1. Jé é ne paradis ya nsisim, a ntyi’an ôvé bia yiane nyoñ?

 PARADIS éziñ a ne si va melu ma, vôm ate a ne njalan a bôte ba bo angôndô ya mbamba be mam. Bemillion be bôte ba nyiñe wôé ba bu’ubane nya mvo’é. Bôte bese be nyiineya paradis ate, be nga nyoñe ntyi’ane ya bo te ve’ele beta kôlô été. Ba yi fe na abui bôt é zu nyiine paradis ate. Paradis ate a ne jé? A ne paradis ya nsisim. a

2. Jam avé é ne bo na bi ku avem éyoñe bia yene paradis ya nsisim?

² Jame ya kam é ne na, Yéhôva a nga té avale mbamba vôm ate émo Satan é ne njalan a ziñ, abé, a mbia be mam. (1 Jean 5:19; Nlitan 12:12) Zambe wongane ya nye’an a yene minju’u mise bia tôbane mie émo ji, ve a volô bebo bisaé bé na nlem ô bômbô be si a na be ke ôsu a kañe nye meva’a été. Kalate Zambe a ve’e paradis ya nsisim a biôme bibaé, vôme ya sobô a “afube ba sôé mendim.” (Ésa. 4:6; 58:11) A mvolane Yéhôva, bôte ba nyiñe paradis ya nsisime be ne mevak, a nlem ô bôô be si mbia biyoñe ya melu ma su’ulane ma.—Ésa. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Aval avé nkulan ajô bia koone wô kalate Ésaïe kabetôlô 65 ô nga tôébane melu mvus?

³ A zene ya be nkulu mejô Ésaïe, Yéhôva a nga kate aval ényiñe bôte ya paradis ya nsisime ba ye bi. Bia koone mejô mete kalate Ésaïe kabetôlô 65, nkulan ajô ôte ô nga tôéban éyoñ ôsu mbu 537 Ô.É.J. Mbu ôte ñwô bejuif be nga kôñelane minleme be nga kôlô Babylone a bulane si jap. Yéhôva a nga botane bebo bisaé bé a volô be na, be beta ke lôñe tisone ya Jérusalem be nga mane tyam, a beta bo  na temple a bo tine ya nya ékaña’a Israël.—Ésa. 51:11; Zach. 8:3.

4. Aval avé nkulan ajô ya kalate Ésaïe kabetôlô 65 wo tôébane melu ma?

⁴ Nkulan ajô Ésaïe ô nga tôéban éyoñe baa mbu 1919 É.J., éyoñe bebo bisaé be Yéhôva ya melu ma be nga kôlô éto belo ya beta Babylone. Mvuse ya valé, paradis ya nsisim a nga taté na a yametane si ése ôte’ete’e ôte’etek. Bekañete mbamba foé be mbe ayôñ ésaé nkañete be nga bôndé abui bikôane bekristen. Ésaé be nga bo é nga volô befam a binga be mbe évô be bo’o fe mvite mame na be “jaé mfefé môt, ñwô ô nga téban avale nkômbane Zambe ô ne.” (Éphé. 4:24) Teke bisô na, bia ye bu’ubane bibotane bise nkulu mejô Ésaïe a jô bie mfefé émo wo zu. Ve to’o éyoñe ji, bia bu’ubane fe abui bibotane paradis ya nsisim. Éyoñe ji, bi tame zu yene bibotane bi ne bi e paradis ya nsisim, a amu jé bi nji yiane ve’ele kôlô été môs éziñ.

AVAL ÉNYIÑE BÔTE YA PARADIS YA NSISIME BE BILI

5. Avale kalate Ésaïe 65:13 a liti, mame mevé bia bu’ubane me paradis ya nsisim?

⁵ Mbamba bidi ya nsisim. Nkulan ajô Ésaïe wo liti beta nsela’ane a ne zañe aval ényiñe bôte be ne paradis ya nsisime be bili a aval ényiñe bôte be nji bo été be bili. (Lañe’e Ésaïe 65:13.) Yéhôva a ve bebo bisaé bé jôm ésé ba yi asu na be ke ôsu a wulu ba’aba’a a nye. Bi bili mfufube nsisime Zambe, Kalate Zambe a abui bikpwelé afe bia volô na bi yé’é Kalate Zambe, ajô te bi ne “di, . . . [a] nyu, . . . [a] vak.” (Fombô’ô fe Nlitan 22:17.) Ve bôte be nji bo paradis ya nsisime ba “wô’ô zaé . . . , [ba] wô’ô évé . . . , [a] veebane ôson.” Be nji bi mbamba élat a Zambe.—Amos 8:11.

