1-2. Bibotane bivé môt a bi éyoñ a meneya duban?

 BI NE angôndô ya meva’a éyoñe bia duban a bo ébu’a ya nda bôte Yéhôva. Môt ase a boya de a kañese jame David a nga jô kalate Besam a lat a Yéhôva na: “Ébotan a môt wo top, a zu nye vôm ô né, ane a ye tabe bitune menda biôé été.”—Bsa. 65:4.

² Avale bôt avé Yéhôva a kañese nda bôte jé? Avale bi nga yen ayé’é ya mvus, a tyi’i na a dutu ba be bili nkômbane ya subu nye bebé a jeñe na be bi mbamba élat a nye. (Jacq. 4:8) Éyoñe wo ve womiene ngumba be Yéhôva a duban, wo subu nye bebé aval é ne ngumba aval. Ô ne tabe ndi na a ye “sôé [wo] ébotan, nje éte [wo] ye bo te bi abime vôme ya nyoñe je.”—Mal. 3:10; Jér. 17:​7, 8.

3. Kristene ja ve ébiene ngumba be Yéhôva a duban ja be’e beta mimbe’e mivé? (Ecclésiaste 5:​4, 5)

³ Éyoñe wo dubane nje wo taté na wo bo Yéhôva ésaé. Éyoñ ô maneya duban, to’o éyoñ ô bili nkômbane ya bo jam éziñ é ne abé, nge ki éyoñ ô tele minju’u été, wo ye ve ngule jôé ése na ô tôé ngaka’a ô nga bo éyoñ ô nga ve womiene ngumba be Yéhôva. (Lañe’e Ecclésiaste 5:​4, 5.) Mbôl ô ne ñyé’é Yésus, wo ye ve ngule ya tôñe miñye’elane mié a bibô’a mebo bié. (Matt. 28:​19, 20; 1 P. 2:21) Ayé’é di da ye volô wo na ô bo de.

 “KELE’E ÔSU” A TÔNE YÉSUS AKUSA BO WO TÔBANE MINJUK A MEVE’ELE

4. Aval avé beyé’é be Yésus ba be’e “élé mintaé” jap? (Luc 9:23)

⁴ Éyoñe môt a maneya duban, ényiñe jé ja ye ke bo ve nkone nkon. Amu Yésus a nga kôme jô na beyé’é bé ba yiane be’e “élé mintaé,” a ba ye be’e je “môs ane môs.” (Lañe’e Luc 9:23.) Ve ye Yésus a mbe a kômbô jô na beyé’é bé ba ye nyiñe minju’u été éyoñ ése? Momo. A nga jô na, ane ô vaa bibotane ba ye bi, ba ye fe tôbane minjuk. Minju’u miziñe mia ye bo ayaé ya jibi.—2 Tim. 3:12.

5. Bibotane bivé Yésus a nga ka’ale bôte ba nyume bebiene mam?

⁵ Éko éziñ ô nga tôbane mewosane nda bôte jôé, nge ki na ô nga bene bo mame méziñ asu na ô telé Éjôé Zambe ôsu ényiñe jôé. (Matt. 6:33) Nge é ne nalé, ô ne tabe ndi na Yéhôva a vo’o ve’ele vuane mame mese ô nga bo asu dé. (Héb. 6:10) Éko éziñ ô yianeya yene na mejô me Yésus ma me ne betotyii: “Môt ase a nga li’i nda, nge bobenyañ, nge bekal, nge nyia, nge ésa, nge bon, nge mesi amu jôé dam a amu mbamba foé a ye nyoñe biôme bite bise biyoñe 100 ataté éyoñe ji,—bobenyañ, bekal, benyia, bon a mesi étibila’a été,—a émo ja zu ényiñe ya nnôm éto.” (Marc 10:​29, 30) Biôme bi nga li’i mvuse bi ne ane mbuan, éyoñe ba ve’e bie a benya bibotane bi nga bi éyoñe bi nga yeme benya mejôô.—Bsa. 37:4.

