1, 2. (a) Amu jé bisoé Bekristen bia dañe bita ba bo a mbia minsisim? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.) (b) Jé bia zu yen?

NLÔMANE Paul ô nga ve’e ényiñe kristen a ji mone bezimbi a wosan e bita. É ne été na, bia bo bita ya nsisim. Ve, besiñe bangan be ne été. Satan a mbia minsisim be ne mintyetyeñe bebo bita, amu be jaéya zu ba bo mewosan. Nge biabebiene bi ne simesane na, bi ne zezé biôme mise map, ngumane ke bisoé! Aval avé bisoé bi ne dañe mbia minsisim? Bisoé bi ne dañe bita bite; a abui ya be be, é nga kui na e dañ mbia minsisim. Amu jé bia jô nalé? Amu na, bisoé bia ‘nyoñe ngul be Tate,’ a bia jaé fe biôme mewosan. Aval ane bezimbi be nga yé’é ane ba bo bita, bisoé bia ‘Jaé biôm mewosane ya Zambe bise.’​—Lañe’e Beéphésien 6:10-12.

² Éyoñ éziñ Paul a mbe a simesa’an biôm mewosane bezimbi ya Rome be mbe be jaé, éyoñ a nga ve éve’an jé. (Mam. 28:16). Bia zu yen amu jé éve’an éte ja yian. Nté bia zu de bo, yene’ avale minjuk bisoé biziñ bia tôbane mie, a mfi ya jaé biôm mewosane ya nsisim bise.

3, 4. Aval avé benya mejôô ya Kalate Zambe ma funane ases mone bezimba ya Rome a mbe a jaé?

³ Lañe’ Beéphésien 6:14. Mone bezimbi a mbe a yiane jaé ases angeteñ asu ya na a bo te ju’u bita, a na a bo teke dañe wô’ô adite ya biôme mewosan a be’e nkuk, mo a nlô. Meses méziñe me mbe me bili jôme ja volô na, mone bezimbi a tyelé nkpwate mekôn wé, a fané ôtyeñ. Éyoñ ases da kôme bi nye angeteñ, mone bezimbi a ne kôme tebe ne bip bita.

⁴ Avale te fe, benya mejôô bia yé’é Kalate Zambe été ma bo na, mbia be mam bivuse miñye’elan mia bo bôt, me bo te nambe bia. (Jn. 8:31, 32; 1 Jn. 4:1). Abime nye’an bia ye nye’e benya mejôô ya Bible, abim ete fe da ye bo tyi’ibi na bi jaé ‘ébene ya zôsôô tôé jangan.’ Bia jaé ébene ya zôsôô tôé jangan éyoñe bia nyiñ aval miñye’elan ya Kalate Zambe mia jô. (Bs. 111:7, 8; 1 Jn. 5:3) Éyoñe bia kôme wô’ô miñye’elane ya Bible, mebo mangan ma ye fo’o kôme yeme si, éyoñe bia yalane bôte ba wosane benya mejôô.​—1 P. 3:15.

5. Amu jé bia yiane kobô bebela?

⁵ Éyoñe benya mejôô ya Bible me yeme bia angeteñ avale da yian, bia ye kui na bi nyiñ avale ma jô, bia ye fe kobô benya mejôô kom ése. Amu jé bia ye jô’é nlaane minsos? Amu na minsos mi ne ékpwélé jia ya bi bia dañe volô Satane na a kpwé bebo bisaé be Yéhôva. Minsos mi ne abé asu môt a laane mie a nyi a kañese mie. (Jn. 8:44) Nde bia yiane jeñ a ngul jangan ése na, bi sa’ale minsos. (Beép. 4:25) Ve jam ete é nji bo tyi’ibi. Abigail a bili mimbu awôm a muam a jô na: “Bi ne bo te ke yene mfi ya kobô bebela biyoñ biziñ, e dañedañ éyoñ minsos mi ne vaa bia mbia été.” Nde, amu jé a jeñe na, a kobô benya mejô? A jô na “Éyoñ ma kobô bebela, mone môte wom ya nlem a ne mfuban mise me Yéhôva. Bebiaé bam a bemvôé bam be yeme na be ne tabe ma ndi.” Victoria a bili mimbu 23 a jô na: “Éyoñe wo kate bebela, te ke feñelan mfa’a ya mam wo buni, ô ne tôbane étibela’a. Ve yeme na, wo ye bi bibotan kôm ése: Bôte ba ye tabe wo ndi, Yéhôva a ye bo mvôé jôé, bôte ba nye’e wo, ba ye semé wo.” É ne fo’o été na ‘benya mejôô ba yiane bo bia ntiñetan angeteñ ane ases’ éyoñ ése.

