1. Njuk ôvé bia bese bia tôbane wô?

 MÔS ôse bia yiane nyoñe mintyi’an. Mintyi’ane miziñe mi ne bo tyi’ibi ya nyoñ. Ane wu ô tii a étyamaka’a jangan, nge awolo bia yiane ke bômbô si. Ve mintyi’ane mivo’o mi ne ayaé ya nyoñ. Mi ne fombô mvo’é ya minsône jangan, mame ma soo bia mevak, bôte bangane bia nye’e nge ke ékaña’a bia ve Yéhôva. Bia yi na mintyi’ane bia nyoñe mi bo mfi asu menda me bôte mangan a biabebien. Ve jame da dañ é ne na, bia yi na mintyi’ane miangane mi ve Yéhôva nlem avak.—Rom. 12:1, 2.

 2. Jé ja ye volô wo na ô nyoñe mbamba mintyi’an?

² Ô ne tu’a nyoñe mbamba ntyi’ane (1) nge wo nyoñ éyoñe ya fase mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ, (2) nge wo jeñe na ô yem ôsimesane Yéhôva a lat a ntyi’an ôte a (3) nge wo fase mame mete mese a yene ntyi’ane wo yiane nyoñ. Ayé’é di, bia zu yene mame mete melal a bia zu fe yen aval avé bi ne tu’a bo ngule ya yemelane mam.—Héb. 5:14.

NYOÑ’E ÉYOÑE YA FASE MAME MESE ME TII A NTYI’ANE WO KÔMBÔ NYOÑ

 3. Va’a éve’ane ja liti amu jé wo yiane nyoñ éyoñe ya fase mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ.

³ Asu na ô nyoñe mbamba ntyi’an, wo yiane taté nyoñ éyoñe ya fase mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ. Amu jé nalé a ne mfi? Tame simesane na môt a kon abui a ke yene dokita na a fase nye. Ye dokita a ye lebe nye mebiañ a yiane nyu, teke taté fase nye nge sili nye minsili? Momo. Wo fe, wo ye nyoñe mbamba mintyi’ane nge wo taté nyoñ éyoñe ya fase mame mese me tii a été jôé. Aval avé ô ne bo de?

 4. Avale Minkana 18:13 a liti, aval avé ô ne tabe ndi na wo yeme mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ? (Fombô’ô fe fôtô.)

 ⁴ Biyoñe biziñ ô ne yeme mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ éyoñe wo sili minsili. Tame simesane na ba te bañete wo abôk. Ye wo yiane ke abôk éte? Nge ô nji yeme môt a te bañete wo nge aval a te ta’a mam, da ye sili na ô sili nye avale minsili di: “Abôk éte da ye bobane vé a éyoñ évé? Abime bôt avé da ye bo abôk éte? Za a ye tebele de? Beza ba ye tabe abôk éte? Mame mevé ma ye boban? Ye ba ye ve bôte meyo’o wôé? Biyalane ya minsili mite bia ye volô wo na ô nyoñe mbamba ntyi’an.—Lañe’e Minkana 18:13.

 5. Jé wo yiane bo éyoñ ô maneya yeme mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ?

⁵ Éyoñ ô maneya yeme mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ, kôme’e nyoñ éyoñe ya fase me. Jé ô ne bo éko éziñe nge wo yeme na bôte béziñe ba ye zu tabe abô’ô ba bisi ki miñye’elane ya Kalate Zambe, nge ke na ba ye ve bôte meyo’o teke véé mis? Ye wo simesane na jam éziñe da ye bo na abôk éte é ndaman? (1 P. 4:3) Nde fe, jé wo ye bo nge wo yene na abôk éte é ne aval awolo wo yiane ke ésulane nge kui nkañete? Nge ô nyoñe éyoñe ya fase mame mete mese, wo ye bo ngule ya nyoñe mbamba ntyi’an. Ve wo yiane fe bo jam afe. Ô maneya fase mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ; ve  ye ô jeñeya fe na ô yem ôsimesane Yéhôva a lat a ntyi’an ôte?—Mink. 2:6.

JEÑE’E NA Ô YEM ÔSIMESANE YÉHÔVA A LAT A NTYI’ANE WO KÔMBÔ NYOÑ

 6. Avale Jacques 1:5 a liti, amu jé bia yiane sili Yéhôva mvolan?

⁶ Sili’i Yéhôva mvolan asu na ô yeme wôk ôsimesane wé. Yéhôva a ka’ale na a ye ve bia fe’e ya yeme nge fatane mboon éziñe ja ve nye nlem avak. A ve bia fek amu a ne “étua akap a môt ase, a a ye ke komekane môt éziñ.”—Lañe’e Jacques 1:5.

