1-2. (a) Bisô bivé bebo bisaé be Yéhôva be ne bi? (b) Jé bia zu yen ayé’é di?

 BÔTE ya miaé mise be wô’ô bi bisô a nleme biyoñe biziñ. Éve’an é ne na, Ngaa Yéhôva a ne ésoé a ne sili émiene nge Yéhôva a nyoñe fo’o ngap a nye. Nalé a ne bo na a ko woñe ya duban. Bi ne fe nyoñ éve’ane mojañ éziñ. Éyoñ a mbe ésoé, a nga tobe na a telé mame ya Éjôé ôsu a lôte na a jeñe beta asu ésaé émo ji. Ve den, a bili fo’o ve abime moné é ne volô nye na a jalé miñyiane ya nda bôte jé. A ne sili émiene nge a nga nyoñe mbamba mintyi’an éyoñ a mbe ésoé. Bi ne fe nyoñ éve’ane nnôme sita éziñ ô ntoo teke fe abui ngul. A ne bili atek amu a se ngule ya beta bo abime mam a mbe a bo’o melu mvus. Ye ô siliya womien avale minsili di: ‘Ye Yéhôva a nyoñe fo’o ma ngap? Ye me nga bo mvo’é amu me nga nyume mamiene mam asu Yéhôva? Ye me ngenane mfi mise me Yéhôva?’

² Nge bi bo teke ve ngule ya jeñe biyalane ya minsili mite, bi ne jañele mbunane wongane be Yéhôva a bi ne fe bo teke nye beta kañ. Ayé’é di, bia zu yen avale miñye’elane ya Kalate Zambe mi ne volô bia éyoñe bia sili  biabebiene (1) nge Yéhôva a nyoñe fo’o bia ngap, (2) nge bi nga nyoñe mbamba mintyi’an a (3) nge bi ngenane mfi mise me Yéhôva.

JÉ É NE VOLÔ BIA ÉYOÑE BIA SILI BIABEBIENE MINSILI MIZIÑ?

3. Jé bia yiane bo éyoñe bia sili biabebiene minsili mia bo na bi bili atek?

³ Zene jia é ne volô bia éyoñe bia sili biabebiene minsili miziñ é ne na bi jeñe biyalane ya minsili mite e Kalate Zambe été. Nge bi bo de, bia ye bi ngule nyul a bia ye yaé nsisim. Bia ye fe bo nkômesane ya ‘tebe ne bip mbunan été.’—1 Cor. 16:13.

4. Aval avé bi ne ‘tu’a fase mame mese’? (1 Bethessalonicien 5:21)

⁴ Lañe’e 1 Bethessalonicien 5:21. Kalate Zambe a ve bia abendé na bi ‘tu’a fase mame mese.’ Aval avé bi ne bo jam éte? Éyoñe bia ve’e mame bia buni a mame Kalate Zambe a jô asu na bi tabe ndi na me ne benya mejôô. Bi tame nyoñ éve’ane ya ésoé ja sili ébiene nge é ne mfi mise me Zambe. Ye a ye sili émiene nsili ôte a ba’a mo teke jeñ éyalan? Momo, ésoé éte ja yiane ‘tu’a fase mame mese’ asu na é bi ôsimesane Yéhôva a lat a nsili wé.

5. Aval avé Yéhôva a yalane minsili miangan?

⁵ Bia wôk ane Yéhôva a kobô bia éyoñe bia lañe Kalate Zambe. Ve bia yiane ve ngul asu na bi bi ôsimesane wé a lat a ngume nsili éziñ. Bia yiane jeñ a yé’é bifuse ya Kalate Zambe bia yalane nsili wo ndeñele bia. Bi ne bo minjeñan a belane bikpwelé bise ékôane Yéhôva ja ve bia asu ayé’é. (Mink. 2:​3-6) Bi ne ye’elane Yéhôva na a botane minjeñane miangan a volô bia na bi bi éyalane ya nsili wongan. Mvuse ya valé, bi ne jeñe miñye’elane ya Kalate Zambe a melep a ve a lat a été jangan. E nyoñ éyoñe ya yé’é minkañete mi bôte ya Kalate Zambe be nga tebe aval été bi tele a ne fe volô bia.