6, 7. Amu jé zôsô a funane ében?

⁶ Mone bezimbi ya ntet mimbu ôsu a mbe a jaé kane ében éziñ, é bili bifase bityé, bi to nta’ane ane bibaé bi mvaé ba te señesan. Bifase bityé bite bi mbe bi kôme yiane nku’u mone bezimbi. Be mbe be bela’ane minkole mi ékôp, a bifeta’a asu na bifase bityé bi kôme bane nye nkuk. Be mbe fe be bela’ane bifase bityé, minkole bikôp a bifeta’a na, be buti abum a mo me mone bezimbi. Avale biôm mewosan ete é mbe é bo’o na, mone bezimbi a kate fô’ôsane avale da yian, jôme ete nje e mbe é sili’i na a fombô nge bifase bityé bi ngenan bi bane nye nkuk. Ve biôm mewosane bite, bi mbe bi kama’ane na be bo te jii mone bezimbi nkpwaté mekôn nge akoñ nlem, nge ébu’a nyul éfe.

⁷ A ne fo’o mbamba éve’an ja liti, aval avé metiñe me Yéhôva ma kamane nlem wongan ya nsisim! (Min. 4:23) Avale mone bezimbi a nji be ngule ya tyendé ébene jé be nga kôm a étyé, a ébene é ne nte’an, aval te fe bi nji yiane tyendé metiñe me Yéhôva a jôm bia simesan na é ne mvo’é. Ñyenane mam wongan ô vo’o  ke kamane bia aval da yian. (Min. 3:5, 6) Bia yiane kôme fombô nge bifase bityé Yéhôva a nga ve bia, bi ngenane bi buti’i nleme wongan.

8. Amu jé é ne mfi ya ba’ale metiñe me Yéhôva?

⁸ Ye da kui biyoñe biziñe na, ô wô’ô ve ane miñye’elane mi Yéhôva mia fete wo mimbok? Daniel a ne mimbu 21 a jô na: “Beye’ele a bongô be sikôlô bevok ba kpwe’ele ma, amu ma tôñe metiñ ya Bible. Jam ete é nga bo na, me tabe éyôé ayap éyoñ a na, me jañele ndi me mbe me bili be mamien.” Jé é nga bo na a tyéndé ôsimesan ôte? A jô na: “Me nga yene mfi ya nyiñ avale miñye’elane ya kalate Zambe mia jô. ‘Bemvôé’ bam béziñ be nga taté na ba nyoñe biôm ane banga, ba bevok be nga jô’é sikôlô. Nlem ô nga bo ma abé éyoñ me nga yene asu’ulan ya ényiñ jap. Yéhôva a ba’ale fo’o bia.” Madison a bili mimbu 15 a jô na: “Mfa’a wom, é ne mbia nju’u na me tôñe metiñe me Yéhôva, éyoñe bongô be silôlô bevok ba simesan na, jôm éziñ é ne mbia ya abeñ.” A nga dañe nju’u ôte aya? “Me wô’ô bo me simesa’ane na, me be’e éyôlé Yéhôva a na meve’ele me ne zene Satan a belane je na a tôñesane ma. Éyoñ ma dañe meve’ele méziñ, me ne mengo’o dol.”

9-11. (a) Kane bikôndé fé Bekristene ba yiane jaé? (b) Jé é ne volô bia na, bi kañete mbamba foé nlem ô bôô bia si?

⁹ Lañe’e Beéphésien 6:15. Mone bezimbi ya Rome a vo’o ke bita, nge a nji jaé bikôndé bié. Bikôndé bite bi mbe afip abo si; asu ya na, abo ékôndé é kôme yiane mone bezimbi. Nalé a mbe a volô’ô na abo é kôme bômbô nye ékôndé été, a na ékôndé é libi.

¹⁰ Nge bezimbi ya Rome be mbe be jaé bikôndé, éyoñe ba ke bita, Bekristene ba jaé bikôndé ya nsisim asu ya na, be kañete mbamba foé ya mvo’é. (És. 52:7; Bero. 10:15) Ve da sili ayo’o nleme na, bi kobô éyoñ bi bili fan. Ndômane ba loene na Bo, mimbu 20 a jô na: “Me mbe me ko woñe ya kañete bongô ya aba sikôlô dam Mejô me Zambe. Ma buni na ôson ñwô ô mbe ô bili ma. Éyoñe ma kôme fas me nji yeme yem amu jé. Éyoñ ji, me ne mevak ya kañete bongô ya aba sikôlô dam mejô me Zambe.”