 7. Aval avé ô ne bi ôsimesane Yéhôva? Va’a éve’an.

⁷ Éyoñ ô maneya sili Yéhôva mvolan, jeñe’e fe na ô kôme yemelan éyalan a ye ve wo. Tame yen éve’ane ji: Nge ô ne dulu, éyoñ éte wo jañ, ô ne sili môte ya vôm ô ne mvolan. Ve ye wo ye lume nye mvus ôsusua na a yalane wo? Momo. Wo ye nyoñ éyoñe ya kôme vô’ôlô mame mese a kate wo. Avale da fe, éyoñ ô siliya Yéhôva fe’e jé, jeñe’e fe na ô bi éyalane jé a zene ya metiñ a miñye’elane ya Kalate Zambe mi tii a été jôé. Éve’an é ne na, nge wo tyi’i na wo ke tabe abôk éziñ avale bia te yene yôp, ô ne taté nyoñ éyoñe ya fase mame Kalate Zambe a jô a lat a mbia mebôk, mbia mewoso a mfi ya telé miñyiane ya Éjôé ôsu ôsusua miñyiane miôé.—Matt. 6:33; Rom. 13:13; 1 Cor. 15:33.

 8. Jé ô ne bo nge wo yi mvolan asu ya na ô yene mame wo jeñ? (Fombô’ô fe fôtô.)

⁸ Ve biyoñe biziñ ô ne yi mvolan asu ya  na ô yene mame wo jeñ. Mojañe nge sita a ne étôtôlô a ne ve wo mbamba melebe ma so Kalate Zambe. Ve womiene fe wo yiane bo minjeñan. Ô ne koon abui mame wo jeñe bikpwelé biangan asu ayé’é, aval ane Ékpwelé asu ayé’é Bengaa be Yéhôva a Bifuse ya Kalate Zambe bia wulu ényiñe bekristen. Ba’ale’e nsôñane wu: ntyi’ane wôé wo yiane bo wu wo ye ve Yéhôva nlem avak.

 9. Aval avé bi ne tabe ndi na ntyi’ane wongane wo ye ve Yéhôva nlem avak? (Beéphésien 5:17)

⁹ Aval avé bi ne tabe ndi na ntyi’ane wongane wo ye ve Yéhôva nlem avak? Bia yiane taté jeñe na bi kôme yeme Yéhôva. Kalate Zambe a jô na: “Ñyemane ya nyô a ne Étyi ô ne fek.” (Mink. 9:10) Ôwé, nya ñyemane a so éyoñe bia yeme mefulu me Yéhôva, nsôñane wé, mam a nye’e a ma a vini. Sili’i womiene na, ‘Aval avé mame ma yem a lat a Yéhôva me ne volô ma na me nyoñe ntyi’ane wo ye ve nye nlem avak?’—Lañe’e Beéphésien 5:17.

10. Amu jé miñye’elane ya Kalate Zambe mia dañe mfi a lôte metume ya nda bôte nge ke ma ya vôme bia nyiñ?

¹⁰ Asu na bi ve Yéhôva nlem avak, biyoñe biziñe bia yiane bo mame bôte bia nye’e ba ye ke wô’ô mvaé. Éve’an é ne na, bebiaé béziñe ba yi mvo’é ngo jap be ne yemete je na é lu’u môt a bili abui akume nge nyi a ne ya’ane beta nsuba, to’o a nji bo ayôñe mfa’a ya nsisim. É ne été na, ba yi fo’o na ngo jap é nyiñ abeñ, ve za a ye ñhe volô nye na a yaé nsisim? Aval avé Yéhôva a yene jam éte? Bia koon éyalane ya nsili ôte e Matthieu 6:33. Été, ba jô bekristene na be ‘taté jeñ Éjôé Zambe.’ É ne été na bia kômbô ve bebiaé bangane duma, a liti bôte bia be be bia nyiñ ésemé, ve jame da yiane dañe tyelé bia minleme yôp é ne na bi ve Yéhôva nlem avak.

KÔME’E FASE MAME MESE A NYOÑE NTYI’ANE WO YIAN

11. Fulu fé bia koone je Bephilippien 1:9, 10 ja ye volô wo na ô fase mame mese a nyoñe ntyi’ane wo yian?

¹¹ Éyoñ ô maneya yene miñye’elane ya Kalate Zambe mi tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ, wo yiane nyoñ éyoñe ya fas a nyoñe ntyi’ane wo yian. (Lañe’e Bephilippien 1:9, 10.) Ngule ya yemelane mame ja ye volô wo na ô bo ngule ya yem asu’ulane ya ntyi’an ôse wo ye nyoñ. Biyoñe biziñ, ntyi’ane wo kômbô nyoñ ô ne bo tyi’ibi. Ve sa ke mintyi’ane mise mmie mi ne tyi’ibi ya nyoñ. Ngule ya yemelane mame ja ye volô wo na ô nyoñe mbamba mintyi’an.

12-13. Aval avé ngule ya yemelane mam é ne volô wo na ô nyoñe mbamba ntyi’an a lat a asu ésaé?

¹² Tame yen éve’ane ji: Wo jeñ asu ésaé é ne volô wo na ô nyoñe ngap a nda bôte jôé. Mesu me ésaé mebaé me tele wo ôsu. Wo nyoñ éyoñe ya fase mame mese me tii a bisaé bite. A ne avale bisaé avé? Nta’ane mame ya bisaé bite ô ne ôvé? Abim éyoñ avé da ye sili asu na ô ke kui menda bisaé mete? Nge ô vaa mame mete, ô ne fase mame mefe me tii a bisaé bite. Jam afe é ne na, bisaé bite bibaé bi ne avale bisaé kristen é ne bo. Éko éziñe wo ye top ésaé éziñe ya bisaé bite, amu nje wo dañe nye’e nge ke amu ba ye ya’ane wo abui moné. Ve wo yiane fe jeñe na ô fase mame mefe ôsusua na wo nyoñe ntyi’an.

