1. Aval avé Yéhôva a yen ényiñ?

 TAME ve’ele simesane na mvôé jôé ja ve wo nda. Adile ya nda éte da toé bevôme béziñ a meyañe me nga mane ke ma kôlô. Akusa bo nalé, nda éte é nga kui bemillion bedolar, angôndô ya abui moné. Teke bisô na wé nye’e nda éte a ve ngule ya ba’ale je. Avale te da da Yéhôva a nga ve bia édima das, das éte é ne ényiñ. A zene ya ntañ Yéhôva a liti abim avé ényiñe jangan é ne édima mise mé.​—Jean 3:16.

2. 2 Becorinthien 7:1 a liti na jé Yéhôva a yi na bi bo?

² Yéhôva nnye a ne anjeñe ya ényiñ. (Bsa. 36:9) Nlômane Paul ô mbe ô yeme’e mejô mete amu ô nga jô na: “Nge bi bili ényiñ, nge bia fô’ôsan, a nge bi ne, a ne amu nye.” (Mame mi. 17:25, 28) Ajô te bia yiane yen ényiñe jangan ane dase da so bia be Zambe. Mbôl a nye’e bia, a nga ve bia mame ma sili asu na bi nyiñ. (Mame mi. 14:15-17) Ve Yéhôva a bo ki asimba asu na a ba’ale binyiñe biangan. Nkômbane wé ô ne na bi bo abim ése bi ne ngule ya bo asu na bi ba’ale mvo’é ya minsône jangan a nyi ya nsisim. (Lañe’e 2 Becorinthien 7:1.) Amu jé bia yiane ba’ale ényiñ a mvo’é ya minsône jangan, a aval avé bi ne de bo?

3. Jam avé da tindi bia na bi ba’ale mvo’é ya minsône jangan?

³ Jam ôsu da tindi bia na bi ve ngule ya ba’ale mvo’é ya minsône jangan é ne na, bia kômbô kañe Yéhôva a ngule  jangan ése. (Marc 12:30) Bia yi na bi ve “menyule [mangan] ane mvean ô ne vevee, étyi, a wu Zambe a kañese,” ajô te bia sa’ale mame mese bia yeme na me ne bo na bi kon. (Rom. 12:1) É ne été na to’o bia bo mame mese ma sili asu na bi tabe mvo’é, bii vo’o sa’ale ôkon. Ve bia bo mame mese bi ne ngule ya bo asu na bi ba’ale mvo’é minsône jangan amu bia kômbô liti Ésa wongane ya yôp été na bia nyan ényiñ, das a nga ve bia.

4. Jé Njôô bôte David a mbe a kômbô’ô bo?

⁴ Njôô bôte David a nga liti na a mbe a nyane’ ényiñ éyoñ a nga jô na: “Za mvaé é ne été mfa’a ya metyi mam, éyoñe ma ke ébé si? Ye mbulu’u wo ye kañe wo? Ye mbulu’u wo ye kañete benya mejôô môé?” (Bsa. 30:9) Éko éziñe David a nga tili mejô mete e zu koon a mbeme wu. Ve a mbe a yi’i na a ke ôsu a nyiñ, a too mvo’é minsôn asu na a ke ôsu a kañe Yéhôva. Teke bisô na nde bia bese bia yi nalé.

5. Jé bi ne bo nge ôkon a nnôme ba bi bia?

⁵ Ôkon a nnôme bi ne bo na bi kate beta bo mame bi mbe bi bo’o melu mvus. Jam éte é ne te’e bia nyul a bo na bi wôk biabebien éngôngol. Ve bia yiane ve ngule ya bo abim ése bi ne ngule ya bo asu na bi ke ôsu a nyoñe ngab a biabebien. Amu jé? Amu to’o bi ne nnôme nge nkôkon, bi ne ke ôsu a kañe Yéhôva avale Njôô bôte David a nga bo. Ngo’o abime ngule nyule bia bi éyoñe bia yeme na bi ne édima mise me Zambe wongane to’o bia kon, nge ke na bi nto nnôm! (Matt. 10:29-31) To’o awu da bi bia, a ye bo ôjeja’a ya wômôlô bia. (Job 14:14, 15) Nté bi ngenane bi vee bia kômbô bo mame mese bi ne ngule ya bo asu na bi ba’ale ényiñ a mvo’é ya minsône jangane.

