1-2. (a) Jé ja volô bia na bi jibi minju’u bia tôbane mie? Timi’in. (b) Jé bia zu yen ayé’é di?

“ÉYOÑE ma simesan minju’u me tôbaneya mie ényiñe jam, ma buni na nge Zambe a nji ye be a ma, ve bia kobô ki fe de den.” Ye wo fe ô kobôya nalé? Abui ya be bia e wô’ô kobô nalé. Éko éziñ ô nga kone mbia ôkon, nge ke na ô nga dimili môte wôé. Éyoñe wo simesane mam mete den, wo yene na, nge Yéhôva a nji ye ve wo “ngule [jé] é ne tee ave’an,” ve ô nji ye jibi minju’u mite a dañe mie.​—2 Bec. 4:7-9, Mfefé Nkôñelan.

² Mbamba nsisim a ne fe volô bia na bi dañe meve’ele bia tôbane me mbia émo Satan nyi. (1 Jean 5:19) Da sili fe bia mbamba nsisim asu na bi wosane mimbia minsisim. (Beép. 6:12) Bi tame ñhe zu yene mezene mebaé Yéhôva a belane me asu na a volô bia a mbamba nsisime wé. Mvuse ya valé, bia zu fe yene mam bi ne bo asu na bi jaé a mbamba nsisime Yéhôva ne lut.

3. Zene fé Yéhôva a belane je mfa’a ya volô bia na bi jibi minjuk?

³ Mbamba nsisim a ve bia ngule ya bo Yéhôva ésaé to’o éyoñ bia tôbane meve’ele. Paul a mbe a too ndi na “ngule Krist” é ne volô nye na a ke ôsu a bo Zambe ésaé, to’o a tele minju’ été. (2 Bec. 12:9) Éyoñe baa a nga ke dulu, e nji be e sili’i ve na a bo ésaé nkañete, a mbe fe a yiane saé a mo mé asu na a toñ émien. Nde a nga ke tabe a Priscille ba Aquilas. Bese be mbe be lôñe’e menda bindélé. Paul a mbe a saé’ a be mingume mi môs sondô  ase. (Mam. 18:1-4) Mbamba nsisime nnye a nga ve Paul ngule ya bo ésaé nkañete a bisaé bi mo.

4. Kalate 2 Becorinthien 12:7b-9 a liti na nju’ ôvé Paul a mbe a bili?

⁴ Lañe’e 2 Becorinthien 12:7b-9. Éyoñe Paul a jô na a mbe a bili “éyo . . . minsôn été,” nalé a tinan aya? Tame ve’ele simesane na éyo é ne wo nyul été, ngo’o abim mintaé ete! Nne mintaé mi Paul mi mbe aval ete! A nga jô na a ne ve ane “nlômane ya be Satan” ñwô wo “bôme” nye. Bi vo’o kôme bo’olô na Satan, nge ke mimbia minsisim mbe be nga telé Paul minju’ été. Ve éyoñe mbia be bôte bete be nga yen “éyo” jé, be nga jeñe na be tu’a some je minsône mié été, ndemben éza mon a tu’a wô’ô mintaé. Nde Paul a nga bo aya?

5. Aval avé Yéhôva a nga yalane meye’elane me Paul?

⁵ Paul a nga taté kômbô vaa “éyo” éte minsône mié été. A meme na: “Me nga ye’elane Tate [Yéhôva] biyoñ bila na, [éyo éte] é kôlô be ma.” Ve éyo é too too. Ye nalé a tinane na Yéhôva a nji vô’ôlô meye’elane me Paul nga? Momo. Yéhôva a nga wô’ô meye’elane me mbo ésaé wé. To’o a nji bo na nju’u Paul ô man, a nga ve nye ngule ya jibi wô. A nga jô nye na: “Ngule jam ja dañe litiban ate’e été.” (2 Bec. 12:8, 9) Ane Paul a nga bi ngule ya ba’ale ava’a dé, a mvo’é jé ya nlem.​—Beph. 4:4-7.

