1, 2. (a) Été émo ji é tele ja funan été mbia môt ba zu wôé mfa’a ôvé? (Fombô’ô fôtô ya atata’a ya ayé’é di.) (b) Ye môt éziñ a ne jô na ntyi’ane Yéhôva a nga nyoñ ô nji bo zôsô?

“DULU MBIM!” Nne beba’ale mimbôk be wô’ô yôtane nalé éyoñe be nga ke wôé mbia môt éziñ. Amu jé ba yôtane nalé? Amu éyoñe ba fombô môte ba zu ke wôé, a yené mvo’é minsôn, teke ôkon éziñ. Ve ba kee nye vôme ba ke wôé nye. Mbia môt ate a yené mvo’é, ja’a a nto bebé ya wu. *

² Émo bia nyiñe ji é ne ane mone mimbôk ba ke wôé nyi. Yéhôva a tyi’iya ayap na, mbia émo nyi a yiane jañ, éyoñe ji, bi nga yange ve môs a ye bo de. Kalate Zambe a jô na: “Si nyô je alôt.” (1 Jn. 2:17) Zambe a ye tyam émo ji teke vaa nge beté. Nsela’ane éziñ a ne zañ amane ya émo ji, a awu ya mbia môt bia te jô nye abeñe ya yôp. Bôte béziñe be ne kamane mbia môt ate, a bo na be bo teke wôé nye ja’a môs ôbien a yiane wu. Ve teke môt éziñ a ne kaman émo ji, Yéhôva émien nnye a nga tyi’i ajô dé. (Dt.  32:4) Teke môt éziñ a ne sôane zôsôa ntyi’ane mejô Yéhôva. Éyoñ a nyoñeya ntyi’ane wé, bitétéa bié bise bia kañese wô amu ô ne zôsô. Éyoñe Yéhôva a ye jiane mbia émo nyi, mvo’é ja ye jaé été ne lut!

3. Mam menyin mevé ma ye man éyoñ Éjôé Zambe ja ye so?

³ Mbia be mam bevé ba boban ‘si je alôte’ nyi? Abui mam bôte ba buni na e vo’o man, da ye man éyoñe Yéhôva a ye jiane si nyi. Ye mbia foé le nga? Momo! A ne ne ngabe jia ya “mbamba foé ya [Éjôé] Zambe.” (Mt. 24:14) Bi tame zu yene mam ma ye man éyoñ Éjôé Zambe ja ye so. Ayé’é di, bia zu yene mam menyin: mbia be bôt, bikôane bi bôt bia bo mbia be mam, mbia be mam, a mbia ényiñ. Éyoñe bia ye fase mam mete, bia ye yen (1) minju’u mbia be mam bete ba so mie, (2) avale Yéhôva a ye vaa mbia be mam bete, a (3) aval a ye tyendé mbia be mam bete.

4. Minju’u mivé bia tôbane mie amu mbia be bôt?

⁴ Minju’u mivé bia tôbane mie amu mbia be bôt? Éyoñe nlômane Paul ô maneya jô na mbia émo nyi, “mbia biyoñe bia ye bo,” a nga beta fe jô na: “Mbia be bôt a bôte medu’an ba ye nenenen abé.” (2 Tim. 3:1-5, 13) Ye wo fe wo yen ane nkulan ajô ôte wo tôébane nga? Abui ya be bia e tôbaneya minjuk amu bôte be ne évô, ba tibili ba bevok, bevo’o ke be ne beze mimfaka. Bôte béziñe y’été be ne fo’o mbia be bôt, ve bevo’o ke ba buni na, ba kamane zôsô, ñye’elan, nge ôsimesan éziñ. Ja’a bi ngenane teke tôban avale minju’u ete, bia tôban avale minjuk éziñ amu bia nyiñ a mbia be bôt. Mintaé mia jaé bia minlem éyoñ ése bia wô’ô mbia be mam bôte bete ba bo. Éyoñe bia wô’ô na, mbia môt éziñ a te ju’u mongô, nge nya môtô éziñ, nalé a bo bia mintaé nlem. Mbia be bôt ba bo mam ane betit ya fé a mimbia mimsisim. (Jc. 3:15) Mbamba jam a ne na, Mejô me Zambe me bili mbamba mefoé ma bo na bi bo teke dañe simesane mbia mefoé mete.

5. (a) Fane fé Yéhôva a ngenan a va’a mbia be bôt? (b) Jé Yéhôva a ye su’ulane bo asu mbia be bôt ba bene tyendé?

