1-2. Kalate Matthieu 5:11 a liti na bia yiane bo aya éyoñe bia tôbane meve’ele?

YÉSUS a nga ka’ale bebo bisaé bé na bé bi benya meva’a. Ve a nga jô fe be na bé tôbane minjuk. (Mt. 10:22, 23; Luc 6:20-23) Teke bisô na ô ne mevak ya bo ñyé’é Krist. Ve wé bo aya nge bibu’a ya nda bôte jôé bia kamane wo na ô kañe Yéhôva, nge bijôé bia tyili ésaé nkañete jangan, nge ke na bôte ba bômane wo ba tindi wo na ô tyame atiñe Yéhôva? Mam mete me ne tyelé wo nleme yôp.

² Abui bôte da yene ki étibila’a ane jam e ne soo mevak. Ve Kalate Zambe nye a liti na bia yiane vak éyoñe bia tôban étibila’a. Jacques a nga tili na éyoñe bia tôbane minjuk, bi nji yiane bo éyôé nge wô’ô biabebien éngôngol, ve bia yiane bo mevak. (Jc. 1:2, 12) Yésus fe a nga jô na bia yiane vak éyoñe ba tibili bia. (Lañe’e Matthieu 5:11.) Nde, aval avé bi ne ba’ale ava’a dangan éyoñe bia tôbane meve’ele? Melebe Jacques a nga ve Bekristene ya ntete mimbu ôsu me ne volô bia mfa’a ôte. Bi tame taté zu yene minju’u Bekristene bete be nga tôbane mie.

3. Jé é nga bobane valé Jacques a ndeme bo ñyé’é Yésus?

³ Bekristene ya Jérusalem be nga tôban étibila’a valé Jacques a ndeme bo ñyé’é Yésus. (Mam. 1:14; 5:17, 18) Éyoñe be wôéya Étienne, abui ya été é nga tup, a mialane “mefôla mese ya Judée a Samarie,” éko éziñ be nga ke ke fe Chypre a Antioche. (Mam. 7:58–8:1; 11:19) Be  nga yiane fo’o tôban abui minjuk, ve be nga ke ôsu a kañete a ayôñ ése vôm ase be nga ke, ane mekônda me nga téébane Rome ase. (1 P. 1:1) Ve minju’u mife mi mbe mi yange’e be ôsu.

4. Minju’u mivé mife Bekristene ya ntete mimbu ôsu be nga tôbane mie?

⁴ Bekristene ya ntete mimbu ôsu be nga jibi minju’u mevale meval. Zia mbu 50 É.J., Njôô bôte Claude a nga titane Bejuif bese Rome. Ane Bejuif be mbe Bekristen be nga mane kôlô menda map, a ke jeñe vôm mfe ya tabe. (Mam. 18:1-3) Zia mbu 61 É.J., Paul a nga jô na be mbe be ta’ Bekristene bôt été, be wua’ be mimbôk. Be nga mane fe sa akume dap. (Beh. 10:32-34) Bekristene bete be nga tôbane fe minju’u mife ane akon, a azoé.​—Bero. 15:26; Beph. 2:25-27.

5. Bia zu bi biyalane ya minsili mivé?

⁵ Éyoñe Jacques a tili’i kalate wé ôsusua mbu 62 É.J., a mbe a kôme’e yeme minju’u bobenyañe bé be mbe be tôba’ane mie. Ane Yéhôva a nga bo na Jacques a ve be meleb me nga volô be na be ke ôsu a bo Nye ésaé meva’a été, akusa bo minjuk. Bi tame zu la’ase méziñe ya été, a jeñe biyalane ya minsili mi: Meva’a mevé Jacques a jôô me kalate wé? Jé é ne bo na Kristen é jañele ava’a dé? A aval avé fek, mbunan, a ayo’o nlem, bi ne volô bia na bi ba’ale ava’a dangan éyoñe bia tôbane minjuk?