6. (a) Aval avé Yéhôva a ne yalane meye’elane mangan? (b) Bifuse bivé ya abeñe di bia ve wo ngule ya jibi meve’ele?

⁶ Ye wo fe ô kateya ye’elane Yéhôva na a vaa wo nju’u éziñe wo tya’a wo nlem? Nge nju’ ôte ô ne ve ke ôsu, ye wo buni na éko éziñ a ne amu mia Yéhôva mi bili ajô? Nge nne wo buni nalé, simesa’ane nlômane Paul. Tabe’e ndi na Yéhôva a wô’ô meye’elane môé fo’o ve ane a nga wô’ô ma me Paul. To’o nju’u wôé ô ngenan ô kele’ ôsu, Yéhôva a ye belane mbamba nsisime wé asu na a ve wo ngule ya jibi wô. (Bs. 61:3, 4) To’o wo yene na ô fitebaneya, Yéhôva a vo’o suu wo étam môs éziñ.​—2 Bec. 4:8, 9; Beph. 4:13.

7-8. (a) Amu jé bi ne jô na mbamba nsisim a ne ane évuñulu? (b) Pierre a belane bifia bivé asu na a liti ésaé mbamba nsisim a bo be bia?

⁷ Aval avé mbamba nsisim a ne beta volô bia? Bi ne ve’e mbamba nsisim a évuñulu ya mañ. Fo’o ve ane évuñulu ja volô sitima na a ke ôsu to’o éyoñ mañ me ne abé, aval ete fe, mbamba nsisim a ne wulu bia akekui mfefé émo, akusa bo meve’ele mese bia tôbane me den.

⁸ Pierre a nga yeme nyoñ éve’ane ya mam ma bobane mañ, amu émien a nga tate be ñyobe kos. Jôm ete nje a belane bifia bi tii a mañ éyoñ a kobô ajô ésaé mbamba nsisim a bo be bia. Éve’ane ji: “Teke’e nkulane mejô ô nga zu a nkômbane ya bôt: ve bôt be nga kobô mejô ya . . . Zambe a ntindane ya mbamba nsisim.” Éfia ya nkobô Grek be nga kôñelane na “ntindan” éfuse ji ja tinane fe na “e wulu a.”​—2 P. 1:21.

9. Éyoñ Pierre a kobô ajô “ntindan,” nalé a bo na bi simesane jé?

⁹ Éyoñ Pierre a kobô ajô “ntindan,” nalé a bo na bi simesane jé? Luc fe a nga belan éfia éziñe ya nkobô Grek é funa’ane jili e kalate Mam Minlôman; a nga kobô ajô sitima évuñulu ja  “tindi.” (Mam. 27:15) Ñyeme mam éziñ a nga jô na Pierre a nga belan angôndô ya mbamba éve’an éyoñ a nga kobô ajô “ntindan.” Pierre a mbe a kômbô’ô jô tyi’ibi na, fo’o ve ane évuñulu ja tindi sitima na a ke kui vôm a ke, aval ete fe mbamba nsisim a nga tindi bekulu mejô na be bo ésaé jap. Ñyeme mam ate wua wua a jô na: “A ne ve ane bekulu mejô be nga bete bindélé ya besitima babe yôp.” Yéhôva a nga bo abime dé. A nga ve be “évuñulu,” nje éte é ne mbamba nsisim. Bekulu mejô fe be nga bo abime dap. Be nga tôñe zene mbamba nsisim a nga liti be.

10-11. Mam mebaé mevé bia yiane bo asu na mbamba nsisim a wulu bia? Va’a éve’an.

¹⁰ E ne été na, den, Yéhôva a nji beta belane nsisime wé na a bo na bôte be tili Mejô mé. Ve to’o nalé, mbamba nsisim a ngenan a wulu’u bebo bisaé be Yéhôva. Yéhôva a ke ôsu a bo abime dé. Jé bia yiane bo nge bia yi na mbamba nsisim a wulu bia? Bia yiane jeñe na bia fe bi bo abime dangan. Aval avé bi ne bo de?

