1-3. (a) Kalate Besam 5:4-6 a liti na Yéhôva a yene mbia mboan ase aya? (b) Amu jé é ne été na môt a jabe bongô a wosan “atiñe Krist”?

YÉHÔVA ZAMBE a vini avale mbia mboan ase. (Lañe’e Besam 5:4-6.) Bi ne simesane na a wô’ô mbia ôlun éyoñ môt a jabe mongô, amu nsem ôte ô ne angôndô ya nyé. Mbôle bi ne Bengaa bé, bia ve’ele ki kañese aval mboan ete akônda été, a bia solé ki bôte ba bo aval mam ete.​—Bero. 12:9; Beh. 12:15, 16.

² Jam ese môt a ne bo mongô na a jabe nye da wosan “atiñe Krist.” (Beg. 6:2) Amu jé bia jô nalé? Aval bi nga yen ayé’é ya sondô ya mvus, atiñe Krist é ne miñye’elane mise Yésus a nga ve beyé’é bé a zene ya mejô mé a mimboane mié, mbôka’a ya été ô ne nye’an, a atiñ ete da wumulu zôsôô. Mbôle benya Bekristen ba tôñ atiñe Krist, ba nye’e bongô a ba kamane be. Ve bôte ba jabe bongô be ne njet, amu ba bo na bongô be nyiñe woñ été.

³ Éngôngole jam é ne na, mbia mboan ate a maneya yametane si se, a jam ete e ne fe nambe menda me bôte benya Bekristen. Amu jé bia jô nalé? Amu Kalate Zambe a jô na “mbia be bôt a bebo medu’an” ba ye bo ve nenenen, a bevo’ ba ye jeñe na be nyiin akônda été. (2 Tim. 3:13) Nde fe, bôte béziñ ba zu sobô ékôane  Yéhôva a too ke na ba jab éza bon, amu ba jô’é na minkômbane ya minsôn mmie mi jôé be. Bia zu yen amu jé e jabe bongô a ne beta nsem. Bia zu fe yen jam bemvendé ba yiane bo éyoñ avale nsem ete da boban, bia ye su’ulane yen jam bebiaé be ne bo asu na be kamane bone bap. *

4-5. Amu jé môt a jabe mongô a bo nye abé?

⁴ Éyoñ ba jabe mongô, nalé a ne ndeñele nye ényiñe jé ése. Ve sa ke ve mongô étam, jam ete e ne fe ndeñele bôte ba nye’e nye, ane bibu’a ya nda bôte jé a bobejañ a besita ya akônda. E jabe bongô a ne angôndô ya mbia nsem.

⁵ Nseme wo bo mongô abé. * Éyoñ bia vañe bo na môte mbok a tôbane mbia jam, nalé a ne beta nsem. Avale bia ye yen ayé’é da zu, môt a jabe mongô a soo mongô ate angôndô ya abui minju’ ényiñ. Mbia mboan ate a bo na mongô a yen émiene zezé, a bo fe na mongô a nyiñe woñ été. Bia yiane kamane bongô asu na mbia be bôt be bo teke bo be abé, bia yiane fe volô minlem mi bongô be nga jab a ve be ngule nyul.​—1 Bet. 5:14.

6-7. Amu jé bia jô na môt a jabe mongô a ve akônda mvit, a na a tyam atiñe César?

⁶ Nseme wo ve akônda Yéhôva mvit. Nge ébu’a ya akônda ja jabe mongô, ja wo’o akônda Yéhôva mvit. (Mt. 5:16; 1 P. 2:12) Ngo’o nlem mintaé éyoñ avale jam ete da boban! Amu bia yem abim avé bemillion Bekristene ya si se ba “ve ngule ya [kamane] mbunan” wop. (Jude 3) Bi vo’o ve’ele kañese na bôte ba bo avale nsem ete teke jôban be ke ôsu a wo’o akônda Yéhôva mvit.

