1-2. “Mbamba [ésaé]”mbé mvendé ja bo?

 NGE ô boya ôbe nté ô saék ane mvolô ya ékôane bekristen, ô nga yiane bi mefulu ma sili asu na ô bo mvendé. Ye wo kômbô bo “mbamba [ésaé]” bemvendé ba bo?—1 Tim. 3:1.

² Ésaé évé mvendé ja bo? Mvendé ja liti mbamba éve’ela mfa’a ya ésaé nkañete. Ja saé a ngul ése na é nyoñe ngap a bobejañ a besita a ye’ele be. Mvendé ja wônô mbunane wop be Yéhôva a zene ya mame ja jô a bo. Bi ne wôk amu jé Kalate Zambe a jô na be ne “bôt ane mimvean.”—Éphé. 4:8.

3. Jé é ne volô mojañe na a bo mvendé? (1 Timothée 3:​1-7; Tite 1:​5-9)

³ Jé é ne volô wo na ô bo mvendé? Atyeñe mboone mam é nji bo susu’a jame ja sili asu na môt a bo mvendé. Émo, bi wô’ô yene na môt a ne bi asu ésaé nge a ne atyeñe mfa’a ya bo mame méziñ. Ve nge wo kômbô bo mvendé, ô nji yiane su’u ve na ô bo atyeñ ésaé nkañete a na ô yeme ye’ele. Da ye fe sili na ô bi mbamba mefulu bemvendé ba yiane bi. Bia koone mefulu mete e kalate 1 Timothée 3:​1-7 a Tite 1:​5-9. (Lañe’e.) Ayé’é di, bia zu yene mengabe melale ya mame bemvendé ba yiane bo: Ba yiane bi mbamba éyôlé ékôane bekristen été a nseñ. Mbôle be ne betebe ôsu ya menda me bôte map, ba yiane bo mbamba éve’ela asu menda me bôte map a bo nkômesane ya saan ékôane bekristen.

 BA YIANE BI MBAMBA ÉYÔLÉ

4. E bo “te bijô” a tinan aya?

⁴ Asu na ô bo mvendé, wo yiane bo “te bijô.” Nalé a tinane na, wo yiane bi mbamba éyôlé ékôane bekristen été amu mbamba ntabane wôé. Nde fe, “bôte ya nseñe ba yiane bo’olô na [ô] ne mbamba môt.” É ne été na bôte be nji kañe Yéhôva be ne bo te kañese mame wo buni, ve be nji yiane bi amu éziñe ya bi bisô nlem a lat a zôsô nge ntabane wôé. (Dan. 6:​4, 5) Sili’i ñhe womiene na, ‘Ye me bili fo’o mbamba éyôlé ékôane bekristen a nseñ?’

5. Aval avé ô ne liti na ô ne “môt a nye’e mbamba be mam”?

⁵ Éyoñ ô ne“môt a nye’e mbamba be mam,” wo yene mbamba mefulu bôte bevo’o be bili a se’e be amu mbamba mefulu mete. Ô ne fe meva’a ya bo bôte bevo’o mbamba be mame to’o da sili na ô bo a lôt abime da sili. (1 Thes. 2:8) Amu jé fulu éte é ne angôndô ya mfi asu bemvendé? A ne amu ba belan éyoñe jap abui asu na be jome bobejañ a besita ya ékôane bekristen a be’e mimbe’e miap mivok. (1 P. 5:​1-3) Ve akusa bo nalé, ba bi abui mevak a lôt abime mame ba nyume bebien.—Mame mi. 20:35.

6. Môt a ne “anyep” a ne bo mame mevé? (Behébreu 13:​2, 16; fombô’ô fe fôtô.)

⁶ Wo liti na ô ne “anyep” éyoñe wo bo bôte bevo’o mbamba be mam, to’o ba be nji bo bemvôé bôé. (1 P. 4:9) Beta kalate éziñ a timine môt a ne anyep a jô’ô na: “Mbé ya nda jé a mbé ya nleme wé, mia yiane yombô asu beyeñ.” Sili’i womiene na, ‘Ye bôte ba yeme fo’o ma ane môt a yeme nyoñe beyeñ?’ (Lañe’e Behébreu 13:​2, 16.) Môt a ne anyep a ve beyeñe biôm a bili. Beyeñe bete be ne bo ba be nji bi biôme bi mo nge ba ba bo Yéhôva ésaé a ngul ése, aval ane bejome bikôane bekristen a bobejañe ba bo minkañete bevôme bevôm (orateurs visiteurs).—Met. 18:​2-8; Mink. 3:27; Luc 14:​13, 14; Mame mi. 16:15; Rom. 12:13.