¹¹ Tame fas mon éve’ane nyi. Môt a dutu sitima a yiane bo mam mebaé nge a yi na évuñulu é volô nye. Fok, a yiane telé sitima wé vôm évuñulu ja lôt. Nge sa nalé, sitima a ye ke tu’a wulu. Baé, a yiane bete éndelé ya sitima wé ôyabe yôp. Amu nge évuñulu ja nambe ki éndelé ya sitima, da ye bo ayaé na sitima a ke ôsu. Aval ete da da, nge bi nji bi mbamba nsisim, bi vo’o ke ôsu a kañe Yéhôva. Asu na bi bi ñhe mbamba nsisim ate, bia yiane fe bo mam mebaé: Fok, bia yiane bo mam ma lu’an a zene nsisime Zambe wo liti bia. Baé, bia yiane “bete éndelé ya sitima wongan ôyabe yôp,” nalé a tinane na bi nyoñe ngab a mame ya nsisim a ngule jangan ése.  (Bs. 119:32) Nge bi bo mam mete mebaé, mbamba nsisim a ye tindi bia a wulu bia akekui mfefé émo, a volô’ô bia na bi dañe mewosan a minju’u mise bia tôbane mie zañe va.

12. Jé bia zu yen éto ji?

¹² Bi maneya yene mam mebaé bi ne bo asu na mbamba nsisim a volô bia. Mbamba nsisim a ve bia ngule ya jibi meve’ele bia tôbane me. Mbamba nsisim a volô fe bia na bi bo ésaé Yéhôva a ve bia, nje éte ja ye volô bia na bi bi ényiñe ya melu mese. Éyoñe ji, bi tame zu yene mam menyin bi ne bo asu na Yéhôva a jalé bia a mbamba nsisime wé ne lut.

13. Kalate 2 Timothée 3:16, 17 a liti na Mejô me Zambe me ne volô bia mfa’a ôvé, ve jé biabebien bia yiane bo?

¹³ Jam ôsu, yeké’é Mejô me Zambe. (Lañe’e 2 Timothée 3:16, 17.) Éfia ya nkobô Grek be nga kôñelane na “nsoane be Zambe,” ja tinane na Zambe a nga vuñulu bôte mejô mé. A nga belane nsisime wé na a futi ôsimesane wé minlô mi bôte be nga tili Bible. Éyoñe bia lañe Mejô me Zambe a bindi me, miñye’elane ya été mia nyiine bia nlem. Miñye’elane mite mia tindi bia na bi nyiñ aval ane nkômbane Zambe ô né. (Beh. 4:12) Ve nge bia kômbô jaé a mbamba nsisim, bia yiane bo mbane ya yé’é Bible a bindi mam me ne été. Nalé é bo na Mejô me Zambe me kôme bo ésaé be bia.

14. (a) Amu jé bi ne jô na mbamba nsisime nnye a wulu bisulane biangan? (b) Aval avé bi ne “bete éndélé ya sitima wongan ôyabe yôp” éyoñe bia tabe bisulan?

¹⁴ Jame baa, tabe’e bisulan. (Bs. 22:22) Nsisime Yéhôva ñwô wo wulu bisulane biangan. (Nli. 2:29) Amu jé bia jô nalé? Amu éyoñe bi ne bisulan, bia be bobejañe bia ja’é Yéhôva mbamba nsisime wé, mejô ya bia bia yia ma so Kalate Zambe été, bia vô’ôlô fe miñye’elane bobejañ mbamba nsisim a nga telé na be wulu bia. Ane ô vaa nalé, mbamba nsisime nnye fe a volô besista na be kômesane bisaé bise ba ve be bisulan, a na be yeme bo bie. Asu na bi kôme bu’ubane mbamba nsisim, bia yiane kôme kômesan ôsusua na bia zu tabe bisulan, ndemben bi bo ngule ya nyoñe ngab a bisulane bite. Nge bi bo nalé, wônaa bia “bete éndélé ya sitima wongan ôyabe yôp” éyoñe bia zu bisulan.

