ASU AYÉ’É 25
A bemvendé vuané Gédéon
“Éyoñe ja ye bo bia tyôtyoé nge ma ke ôsu a laane mia ajô Gédéon.”—HÉB. 11:32.
JIA 124 Bia ba’ale élat
ÔBALEBAS a
1. Kalate 1 Pierre 5:2 a liti na bemvendé ba bo beta ésaé mbé?
YÉHÔVA a nga ve bemvendé mbe’e ya nyoñe ngap a bidima mintômba bié. Bitôtôlô befame bite bia nyane mvome ya saé asu bobejañ a besita, a ba saé ngul asu na be bo ‘beba’ale ba kôme ve be bidi.’ (Jér. 23:4; lañe’e 1 Pierre 5:2.) Bi ne angôndô ya meva’a ya bi avale bôt éte ékôane bekristene jangan!
2. Minju’u mivé bemvendé béziñe be ne tôbane mie?
2 Bemvendé ba tôban abui minjuk éyoñe ba bo ésaé jap. Jam ôsu é ne na bemvendé ba yiane saé ngul asu na be nyoñe ngap a ékôane bekristen. Tony, mvendé ya États-Unis é nga ve ngule ya tu’a bi fulu ya yeme minné mié éyoñ é nga sili na a yemelan abim ésaé a yiane kañese. A jô na: “Éyoñ ébubua ôkone COVID-19 é nga taté, me nga bi angôndô ya abui ésaé. Me mbe me yiane bo nta’ane mam asu bisulan a minkañete. Ve akusa bo me mbe me saék abui, me mbe me kate kui na me mane bo bisaé bise me mbe me yiane bo. Me mbe me bili abui mam aval é ne na, me mbe teke fe éyoñe ya lañe Kalate Zambe, nge bo ayé’é étame dam, nge ki éyoñe ya ye’elan.” Ilir, mvendé ya Kosovo ki é nga tôban avale nju’u afe. Éyoñe bita bi nga bobane vôm a mbe, a nga yen ayaé ya tôñe mebendé ékôane Yéhôva é nga ve. A jô na: “Éyoñe wofis ô nga jô ma na me ke volô bobejañ a besita be mbe vôme bita bi mbe bi boba’an, jam éte é nga bo na me ko woñ. Me nga ko woñ aval é ne na me nga yene ve ane nge ntyi’an ôte ô nji be mvo’é.” Tim, missionnaire ya Asie a mbe a yene’e ayaé ya bo mame mese a mbe a yiane bo môs ane môs. A jô na: “Biyoñe biziñe me mbe me wô’ô nyul angôndô ya nte’ane me kate kui na me nyoñe ngap a bobejañe a besita.” Nde, jé é ne volô bemvendé ba tôban avale minju’u éte?
3. Aval avé éve’ela Ntyi’i mejô Gédéon é ne bo bia bese mfi?
3 Éve’ela Ntyi’i mejô Gédéon é ne ye’ele bemvendé abui mam. (Héb. 6:12; 11:32) A mbe a bo’o bisaé bibaé, a kaman ayoñ Israël a tebele fe de. (Betyi’i me. 2:16; 1 Mka. 17:6) Aval a ne Gédéon, Zambe a nga ve bemvendé mbe’e ya nyoñe ngap a bebo bisaé bé mbia biyoñe bia nyiñe bi. (Mame mi. 20:28; 2 Tim. 3:1) Gédéon a mbe éjote nyul, mewôk, a yeme’e minné mié, mefulu mete me ne ye’ele bia abui mam. Fulu ôjibi jé é nga tebe meve’ele été nté a mbe a bo’ok bisaé Yéhôva a nga ve nye. To’o bi ne mvendé nge momo, bia yiane bi fulu ya bo bi va’a bemvendé bangan akiba. Bi ne su’u biwôlô bekristene bite amu ngul ésaé ba bo.—Héb. 13:17.
ÉYOÑE MAME MÉZIÑE MA BO NA Ô KATE BO ÉJOTE NYUL A YEME MINNÉ MIÔÉ
4. Aval avé Gédéon a nga liti na a yeme minné mié a na a ne éjote nyul?
4 Gédéon a mbe môt a ne éjote nyul a yeme fe minné mié. b Éyoñe éngele Yéhôva a nga kate nye na Yéhôva a tobeya nye na a ke kôté ayoñ Israël mo bemadianite, a nga yalan a éjote nyul ése na: “Nda bôte jam ja dañe momo jôme Manassé été, ma fe ma dañe tyôtyoé nda ésa wom.” (Betyi’i me. 6:15) A mbe a simesane na a nji bo ngule ya bo ésaé éte, ve Yéhôva nye a mbe a yeme’e na a ne ngule ya bo je. A Yéhôva a nga volô Gédéon na a bo ésaé jé nya mboone.