¹¹ Abui bisoé é nga yene na, éyoñe ba te kômesane nlô ajô ba zu belane wô nkañete, ba kañete nlem ô bô be si. Jé ô ne bo asu na ô kômesan? Julia a bili mimbu 16 a jô na: “Me ne kom ése me bili bekalate bangan ékpwaé jam été. Éyoñe bongô be sikôlô bevo’o ba kobô, ma vô’ôlô be. Nalé a bo na me yem jé é ne mfi asu dap. Éyoñe ma te kômesan, ma kui na me kate be mam me ne be nya mfii.” Makenzie ngone minga mimbu 23 a jô na: “Nge ô ne mbamba nlem, a nge wo yeme vô’ôlô bôt, wo ye yem avale mam bongô be sikôlô bevok ba tôbane de. Me wô’ô taté mane lañe mam mese me tilibaneya asu bongô. Nalé a bo na me kate be jam é ne volô bongô bevok e so’o Bible nge jw.org.” Avale biyalane bi bia liti, nge wo te kômesan nkañete ôsusua na wo kui, “bikôndé” biôé bia ye fo’o tabe wo abo, asu na ô kañete Mejô me Zambe.

12, 13. “Mekoñe me nduane” mevé Satan a belane me?

¹² Lañe’e Beéphésien 6:16. Mone bezimbi ya Rome a mbe a bili beta ében a buti nye ataté bitul akekui meboñ. A mbe a volô’ô nye na mekoñe me mfan, a bikpwelé bife, bi bo te nambe nye.

¹³ Satan a ne belane “mekoñe me  nduane” meziñe na, a wosane wo. A yi na ô buni na Zambe a nji bisi wo, a na a vo’o nye’e wo. Ida, mimbu 19 a buni na, a ne ve beta zezé jôm. A jô na: “Me wô’ô simesane na, me vo’o subu Zambe bebé, a na a nji kômbô late ngbwa a ma.” Nne a nga dañe ôsimesane ôte aya? Ida a jô na: “Bisulan bi ntoo beta mvolan asu dam éyoñe ji. Ve me mbe fo’o me tabe’ bisulane nalé, te ke yalan, amu me mbe me simesa’ane na bôt be nji kômbô wô’ô biyalane biam. Éyoñe ji, ma kômesane bisulane bise, a ma yalane biyoñe bibaé nge bilal. A ne fo’o ayaé, ve éyoñe ji me ntoo ôbe zia. Nde fe bobejañ ba ve ma ngul nyul. Ma kôlô bisulan éyoñe ji, me yeme’ na Yéhôva a nye’e ma.”

14. Nkañete Ida wo ye’ele bia jé?

¹⁴ Nkañete Ida wo liti bia beta jame éziñ: beta ében mone bezimba ya Rome a mbe a bela’ane nye a ne ngum abim, ve bi ne nene ében mbunane jangan mimfa’a mise. Biabebien bia yiane top. (Mt. 14:31; 2 Beth. 1:3) Ke é ne fo’o nya mfii na bi yemete mbunane wongan!

15, 16. Aval avé ndi nlem ja funane afô’ôlô bita?

¹⁵ Lañe’e Beéphésien 6:17. Afô’ôlô mone bezimba ya Rome a mbe a jaé é mbe é buti’i nye nlô, tyiñ, a asu. Mefô’ôlô méziñ me mbe me bili mone kandé a volô na, mone bezimba a be’e de mo.

¹⁶ Avale afô’ôlô bita da ba’ale boo mvo’é, “ndi nleme jangane ya nyian” ja kaman asimesane dangan a atyeñe mboane mame dangan. (1 Beth. 5:8; Min. 3:21)  Ndi nlem ja bo na, bi beme mise mangan mese bengaka’a Zambe a nga bo bia, a ja volô bia na, bi yene minju’u bia tôbane mie, avale Zambe a yi na bi yene mie. (Bs. 27:1, 14; Mam. 24:15) Ve nge bia yi na “afô’ôlô bita” dangan e volô bia nya mvolane, bia yiane de jaé nlô, sa ke bi de mo.