7. Aval avé mvendé ja liti na é nji “nye’e moné”?

⁷ Mvendé é nji yiane “nye’e moné.” Nalé a tinane na ô nji yiane bem ôsimesane wôé ôse e biôme bi mo. To’o ô ne nkunkume nge nzôzoé, wo yiane telé mame ya nsisim ôsu ényiñe jôé. (Matt. 6:33) Wo  belan éyoñe jôé, ngule jôé a biôme bi mo biôé na ô kañe Yéhôva, ô nyoñe ngap a nda bôte jôé a saan ékôane bekristen. (Matt. 6:24; 1 Jean 2:​15-17) Sili’i womiene na: ‘Aval avé ma yene moné? Ye ma vak a abime biôme me bili? Nge na, ye ma bem ôsimesane wome njeñane moné a na me bi abui biôme bi mo?’—1 Tim. 6:​6, 17-19.

8. Aval avé ô ne liti na wo ‘yeme jôé mame mese ya ényiñe jôé’ a na wo ‘yeme jôé womien’?

⁸ Wo liti na wo yeme minné miôé éyoñe wo ‘yeme jôé mame mese ya ényiñe jôé’ a éyoñe wo ‘yeme jôé womien.’ Nalé a tinane na ô nji yiane beté ôdo’é ajô bidi, menyu, ngômesan, nyanga a mimvôman. Ô nji bo ôlo ya fatane mboone mame ya émo ji. (Luc 21:34; Jacq. 4:4) Wo yeme tabe ne séé to’o éyoñe ba soñe wo. Ô “nji yiane bo nso’o meyok,” nge môte bôte bese ba yeme na a ne beta nyu meyok. Sili’i womiene na, ‘Ye avale ma nyiñe da liti na ma yeme minné miam a na ma yeme jôé mamien?’

9. Jé ja tinane na môt a “bili mbamba ñyenane mam” a na a ne “ngômôtô”?

⁹ Nge ô “bili mbamba ñyenane mam,” nalé a tinane na wo kôme fase mame Kalate Zambe a jô e bité bise ya ényiñe jôé. Wo nyoñ éyoñe ya fas avale melebe ya Kalate Zambe ma nambe ényiñe jôé. Ô nji bo ôjeja’a ya nyoñe mintyi’ane mi tii fo’o ve abime bone be mame wo yem. Ve wo jeñe na ô mane yeme mame mese me ne bo wo mfi a lat a ntyi’ane wo kômbô nyoñ. (Mink. 18:13) Asu’ulane ya été é ne na, mintyi’ane mise wo ye nyoñe mia ye wô’an a ôsimesane Yéhôva. Nge ô ne “ngômôtô,” nalé a tinane na wo yeme tak mame ya ényiñe jôé a na wo semé awolo. Bôte ba yeme wo ane môte be ne tabe nye ndi a nyi a semé mintyi’an. Avale mefulu éte nde da ye ve wo mbamba éyôlé. Bi tame ñhe zu yene mefulu Kalate Zambe a jô na mvendé ja yiane bi asu na é bo mbamba éve’ela nda bôte jé.

BO’O MBAMBA ÉVE’ELA NDA BÔTE JÔÉ

10. Aval avé fam é ne “yeme wulu nda bôte [jé]”?

¹⁰ Nge ô lu’uya a na wo kômbô bo mvendé, yeme’e na nda bôte jôé fe ja yiane bi mbamba éyôlé. Ajô te, wo yiane “yeme wulu nda bôte [jôé].” Bôte bese ba yiane yeme na wo nye’e nda bôte jôé a na wo nyoñe ngap a je. Nalé a tinane na wo bo ayé’é ya nda bôt, wo ve ngule jôé ése na nda bôte jôé é tabe bisulan a wo volô bibu’a bise ya nda bôte jôé na bi nyoñe ngap ésaé nkañete. Amu jé mame mete mese me ne mfi? Nlômane Paul ô nga jô na: “Nge môt a nji yeme wulu nda bôte jé, aval avé a ne nyoñe ngap a ékôane Zambe?”—1 Tim. 3:5.