5. Mame mevé me ne bo na mvendé é kate bo éjote nyul a liti na a yeme minné mié?
5 Bemvendé ba ve ngule ya yeme minné miap a liti fulu éjote nyule mame mese ba bo. (Mich. 6:8; Mame mi. 20:18, 19) Ba beté ki ôdo’é mfa’a ya mame be ne ngule ya bo a ba yene ki bebiene zezé éyoñe ba bo bikop nge ki éyoñe ba kate kui na be bo mame méziñ. Ve é ne bo ayaé asu mvendé biyoñe biziñe na é liti fulu éjote nyul a na é yeme minné mié. Éve’an é ne na, mvendé é ne kañese bo abui bisaé, mvuse ya valé é nga kate kui na é mane bo bisaé bite bise. Mvendé é ne bo ésaé aval éziñe be nga ve je mekua, nge ke bo ésaé aval afe be nga ve je ôlu’u. Aval avé éve’ela Gédéon é ne volô bemvendé ba ye tebe avale bité éte?
6. Jé bemvendé be ne yé’é a lat a fulu ya yeme minné Gédéon? (Fombô’ô fe fôtô.)
6 Sili’i mvolan. Môt a ne éjote nyul a yeme na a vo’o bo mame méziñ. Gédéon a nga liti na a ne éjote nyul amu a mbe ôjeja’a ya sili bôte bevok mvolan. (Betyi’i me. 6:27, 35; 7:) Mimfefe’e bemvendé mia bo fe avale da. Tony bia te jô nye yôp a jô na: “Aso mongô me bili fulu ya kañese abim ésaé me nji bo ngule ya bo. Ajô te me nga sili minga wome nge bi ne kobô ajô ya fulu ya yeme minné ayé’é ya nda bôte dangan. 24Bi nga yene fe bingeñegeñe ya jw.org bi ne nlô ajô na, Ye’ele, volô, a tabe bôte bevo’o ndi ane Yésus.” Tony a nga taté na a sili bôte bevo’o mvolan. Nde bibotane bivé a nga bi? Tony a jô na: “Bisaé ya ékôane bekristene bia ke ôsu a boban, me bili fe abui éyoñ asu na me yemete élate jam a Yéhôva.”
7. Aval avé bemvendé be ne vu Gédéon éyoñe ba ve be mekua? (Jacques 3:13)
7 Te yalan abé éyoñe môt a ve wo bijô. Bemvendé ba tebe fe meve’ele éyoñe ba ve be bijô. Éve’ela Gédéon é ne fe be volô mfa’a ôte. Teke bisô na Gédéon a mbe a yeme’e na nye fe a wô’ô bo bikop. Éyoñe bôte ya Éphraïm be nga ve nye bijô, a nga yalane be évôvoé été. (Betyi’i me. 8:1-3) Gédéon a nji yalane be a ôlun ôse. A nga liti na a mbe éjote nyul éyoñ a nga nyoñ éyoñe ya vô’ôlô be a yalane be évôvoé été. Nalé a nga bo na minleme miap mi je’ebe. Mimfefe’e bemvendé mia vu Gédéon éyoñe mia kôme nyoñ éyoñe ya vô’ôlô éyoñe ba ve be mekua a yalan évôvoé été. (Lañe’e Jacques 3:13.) Mboon ôte wo bo na mvo’é é tabe ékôane bekristen été.