6. Amu jé wo yiane ke ôsu a juane “nkômbane ya minsôn” éyoñ ô maneya duban?

⁶ Éyoñ ô maneya duban, wo yiane fe wosane “nkômbane ya minsôn.” (1 Jean 2:16) Wo yiane de bo amu ô ngenan ô be’e metyi ya abé. Biyoñe biziñ, ô ne wô’ôtan avale nlômane Paul ô nga wô’ôtan. Ô nga tili na: “Nya ajôô, môte me ne nleme wom été, a nye’e metiñe me Zambe, ve me lôô e nyule jam été atiñ afe, nde éte da wosan atiñe da wulu asimesane dam, a da kee ma ane mone mimbôk, mfa’a ya atiñe ya nsem, nde é ne ma nyul été.” (Rom. 7:​22, 23) Nyul é ne te’e wo éyoñe da sili na ô juane minkômbane ya minsôn éyoñ ése. Ve éyoñe wo simesane ngaka’a ô nga bo Yéhôva éyoñ ô nga ve womiene ngumba be nye, wo ye bi ngule ya ke ôsu a juan. Nya ajôô a ne na, ngaka’a ô nga bo Yéhôva ja ye volô wo éyoñe wo ye tebe meve’ele été. Aval avé?

7. Aval avé mveane womiene ngumba be Yéhôva ô ne volô wo na ô ke ôsu a wulu ba’aba’a a nye?

⁷ Éyoñe wo ve womiene ngumba be Yéhôva, wo tyi’i na wo nyiñe ki fe asu dôé womien. Nalé a tinane na, wo jô mbia minkômban a mbia minsôñane mi nji lu’an a nkômbane Yéhôva na: Avôl, kuiané atan! (Matt. 16:24) Ajô te, sake éyoñ ô tele meve’ele été nje wo yiane taté na wo fase jame wo yiane bo. Ô nga mane tobe na wo ye bo fo’o ve jame da da, nkômbane Yéhôva, a na wo ye ke ôsu a ve Yéhôva nlem avak. Nge wo bo nalé, wo ye vu Job. To’o éyoñ a nga tôbane ngule meve’ele, a nga jô a nleme wé ôse na: ‘Ma ye bo te lume Yéhôva mvus!’—Job 27:5.

8. Aval avé meye’elan ô nga bo éyoñ ô nga ve womiene ngumba be Yéhôva me ne volô wo na ô tebe ne bip éyoñ ô tele meve’ele été?

⁸ Éyoñe wo simesane na ô nga ve womiene ngumba be Yéhôva meye’elan été, wo ye bi ngule ya bo te ku meve’ele. Nde ñhe, ye ô ne taté na wo bo ayas a môt a nji bo nyo nnôme nge ki nyo ngal? Momo! Ô nga mane ka’ale Yéhôva na wo ye ve’ele bo avale jam éte. Nge ô nji jô’é na mbia minkômbane mi yaé wo nlem, wo ye ke wu nju’u ya titane mie, a wo ye “sa’ale . . . zene ya bôte be ne abé.”—Mink. 4:​14, 15.

9. Aval avé ô ne telé mame ya nsisim ôsu ényiñe jôé éyoñe wo simesane meye’elan ô nga bo éyoñ ô nga ve womiene ngumba be Yéhôva?

 ⁹ Jé wo ye bo nge wo yen ésaé ja bo na ô kate tabe bisulane mban? Teke bisô na wo yeme jam wo yiane bo. Ôsusua na wo yen ésaé éte, ô mbe ô maneya ka’ale Yéhôva na wo ye ke kañese aval ésaé éte. Nalé a ye bo na ô bo te ku ôlame ya taté kañese je, mvuse ya valé ô nga juane na ô telé mame ya nsisim ôsu ényiñe jôé. Éyoñe bia nyoñ éyoñe ya bindi éve’ela Yésus, nalé a ne volô bia nya abuii. A nga tyi’i na a zu bo fo’o ve mame ma ve Ésa nlem avak. Aval ane Yésus, bia fe bia tyi’i na bia sa’ale jam ése é ne ve Zambe bi nga ve biabebiene ngumba nlem abé.—Matt. 4:10; Jean 8:29.

10. Aval avé Yéhôva a ye volô wo na ô “ke ôsu a tôñe” Yésus éyoñ ô maneya duban?

¹⁰ Nya ajôô a ne na, minjuk a meve’ele mia ve wo fane ya liti na ô nyoñeya ntyi’ane ya “ke ôsu a tôñe” Yésus. Nté wo bo de, ô ne tabe ndi na Yéhôva a ye volô wo. Kalate Zambe a jô na: “Zambe a ne zôsô, a ye ke jô’é na ô tôbane meve’ele ô vo’o ki jibi, ve éyoñ ô tele meve’ele, a ye bo jôm ése ja sili asu na ô bo ngule ya jibi me.”—1 Cor. 10:13.

AVAL AVÉ Ô NE KE ÔSU A TÔÑE YÉSUS?