6. Bela’ane Luc 6:22, 23 asu na ô liti amu jé Kristene ja yiane vak éyoñe ja tôbane meve’ele?

⁶ Abui bôt da simesane na e ne bi benya meva’a fo’o ve nge be ne mvo’é  minsôn, nge be bili abui moné a mbamba nda bôt. Ve ava’a Jacques a kobô de kalate wé, e ne ngabe jia ya ébuma ya nsisim, a é tii ki a mam ma kui bia ényiñ. (Beg. 5:22) Kristen é ne benya meva’a amu ja yeme na Yéhôva a wô’ô nye mvaé, a amu a tôñ éve’ela Yésus. (Lañe’e Luc 6:22, 23; Beco. 1:10, 11) Ava’a dangan e ne ane nkaba’a nduane wo yôñe lambe été. Ô ne ke ôsu a yôñ to’o mveñ nge ke évuñulu ja lôt. Aval ete da da, bi ne ba’ale ava’a dangan to’o bia tôban avale nju’ avé. Ava’a ete da libi to’o bi ne nkôkon nge ke azoé, to’o bôte ba kpwe’ele bia nge ke wosane bia. Ava’a dangan da tu’a nenenen éyoñe besiñe bangan ba jeñe na be vaa de. Meve’ele bia tôbane me amu bia bo Yéhôva mewôk ma bo’olô na bi ne benya beyé’é be Krist. (Mt. 10:22; 24:9; Jean 15:20) Bia kôme ñhe wôk amu jé Jacques a nga jô na: “Mi yenane jam ete meva’a mese, éyoñ mia tem mi nto mbôma’ane a meve’ele mevale meva.”​—Jc. 1:2.

7-8. Aval avé meve’ele ma yemete mbunane wongan?

⁷ Jacques a nga liti amu jé Bekristen be ne nkômesane ya jibi meve’ele. A nga jô na: “Mve’elane ya mbunane wônan wo ve mia mban.” (Jc. 1:3) Meve’ele me ne ane nduan ba belane je asu na be kôme nkpwaté mekôn. Éyoñe ba vaa nkpwaté mekône nduan a futi wô mendim, wo tu’a bo ngu. Aval ete da da, mbunane wongan wo tu’a bo ngul éyoñe bi maneya dañe meve’ele. Jôm ete nje Jacques a nga tili na: “A mban ô sondô’ô bo ésaé jé, ndemben mi aye bo nsondan a [te bijô], te jembane jôm.” (Jc. 1:4) Éyoñe bia yen avale meve’ele ma yemete mbunane wongan, bia jibi me a mevak.

⁸ Jacques a nga liti fe mam méziñ me ne bo na bi jañele ava’a dangan. Bi tame zu yene mam mete, a avale bi ne dañ me.

9. Amu jé bia yiane sili Yéhôva fek?

⁹ Jam é ne bo na bi jañele ava’a dangan: Éyoñe bi nji yem jam bia yiane bo. Éyoñe bia tôbane meve’ele, bia yiane sili Yéhôva fek asu na bi nyoñe mintyi’ane mii ve nye nlem avak, mi mii volô bobejañ, a mi mii volô bia na bi ba’ale mbunan wongan. (Jr. 10:23) Fe’ été jé volô bia na bi yeme mam bia yiane bo, a jé bi ne jô bôte ba wosane bia. Ve nge bi nji yeme jam bia yiane bo, bi ne bili atek, a nalé a ne bo na bi ji’a jañele ava’a dangan.

10. Jacques 1:5 a liti na bia yiane bo jé asu na bi bi fek?

 ¹⁰ Jam ô ne bo: Sili’i Yéhôva fek. Asu na bi ba’ale ava’a dangan minju’u été, bia yiane taté ye’elane Yéhôva na a ve bia fe’e ya nyoñe mbamba mintyi’an. (Lañe’e Jacques 1:5.) Ve jé ô ne bo nge ô lôô v’ane Yéhôva a nji yalane meye’elane môé? Jacques a jô na bi ke ôsu a ‘sili Zambe’ fek. Yéhôva a vo’o bia wô’ô ôlun amu bia ja’é nye fe’ éyoñ ése. Jacques a jô na “a ve [je] bôte bese akap.” (Bs. 25:12, 13) Yéhôva a yene minju’u bia tôbane mie, a yeme fe tebe été jañ, a a ne ôjeja’a ya volô bia. Jam ete da ve bia nlem avak. Nde, aval avé Yéhôva a ve bia fe’e jé?