8. Aval avé bobejañe be be’e mimbe’e ba yiane bo éyoñe ba ve be duma? Va’a éve’an.
8 Va’a Yéhôva duma ése. Éyoñe be nga ve Gédéon duma amu a nga dañe bemadianite bita, a nga taté dutu ôsimesane wop be Yéhôva. (Betyi’i me. 8:22, 23) Aval avé bôte be be’e mimbe’e be ne vu éve’ela Gédéon? Ba yiane ve Yéhôva duma ése asu mame mese ba bo. (1 Cor. 4:6, 7) Éve’an é ne na nge ba se’e mvendé éziñ amu na ja yeme ye’ele é ne jô na, miñye’elane mite mia so Kalate Zambe, a na bia bese bi ngenane bi yé’é a zene ya ékôane Yéhôva. Biyoñe biziñe bemvendé be ne fe sili bebiene nge avale ba ye’ele bôte da ve Yéhôva duma nge ke na da viane wumulu bebien. Bi tame zu kobô ajô mvendé é ne jôé na Timothée. Éyoñ a mbe a ndôme tebe mvendé, Timothée a mbe a nye’e a bo’o minkañete ya mengana bôt. A jô na: “Menyiine me nkobô mame me mbe ayap a ayaé ya wôk, me mbe fe me belane bive’ane bi nji be tyi’ibi. Nalé a mbe a bo’o na bôte be se’e ma abui. Éngôngole jam é ne na bôte be nga taté na ba bem ôsimesane wop be ma, sake Kalate Zambe nge ki be Yéhôva.” Ane éyoñ é nga lôt, Timothée a nga yene na a yiane tyendé fatane ñye’elane jé asu na a bo teke beta dutu ôsimesane bôte be émien. (Mink. 27:21) Bibotane bivé a nga bi? A jô na: “Abui bôt é nga kate ma abim avé nkañete wom ô nga volô be na be dañe minju’u ba tôbane mie, be jibi mie, a subu Yéhôva bebé. Éyoñe ma wô’ô bôte be jô’ô nalé ma bi abui mevak a lôt éyoñe be mbe be wumulu ma.”
ÉYOÑ É NJI BO TYI’IBI YA BO MEWÔK A LITI AYO’O NLEM
9. Amu jé Gédéon a mbe a yiane bo mewôk a ayo’o nlem? (Fombô fôtô ya ékô’ôla.)
9 Éyoñe be nga telé Gédéon ntyi’i mejô, a mbe a yiane bo mewôk a ayo’o nlem. Be nga ve nye adite mbe’e ya mane tyam autel ésa a nga lôñ asu Baal. (Betyi’i me. 6:25, 26) Éyoñe Gédéon a nga mane tôkane nkane bezimbi, Yéhôva a nga jô nye biyoñe bibaé na a sé’é wô. (Betyi’i me. 7:2-7) Mvuse ya valé, be nga jô nye na a ke wosane besiñe bé zañ alu.—Betyi’i me. 7:9-11.
10. Jé é ne bo na mvendé é yen ayaé ya bo mewôk?
10 Bemvendé ba yiane bo “tyi’ibi ya bo mewôk.” (Jacq. 3:17) Mvendé é ne mewôk ja ji’a tôñe mame Kalate Zambe a jô a mebendé ékôane Yéhôva ja ve. Éyoñe ja bo nalé, ja liti bôte bevo’o mbamba éve’ela. Ve mvendé é ne kate bo mewôk biyoñe biziñ. Éve’an é ne na, be ne ve nye abui mebendé éyoñe jia, nge ki be ne tyendé mebendé ba te ve nye, a nalé a ne bo na a yen ayaé ya tôñe me. Biyoñe biziñ é ne kui na mvendé é sili ébiene nge mebendé méziñ ékôane Yéhôva ja ve me ne mvo’é. É ne fe kui na be jô mvendé na é bo ésaé é ne bo na be bi nye nge ke futi nye mimbôk. Aval avé bemvendé be ne vu fulu mewôk Gédéon éyoñe be tele avale bité éte?
11. Jé é ne volô bemvendé na be bo mewôk?
11 Jeñe’e na ô kôme wôk mebendé ba ve wo a tôñe me. Zambe a nga kate Gédéon aval a mbe a yiane tyame be autel be ésa wé, vôm a yiane lôñe mfefé autel asu Yéhôva a avale betit a yiane ve metuna’a. Gédéon a nji ve’ele bôône nsili éziñe nge taté na a ke a tatan, a nga bo fo’o ve avale Yéhôva a nga jô nye na a bo. Den, ékôane Yéhôva ja ve bemvendé mebendé a zene ya bekalate, a mefoé. Ja ve fe be mebendé mefe ma volô na jam é ne abé é bo teke bia kui a mebendé ma volô bia na bi ke ôsu a wulu ba’aba’a a Yéhôva. Bia nye’e bemvendé bangan amu ba kôme tôñe mebendé ékôane Yéhôva ja ve be, ékôane bekristen ése ja kôme bu’ubane me.—Bsa. 119:112.