17, 18. (a) Aval avé satan a ne tindi bia na biabebien bi va afô’ôlo nlô wongan? (b) Aval avé bi ne liti na bi nji timbi ôlame satan a lame bia?

¹⁷ Aval avé Satan a ne tindi bia na, bi va afô’ôlô dangan nlô? Bi tame zu yen aval a nga tindi Yésus na a va éñdé. Satan a mbe a kôme yeme na Yésus a bili ndi nlem ya jôé. Ve Yésus a mbe a yiane yange na, Yéhôva émien a telé nye mbamba éyoñ. Ve ôsusua na ba telé nye njôô, é mbe é sili’i na a taté tôbane minjuk a wu. Nde Satan a nga ve Yésus fane ya tôé ngaka’a ete avôl avô. Nde a nga jô Yésus na, nge a kañe nye ve mone jôm, aye ve nye éjôé ya si ése été été. (Lc. 4:5-7) Aval ete fe, Satan a yeme na Yéhôva a ye ve bia akum mfefé émo. Ve nté bia yange akum ete, bia yiane taté tôbane minjuk. Nde Satan a wô’ô telé bia meve’ele, a zene ya ve bia fan ya bu’uban aval ényiñ ete éyoñe ji. A yi na bi taté jeñ akum, a na bi bi de éto ébiene ji. Satan a yi na, bi telé éjôé Zambe mvus.​—Mt. 6:31-33.

¹⁸ Aval ane abui bisoé bivok, Kiana ngone minga, mimbu 20 a nji timbi ôlam ôte. A jô na: “ma yeme na susu’a zene ya kôme minju’u miangan mise a ne ve Éjôé Zambe”. Aval avé ndi nlem ete ja wulu nye mfa’a ya asimesan a mimboan? A yalane na: “Ndi nleme ya nyiñ e Paradis ja bo na, me telé minsôñane ya si nyi fefel. Me nji jeñe na, me liti be mame mese ma yeme bo, nge jeñe na me bete minkôñ. Ve ma jeñ a ngule jam ese na, me tôé minsôñane miame ya nsisim.”

19, 20. Aval avé ô ne tu’a bo atyeñe mfa’a ya belane Mejô me Zambe?

¹⁹ Nkpwaté mekôn mone bezimbi ya Rome, a mbe a bela’ane wô melu Paul a nga tili kalate nyi, ô mbe ô yiane bo étune meta, a be nga kôme wô asu na, mone bezimba a yeme wosan a nyi mbok. Môs ôse ya yôp, mone bezimba ya Rome a mbe a yeké’é wosan a nkpwaté mekône wé, jôm ete nje a mbe a yeme belane wô bita.

²⁰ Paul a ve’e Mejô me Zambe a nkpwaté mekôn Zambe a nga ve bia. Ve bia yiane yé’é belane me éyoñ bia yalane môt ase a sili bia minsili ajô ya mam bia buni, nge ki éyoñe bia kômbô tyendé fatane mfasane jangan. (2 Bec. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Aval avé ô ne tu’a bo atyeñe mfa’a ya belane Mejô me Zambe? Sébatien, mimbu 21 a jô na: “Me mbe me tili’i éfuse ya kalate Zambe jia ya kabetôlô ase ma te lañ. Me nga tôkane bifuse ma dañe nye’e. Nalé a volô ma na, bia Yéhôva bi simesane avale da.” Daniel a beta jô na: “Éyoñe ma lañe Bible, me wô’ô tobe bifuse ma yeme na, bia ye volô bôte nkañete. Me wô’ô yene na, bôte ba nye’e ba wô’ô mejô me Zambe éyoñe ba yene na, womien wo nye’e Mejô me Zambe a nleme wôé ôse, a na wo jeñe a ngule jôé ése na ô volô be.”

21. Amu jé bi nji yiane nyeñeban amu Satan a mbia minsisim?

²¹ Avale bongô bi ate yen ayé’é di bia te mane kate bia, bi nji yiane nyeñeban amu Satan a mbia minsisim. Be ne fo’o ngul abui a dañe bia, ve bi ne dañe be. A ba ye wu. Ana’ana, éyoñe Yésus a ye jôé tañe mimbu 1 000, Satan a mbia minsisim ba ye fetebane mimbôk, mvuse ya valé ba ye wu. (Nli. 20:1-3, 7-10) Bia kôme yeme nsiñe wongan, mam a bo, a minsôñane mié. Yéhôva a ne ngule ya volô bia na bi tebe ne bip!