö, sɛɛ Biblë sɛɛ kïbhï ˈlɛ zɛmö ˗a yi ˈylɩmö.

1. Nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë ˈsaa plɩ ɔ ˈwʋ ˈnɩ?

Sɛɛ nɩkpɛ ŋämöˈɛ teɲii, ˗sɩbhä Zezwii yɩlɩɛ ˈkwie ˈwʋ. Nɩkpɛ ˗kä teɲii ŋämö dɔˈwʋ ˗wʋʋ, ˈsaa plɩɛ ˗lɛ ɔ yɔwʋ ˈwʋ ɔ ˈniɛ ˗yi. Ŋämöŋämɛ ˗ɲɛ ˈkwie ˈsɔ sɛ yɩ mönɩ ɔ yɔwʋ ˈnɩ? Nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, ˗lu ˈnɔaˈa yɔwʋ kälɩ. Ɔ bhɛya ˈn ɔ ˗lowluwa ɔ ˗wa a˗a ˗kamä teɲii, ɔˈɔɔa sɛ ˗yi nɩɩ ɔ ˈnʋä jijoˈwʋ ˗wʋ. Biblë lɛ nɩɩ: “˗Wa yɛɛ ˈku ˈwë, ˈnɩɛaˈa ˗lu a sɛ ˗yi ˈlɩlɩlɩ.”—Zɛlɩ Ecclésiaste 9:5 ˈmö.

2. ˗A ˗kä ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ ˗yi sɛ yɩ kwänɩɲɩ ɔ ˈnɩ?

Nɩkpa a ˗bɛ, ˈkwie a ŋanɔɔ wa kää ˈku ˈmö ˈn wa käˈɛ ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë a ŋanɔ ku ˈmö. Maa sɛɛ Biblë gbää ˈkwie a dɔˈwʋ, yɩ bhɛnɩ yɩ ˗kaɲɩ kwänɩ. Zezwii lɛ nɩɩ: “A yi gbëaa yɩbhlɩnɩ ˈwë, gbëaa yeaɲɩ galɛ ˈmö ˗sɛ.” (Zaa 8:32) Lagɔgligbï ˗mimii lɛ nɩɩ nɩkpɛ kä ˗lu ˈmö, ɔ ˗kä ˈku ˈwë, muu möä käböbɛyɩ ˗bhölɩnɩɛ. Maa saˈa ˗sɩbhä Biblë ˈnɩɛ gbä. Nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, ɔˈɔɔa ˗lu a sɛ ˗yi zaa, ɔˈɔɔ bhɛnɩ ɔ ˈkä ˈklɩyɩyɛ ˈmö ˗wʋ, ɔˈɔɔ bhɛnɩ ɔ ˈkäˈɛ nɩkpɛ ˗lizoku ˈwlu nʋ. Zaa, ˗aaa ˗kä ˗a ˈkʋa bʋbɔ ˈn ˗a ˈkäˈɛ wa za Lagɔ bhibhe.

Nɩkpa ˗mumuë lɛ nɩɩ wa bhɛnɩ wa ˗ɲɛ ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë ˈsɔ ˈkä bhïla. ˗A ˗yi sɛ nɩɩ yɩˈɩɛ bhɛnɩ yɩ ˈkä ˗sɩbhä ˈwʋ ˈplɩ. ˈSaa ˗a ˈcɩɛɛ ˗sɩkaa lɛ nɩɩ, “˗wa yɛɛ ˈku ˈwë, ˈnɩɛaˈa ˗lu a sɛ ˗yi ˈlɩlɩlɩ.” ˗Wa pää dlɩ nɩɩ ˈwa dlɩsɛkänɩkpa ˈmö wa ˗ɲɛ bhïlaa, ˈlɩlɩlɩ a dɔˈwʋ, zuzukuzokuu ˈmö wa ˗ɲɛ bhïlaa. Zaa, ˗a ˗kä ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ ˗yii, mii ˗kaɲɩɛ ˈwʋ ˗kʋ, ˈn zuzukuzokuu ˈnɩɛaˈa bhɛnɩ yɩ ˗kaɲɩ dula. Zoova lɛ nɩɩ ˗a nɩ tɩ tɛkäsɛ aˈbhë ˗lii ˈmö yɛla nzɩ ˗a ˗ɲɛ zuzukuzokuu ˈsɔ ˈkä bhïla. Ɛˈɛ ˗bhö ɲɩasɛ, maa ɔ ˗yi sɛ nɩɩ ˗a ˗ɲɛ zuzukuzokuu ˈsɔ ˗kä bhïlaa, yɩˈɩɛ ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö ˗kä.—Zɛlɩ Deutéronome 18:10-12 ˈmö.

3. ˗Wa yɛɛ ˈku ˈwë sɛɛ wa ˗wʋwʋnɩ ɔ ˈmö ˈnɩ?