12. Aval avé bemvendé be ne tôñe melebe bia koone me kalate Behébreu 13:17 éyoñe mame méziñ ma tyendé ékôane Yéhôva?
12 Bo’o nkômesane ya tyendé mboone mame wôé. Te vuane na Yéhôva a nga jô Gédéon na a jô abui bezimbi é mbe na da ke bita a nye na be bulane menda map. (Betyi’i me. 7:8) A mbe ve jô na: ‘Ye ntyendan ôte ô ne fo’o mfi? Ye mame ma ye fo’o wulu mvo’é?’ To’o mame me mbe aya, Gédéon a nga bo Yéhôva mewôk. Bemvendé ya melu ma ba liti na ba vu Gédéon éyoñe ba tôñe mebendé ékôane Yéhôva ja ve be. (Lañe’e Behébreu 13:17.) Éve’an é ne na mbu 2014, Tin ékôan é nga tyendé avale mame me mbe me boba’an asu na bi bi Meba m’Éjôé a Meba asu beta bitôkan. (2 Cor. 8:12-14) Melu mvus, ékôane Yéhôva é mbe é lôme’e bikôane bekristene moné asu na be lôñe Aba Éjôé, mvuse ya valé bikôane bekristene bi mbe bi bula’ane moné ate. Ve éyoñe ji, ékôane Yéhôva ja belane mimveane mia so bikôane bekristene ya si ése asu na be lôñe Meba m’Éjôé a Meba mefe asu beta bitôkane vôme Meba ma jemban. Ba bo de to’o éyoñ ékôane bekristene ja te bi Aba Éjôé é nji ve abui moné. Éyoñe José a nga wô’ô ntyendan ôte, a nga simesane na ésaé éte ja vo’o boban. A nga jô na: ‘Mame ma bobane ki nalé vôma nyi, ba ye ke kui na be lôñe to’o ve Aba Éjôé da môs éziñ.’ Nde jé é nga volô José na a su’u ntyi’an ôte? A jô na: “Mejô bia koone me kalate Minkana 3:5, 6 me nga liti ma na ma yiane tabe Yéhôva mebun. A jam é nga bobane mvuse ya valé é mbe fe’e ne vema. Ane ô vaa na bi nga lôñ abui Meba m’Éjôé, bi nga yene fe mfi ya ve mimveane mevale meval asu na to’o bôte be nji bi mfañe moné be fe be bi Meba m’Éjôé.”
13. (a) Jé Gédéon a mbe a too je ndi? (b) Aval avé bemvendé be ne vu Gédéon? (Fombô’ô fe fôtô.)
13 Bo’o nkômbane Yéhôva a ayo’o ése. Gédéon a nga bo Yéhôva mewôk akusa bo a mbe a ko woñ, a na ésaé Yéhôva a nga ve nye é mbe ve telé ényiñe jé mbia été. (Betyi’i me. 9:17) Éyoñe Yéhôva a nga mane bôône nye nleme si, Gédéon a mbe a too ndi na Zambe a ye su’u nye nté é ke ôsu a nyoñe ngap a bebo bisaé bé. Bemvendé ba nyiñe mesi bijôé bia tili ésaé jangane ba vu Gédéon. Ba liti na be ne ayo’o éyoñe ba ke ôsu a tebele bisulan a bo ésaé nkañete akusa bo bijôé bia bi be, bia bôône be minsili, bia bôme be a bo na be jañele mesu m’ésaé map. c Éyoñe ya beta étibila’a, da ye sili na bemvendé be bo ayo’o nlem asu na be tôñe mebendé ba ye ve be, to’o da ye sili na binyiñe biap bi tebe mbia été. Éko éziñe bia ye bi mebendé a lat a avale bia yiane kañete bôte foé ya ntyi’ane mejô nge ke mebendé a lat a mame bia yiane bo asu na bi bo teke wu éyoñe Gog, môte ya Magog a ye zu wosane bebo bisaé be Yéhôva.—Ézé. 38:18; Nlitan. 16:21.
ÉYOÑ É NJI BO TYI’IBI YA JIBI
14. Aval avé ôjibi Gédéon ô nga tebe meve’ele été?
14 Gédéon a mbe a yiane saé ngul asu na a bo ésaé ntyi’i mejô jé. Éyoñe bemadianite be nga tube mewosane zañ alu, Gédéon a nga tôñe be a téé mbi’ili ya Jizreel akekui ôsôé Jourdain vôm a mbe mbôma’ane a abui bilé. (Betyi’i me. 7:22) Ye Gédéon a nga su’u ve Jourdain? Momo! Akusa bo a mbe a ntoo nte’an, Gédéon a bôte bé 300 be nga dañ ôsôé a ke ôsu a tôñe bemadianite. Mvuse ya valé, be nga koone bemadianite a dañe be bita.—Betyi’i me. 8:4-12.