6. Aval avé kalate Joël 2:​21-24 a liti mbamba be mame ya nsisime bi bili, a aval avé bi ne bu’ubane be?

⁶ Nkulan ajô Joël a nga bo, a nga belane biôme bôte ba belane bie éyoñ ése ane fes, meyok a mbon olive asu na a liti abim avé Yéhôva a ve bebo bisaé bé jôm ésé ba yi, to’o bidi ya nsisim. (Joël 2:​21-24) Éve’an é ne na, a ve bia Kalate Zambe, bikpwelé ékôane Yéhôva ja kuli, anjeñe mefoé dangan, bisulan, bitôkan a beta bitôkan. Bi ne bu’ubane mbamba bidi ya nsisime bite môs ôse, a nalé a ne volô bia na bi tu’a tabe mvo’é mfa’a ya nsisim.

7. Jé ja ve bia “meva’a ya nlem?” (Ésaie 65:14)

⁷ Mevak. Bebo bisaé be Zambe be ne “yia bia” amu mbamba be mame bese Yéhôva a bo asu dap ba bo na be tabe mevak. (Lañe’e Ésaïe 65:14.) Benya mejôô bi nga yé’é Kalate Zambe, mbamba bengaka’a bia koone be été, ngule ndi nleme bi bili a zene ya ñtañ Yésus a nga ya’an, mame mete mese ma bo na bi bi “meva’a ya nlem.” Éyoñe bia kobô mbamba be mame bete a bobejañe a besita ya nsisime bangan, nalé a bo na bi bi benya meva’a.—Bsa. 34:8; 133:​1-3.

8. Mbamba mefulu mebaé mevé bôte ba nyiñe paradis ya nsisime be bili?

⁸ Beta mefulu mebaé ma dañe yené zañe bebo bisaé be Yéhôva be ne paradis ya nsisime me nye’an a élat. Mefulu mete ma ve’ele liti bia aval ényiñe ja ye bo mfefé émo, vôme bebo bisaé be Yéhôva ba ye bu’uban a avale nye’an a élate ja dañe ji bi bili den. (Col. 3:14) Sita éziñ a kate jam a nga yene zañe bebo bisaé be Yéhôva éyoñ ôsu a nga yene be a jô’ô na: “Me nji be me yeme’e jame me mbe ve bo asu na me bi mevak to’o nda bôte jam été. Me nga  taté kôme yene nya nye’ane a mise fo’o ve zañe Bengaa be Yéhôva.” Môt ase a kômbô bi benya meva’a a bu’uban ényiñ a yiane zu nyiine paradis ya nsisime wongan. To’o émo ja yene Bengaa be Yéhôva aya, nalé a jô ke bia jôm éziñ amu bi bili mbamba éyôlé mise me Yéhôva, a nda bôte ya nsisime jangane ja wô’ô bia mvaé.—Ésa. 65:15.

9. Jé kalate Ésaïe 65:​16, 17 a kate bia a lat a mame ma tya’a bôte nleme den?

⁹ Nleme ne mieññ. Kalate Ésaïe 65:14 a jô na bôte ba tyi’i na ba nyiine ki paradis ya nsisime ba “yi amu ôlune ya nlem, a yône amu mintaé ya nsisim.” Nde ye bebo bisaé be Zambe ba ye ke ôsu a simesane mame ma bo be mintaé nleme den? Momo, “ba ye bo te simesane mame ya mvus, nge zu me nlem.” (Lañe’e Ésaïe 65:​16, 17.) Yéhôva a ye mane vaa minju’u miangan, ôte’e te’e ôte’etek bia ye bo te beta simesane mame mese me nga bo na bi wô’ô nlem abé.

10. Amu jé wo nye’e ô sulane vôme wua a bobejañ a besita? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹⁰ To’o éyoñe di, minleme mi bôô bia si éyoñe bi ne bisulane biangan, a éyoñe bi ne wôé bia dañe ki beta simesane mame ma ndeñele bia mbia émo nyi. Bia bôône fe bobejañ a besita minleme si éyoñe bi bili mbamba mefulu aval ane nye’an, avak, mvo’é, mvam a évôvoé nlem. Mefulu mete me ne mengabe ya ébuma ya nsisim. (Gal. 5:​22, 23) Ngo’o abime beta ébotane bi bili na bi bo bibu’a ya ékôane Zambe! Bôte ba ye ke ôsu a tabe paradis ya nsisim, ba ye kôme yen ane ngaka’a Zambe a lat a “mfefé si a mfefé yôp” ja mane tôéban.