6. Jé Yéhôva a yi na bi bo éyoñe da sili na bi di nge ki nyu?

⁶ Akusa bo Kalate Zambe a nji tiliban asu na a kobô ajô mvo’é ya minsôn, nge na a kate bia bidi bia yiane di, ve a liti bia ôsimesane Yéhôva a lat a mame mete. Éve’an é na, a jô bia na bi “vaa . . . abé” é ne ndamane menyule mangan. (Eccl. 11:10) Kalate Zambe a tili mbia ndiane bidi a mbia nsô’ane meyok. (Mink. 23:20) Yéhôva a yi na bi bi fulu njôane nlem éyoñe da sili na bi tyi’i abime bidi bia yiane di a abime meyok bia yiane nyu.​—1 Cor. 6:12; 9:25.

7. Aval avé melebe bia koone me kalate Minkana 2:11 ma volô bia na bi nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mvo’é ya minsône jangan?

⁷ Bi ne nyoñe mintyi’ane mia liti na bia nyan ényiñ, dase Yéhôva a nga ve bia éyoñe bi bili mbamba ñyenane mam. (Bsa. 119:99, 100; lañe’e Minkana 2:11.) Bi ne liti na bi bili mbamba ñyenane mam éyoñe da sili na bi tobe bidi bia yiane di. É ne kui na bia nye’e bidi biziñ, ve bi yeme’e na bidi bite bi wô’ô bo bia na bi kon, mbamba ñyenane mam é tindi bia na bi bo teke di bidi bite. Bia liti fe na bi bili mbamba ñyenane mam éyoñe bia ke ôyo abime da yian, éyoñe bia fô’ô nyule mban, a éyoñe bia ba’ale menyul a menda mangane mfuban.

8. Jé Kalate Zambe a jô a lat a avale Yéhôva a yene mvo’é ya minsône jangan?

⁸ Yéhôva a nga ve bone b’Israël Metiñe me mbe me volô’ô be na be bo mame ma sili asu na mbia jam a bo teke kui be menda map, nge ke nda bisaé. (Nkôl. 21:28, 29; Deut. 22:8) Môt a mbe a wôék nyi mbok teke vañ a mbe a tôban abui  minjuk. (Deut. 19:4, 5) Atiñ é mbe é jô’ô na môt a ke wôé ntyene mone ô ngenan abum, a mbe a yiane fonose to’o a nji vañe bo de. (Nkôl. 21:22, 23) Kalate Zambe a jô na bia yiane ve ngule ya sa’ale jam ése é ne telé biabebiene nge bôte bevok mbia été.

9. Mame mevé bi ne bo asu na bi bo teke tebe mbia été? (Fombô’ô fe befôtô.)

⁹ Bia liti na bia nyan ényiñ éyoñe bia ve ngule ya sa’ale mame me ne telé bia mbia été éyoñe bi ne nda jangane nge ke vôme bia saé. Éve’an é ne na éyoñe bi bili biôme bi ne balé, biôme bi bili nsul, nge ki avale mebiañ éziñ, bia yiane véé mise na bi bo teke bôé bie vôme bi ne télé môt éziñe mbia été, bia yiane fe ve ngule na bi bôé bie vôme bongô be vo’o kui. Bi ne ntyel éyoñe bia belane nduan, biôme bi ne dik, a bikpwelé bi ne balé môt, a bi nji yiane bôône bie vôme bi ne soo môte njuk éziñ. Bia dutu ki metua éyoñe bia yene ki mvo’é, éyoñe mebiañe ma bi bia, éyoñe bia te nyu bone meyok, nge ki éyoñe bia ndeñ ôyo. Nde fe bia belane ki téléfône wongan éyoñe bia dutu metua.