15. Amu jé é ne sili na mvendé é bo ôjibi biyoñe biziñ?
15 É ne kui biyoñe biziñe na mvendé é wô’ô nyul angôndô ya nte’an, teke fe ngule ya nyoñe ngap a ékôane bekristen a nda bôte jé. Nde aval avé bemvendé be tele aval été éte be ne vu Gédéon?
16-17. Jé é nga volô Gédéon na a jibi, a ndi nleme fé bemvendé be ne bi? (Ésaïe 40:28-31) (Fombô’ô fe fôtô.)
16 Tabe’e ndi na Yéhôva a ye ve wo ngul. Gédéon a mbe a too ndi na Yéhôva a ye ve nye ngul, a Yéhôva a nga bo de. (Betyi’i me. 6:14, 34) Môs éziñe Gédéon a bôte bé be nga tôñe bejô bôte bebaé ya Madian a mebo, a too ki na bejô bôte bete be mbe be bete bikabela. (Betyi’i me. 8:12, 21) Ve a mvolane Yéhôva, bone b’Israël be nga bi bemadianite a dañe be bita. Bemvendé fe be ne tabe Yéhôva mebun amu a ne nyu a ‘ne te tek, nalé fe te kat.’ A ye ve be ngul éyoñe ba ye bili atek.—Lañe’e Ésaïe 40:28-31.
17 Bi tame zu kobô ajô Matthieu, ébu’a ya émo’o ja volô bobejañ a besita ba ke menda mebiañ (comité de liaison hospitalier). Jé é nga volô nye na a jibi? Matthieu a jô na: “Ma kôme fo’o yen ane mejô bia lañe kalate Bephilippien 4:13 ma tôébane mfa’a wom. Éyoñe me ne nte’ane ne botok ma yoone Yéhôva nleme wome me de’ele nye mo na a ve ma ngule ya ke ôsu a su’u bobenyañe bam. Avale biyoñ éte me wô’ô kôme wô’ôtan ane mfufube nsisime Yéhôva wo ve ma ngul, a volô ma na me jibi.” Aval ane Gédéon, bemvendé bangane ba saé angôndô ya abui asu na be nyoñe ngap a bone mintômba mi Yéhôva, to’o a ne jam éte é ne te bo tyi’ibi biyoñe biziñ. Ajô te ba yiane yeme minné miap a yeme na biyoñe biziñe be ne kate kui na be bo mame mese ba kômbô bo. Ve be ne tabe ndi na Yéhôva a ye vô’ôlô meye’elane map a ve be ngule ya ke ôsu a jibi.—Bsa. 116:1; Philip. 2:13.
18. Nge bia wôlôkan, aval avé bemvendé be ne vu Gédéon?
18 Éve’ela Gédéon é ne ye’ele bemvendé abui mam. Bemvendé ba yiane bo éjote nyul a yeme minné miap. Ba yiane fe yeme kañese abim ésaé be ne ngule ya bo a yem avale ba yiane yalan éyoñe ba ve be mekua nge ki éyoñe ba se’e be. Ba yiane bo mewôk a ayo’o nlem, e dañedañe nté mbia émo nyi a ke memane. A ba yiane tabe ndi na to’o ba tôban avale nju’u avé Yéhôva a ne ve be ngule ya dañe wô. Teke bisô na bia nye’e biwôlô beba’ale bite a bia ke “ôsu a nyane kane bôt éte.”—Philip. 2:29.
JIA 120 Bi vu éjote nyule Yésus!
a Éyoñe bone b’Israël be nga tôban abui minjuk, Yéhôva a nga jô Gédéon na a bo mba’ale ya ayôñe bôte Dé a kamane de. Gédéon a nga bo ésaé éte nya mboone tañe mimbu 40. Ve a nga tôban abui minjuk. Bia zu yen aval avé éve’ela Gédéon é ne volô bemvendé ya melu ma éyoñe ba tôbane minjuk.
b Fulu éjote nyule ja funane fulu ya yeme minné. Bia liti na bia yeme minné miangan éyoñe bi bili mbamba ñyenane mam a lat a biabebien a mame bi nji bo ngule ya bo. Éyoñe bi ne éjote nyul, bia semé bôte bevok a bia yene na be ne mfi a dañe bia. (Philip. 2:3) Nde bi ne jô na, môt a yeme minné mié a ne fe éjote nyul.
c Fombô’ô nlô ajô ô ne na “Kele’ ôsu a kañe Yéhôva to’o éjôé ja tyili ésaé jangan” Nkume mmombô a bete, ya Ngone zangbwale mbu 2019 af. 10-11, ab. 10-13.