⁵ Aval avé Yéhôva a ye vaa mbia be bôt? Yéhôva a ve mbia be bôte fane ya tyendé. (És. 55:7) Yéhôva a ngenane teke tyik ajô dap. Ve a tyi’iya ajô ya nta’ane mame wu. Nsili ô ne ñhe na, Jé Yéhôva a ye bo asu bôte ba bene tyendé, ba ba ye ke ôsu a su’u mbia nta’ane mame nyi akekui beta étibila’a? Yéhôva a nga ka’ale na, a ye mane vaa mbia be bôte si nyi éyoñe jia ya biyoñe bise. (Lañe Besam 37:10.) Mbia môt a ne simesane na, mbia jam a se ngule ya kui nye. Bôt abui ba yeme solé mbia mimboane miap, nalé a bo na, be bo teke tyi’i ajô dap e zôsô été. (Jb. 21:7, 9) Ve Kalate Zambe a ve abendé di: ‘Mise me Zambe m’afombô mezene ya môt, a yene fe meke mese a ke. Dibi e ne momo, nge alu ne viu, vôm bebo mam abé be ne sobô.’ (Jb. 34:21, 22) Jôm éziñ é vo’o ke sobô mise me Yéhôva. Mbia môt éziñ a vo’o ke laane nye minsos; teke vôm éziñ a ne dibi abui, nge édok abui, vôme mise me Yéhôva me vo’o kui. Éyoñe Harmaguédon aye man, bia ye fombô vôme mbia be bôt be mbe, a ba ye bo momo. Ba ye jañ éyoñe jia ya biyoñe bise!—Bs. 37:12-15.

6. Éyoñe Yéhôva a ye jiane mbia be bôt, beza ba ye li’i, amu jé a ne mbamba foé?

 ⁶ Éyoñe Yéhôva a ye jiane mbia be bôt, beza ba ye li’i? Yéhôva a ve bia beta ngaka’a nyi: “Bôt be ne minlem évôvoé (ba be ne éjote nyôl) b’aye nyoñe si, a b’aye yen mvaé jap amu abui mvo’é.” A beta jô na: “Bôt be ne zôsô b’aye nyoñe si, a tabe été nnôm éto.” (Bs. 37:11, 29) Beza be ne ‘éjote nyôl’ a “zôsô”? Bôte be ne éjote nyôl, be ne ba ba sili bebiene si, a tôñe miñye’elane mi Zambe, a zen a liti be; bezôsô ke be ne bôte ba nye’e ba bo mam me ne zôsô mise me Zambe. Émo bia nyiñe ji, mbia be bôt be ne abui a dañe bezôsô be bôt. Ve mfefé émo wo ye jaé ve a bôte be ne éjote nyôl a zôsô. Ôwé, si ja ye bo paradis amu ja ye jaé ve a avale bôt ete!

7. Minju’u mivé bia tôbane mie den amu bikôane bi bôt bia bo mbia be mam?

⁷ Minju’u mivé bia tôbane mie amu bikôane bi bôt bia bo mbia be mam? Abui ya mbia be mam ma boban émo ji, ma so be bikôane bi bôt. Tame fas abim ane abui miñyebe da laane bemillion be bôte minsos a lat a avale môte Zambe a né, ane mia ye’ele bôte na, be nji yiane tabe ndi a Kalate Zambe, a ane mia laane minsos a lat a asu’ulane ya si nyi, asu’ulane ya bôt, a abui minlô mejô mife. Tame fe fas ane bijôé bi bôt bia tindi bôte na be ke bita, a na, be nye’e ayoñe dap a lôte nné; ane bia tibili minzôzoé, a ba be nji bi môt a kamane be; ane bia tindi bôte na be bo énguñ, a na, be dañe simesane ve bebien. Fase’e fe ajô bikôane bi bôt bia ndaman évuñulu a si, bia tindi bôte na be kuse biôm asu ya na, be dañe bo minkukum nté bemillion be bôt be ne azoé. Da yené fo’o ne ngeññe na, bikôane bi bôt bia bo mbia be mam, mbie bia bo na, ényiñ é dañe bo ayete den.