10. Jé bi ne bo ôsusua na ébubua ja kui a éyoñ ébubua ja boban?

¹⁰ Biyoñe biziñ, bi wô’ô kate kamane biabebien éyoñe mbia jam a kui ane bibubua, bibubua bi akon a bita. Ve éyoñ avale mame te da kui, bi ne bo na mbia jam a bo te kui bia éyoñe bia semé mewolo bijôé bia jô na bi bo teke kui nseñ, éyoñe bia kañese kôlô nda jangan, a éyoñe bia semé metiñe mefe bijôé bi ne ve bia a lat a ébubua éte. (Rom. 13:1, 5-7) Bi ne bo mame méziñ ôsusua na bibubua bia kui, ajô te bia yiane tôñe mebendé bijôé bia ve bia asu na bi tabe nkômesan éyoñe bibubua bii kui. Éve’an é ne na, bi ne na’ane abime mendim éziñ, bidi bi ne teke ji’a ndaman a mebiañe me ne ji’a volô bia mone ékpwaé.

11. Jé bia yiane bo nge ôkon wo kôébane wo mane yandane vôme bi too?

¹¹ Jé bia yiane bo nge ôkone wo kôébane wo mane yandane vôme bi too? Bia yiane tôñe mebendé bijôé bia ve bia aval ane na bi sôbe mo, bi tebe bôt ôyab, bi jaé bemasque a bo teke fulane bôte bevok. Éyoñe bia bo mame mete, bia liti nté ôvé bia nyan ényiñe Zambe a nga ve bia.

12. Aval avé abendé bia koone de kalate Minkana 14:15 é ne volô bia na bi bo teke vô’ôlô mame mese bôte ba jô éyoñ ébubua éziñ é ne nseñ?

¹² Éyoñ ébubua ja kui, bôte be ne taté na ba kobô bikobôkobô, a ne bo bemvôé bangan, bôte be too bia fefele nge ke mefoé. Bi nji yiane buni “éfia ése” bia wôk, bia yiane jeñe na bi vô’ôlô bôte ba kobô betotii, a ne bo bijôé nge ki bedokita bi ne kôme tabe be ndi. (Lañe’e Minkana 14:15.) Ôsusua na Tin ékôan a wofise ya Béthel ba ve mekônda mebendé a lat a avale ma yiane bo bisulan a ésaé nkañete, ba kôme taté ve ngule na be bi mefoé me ne été. (Héb. 13:17) Éyoñe bia tôñe mebendé mete, nalé a bo na mbia jam a bo teke kui bôte bevok a biabebien. Bi ne fe volô bôte bevok na be bi mbamba ôsimesan a lat a Bengaa be Yéhôva.​—1 P. 2:12.

13. Aval avé bi ne liti na bia nyan ényiñ éyoñ ajô metyi da bômbô?

¹³ Abui bôte da kôme yeme na Bengaa be Yéhôva ba nyoñe ki metyi. Bia bo de amu bia yeme na metyi me ne jôm é ne étyi. Bia semé atiñe Yéhôva a lat a metyi éyoñe bia bene nyoñe metyi to’o éyoñe da sili na be sale bia. (Mame mi. 15:28, 29) Ve nalé a nji tinane na bia kômbô wu. Bia nyan ényiñ, dase Zambe a nga ve bia. Bia yi na mimfañe bedokita mia kômbô bo ésaé jap aval da yiane mmie mi saé bia teke ve bia metyi.

14. Mame mevé bi ne bo asu na bi sa’ale avale bité é ne bo na be sale bia?

¹⁴ Nge bia tôñe mame bia te yen yôp asu na bi ba’ale mvo’é ya minsône jangan, éko éziñe bi ne bo te tebe avale bité dé sili na be sale bia nge ke na be ve bia ngule mebiañ. Nge bia nyoñe ngab a menyule mangan, nalé a ne volô na bi ji’a yet nge ba sale bia. Nge bia wulu bibi’iti biangane bi tôñe’e metiñe ya njoñ, a nge bia véé mise na bi bo teke bôône biôme nda jangan a vôme bia saé aval é ne soo bia njuk éziñ, nalé a ne volô na bi bo teke tebe avale bité é ne sili na be sale bia.