11. Avale kalate Ésaïe 65:​18, 19 a liti, aval avé paradis ya nsisime Yéhôva a nga bôndé a ne bia mfi?

¹¹ Njalan a mvean akiba a ayôñe nsisim. Ésaïe a ke ôsu a liti amu jé bia yiane “vak a fôn” e paradis ya nsisim. Yéhôva nnye a nga té paradis ya nsisim ate. (Lañe’e Ésaïe 65:​18, 19.) Ajô te, bia kôme wôk amu jé Yéhôva a belane bia na bi volô bôte na be kôlô bivuse miñyebe ya émo ji, mbie bite bia ye’ele ke be benya mejôô a lat a Zambe, a volô be na be zu nyiine paradis ya nsisim. Nlem ô ne bia njalan a mevak éyoñe bia yene bibotane bia bi amu bi ne benya mejôô été, a bi ne ôjeja’a ya kate bôte bevok mame bia yé’é.—Jér. 31:12.

12. Ngaka’a bia koone je kalate Ésaïe 65:​20-24 ja bo na bi wô’ôtan aya, a amu jé?

¹² Nlem ô ne fe bia njalan a mevak amu  bi bili mbamba élat a Yéhôva. Tame ve’ele simesane mame mese bia ye yen a mame mese bia ye bo mfefé émo! Kalate Zambe a ka’ale bia na: ‘Mon a tabeya ve melu tyôtyoé a ye bo te beta kôlô été, nge nnôme môt ô mbe te jalé melu mé.’ A jô fe na, bia ye “lôñe menda, a tabe me; [bia] ye bé mefube mindik, a di bibuma ya été.” Bia ye “bo te bo ésaé éboboé,” amu bia ye bo “ba Yéhôva a botan.” A ka’ale bia nya ényiñi a ne jalan a mevak. “A ye bo na, be ngenan teke loon” a maneya yeme miñyiane mi môt ase a “jalé nkômbane jôme ése é vee.”—Ésa. 65:​20-24; Bsa. 145:16.

13. Aval avé kalate Ésaïe 65:25 a liti mintyendane bôte ba bo éyoñe ba taté na ba kañe Yéhôva?

¹³ Mvo’é a teke jôme ya ko woñ. A ngule ya mfufube nsisime Zambe, bôte be mbe évô a mvôl, be nye’e fe mejô be nga bo beta mintyendane binyiñe biap. (Lañe’e Ésaïe 65:25.) Be nga ve ngule na, be wosane mbia mefulu map. (Rom. 12:2; Éphé. 4:​22-24) É ne été na, bebo bisaé be Yéhôva be ngenane be be’e metyi ya abé a ba ye ke ôsu a bo bikop. Ve Yéhôva a nga late mevale me bôte mese, bôte ba nye’e nye be nye’esane fe, nalé a bo na be nyiñe mvo’é été be too nleme wua. (Tite 2:11) Fo’o ve Zambe ya ngul ésé étame nnye a ne bo aval asimba éte!

14. Aval avé nkañete ndôman éziñe wo liti na mejô bia koone me kalate Ésaïe 65:25 me ne betotyi?

¹⁴ Ye bôte be ne fo’o kôme kui na be tyendé? Bi tame nyoñe mone éve’ane nyi. Ésoé éziñ é nga ke mimbôk abui biyoñ, éyoñ éte é mbili mimbu 20, é mbe é bo’ok mvite mame ya bisôk é too fe njet. Be nga futi nye mimbôk, amu a mbe a wubu’u bemetua, a bu’u éza menda, a bo’o fe mbia be mame befe. A mbe nkômesane ya juan a môt ase. Éyoñ a nga wô’ô benya mejôô ya Kalate Zambe éyoñ ôsu a nga taté na a tabe bisulane Bengaa be Yéhôva, a nga yeme na nsôñane ya ényiñe jé ô mbe na a kañe Yéhôva—e paradis ya nsisim. Éyoñ a nga mane duban, a mbe a simesa’an éyoñ ése aval avé mejô bia koone me kalate Ésaïe 65:25 me nga tôéban ényiñe jé. Atata’a a mbe évô ane ngbwengbwem, ve a nga su’ulane bo évôvoé ane mone ntômba.

15. Amu jé bia kômbô bañete bôte bevo’o na be zu nyiine paradis ya nsisim, a aval avé bi ne bo de?

¹⁵ Kalate Ésaïe 65:13 a taté a bifia bi: “Avale di nde Tate Yéhôva a jô.” Éfuse 25 ja man a bifia bi: “Nalé Yéhôva a jô.” Bengaka’a be Yéhôva ba tôéban éyoñ ése. (Ésa. 55:​10, 11) Dene bi nga nyiñe paradis ya nsisim. Yéhôva a nga bôndé nda bôt é ne ngum aval. Mbôle bi ne bibu’a ya nda bôte jé, bi ne bu’uban abime mvo’é éziñ a nlem ô ne bômbô bia si ne mieññ mbia émo bia nyiñe nyi. (Bsa. 72:7) Ajô te bia kômbô volô abui bôte na é zu nyiine nda bôte jangan. Bi ne kui na bi bo de nge bia ve ngule jangan ése na bi bo ésaé ya bo bôte beyé’é.—Matt. 28:​19, 20.