15. Aval avé mbamba nsisim a volô bia ésaé nkañete?

¹⁵ Jame lale, kañete’e. Éyoñ wo kañete ô bela’ane Bible, nalé a bo na mbamba nsisime nnye a wulu ésaé nkañete jôé. (Bero. 15:18, 19) Jôm ete nje bia yiane kañete mban, bi va’a ngul ése na bi belane Kalate Zambe éyoñ ése bi bili fane ya bo de. Bive’ela ya Ényiñe Kristen a ésaé nkañete jangan bi ne volô wo na ô yeme soñe bôte minlañ.

16. Mbamba zene ya bi mbamba nsisim a ne mbé?

¹⁶ Jame nyini, ye’ela’ane Yéhôva. (Mt. 7:7-11; Luc 11:13) Mbamba zene ya bi mbamba nsisim a ne na bi ja’é nye Yéhôva meye’elan. Teke jôm éziñ é ne bo na meye’elane mangan me bo te kui be Yéhôva, nge kamane Yéhôva na a ve bia mbamba nsisime wé, to’o mimfine ya nda mimbôk, to’o Satan émien. (Jc. 1:17) Aval avé bi ne ye’elane Zambe na a jalé bia a mbamba nsisime wé ne lut? Bi tame ñhe kôme zu fa’a fak ajô ya  meye’elan; bia zu belane bifuse biziñe ya kalate Luc. *

17. Éve’ane Yésus a nyoñe kalate Luc 11:5-9, 13 ja ye’ele bia jé?

¹⁷ Lañe’e Luc 11:5-9, 13. Éve’ane Yésus a nyoñe bifuse bite ja liti bia avale bia yiane ye’elane nge bia kômbô bi mbamba nsisim. Môte ya éve’an éte a bi jôm a yi “amu a bo mbane ya ja’é.” A nji wô’ô ôsone ya ke sili mvôé jé mvolane zañ alu. (Fombô’ô atimine ya Luc 11:8 mwb ya Ngone zangbwale ya mbu 2018.) Nja ôvé ô ne zañ éve’ela Yésus éte a meye’elan? A nga jô na: “Jaka’ane [mban], wônaa mia ye nyoñ; jeñane [mban], wônaa mia ye yen; kutane mbé [mban], a a ye dii mia wô.” Jé nalé a ye’ele bia? Asu na bi bi mbamba nsisim, bia yiane bo mbane ya ye’elan.

18. Aval éve’ane Yésus ja liti, amu jé bi ne tabe ndi na Yéhôva a ye ve bia mbamba nsisime wé?

¹⁸ Éve’an éte ja liti fe bia jam da bo na Yéhôva a ve bia mbamba nsisime wé. Môte ya kalate Luc a kômbô belane nneñe wé. A kômbô ve nye jôme ya di ve mevie’e mé me ne ékôkoé. Yésus a nga jô na, mvôé môt ate é nga volô nye amu a nga bo mbane ya ja’é. Jé Yésus a kômbô ye’ele bia? Nge môta binam a ne volô môt a ja’é nye jôme mban, nguma’ane ke Ésaa wongan a ne yôp; ôwé Yéhôva a ve ba bese be ne mbane meye’elane mbamba nsisime wé. Jôm ete nje bi too ndi na, nge bia ja’é Yéhôva mbamba nsisime wé, a ye ve bia nye.​—Bs. 10:17; 66:19.

19. Amu jé bi too ndi na Satan a ye ke kui na a kpwé bia?

¹⁹ To’o Satan a bo aya, a ye ke kui na a kpwé bia. Amu jé bia jô nalé? Amu mbamba nsisim a volô bia a mezene mebaé. Ji ôsu, a ve bia ngule ya dañe minju’u bia tôbane mie. Ji baa a tindi bia na bi ke ôsu a kañe Yéhôva akekui mfefé émo. Ngo’o nge bia bese bia bibane na bi jaé a mbamba nsisime Yéhôva ne lut!