6. Aval avé bisulane bi ne volô bia na bi vaa bisô bi ne bia nlem été?

⁶ Yéhôva a kobô fe bia a zene ya bisulane biangan. Éyoñe bi ne mban e bisulan, bi ne wô’ô nkañete éziñe nge éyalane mojañ éziñe ja ye volô bia na bi vaa bisô bi ne bia nlem été. (Mink. 27:17) Bi tame ñhe zu yene jam é ne volô bia éyoñe bia sili biabebiene minsili miziñ.

ÉYOÑE WO SILI WOMIENE NGE YÉHÔVA A NYOÑE WO NGAP

7. Nsili ôvé bôte béziñe be ne sili bebien?

⁷ Ye ô siliya womiene na, ‘Ye Yéhôva a nyoñe fo’o ma ngap?’ Éyoñe wo yene na ô nji bo mfi, ô ne simesane na ô vo’o bo mvôé Nté biôme bise. Njô bôte David fe a nga yiane simesane nalé. A mbe fe’e ne vema na Yéhôva a kôme nyoñe zezé bôte ngap, a a nga sili na: “A Yéhôva, môt a ne jé, ane wo simesane nye? Nge mone môt, ane wo fase nye?” (Bsa. 144:3) E vé nnye ô ne bi biyalane ya minsili mite?

8. Avale 1 Samuel 16:​6, 7, 10-12 a jô, jé Yéhôva a yene be bôt?

⁸ Kalate Zambe a ye’ele bia na Yéhôva a nyoñe ngap a bôte be nji bo mfi e mise me bôte bevok. Éve’an é ne na môs éziñ, Yéhôva a nga lôme Samuel na a ke nda Isaï a ke wo’o ndômane jé mbon asu na a bo njô ya ayoñ Israël. E bendômane bé muam, Isaï a nga loone bendômane zangbwale na be zu yene Samuel ve a nji loone David, nnye ate a mbe a dañe’e  ésoé. b Ve David nnye Yéhôva a mbe a tobeya. (Lañe’e 1 Samuel 16:​6, 7, 10-12.) Yéhôva a nga yen avale môte David a mbe été wôé. A nga yene na a nye’e mame ya nsisim abui.

9. Amu jé ô ne tabe ndi na Yéhôva a nyoñe ngap a wo? (Fombô’ô fe fôtô.)

⁹ Tame fase mame mese Yéhôva a boya asu na a liti wo na a nye’e wo. A ve wo melebe ma jalé miñyiane miôé. (Bsa. 32:8) Nde a ne kôme bo de aya nge a nji yeme wo? (Bsa. 139:1) Wo ye tabe ndi na Yéhôva a nyoñe wo ngap éyoñe wo tôñe melebe mé a yen aval a volô wo. (1 Mka. 28:9; Mame mi. 17:​26, 27) Yéhôva a yene ngul ése wo ve na ô kañe nye a bo nye mewôk. A yene mbamba mefulu môé a a kômbô bo mvôé jôé. (Jér. 17:10) A yi na ô kañese bo mvôé jé.—1 Jean 4:19.

ÉYOÑE WO SILI WOMIENE NGE MINTYI’AN Ô NGA NYOÑE MI MBE MBAMBA MINTYI’AN

10. Éyoñe bia simesan ajô ya mintyi’ane bi nga nyoñe melu mvus, minsili mivé bi ne sili biabebien?