8. Kalate Zambe a liti na jé ja ye kui bikôane bi bôt bia yené ane bi tele ne bip?

⁸ Aval avé Yéhôva a ye vaa bikôane bi bôt bia bo mbia be mam? Beta étibila’a aye taté éyoñe bijôé bi pôlitik bia ye wosane bivuse miñyebe, mbie Kalate Zambe a loone na, Beta Babylon. (Nli. 17:1, 2, 16; 18:1-4) Bivuse miñyebe bite bia ye mane tyamban. Ve jé ke ja ye boban asu bikôane bi bôt bivok? Kalate Zambe a jô na, bikôane bite bi ne ane minkôl a bikôte bi mañ, amu bia yené ve ane mbia jam éziñ a vo’o kui bie. (Lañe Nlitan 6:14.) Nkulan ajô ya Kalate Zambe wo jô na, Yéhôva a ye mane tyam bijôé ya si nyi a bikôane bi bôte bia su’u bie. Beta étibila’a aye dañe bo ngul éyoñ Éjôé Zambe ja ye mane tyame bijôé bise ya émo ji, a bôte bese ba tebe Éjôé Zambe ngame yat. (Jr. 25:31-33) Éyoñ éte nje ñhe, bikôane bi bôt bise bia bo mbia be mam bia ye mane jañ!

9. Jé ja yemete bia na, mfefé si wo ye bi mbamba nta’ane mam?

⁹ Jé ja ye li’i éyoñe Yéhôva a ye vaa bikôane bi bôt bia bo mbia be mam? Ye ékôane bôt éziñ ja ye beta li’i si va mvuse Harmaguédon? Kalate Zambe a yalane na: “Aval ane ntiñetane wé ô né, bi ayange mimfefé mi yôp a mfefé si, nne zôsô a to été.” (2 P. 3:13) Minnôm mi yôp a nnôme si, mi ne mbia bijôé a mbia be bôt be ne bijôé bite si; bese ba ye man. Jé ja ye zu fole minnôm mi yôp a nnôme si?  Kalate Zambe a yalane na, “mimfefé mi yôp a mfefé si” mi ne mfefé éjôé a mimfefé mi bôt mia ye bo éjôé éte si. Éjôé Yésus Krist a ye bo njôô, ja ye liti mefulu me Yéhôva Zambe, nnye a ne Zambe ya mbamba nta’ane mam. (1 Bec. 14:33) Nalé a liti na, “mfefé si” wo ye bi mbamba nta’ane mam. Mbamba be bôt mbe ba ye wulu mam. (Bs. 45:16) Krist a bôte 144 000, mbe ba ye jôé. Tame ñhe simesan aval ényiñe ja ye bo éyoñe bikôane bi bôt bia bo mbia be mam bia ye man, éyoñ éte si nyina ése ja ye bo Éjôé Zambe si, éjôé é ne teke medu’an!

10. Mbia be mam bevé ba boban vôme wo nyiñ, a aval avé mam mete ma nambe wo a nda bôte jôé?

¹⁰ Minju’u mivé bia tôbane mie amu mbia be mam? Émo bia nyiñe ji é ne njalan a mbia be mam: mvine mboane mame ya minsôn, évô, a minsos. Bebiaé mbe ba dañe wô’ôtane mbia be mam bete, amu ba bo na e bo ayaé ya yalé bone bap avale da yian. Mame ya mimvôman ma ke ôsu a ye’ele na, mbia be mam be ne abeñ, nalé a tindi bôte na, be biasé bezôsô metiñe me Yéhôva. (És. 5:20) Benya Bekristen ba juane mfa’a ya sa’ale nsisim ôte. Ba juane na, be kaman élate jap a Yéhôva, amu ba nyiñe vôme nsisime ya bo mbia be mam ô ne vôm ase. Émo ja tindi bôte na be bo avale ba yi, be bo teke semé metiñe me Yéhôva.

11. Jame Yéhôva a nga bo Sodome ba Gomorrhe melu mvus, da ye’ele bia jé den?

¹¹ Aval avé Yéhôva a ye vaa mbia be mam? Tame fase jam a nga bo éyoñe mbia be mam be nga jaé bitisone ya Sodome a Gomorrhe. (Lañe 2 Pierre 2:6-8.) Bôte ya bitisone bite be mbe be nyiñi ényiñe bisôk, jam ete e mbe e ndeñele zôsôa môte Lot abui. Éyoñe Yéhôva a nga zu tyame bitisone bite, a nji vaa fo’o ve mbia be mam étam. A nga ‘bo bie ane éve’ela’a be ba be aye wulu dulu e ne dulu ya Zambe.’ Yéhôva a ye mane vaa mbia be mam bese ba bobane den, éyoñ a ye jiane mbia nta’ane mame nyi, ve aval a nga bo Sodome ba Gomorrhe.