AVAL AVÉ BI NE VOLÔ BÔTE BEVO’O NA BE ZU NYIINE PARADIS YA NSISIM?

16. Jé é ne ve bôte nkômbane ya zu nyiine paradis ya nsisim?

¹⁶ Môt ase ya be bia a ne bo mame méziñ asu na paradis ya nsisim a bo mbamba vôme bôte bevok ba kômbô zu nyiin. Bi ne tôé nsôñan ôte éyoñe bia vu Yéhôva. Yéhôva a nji bi bôt a ngule na be zu nyiin ékôane jé. Ve a “dutu” be a mbamba nlem ase na be zu be nye. (Jean 6:44; Jér. 31:3) Éyoñe bôte be bili mbamba été nsisime ba yem avale mbamba  mefulu Yéhôva a bili a avale mbamba môt a ne, nalé a bo na be kômbô subu nye bebé. Aval avé mbamba mefulu mangan a mbamba ntabane wongan a ne volô bôte bevo’o na be zu nyiine paradis ya nsisim?

17. Aval avé bi ne volô bôte na be zu nyiine paradis ya nsisim?

¹⁷ Zene jia ya volô bôte bevo’o na be zu nyiine paradis ya nsisim é ne éyoñe bi ne mbamba nlem a bobejañ a besita bangan, a éyoñe bia liti be nye’an. Éyoñe mimfefé mi bôte mia zu tabe bisulane bikôane bekristene biangan, bia fe bia yi na be wô’ôtan avale bôte be nji be bekristene be nga wô’ôtan éyoñe be nga ke tabe ésulan ékôane bekristene ya Corinthe ya melu mvus. Be nga jô na: “Zambe a ne fo’o ézezañe jenan.” (1 Cor. 14:​24, 25; Zach. 8:23) Ajô te bia yiane tôñe melebe ma, “taba’ané mvo’é, wua a nyu mbok.”—1 Thes. 5:13.

18. Jé é ne bo na bôte be bi nkômbane ya zu nyiin ékôane jangan?

¹⁸ Bia yiane jeñ éyoñ ése na bi yene bobejañ a besita bangan avale Yéhôva a yene be. Bia bo de éyoñe bia beme mise mangane mbamba mefulu map, sake mbia mefulu be bili, amu mbia mefulu mete ma ye su’ulane man. Éyoñe besañesañe ba kui zañe jangan, bia yiane jeñe na bi kôme be nye’an été. Môt ase a bo’o “mbamba nlem a nyu mbok, [bi] wô’an mintaé, môt ase a jamé’é nyu mbok a nlem ôse.” (Éphé. 4:32) Nalé a ye bo na bôte ba yi na be liti be avale nye’an éte be bi nkômbane ya zu nyiine paradis ya nsisim. b

 TE VE’ELE KÔLÔ PARADIS YA NSISIM

19. (a) Avale nka’ale ô ne nlô ajô na “ Be nga ke ane be nga beta so” wo liti, jé é nga volô bôte béziñe na be beta bulane paradis ya nsisim? (b) Bia yiane nyoñe ntyi’ane ya bo jé? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹⁹ Ngo’o ane bia nye’e paradis ya nsisime wongan! A dañ abeñe den a lôt aval a mbe melu mvus. Nde fe bebo bisaé be Yéhôva ba lu’u nye été dene be ne abui lôt abime be mbe melu mvus. Bi tame ñhe ja’a ke ôsu a ve Yéhôva akiba asu paradis ya nsisim a nga ve bia! Môt ase a yi na a bi évôvoé, a wô’ô mvaé a tabe ne mieññ, teke ko jôm éziñe woñ, a yiane zu nyiine paradis ya nsisim a bo te ve’ele kôlô été môs éziñ. Ve bia yiane tabe ntyel amu Satan a jeñe mezene mese na a bo na bi tebe paradis ya nsisim ôyap. (1 P. 5:8; Nlitan 12:9) Te bia ve’ele kañese na a du’u bia. Nkelané ôsu a kamane paradis ya nsisime wongan a ba’ale nye mfuban, a ve ngule na bibu’a ya été bi nyiñe mvo’é été, a bo na a tu’a bo abeñ.