11. Ô ne liti na wo ke ôsu a tôñe Yésus éyoñe wo bo mbamba jame mbé? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹¹ Yésus a mbe ayôñe nsisim, a mbe fe a ye’elane Yéhôva éyoñ ése. (Luc 6:12) Beta jame wua a ne volô wo na ô ke ôsu a tôñe Yésus éyoñ ô maneya dudan a ne na ô ke ôsu a bo mame ma ye volô wo na ô yemete élate jôé a Yéhôva. Kalate Zambe a jô na: “Abim ése bi yaéya mfa’a ya ésaé bia bo Zambe, nkelané ôsu a abo dulu éte.” (Philip.  3:16) Biyoñe biziñ ô ne bo ô lañe’e minkañete mi bobejañ a besita be nga ve ngule ya nene ésaé nkañete jap. Éko éziñe be nga ke Sikôlô bekañete mbamba foé ya Éjôé, nge ki na be nga ke su’u ésaé nkañete vôme bekañete ba jemban. Nge ô ne ngule ya bo mame mete, a ne angôndô ya mbamba jam. Bebo bisaé be Yéhôva be bili éva’a ya nene ésaé nkañete jap. (Mame mi. 16:9) Ve jé ô ne bo nge ô nji bo ngule ya nene ésaé nkañete jôé éyoñe ji? Te ve’ele simesane na bôte ba bo de ba dañe wo. Jame da dañe mfi asu kristen é ne na é ke ôsu a mate mbile ya ényiñe wé. (Matt. 10:22) Te vuane na wo ve Yéhôva nlem avak éyoñe wo bo mame mese ô ne ngule ya bo asu na ô bo nye ésaé. Mbamba zene ya liti na wo ke ôsu a tôñe Yésus éyoñ ô maneya dubane le.—Bsa. 26:1.

12-13. Jé ô ne bo nge wo yene na wo bo ki fe Yéhôva ésaé a mevak? (1 Becorinthien 9:​16, 17) (Fombô’ô fe nka’ale ô ne na “ Kele’e ôsu a mate mbil.”)

¹² Ô ne bo aya nge wo yene na wo ye’elane ki fe Yéhôva a nleme wôé ôse, nge ki na wo nye’e ki fe minkañete aval ô mbe ô nye’e mie melu mvus? Jé ki ô ne bo nge wo wô’ô ki fe nlañane Kalate Zambe mvaé aval ô mbe ô wô’ô wô melu mvus? Nge wo tebe avale bité éte éyoñ ô maneya duban, te ji’a simesane na ô nji beta bi nsisime Yéhôva. Mbôl ô be’e metyi ya abé, asimesane dôé é ne tyendé môs éziñ. Nge wo taté na wo wô’ô ésaé nkañete njuk, simesa’ane nkañete nlômane Paul. Akusa Paul bo a mbe a jeñe’e na a vu Yésus, a meme na biyoñe biziñ a nji be a bili éva’a ya bo mam a mbe a yiane bo. (Lañe’e 1 Becorinthien 9:​16, 17.) A nga jô na: “To’o me nji bo de a nkômbane wom, nalé a nji vaa na be nga ve ma ésaé ya bo.” Nalé a tinane na, Paul a mbe a kômbô jalé  ésaé nkañete jé to’o éyoñ a nji be a bili éva’a ya bo de.

¹³ Avale te da da, te ve’ele kañese na Nleme wongan ô ne ne mendu’ane ñwô ô nyoñe mintyi’an asu dangan. Nyoñe’e ntyi’ane ya bo mame me ne zôsô to’o éyoñ ô nji bi nkômbane ya bo me. Nge wo ke ôsu a bo jam é ne zôsô, asimesane dôé é ne su’ulane tyendé ane éyoñe ja lôt. Éyoñ ô maneya duban, nge ô bili mbamba nta’ane mam asu na ô bo ayé’é étame dôé, meye’elan, minkañete, a na ô tabe bisulane mban, nalé a ye volô wo na ô ke ôsu a tôñe Yésus. Nge bobejañ a besita ba yene na wo ke ôsu a kañe Yéhôva, jam éte da ye ve be ngule nyul.—1 Thes. 5:11.