⁷ Nsem ôte wo tyam atiñe César. Kalate Zambe a jô Bekristene na be bo ‘bôte be bili éjôé mewôk.’ (Bero. 13:1) Bia liti na bia semé bijôé éyoñe bia tôñe metiñe ya si bi too. Éyoñ ébu’a ya akônda ja tyam atiñ César éziñ, aval ane e jabe mongô, ja sem mise bijôé. (Fombô’ô fe Mam Minlôman 25:8.) Sa ke bemvendé mbe ba yiane ve môt a tyam atiñe ngovina fonos, ve be nji yiane solé aval môt ete, amu a yiane bi ma’ane ya mbia mboane wé mise bijôé. (Bero. 13:4) Mbia môt a yiane kôane jôm a nga bé.​—Beg. 6:7.

8. Éyoñe môt a bo nyô mbo’ abé, Yéhôva a yen jam ete aya?

⁸ Nseme mise me Zambe. (Bs. 51:4) Éyoñe môt a bo nyô mbo’ abé, a seme fe mise me Yéhôva. Entame yenané atiñe Yéhôva a nga ve Israël. Atiñ e mbe é jô’ô na môt a bo nyô mbo’ mvôl, “a kobe mfa’a ya Yéhôva.” (Lv. 6:2-4) Bi ne jô na môt a jabe mongô a bo nye mvôl, amu a wube nye mvo’é jé ya nlem, mongô a ntoo éyoñe ji ve woñe woñ. Môt a bo nalé a sem. Môt ate a ve fe jôé Zambe mvit. Aval môt ete da yiane  fo’o fonos, amu da bo mbia nsem mise me Zambe.

9. Ékôane Yéhôva é jaéya zu ja ve melebe mevé, a amu jé?

⁹ Ékôane Yéhôva é jaéya zu ja ve meleb a lat a njabane bongô. Minlô mejô miziñe ya Nkume mmombô a bete a Vee ôyo! mia liti jam môt a yiane bo éyoñ a tele aval été éte, e dañedañ nge jam ete da ke ôsu a ndeñele nye, mia liti fe avale bôte bevo’o be ne volô nye nlem a ve nye ngule nyul, a avale bebiaé be ne kamane bone bap. Ékôane Yéhôva ja yañele fe bemvendé mfa’a ya yeme kobô mejô me tii a njabane bongô. Ve é ngenan é kele’ ôsu a fas avale be ne tu’a yeme kobô mejô mete. Amu jé ja wu abime nju’u ôte? Asu na avale bia kobô mejô mete é tu’a lu’an a atiñe Krist.

10-12. (a) Jé bemvendé be nji yiane vuan éyoñe ba wô’ô na môt a te bo mbia nsem, a mam mevé ba yiane sôñ? (b) Kalate Jacques 5:14, 15 a liti na bemvendé ba yiane jeñe na be bo jé?

¹⁰ Éyoñ ése bemvendé ba kobô mejô me tii a mbia minsem, be nji yiane vuane na, atiñe Krist da yiane tindi be na be liti mintômba mi Yéhôva fulu nye’an a zôsôô. Jôm ete nje bemvendé ba yiane taté fas abui mam éyoñ ba wô’ô na mojañ éziñ a te bo mbia nsem. Ésaé bemvendé ba yiane telé ôsu é ne na be fubu jôé Yéhôva. (Lv. 22:31, 32; Mt. 6:9) Ba nyoñe fe ngab a été nsisime bobenyañe bab a bekale babe ya akônda, a ba jeñe na be volô ba bese be nga bi nju’ bia kobô wô le ényiñe jap.

¹¹ Nge môt a te sem a ne ébu’a jia ya akônda, bemvendé ba ye jeñe mezene ya volô nye na a beta lat a Yéhôva. (Lañe’e Jacques 5:14, 15.) Kristen ja jô’é na mbia minkômbane ya minsôn mi bo na é sem é ne nkôkon mfa’a ya nsisim. Nalé a tinane na é nji beta bi mbamba élat a Yéhôva. * Bemvendé ya akônda ki be ne ane bedokita. Ba jeñe na be saé “môt a te sem,” amu a ne “nkôkon.” Melebe ma so Kalate Zambe me ne volô nye na a beta late ngbwa a Yéhôva. Ve jam ete e ne boban vengevenge ve môt ate émien a kôme jôban a tyendé.​—Mam. 3:19; 2 Bec. 2:5-10.