12. Bisaé bivé wo kômbô bo éyoñe si nyi ja ye bo paradis?

¹² Jé ja ye li’i éyoñe Yéhôva a ye vaa mbia be mam? Mbamba be mam ba ye jaé si nyi ése éyoñe ja ye bo paradis. Tame simesan mbamba ésaé bia ye bo éyoñe bia ye lôñe menda mangan a ma me bôte bia nye’e, a bo na si nyi é bulane bo paradis. Tame fe fase mvome wo ye bi éyoñe wo ye wubane bemillion be bôt ba ye wômô miñwuan, avale wo ye ye’ele be Mejô me Zambe, a avale wo ye kañete be avale Yéhôva a zuya a nyiñ a môta binam. (És. 65:21, 22; Mam. 24:15) Bia ye bi abui mame ya bo, a ve Yéhôva duma a meva’a mese!

13. Minju’u mivé bia tôbane mie amu Satan, Adam, a Ève be nga bo Yéhôva éngana’a?

¹³ Aval avé Yéhôva a ye vaa mbia ényiñ? Mbia be bôt, bikôane bi bôte bia bo mbia be bam, a mbia be mam, mam mete mela ma saé nsamba asu ya na, ényiñe ya si nyi é bo mbia ayet. Za ya be bia a ne jô na, a tôbane ki minjuk amu bita, amu azoé nge amu bôte béziñ ba nye’e nyôl ékôp jap a lôte nné? Bi ne fe lañ akon a awu. Mam  mete ma nambe bia bese. Mbia be mam bete ba so amu Satan, Adam, a Ève be nga bo Yéhôva éngana’a. Den, teke môt éziñ a ne tube minjuk éngana’a éte ja soo mie.

14. Aval avé Yéhôva a ye vaa mbia ényiñ? Nyoñek éve’an.

¹⁴ Aval avé Yéhôva a ye vaa mbia ényiñ? Bi tame kobô ajô bita. Yéhôva a nga ka’ale na, a ye mane bita éyoñe jia ya biyoñe bise. (Lañe Besam 46:8, 9.) A ye vaa akon ése. (És. 33:24) Awu fe da ye man. (És. 25:8) Yéhôva a ye mane azoé. (Bs. 72:12-16) A ye mane vaa mbia be mam bese ba ve bia ényiñ ayete den. A ye vaa mbia nsisime ya mbia nta’ane mame nyi, éyoñ éte a ye su’ulane jiane Satan a mimbia minsisime mié.—Beép. 2:2.

15. Mam mevé ma ye man mvuse Harmaguédon?

¹⁵ Tame simesan aval émo é ne bo teke fe bita, akon, nge awu. Teke minkane bita, besitima, nge b’avion bita! Teke mengal, nge mam ma bo na bi simesane bita. Teke menda mebiañ, bedokita, teke menda ma naane mimbim, nge menda mewu, nge ke menda ba kuane biwolo mimbim, teke fe mefube mesoñ! Teke mewôé me bôt, nge bezimbi, nge biôm bise bia belane bie na bi kamane menda mangan. Tame ñhe simesan aval ényiñ é ne bo éyoñe woñ ô maneya.

16, 17. (a) Jé bôte ba ye dañe Harmaguédon ba ye wô’ôtan? Nyoñek éve’an. (b) Jé bi ne bo asu ya na, bi ke ôsu a nyiñ éyoñe Yéhôva a ye tyame mbia émo nyi?

¹⁶ Ényiñe ja ye bo aya éyoñe mbia ényiñ a ye man? E nji bo tyi’ibi ya simesan aval ényiñe ja ye bo. Bi nyiñiya mbia émo nyi mbia ayap, nalé a ne bo na bi bo teke yen abim é maneya ndaman. A ne bo ane éyoñe bôt ba nyiñe fefele été beminsini a minkoñ, be nji beta bisi binduñ; nalé fe, bôte be to fefele akun be nji beta bisi mbia binyum. Ve tame simesan, nge ba vaa bia mbia be biôm bete bese, ke bia ye suu édudu!

¹⁷ Ényiñe ja ye bo aya éyoñe mbia be mam bia tôbane me ba ye man? Kalate Besam 37:11 a jô na: “B’aye yen mvaé jap amu abui mvo’é.” Bifia bite bia nambe bia, sa nalé? Nsôñane Yéhôva a bili asu dôé ñwô le. Ajô te, va’a ngule jôé ése na ô subu Yéhôva a ékôane jé bebé, nté bia nyiñe melu ya asu’ulane ma! Va’a fe ngule jôé na, ô nyane ndi nleme jôé, kabeta’ane je, ba’ale’e je vevee nlem été, kañete’e fe je bôte bevok! (1 Tim. 4:15, 16; 1 P. 3:15) Nge wo bo nalé, ô ne tabe ndi na, éyoñe mbia émo nyi aye lôt, wo ye ke lôt a nye. Wo ye ke ôsu a nyiñe meva’a été nnôm éto!