“KELA’ANÉ ÔSU A YEMELAN”

14. Mame mevé wo yiane fas éyoñ ése, a amu jé? (2 Becorinthien 13:5)

¹⁴ Nge wo nyoñ éyoñe ya bo ô fase womiene mban éyoñ ô maneya duban, nalé a ye volô wo nya abuii. (Lañe’e 2 Becorinthien 13:5.) Éyoñ ô maneya duban, é ne mfi na ô bo ô nyoñe’e éyoñe ya fase womien, asu na ô tu’a yemelane nge wo ye’elane môs ôse, nge wo tabe bisulan a nge wo kañete mban. Jeñe’e mezene ya bo na mame mete me tu’a bo nya mfii ényiñe jôé. Ô ne sili womiene na: ‘Ye me ne ngule ya ye’ele bôte bevok mintene miñye’elane ya Kalate Zambe? Ye me ne bo mame méziñ asu na ésaé nkañete jam é tu’a soo ma mevak? Ye meye’elane mam ma liti na me too ndi a Yéhôva a nleme wom ôse? Ye ma tabe bisulane mban? Éyoñe ma tabe bisulan, ye ma kôme vô’ôlô jôme ba jô a jeñe na me ve biyalan?’

15-16. Jé nkañete mojañ éziñe wo ye’ele wo a lat a avale wo yiane dañe meve’ele?

¹⁵ Wo yiane fe kôme nyoñ éyoñe ya fase womien asu na ô yemelane bevôm ô ne atek. Mojañ éziñ a ne jôé na Robert a kat amu jé é ne mfi ya bo de. A jô na: “Éyoñe me mbe me bili mimbu 20 me mbe me bili ésaé é mbe é nyoñe’e ma étune môs. Môs éziñ éyoñe me nga man ésaé, mona minga bia nye bi mbe bi saék a nga bañete ma nda jé. A nga jô ma na bia nye bia ye bo ve bebaé, a na bia ye ‘lôte mbamba biyoñe nsamba.’ Atata’a me mbe me va’a nye beamu befe, ve me nga su’ulane kate nye na me vo’o ki ke nda jé a amu jé me vo’o de bo.” Robert a nji ku meve’ele mete, a nalé a ne angôndô ya mbamba jam. Ve éyoñ a beta simesane jam é nga boban, a yene na a mbe ve bo mam aval afe. A meme na: “Me nji bene mbañete wé été été avale Joseph a nga bo éyoñe minga Potiphar a nga ve’ele nye. (Mett. 39:​7-9) Me mbe fe’e ne  vema éyoñe me nga yen abim avé é mbe ayaé asu dame na me bene mbañete ôte. Jam éte é nga volô ma na me yeme na ma yiane kôme beta yemete élate jam a Yéhôva.”

¹⁶ Nge wo fe wo nyoñ éyoñe ya fase womien avale Robert a nga bo, nalé a ne bo wo nya mfii. To’o éyoñ ô kuiya na wo dañe meve’ele méziñ, ô ne sili womiene na: ‘Abim éyoñ évé ma te nyoñ asu na me bene jam éte?’ Nge wo yene na wo yiane bo mintyendane miziñ, te ve’ele bili atek. Wo yiane vak amu wo te yeme vôm ô ne atek. Ye’elane Yéhôva asu bise’e biôé, a bo’o mame ma sili asu na ô tu’a tôñe memvinda mé ényiñe jôé .—Bsa. 139:​23, 24.

17. Aval avé Robert a nga fubu éyôlé Yéhôva?

¹⁷ Nkañete Robert ô ne ye’ele bia jam afe. A ke ôsu a jô’ô na: “Éyoñe me nga bene ke mbañete mona minga ate, a nga jô ma na: ‘Ô kabeya meve’ele!’ Ane me nga sili nye na, nalé a tinane aya? Ane a nga kate Robert na mvôé jé éziñ é mbe Ngaa Yéhôva é nga kate nye na, bisoé Bengaa bise bia bo mbia be mam asoé, a bi ne teke jañele éyoñ éyoñe bia bi fane ya bo mbia jam éziñ. Ane a nga kate mvôé jé éte na a zu ve’ele ma, asu na a yeme nge nde ma fe me ne nalé. Éyoñe me nga yeme jam éte, me nga ye wu a mevak amu me nga fubu jôé Yéhôva.”

18. Jé ô ne nkômesane ya bo éyoñ ô maneya duban? (Fombô’ô fe nka’ale ô ne na “ Mengabe wo ye nye’e.”)

¹⁸ Éyoñe wo ve womiene ngumba be Yéhôva a duban, wo liti na wo kômbô fubu éyôlé jé to’o ô tele aval été évé. Ô ne tabe ndi na Yéhôva a yeme minju’u wo tôbane mie a meve’ele wo dañ. A ye botane ngul ése wo ve asu na ô ke ôsu a wulu ba’aba’a a nye. Tabe’e ndi na, a zene ya mfufube nsisime wé, a ne ve wo ngule ya bo de. (Luc 11:​11-13) A mvolane Yéhôva, ô ne ke ôsu a tôñe Yésus éyoñ ô maneya duban.