11-12. Nge mojañ a kômbô bo mvendé, amu jé bone bé ba yiane bi mbamba ntaban? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹¹ Nge ô ne ésa, wo yiane bi “bone ba sili bebien éjôé si a éjijin ése.” Wo yiane ye’ele be a yañele be a nye’an ôse. É ne été na wo yi na bone bôé be bo mevak, be woé a bo bivôé aval ane bongô bese bevok. Ve te vuane na avale wo ye yañele be nde da ye bo na be bo mewôk a ésemé a na be bi mbamba ntaban. Wo yiane fe bo mame mese ma sili asu na ô volô bone bôé na be bi mbamba élat a Yéhôva, be nyiñ avale Kalate Zambe a ye’ele a yaé nsisim akekui ba ye duban.

¹² Wo yiane ‘bi bone ba kañe Zambe a môt éziñe te bo’olô na ba te bo mbia jam, be too te bo éngana’a.’ Nge mongô a dubaneya a bo beta nsem, aval avé jam éte é  ne nambe ésa? Nge ésa a nji kôme yañele mone mfa’a ya ve nye melep, nalé a ne liti na a jalé ki mefulu ma sili asu na a bo mvendé.—Fombô’ô Nkume mmombô a bete ya Ngon awôm é too melu 15, mbu 1996, af. 21, ab. 6-7.

BO’O NKÔMESANE YA SAAN ÉKÔANE BEKRISTEN

13. Aval avé ô ne liti na ô nji “ben asimesane bôte bevok”?

¹³ Bobejañe be bili mbamba mefulu be ne angôndô ya mfi asu ékôane bekristen. Môt a “kañese ôsimesane bôte bevok” a jeñe mvo’é. Nge wo yi na be yeme wo ane môt a kañese ôsimesane bôte bevok, nyoñe’e éyoñe ya vô’ôlô be a kañese asimesane dap. Tame simesane na ô ntoo mvendé. Éyoñe bemvendé ba bo ékôane jap, ye wo ye kañese ntyi’an abui ya be be da te nyoñ, nge ntyi’an ôte ô nji tyam atiñe nge ñye’elan éziñe ya Kalate Zambe? Éyoñe Kalate Zambe a jô na mvendé é “nji yiane ben asimesane bôte bevok,” nalé a tinane na ô nji yiane yemete na mame me bobane fo’o ve avale wo yi. Wo yiane kañese melebe me bôte bevok. (Met. 13:​8, 9; Mink. 15:22) Ô nji yiane “nye’e môman” nge “bo môt a ji’a wôk ôlun.” Ve wo yiane liti bôte bevok ésemé a bo mbamba nlem a be a bo te jeñe be mejô. Nge ô ne môt a nye’e mvo’é, wo yiane bo môt ôsu a ke jeñe mvo’é to’o éyoñ é nji bo tyi’ibi. (Jacq. 3:​17, 18) Ô ne bo na môt a bo teke dañe beta wôk ôlune fo’o ve a mbamba bifia biôé. To’o bôte ba wosane bia be ne su’ulane sili ayaa dap si.—Betyi’i me. 8:​1-3; Mink. 20:3; 25:15; Matt. 5:​23, 24.

14. Mojañe ba telé ane mvendé “a nji yiane bo môt a ndeme bo kristen,” ve a yiane bo môt a “yeme ba’ale élat.” Nalé a tinan aya?

¹⁴ Mojañe ba telé ane mvendé “a nji yiane bo môt a ndeme bo kristen.” É ne été na, é nji sili na ô taté bi abui mimbu ékôane Yéhôva été éyoñ ô dubaneya asu na ô bo mvendé, ve da sili wo abim éyoñ éziñ asu na ô bo étôtôlô kristen. Ôsusua na ba  telé wo mvendé, wo yiane liti na ô ne éjote nyul aval ane Yésus, a ba’ale ava’a dôé nté wo yange na Yéhôva a ve wo avale mbe’e ôse ô ne ngule ya be’e ékôane bekristen. (Matt. 20:23; Philip. 2:​5-8) Ô ne liti na wo “yeme ba’ale élat” éyoñe wo kabetane Yéhôva a bezôsô memvinda bé a éyoñe wo tôñe zen ékôane jé ja liti.—1 Tim. 4:15.