¹⁰ Biyoñe biziñ, bôte béziñe be ne sili bebiene nge mintyi’ane be nga nyoñe melu mvuse mi mbe mbamba mintyi’an. Asu na be tu’a kañe Yéhôva, be nga yiane bene mbamba asu ésaé nge tyi’i na ba ye ke taté na ba bo ésaé éziñ. Ve den, abui mimbu é lôteya. Be ne yen ane bemvôé bap be bili beta mesu me ésaé a ane ba nyiñ abeñ ényiñe teke éndeñela’a. Nalé a ne bo na be sili bebiene na: ‘Ye me nga yiane nyume mamiene mam asu na me bo Yéhôva ésaé? Ye me nga sube mame méziñ amu me nga bo de?’

11. Amu jé ntili Besam 73 a nga bili atek?

 ¹¹ Nge avale minsili éte da ndeñele wo, fasek avale ntili Besam 73 a nga wô’ôtan. A mbe a yene’e ane bôte be nji kañe Yéhôva be ne minkukum, be bu’ubane fe mbamba ényiñe teke éndeñela’a éziñ. (Bsa. 73:​3-5, 12) Nté a mbe a yene’e be, a yen aval ényiñe jap ja yené abeñ, a nga yene ve ane nge a nga bo abé amu a nga nyoñe ntyi’ane ya bo Yéhôva ésaé. Asimesan éte é nga te’e nye nyul a bo na a yene “bibubua bi mame ngume nté môs.” (Bsa. 73:​13, 14) Jé é nga volô nye na a wosan asimesan é mbe é ndeñele’e nye?

12. Avale Besam 73:​16-18 a liti, jé é nga volô ntili Besam na a dañe mame me mbe me ndeñele’e nye?

¹² Lañe’e Besam 73:​16-18. Ntili Besam a mbe a kele’e nda Zambe é ne étyi, e vôm a ne évôvoé. E wôé, a mbe ngule ya kôme fas. A nga su’ulane yeme na, bôte béziñe be ne fo’o liti na ba nyiñe mbamba ényiñ, ve be nji bi ndi nlem éziñ asu melu ma zu. Mvuse ya valé, a nji beta bili atek a a mbe a too ndi na, e telé Yéhôva ôsu ényiñe jé a ne mbamba ntyi’an a dañe mintyi’ane mise. Ajô te, a nga beta nyoñe ntyi’ane ya ke ôsu a bo Yéhôva ésaé.—Bsa. 73:​23-28.

13. Aval avé nlem ô ne bômbô wo si éyoñe wo sili womiene nge mintyi’an ô nga nyoñe melu mvuse mi mbe mbamba mintyi’an? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹³ Wo fe ô ne bi mvolane nlem a zene ya Kalate Zambe. Aval avé? Nyoñe’e éyoñe ya simesane mbamba be mam ô bili aval ane ébotane Yéhôva, a te vuane na bôte be nji bo Yéhôva ésaé be nji bi mvolane wé. Be ne mane ve ngule jap ése asu na be tôé minsôñane miap ényiñe ji, amu be  nji bi ndi nlem éziñ asu melu ma zu. Ve Yéhôva ki a ka’ale wo abui bibotan a lôt abim ô ne simesan. (Bsa. 145:16) Tame fe fase jame di: Ye bi ne yem aval ényiñe jangan é nga ye bo nge bi nga ye nyoñe mintyi’ane mife? Bi bili ndi nleme nyi: Bôte ba nyoñe mintyi’an amu ba nye’e Yéhôva a bôte bevok, ba ye ke jembane jôm éziñ é ne mvaé.

ÉYOÑE WO SILI WOMIENE NGE Ô NE FO’O MFI MISE ME YÉHÔVA

14. Njuk ôvé bôte béziñe ba tôbane wô, a nsili ôvé ô ne ndeñele be?

¹⁴ Bebo bisaé be Yéhôva béziñe be ntoo minnôm, bevo’o be ne mintutuñ a ba bevo’o ba kate bo mame méziñ. Nalé a ne bo na be wô’ôtane na be nji bo mfi mise me Yéhôva. Be ne sili bebiene na, ‘Ye me ngenane mfi mise me Yéhôva?’