11. Jé éfe bia yiane bo asu na bi bi fek?

¹¹ Yéhôva a ve bia fek a zene ya Mejô mé. (Min. 2:6) Asu na bi bi je, bia yiane yé’é Bible a bekalate bangan. Ve bi nji yiane jeñe ve na bi bi abui ñyeman, bia yiane fe tôñe mam bia yé’é. Jacques a nga jô na: “Mi bo’o bôt ba [tôñe] Mejô [me Zambe], sa ve bewô’ô étam.” (Jc. 1:22) Éyoñe bia tôñe melebe ya Kalate Zambe, bia nyiñe mvo’é a bôte bevok, bi ne évôvoé, a bia yeme ko bôte bevo’o éngôngol. (Jc. 3:17) Mefulu mete ke ma volô bia na bi ba’ale ava’a dangan akusa bo minjuk.

12. Amu jé é ne mfi na bi kôme yé’é Kalate Zambe?

¹² Kalate Zambe a ne ane ngobô. A volô bia na bi sôan abo dulu dangan. (Jc. 1:23-25) É ne kui na bi yé’é Kalate Zambe, a yene na bia yiane tu’a yé’é na bi jôô biabebien. Yéhôva a ne volô bia na bi yeme tabe ne mieññ éyoñe jam éziñ da tya’a bia nlem, nge ke éyoñ môt éziñ a soñ bia. Éyoñe bi ne évôvoé  nlem, bia dañe ke tyelé minleme yôp éyoñ nju’u éziñ wo kui bia. Bia nyoñe ke mintyi’ane tu-nlô, ve bia taté kôme fas ôsusua na bia bo jam éziñ. (Jc. 3:13) Jôm ete nje é ne mfi na bi yé’é Kalate Zambe.

13. Amu jé bia yiane bindi minkañete bebo bisaé be Yéhôva ya melu mvus?

¹³ Biyoñe biziñ, a ne éyoñe bi fubuya ébé nde bi wô’ô yeme na jam bia te bo e nji be mvo’é. Ve sa ke mbamba zene ya bi fe’e le. Bia yiane fase mame bôte bevo’o be nga bo. Jôm ete nje Jacques a nga lebe bia na bi bindi minkañete bebo bisaé be Yéhôva ya melu mvus, ane Abraham, Rahab, Job, a Élie. (Jc. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Bebo bisaé be Yéhôva bete be nga kui na be dañe minju’u mi mbe ve bo na be jañele ava’a dap. Nalé a liti na Yéhôva a ne fe ngule ya volô bia na bi jibi minjuk a mevak.

14-15. Amu jé bia yiane wosane biyebe?

¹⁴ Jam é ne bo na bi jañele ava’a dangan: Biyebe. É ne kui na bi kate wô’ô ñye’elan éziñe ya Kalate Zambe, nge ke na Yéhôva a bo teke yalane meye’elane mangan avale bi nga simesan. Mam mete me ne bo na biyebe bi jaé bia nlem. Nge bi bo teke wosane bie, bi ne su’ulane bili atek, a lume Yéhôva mvus. (Jc. 1:7, 8) Bi ne fe jañele ndi nleme jangan ya bi ényiñe ya melu mese.

¹⁵ Nlômane Paul ô nga ve’e ndi nleme jangan a atyi étyé. (Beh. 6:19) Atyi étyé da volô na sitima a tebe ne bip éyoñ ôkôse wo vuñ, a na a bo teke ke jimbi mekok. Ve atyi étyé éte e ne bo mfi fo’o ve nge ngôkop ja tyiñeti de sitima é nji bo ntyi’an. Fo’o ve ane mingele a ndamane ngôkop ya atyi étyé, aval ete fe biyebe bi ne te’e mbunane wongan. Meve’ele me ne bo na môte a bili biyebe a taté na a sili émien nge Yéhôva a ye fo’o beta jalé bengaka’a bé. Nge mbunane wongan ô taté na wo tek, ndi nleme jangan fe ja ye tek. Jôm ete nje Jacques a nga jô na môt a bili biyebe “a ne aval ane ntyôa mañ wo tindiban a évuñulu a yeñelan.” (Jc. 1:6) Avale môt ete e vo’o bo benya meva’a.