15. Ye mvendé ja yiane bo ntyetyeñe mbo minkañete? Timi’in.

¹⁵ Kalate Zambe a jô ne sañesañe na betebele ba yiane bo bôte ba ‘yeme ye’ele.’ Ye nalé a tinane na wo yiane bo ntyetyeñe mbo minkañete? Kokoo. Sa ke bemvendé bese mbe be ne mintyetyeñe bebo minkañete. Ve éyoñe ba kañete a jome bobejañ a besita, a éyoñe ba ye’ele be a ve be ngule nyul, bemvendé ba yiane jeñe na be yeme belane Kalate Zambe. (Ve’ek a 1 Becorinthien 12:​28, 29 a Beéphésien 4:11.) Ve akusa bo nalé, wo yiane ve ngule ya tu’a bo mbamba ñye’ele éyoñ ése. Nde jé é ne volô wo na ô bo mbamba ñye’ele?

16. Jé é ne volô wo na ô tu’a bo mbamba ñye’ele? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹⁶ Mvendé ja yiane bo môt “a kôme tôñe benya mejôô.” Asu na ô bo mbamba ñye’ele, tabe’e ndi na, mame wo ye’ele a melebe wo ve bobejañ a besita ma lu’an éyoñ ése a miñye’elane ya Kalate Zambe. Bo’o mbamba ñyé’é Kalate Zambe a bekalate bangan. (Mink. 15:28; 16:23) Éyoñe wo yé’é Kalate Zambe, nyoñe’e éyoñe ya fas avale bekalate bangane ba timine bifuse ya été, nalé a ye volô wo na ô yeme tôñe mame wo yé’é. Nde fe, éyoñe wo ye’ele, jeñe’e na ô nambe minleme mi bôte ba vô’ôlô wo. Ô ne tu’a yeme ye’ele nge wo sili bemvendé ba yeme bo de melep a nge wo tôñe melebe ba ve wo. (1 Tim. 5:17) Bemvendé ba yiane bo “ngule ya ve [bobejañ a besita] ngule nyul,” ba yiane fe lebe be nge “komekane” be biyoñe biziñ. Ve éyoñ ése bemvendé ba bo de ba yiane liti na be ne mbamba nlem. Jeñe’e na ô nye’e bôt a bo mbamba nlem a be, bela’ane fe Kalate Zambe éyoñ ése wo ye’ele  bôt. Nge ô bo de, wo ye bo mbamba ñye’ele amu wo vu beta Ñye’ele wongane Yésus.—Matt. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24.

KELE’E ÔSU A YAÉ NSISIM

17. (a) Jé é ne bo na bevolô ya ékôane bekristene be bo te ko woñe ya bo bemvendé? (b) Jé bemvendé be nji yiane vuan éyoñe ba fase mojañ éziñe mfa’a ya telé nye mvendé? (Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na, “ A bemvendé, yema’ané minné mienan éyoñe mia fase mojañ éziñ asu na a bo mvendé.”)

¹⁷ Éyoñe ba yene mefulu a mame mese ma sili asu na mojañ éziñ a bo mvendé, bevolô béziñe be ne simesane na be se ngule ya bo bemvendé môs éziñ. Te vuane na, Yéhôva ba ékôane jé be nji yange na ô bo zôsô ne tiññ. (1 P. 2:21) A fe na, nsisime Yéhôva wo ye volô wo na ô bi mefulu mete. (Philip. 2:13) Ye wo kômbô tu’a saé na ô bi fulu jia ya été? Ye’ela’ane Yéhôva a kate nye de. Bo’o minjeñan a lat a jam éte, a sili’i mvendé éziñe melebe mfa’a ya bo mintyendane mia sili.

18. Jé bevolô bese ya ékôane bekristene be ne ntindane ya bo?

¹⁸ Ngo’o nge bobejañe bese, to’o ba be ntoo bemvendé, ba ke ôsu a jeñe na be bi mefulu bia te yen ayé’é di. (Philip. 3:16) Ye ô ne mvolô ya ékôane bekristen? Kele’e ôsu a yaé nsisim! Sili’i Yéhôva na a yañele wo a mé wo, ndembene wo ye tu’a bo mfi asu dé a asu ékôane bekristen. (Ésa. 64:8) Teke bisô na, Yéhôva a ye botane ngul ése wo ve asu na ô bo mvendé.