15. Jé ntili Besam 71 a mbe a too de ndi?

¹⁵ Ntili Besam 71 a nga bi fe aval asimesan éte. A nga ye’elane na: “Te li’i ma éyoñe ngule jame ja man.” (Bsa. 71:​9, 18) Ve a mbe a too ndi na nge a bo Yéhôva ésaé a nlem ôse, Yéhôva a ye wulu nye a su’u nye. A nga yé’é na Yéhôva a ne mevak éyoñ a yen ane bôte ba ve ngule ya bo nye ésaé akusa bo bisek biap.—Bsa. 37:​23-25.

16. Mame mevé minnôme mi ne bo asu na Yéhôva a ke ôsu a belane mie? (Besam 92:​12-15)

¹⁶ A bobejañ a besita be ne minnôm, jeña’ané na mi yene miabebien avale Yéhôva a yene mia. A ne volô mia na mi bo ngule mfa’a ya nsisim, to’o mi ne atek mfa’a ya minsôn. (Lañe’e Besam 92:​12-15.) Te beme mis e mam ô vo’o beta bo, ve beme’e mis e mam ô ne ngule ya bo. Éve’an é ne na, ô ne ve bôte bevo’o ngule nyul a zene ya mbamba éve’ela wôé a  éyoñe wo nyoñe ngap a be. Ô ne kate be avale Yéhôva a te zu a su’u wo mimbu mise mi. Ô ne fe kañete be ajô ya ndi nleme jôé a lat a bengaka’a be Yéhôva ba ye tôéban. Te ve’ele biasé ngule ya meye’elane môé, amu me ne volô bôte bevok. (1 P. 3:12) Été ése bi tele, bia bese bi bili jôm éziñe bi ne ve Yéhôva a bôte bevok.

17. Amu jé bia yiane wosane fulu ya ve’e biabebien a bôte bevok?

¹⁷ Nge jam éziñe da ndeñele wo amu wo kate kui na ô bo abui mam ésaé Yéhôva, tabe’e ndi na Yéhôva a nye’e jam ése ô ne bo asu dé. Ô ne kômbô ve’e mame wo bo a ma bôte bevo’o ba bo. Te ve’ele ku ôlam ôte! Amu jé? Amu Yéhôva a ne teke ve’e bôt a ba bevok. (Gal. 6:4) Éve’an é ne na Marie a nga belane mbon ô ne mbamba menyum ô too fe tañ abui asu Yésus. (Jean 12:​3-5) Ve nzôzoé nkuse minga ô nga futi fo’o ve bone minsañe mi moné mibaé mi nji be dia e Temple. (Luc 21:​1-4) Yésus a nji ve’e binga bete bebaé. Ve a nga yene na Marie ba nnôme nkuse minga be bili mbunan. Yésus a nga kôme vu éve’ela Ésa wé. Ajô te, ô ne tabe ndi na Yéhôva a nye’e jam ése wo bo amu mbunan ô bili be nye a amu wo nye’e nye. Mame wo bo me ne mfi mise mé to’o wo yene na abime wo bo é ne tyôtyoé.

18. Jé ja ye volô bia na bi dañe bisô bi ne bia nlem été? (Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na, “ Kalate Zambe a ne volô wo na ô dañe bisô bi ne wo nlem.”)

¹⁸ Bia bese bi ne bi bisô biyoñe biziñ. Ve avale bia te yen, benya mejôô ya Kalate Zambe be ne volô bia na bi dañe bie. Ajô te, va’a ngule ya jeñe biyalane ya minsili miôé, nalé a ye volô wo na ô bo te bili atek. Yéhôva a kôme yeme wo. A nye’e mame wo nyume womien asu dé a a ye botane wo. Tabe’e ndi na bebo bisaé be Yéhôva bese ba kañe nye a nlem ôse be ne mfi mise mé. A nye’e be a a nyoñe be ngap.