˗Mä bhlɩɩ ˈwuë ˗gömö, ˈsaa nɩkpa kää dlɩ ˈwʋ ˈkwie a dɔˈwʋ, yɩˈɩɛ ˗muënɩ. Maa ˗a ˗yi sɛ nɩɩ ˈsaa ˈwuë wa kää dlɩ ˈwʋ ˈkwie a dɔˈwʋ, yɩˈɩɛ gbëaa ˈmö ˗kä.

• ˗Mä ˗naˈa pɩɔ ˈyli, ˈsaa nɩkpaa kä ɔ dlɩ ˈwʋ ˈkwie a dɔˈwʋ ˈnɩ?

 4. ˈKwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ kä ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö

˗A ˗kä ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ yɩbhlɩnɩ, ˗a ˈnaa ˈkäa ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë a ŋanɔ ku ˈmö ˗kä. Zɛlɩ Ecclésiaste 9:10 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:

• ˗Wa yɛɛ ˈku ˈwë bhɛnɩ ɔ wa ˗kaɲɩ ˗lizoku ˈwlu nʋ ˗a?

Biblë ˈmö a gbëawɛlɩɩ ˗yiɲɩ yiowɛlɩɩ a galɛ ˈmö ˗sɛ, ˗yɩ nʋä nɩɩ nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, wa kä wa ˈkɔ bʋbɔ ˈn wa käˈɛ wa ˈkä ˗lii ˗mimii nʋ ɔ ˗tɩa ˈklɛ ˈpä. Zɛlɩ Isaïe 8:19 ˈn ’Ylimötulanɩlii 4:11 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:

• Nɩkpa ˗wa bʋbɔɔ ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë ˈn ˗wa yɩbhäˈɛ nɩɩ ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë nɩ kwänʋa, sɛɛ Zoova pä ɔ wa dɔˈwʋ dlɩ ˈnɩ?

5. ˈKwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ ˈtɛmanɩɲɩ dlɩ ˈwʋ

Sɛˈɛ wa ˈcɩaa nɩkpa a ˗bɛ nɩɩ ˗zlɩɩ wa ˗kä ˈkuu, Lagɔ yua ˈklɩ ˈyɩa, ɔ ˈkʋä ˈwa ˗lizokuu wa nʋä a ˈpɛna ˈɲɛ. ˗Maa, ˗a ˗yi sɛ nɩɩ nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, ɔ yi ˗lizoku aˈbhë nʋ ˗kë, ɔ ˈnaa ˈkä ˈklɩ ˈyɩ. Wɛlɩ ˈlɛ ˈtɛmanɩɲɩ teɲii dlɩ ˈwʋ. Zɛlɩ Ghlɔɔmö a ˗nʋa 6:7 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:

• Biblë lɛ nɩɩ nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë, ɔˈɔɔ a ˈɲiɲlolii a gbʋ ˗gömö ˗kä. Zaa, ˗na dɔˈwʋ ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë bhɛnɩ ɔ wa ˈkä ˈklɩ ˈyɩ ˈwa ˗lizoku wa nʋä a za ˗a?

Sɛɛ ˗a yɩbhlɩnɩɛ Zoova ˈyize, yɩ yi gbä ˈn ˗a yi ˗tiasɛ dlɩ ˈwʋ ˗kä nɩɩ Zoova ˈnɩɛ ˗zɩ bhɛnɩ ɔ ˈkä ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë ˈklɩ ˈyɩa. Zɛlɩ Deutéronome 32:4 ˈn 1 Zaa 4:8 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ:

• Lagɔ ˈa ˗wʋwʋsaa a kii wa zɛlɩɛ ˗mä gbɛlɩ ˈlɛ ˈmö a dɔˈwʋ, ˗n pä ɔ dlɩ nɩɩ ɔ bhɛnɩ ɔ ˈkä ˗wa yɛɛ ˈku ˈwë ˈklɩ ˈyɩa ˗a?

• ˗Na dɔˈwʋ, ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ bhɛnɩ ɔ yɩ ˗kaɲɩ dlɩ ˈwʋ ˈtɛmanɩ ˗a? ˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈnɩ?

 DƐSƐKÄKÏBHÏ

Nɩkpɛ ˗kä ˈkuu, ˈyli ɔ bhɩɛ. ˗Wa yɛɛ ˈku ˈwë ˈnɩɛ bhɛnɩ wa ˈkä ˈklɩ ˈyɩ, waˈaa ˈyɛ bhɛnɩ wa ˗kaɲɩ ˗lizoku ˈwlu nʋ.

ˈWʋligbanɩkïbhï

• Nɩkpɛ ˗kä ˈku ˈwë ˈsaa plɩ ɔ ˈwʋ ˈnɩ?

• Sɛɛ ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ kä ɔ ˗aa ˗li a ˗lii ˈmö ˈnɩ?

• Sɛɛ ˈkwie a ˗gömö a gbëawɛlɩɩ ˈtɛmanɩɲɩ ɔ dlɩ ˈwʋ ˈnɩ?