15. (a) Amu jé é ne mfi na bi jalé afebe pas de sang? (Fombô’ô fe fôtô.) (b) Avale vidéo a liti, aval avé bi ne nyoñe mbamba ntyi’an a lat a mebiañe me bili bone mengabe metyi?

¹⁵ Mbôle bia nyan ényiñ, bia jalé afebe  é bili mintyi’ane miangan a lat a metyi (carte pas de sang) a bi bili de vôm ase bia ke. b Afeb éte é bili mintyi’ane bi nga nyoñ a lat a metyi a avale mebiañe bi ne kañese. Ye ô maneya fo’o jalé afeb éte? Nge wo yiane de jalé, nge tyendé bone be mame béziñ été, éngôngole te jañele éyoñ. Éyoñe bia ke mane tili asimesane dangan afeb éte, nalé é volô na be saé bia avôl avôl, teke beta jañele éyoñe na be ke ba sañetan a bedokita. Nalé é volô fe na bedokita be bo teke bia bo mebiañe me ne télé bia été. c

16. Jé bi ne bo nge bia yeme ki avale bi ne jalé afebe pas de sang?

¹⁶ To’o bi ne ôkala ôvé, to’o bi ne mvo’é minsône nge momo, môt ase ya be bia a ne bi nju’u éziñ atemetem, nge ke ngul ôkon. (Eccl. 9:11) Ajô te, éyoñe bia jalé carte pas de sang, bia liti na bi ne fek. Nge bi nji yem avale bi ne jalé afeb éte, bi ne yene bemvendé ya akônda dangane na be volô bia. Bé volô bia na bi jalé afeb éte, ve sake mbe bé nyoñe mintyi’ane señe jangan. Womiene wo yiane nyoñe mintyi’ane miôé. (Gal. 6:4, 5) Be ne volô wo na ô kôme wôk jame wo yiane bo a na ô tili de.

17. Aval avé bi ne liti na bi bili mbamba ñyenane mam a lat a mvo’é ya minsôn?

¹⁷ Mone môte ya nleme wongane Kalate Zambe a mane yañele nnye a wô’ô tindi bia na bi nyoñe mbamba mintyi’an a lat a mvo’é ya minsône jangan a mebiañe bia yiane nyoñ. (Mame mi. 24:16; 1 Tim. 3:9) Éyoñe bia nyoñe mintyi’an a kate mie bôte bevok, bia liti na bia tôñe melebe bia koone me kalate Bephilippien 4:5, a jô na: “É yené’é be bôte bese na mi ne teke yemete na mame me bobane ve ane mia yi.” Éyoñe bi bili mbamba ñyenane mam, bia ye ke dañe bem ôsimesane wongane fo’o ve mame ma fombô ve mvo’é ya minsône jangan, nge ke yemete bôte bevok na be yene mam ane bia. Bia nye’e bobejañ a besita a bia semé be, to’o bia be be bia nyoñe ki avale mintyi’ane da.​—Rom. 14:10-12.

18. Aval avé bi ne liti na bia ve Yéhôva akiba amu a nga ve bia ényiñ?

¹⁸ Bia liti na bia ve Yéhôva akiba, anjeñe ya ényiñ, éyoñe bia kaman ényiñe jangan a éyoñe bia bo nye ésaé a ngule jangan ése. (Nli. 4:11) Éko éziñe bia batan ôkon éziñe nge tôbane bibubua biziñe den, ve sake nde Nté wongan a nga yi na bi nyiñe nalé. Ana’ana a zu ve bia ényiñe ya melu mese, a bia ye ke beta wôk mintaé nge wu. (Nli. 21:4) Nté bia yange jam éte, bi bili beta mvome ya nyiñ a kañe Yéhôva, Ésa wongane ya yôp été!