16. Jé bia yiane bo éyoñe bi bili biyebe nlem?

¹⁶ Jam ô ne bo: Wosa’ane biyebe biôé a yemete’e mbunane wôé. Bo’o de teke jañele éyoñ. Melu me nkulu mejô Élie, bebo bisaé be Yéhôva be nga taté na ba bi biyebe. Nde Élie a nga jô be na: “Ntaa vé mia ye ke mia fenke zañe mengam mebaé? Nge Yéhôva a ne [nya] Zambe, tôñane nye; ve nge Baal, wôna tôñane nye.” (1 Bb. 18:21) Bia fe bia yiane tôñe melebe mete den. Vunu’u Bible a bekalate bangan asu na ô tu’a tabe ndi na Yéhôva a ne nya Zambe, na Bible a ne Kalate wé, a na Bengaa be Yéhôva mbe be ne bebo bisaé bé. (1 Bet. 5:21) Nge ô bo de, wé titane biyebe bise bi ne wo nlem, a yemete mbunane wôé. Ô ne fe sili bemvendé mvolan. Nge wo kômbô ke ôsu a bo Yéhôva ésaé a meva’a mese, te ve’ele kañese na biyebe bi zu kôm étaba’a nleme wôé!

17. Jé é ne kui bia éyoñe bia bili atek?

¹⁷ Jam é ne bo na bi jañele ava’a dangan: Ate’e nlem. Kalate Zambe a jô na: “Nge wo ku som môse ya abé, wôna ngule jôé [ja ye bo] tyôtyoé.” (Min. 24:10) Éfia ya nkobô Hébreu be nga kôñelane na “e ku som” ja tinane na “e bili atek.” Éyoñe wo bili atek, wo ji’a jañele ava’a dôé.

18. Jé ja tinane na e bo mbane ya jibi?

 ¹⁸ Jam ô ne bo: Sili’i Yéhôva ayo’o nlem asu na ô jibi minjuk. Da sili na bi bi ayo’o nlem éyoñe bi tele meve’ele été. (Jc. 5:11) Éyoñe Jacques a jô na bia yiane bo “mbane ya jibi,” a kômbô jô na bia yiane tebe ne bip, teke feñelan. Nalé a bo na bi simesane mone bezimbi a wosane besiñe bé a ayo’o ese: to’o besiñe bé be ne ngul aval avé, a tube ki.

19. Jé éve’ela Paul ja ye’ele bia?

¹⁹ Paul a nga li’i bia angôndô ya mbamba éve’ela mfa’a ya bo ayo’o nlem a mbane ya jibi. E ne été na a nga bili atek biyoñ biziñ, ve a nga kui na a jibi minju’u a nga tôbane mie amu a nga sili Yéhôva ngule jé. (2 Bec. 12:8-10; Beph. 4:13) Bi ne kui na bi bi avale ngul a ayo’o nleme Paul a mbe a bili nge bia kañese mvolane Yéhôva.​—Jc. 4:10.

20-21. Jé bi ne tabe je ndi?

²⁰ Bia yeme na meve’ele bia tôbane me me nji bo fonose Yéhôva. Jacques émien a nga jô na: “Môt te jô, éyoñ a yene meve’ele, na, Ma yene meve’ele be Zambe; amu Zambe a se ngule ya yene meve’ele ya abé, a émien a ne te ve’ele môt.” (Jc. 1:13) Nge bia tu’a tabe mejô mete ndi, bia ye tu’a bo bemvôé be Ésaa wongan a ne yôp.​—Jc. 4:8.

²¹ Yéhôva a ne teke tyendé. (Jc. 1:17) A nga su’u bebo bisaé bé ya ntete mimbu ôsu éyoñe be mbe be tele meve’ele été. Nalé a ve bia njika’ane na a ye fe su’u môt ase ya be bia den. Ajô ete bo’o mban ya ye’elane Yéhôva na a ve wo fek, mbunan, a ayo’o nlem. É vô’ôlô wo, a teke vaa nge beté, é volô wo na ô ba’ale ava’a dôé akusa bo minjuk.