Langsung hu konten

Langsung hu daptar isi

Ai Ibotoh Nasiam Do?

Ai Ibotoh Nasiam Do?

Ai tongon do ipaturut pamarentah Rom parjahat na igantung bani hayu boi dear ikuburhon?

BAHAT halak na porsaya anggo Jesus igantung i lambung ni dua parjahat. (Mat. 27:35-38) Tapi adong na lang porsaya ibahen do penguburan ni Jesus dobkonsi iuhum matei ia.​—Mrk. 15:42-46.

Sidea na lang porsaya ai mangkatahon anggo halak na igantung bani hayu lang mungkin boi ibahen dear penguburanni. Jadi iahap sidea ma lang tongon na ihatahon Bibel pasal penguburan ni Jesus. Mase dong na mangkatahon sonai? Sahalak penulis majallah Smithsonian na margoran Ariel Sabar patugahkon, “Anggo halak na isalibkon artini domma sambor tumang hajahatonni. Anjaha dong piga-piga peneliti na mangkatahon lang mungkin ipaturut halak Rom parjahat ai dear ikuburhon.” Tongon, borat tumang do uhuman na ibere halak Rom bani halak na parah tumang hajahatonni. Dobkonsi matei sidea, ipaturut ope bangkei ni sidea i hayu ai ase ipangan binatang buas. Dobkonsi ai, itimpalhon ma bangkeini ai hu kuburan massal.

Tapi domu bani penemuan arkeologi, lang ganup halak Jahudi na iuhum matei ibahen sonai. Bani tahun 1968, dapot ma holi-holi ni sada halak na iuhum matei bani abad na parlobei. Holi-holi ai ibahen bani sada poti janah ikuburhon bani sada kuburan kaluarga ni halak Jahudi dohorhon Jerusalem. Bani tambihulni, ididah sidea ma dong paku na ganjangni 11,5 sentimeter. Si Sabar mangkatahon, “Si Yehokhanan do goran ni halak na iuhum matei ai. Humbani holi-holini ibotoh hita ma anggo ia igantung bani hayu songon Jesus. Anjaha gabe contoh ma ai anggo ipaturut halak Rom do piga-piga parjahat na igantung ase dear ikuburhon. Hunjon, gabe ibotoh hita ma sintong do na ihatahon Bibel pasal penguburan ni Jesus.”

Halani penemuan ai, gabe marmasam ma pandapot ni halak pasal sonaha Jesus ipakuhon. Tapi domma tarbukti anggo halak na iuhum matei pe, boi do dear ikuburhon. Jadi sintong do na ihatahon Bibel anggo Jesus dear ibahen penguburanni.

Anjaha na sipontingan, hinan domma ipatugah Jahowa anggo Jesus ikuburhon do holi i kuburan ni halak na bayak janah maningon saud do aha na ihatahon-Ni ai.​—Jes. 53:9, Terjemahan Dunia Baru; Jes 55:11.