¹³ Ô ne sili womien avale minsili di: ‘Ye bisaé bi bia ye kamane ma na me tabe bisulane biziñ? Ye bia ye bo na me kate lôt éyoñ a nda bôte jam, nge bo na é nyiñe mevak été a volô je na é subu Yéhôva bebé?’ Avale minsili éte da ye volô wo na  ô telé “mame ma dañe mfi” ôsu ényiñe jôé aval ane ékaña’a wo ve Yéhôva a miñyiane ya nda bôte jôé a lôte na ô telé njeñane biôme bi mo ôsu. (Philip. 1:10a) Éyoñ ô maneya kôme fase mame mete mese, éyoñ éte ñhe ô ne nyoñe ntyi’ane Yéhôva a ye botan.

14. Aval avé ngule ya yemelane mam a nye’ane bi ne volô bia na bi bo teke kolé bôte bevok ôbak?

¹⁴ Ngule ya yemelane mame ja tindi fe bia na bi fas aval avé mintyi’ane miangane mi ne nambe bôte bevok, ndembene bi ne bo te ‘kolé be ôbak.’ (Philip. 1:10b) Jam éte da dañe mfi éyoñe bia yiane nyoñe mintyi’ane mi tii a mbot a nyanga. Éve’an é ne na, bi ne nye’e fatane mbote nge nyanga éziñ. Ve jé bi ne bo nge mame mete ma bo na bôte ya ékôane bekristene nge ba ya nseñe be kolé ôbak? Ngule ya yemelane mame ja ye volô bia na bi tebe été jap. Nye’ane wo ye tindi bia na bi jeñe mfi “môte mbok” a bo éjijin. (1 Cor. 10: 23, 24, 32; 1 Tim. 2:9, 10) Nalé a ye volô bia na bi nyoñe ntyi’ane wo liti na bia nye’e a semé bôte bevok.

15. Nta’ane mam ôvé bia yiane bo ôsusua na bia nyoñe beta ntyi’an éziñ?

¹⁵ Nge wo kômbô nyoñe beta ntyi’an éziñ, fase’e mame wo yiane bo asu na ntyi’an ôte ô wulu mvo’é. Yésus a nga ye’ele bia na bi bi fulu ya “fase nge [bi] bili abime moné da yian.” (Luc 14:28) Ajô te, nyoñe’e éyoñe ya fas abim éyoñe da ye sili asu na ntyi’ane wôé ô wulu mvo’é. Biyoñe biziñe mia nda bôte jôé mi ne yene jame môt ase a ne bo asu na a su’u ntyi’an ôte. Amu jé avale nta’ane mam éte é ne nya mfii? Ô ne liti wo na wo yiane tyendé mame méziñe me tii a ntyi’ane wôé nge nyoñe ntyi’an ôfe ô ne dañe wulu mvo’é. Nde fe, bôte ya nda bôte jôé ba ye bo nkômesane ya volô na ntyi’ane wôé ô wulu mvo’é, nge wo vô’ôlô be a bo na be nyoñe ngabe ntyi’an ôte.—Mink. 15:22.

JEÑE’E NA Ô NYOÑE MBAMBA NTYI’AN

16. Mame mevé ma ye volô wo na ô nyoñe mbamba ntyi’an? (Fombô’ô fe nka’ale ô ne nlô ajô na, “ Aval avé ô ne nyoñe mbamba mintyi’an.”)

¹⁶ Nge wo te bo mame mese bia te jô yôp, yeme’e na ô ntoo nkômesane ya nyoñe mbamba ntyi’an. Nalé a tinane na ô nga yeme mame mese me tii a ntyi’ane wo kômbô nyoñ, a na ô faseya miñye’elane ya Kalate Zambe mia ye volô wo na ô nyoñe mbamba ntyi’an a ye ve Yéhôva nlem avak. Éyoñe ji, ô ntoo ve ye’elane Yéhôva na a volô na ntyi’ane wo te nyoñ ô wulu mvo’é.

17. Jé é ne volô wo na ô nyoñe mbamba mintyi’an?

¹⁷ To’o ô nga nyoñ abui mintyi’an é nga wulu mvo’é melu mvus, yeme’e na asu na ô ke ôsu a nyoñe mbamba mintyi’an, ô nji yiane tabe ndi a fe’e jôé nge ke a mame me nga kui wo ényiñ, ve wo yiane tabe ndi a fe’e ja so be Yéhôva. Nnye étam a ne ve wo mefulu ane ñyeman a ñwô’ane mam a ngule ya yemelane mam. Avale mefulu éte nde da liti na môt a ne fek. (Mink. 2:1-5) Yéhôva a ne volô wo na ô nyoñe mintyi’ane mia ve nye nlem avak.—Bsa. 23:2, 3.