BANI Museum Bible Lands i Jerusalem, dong sada batu na iuhir humbani hira-hira tahun 700-600 SM. Batu ai ibuat humbani gua na ibahen gabe kuburan. Dohor do gua ai hun Hebron na adong i Israel. Bani batu ai dong isurat, “Iburai Jahowa Zebaot ma si Hagaf anak ni si Hagaw.” Sonaha batu na iuhir ai patuduhkon sintong do isi ni Bibel? Hunjon ibotoh hita ma anggo na basaia bahat do halak na manggunahon goran ni Jahowa, atap YHWH ibagas abjad Ibrani kuno. Sobali ai, bani kuburan-kuburan na legan pe dong do isurat goran ni jolma na ipadomu pakon goran ni Naibata. Goran ai isuratkon halak na ongga pajumpah atap marponop ijai.

Tarsingat batu na iuhir ai, ihatahon Dr. Rachel Nabulsi hun University of Georgia ma, “Gati tumang do goran ni YHWH isobut ijon. Gabe bahat do na boi iparlajari hita hunjai. . . . Ai patuduhkon ponting tumang do goran YHWH bani halak Israel pakon halak Juda.” Jadi, sosok ma anggo bani Bibel dong marribu hali isuratkon goran ni Naibata, atap YHWH ibagas abjad Ibrani. Janah gati do homa halak mambahen goran na ipadomu pakon goran ni Naibata.

Istilah “Jahowa Zebaot” na dong bani batu na iuhir nongkan ai mangartihon, “Jahowa pambobai ni tentara”. Jadi, ra do na basaia lang pitah goran ni Naibata na igunahon sidea, tapi igunahon sidea do homa “Jahowa pambobai ni tentara”. Sosok do homa hatorangan ai pakon isi ni Bibel. Bani Kitab-Kitab Ibrani, lobih humbani 250 hali isurat “Jahowa Zebaot”. Bahatan do istilah ai isurat bani buku Jesaya, Jeremia, pakon Sakaria.