¹² Bemvendé be be’e fo’o beta mbe’e. Mbôle ba nye’e mintômba mi Yéhôva abui, ba nyoñe ngab a mie, a ba jeñe na be liti mie fulu nye’an a zôsôô. (1 P. 5:1-3) Ba yi na bobejañ a besita be wô’ôtane na be ne abemba été. Jôm ete nje ba ji’a yaa éyoñe ba wô’ô na môt a te bo mbia nsem, ane éyoñ môt a te jabe mongô. Jé ba yiane bo éyoñ avale jam ete da kui? Bi tame zu la’ase minsili ya  abeñ 13,  15, a  17.

13-14. Ye bemvendé ba tôñ atiñe ya si be too éyoñ môt a te jabe mongô? Timi’in.

 ¹³ Ye bemvendé ba tôñ atiñe ya si be too éyoñ môt a te jabe mongô? Mvo’é mvo’é. Éyoñ bijôé ya si be too bia jô na be kulane môt ase a jabe bongô, bemvendé ba yiane tôñ atiñ ete. (Bero. 13:1) Aval atiñ ete da wosane ki atiñe Zambe. (Mam. 5:28, 29) Jôm ete nje éyoñ ba wô’ô na môt éziñ a te jabe mongô, ba ji’a tili wofise ya Béthel na ô kate be avale be ne tôñ atiñe ya vôm be too.

 ¹⁴ Bemvendé ba kate fe mongô ba te jap, nda bôte jé, a bôte bese ba yem ajô ete, na be ne fili ya ke soman ajô nge ba yi. Nge a bo ki na môte ba soman a ne ébu’a jia ya akônda, éyoñ ete ngoto jé ése ja su’ulane yem ajô ete? Ye Kristen ja te soman ajô ja yiane ko woñe na ja te ve jôé Yéhôva mvite nga? Momo. Môt a te sem nnye a wo’o jôé Yéhôva mvit, sa ke môt a kulane nye.

15-16. (a) Éyoñ bia lañe kalate 1 Timothée 5:19, amu jé da sili na bôte bebaé be bo’olô jam ôsusua na bemvendé be telé émo’o asu melep? (b) Bemvendé ba yiane bo aya éyoñ ba wô’ô na mojañ a te jabe mongô?

 ¹⁵ Ôsusua na bemvendé ba telé émo’o asu melep, amu jé da sili na bôte bebaé be taté bo’olô ajô? Amu Bible a jô na mboan ôte ô ne zôsôô. Éyoñ môt ba te kulan a sôô ajô, da sili na bôte bebaé be bo’olô de asu na bemvendé be telé émo’o asu melep. (Dt 19:15; Mt. 18:16; lañe’e 1 Timothée 5:19.) Ye nalé a tinane ñhe na ôsusua na ba ke kulan ajô be bijôé, da sili na bôte bebaé be taté bo’olô de nga? Momo. Bemvendé ba tôñe melebe mete fo’o ve éyoñ ba kobô mejô ya akônda, môt a ne kulan ajô njabane bongô be bijôé to’o ve môte wua wua nnye a bo’olô de.

¹⁶ Éyoñe bemvendé ba wô’ô na ébu’a jia ya akônda ja te jabe mongô, ba yiane bo aval atiñe ya si be too da jô a lat a avale mboan ete, mvuse ya valé bebiene ba yiane fa’a ajô te be tôñe’e melebe ya Kalate Zambe, asu na be yem nge ba yiane telé émo’o asu melep. Nge môte ba soman a sôô ajô te, bôte bebaé mbe be ne bo’olô de. To’o a ne ve bôte bebaé bebaé (môt a soman a môt a ne kôme yemete na jam ete e ne fo’o été) mbe ba bo’olô ajô, bemvendé ba yiane telé émo’o asu melep. * Nge teke mbo’olô baa, nalé a nji tinane na môt a soman ajô a ne nlaa minsos. To’o bôte bebaé be vo’o bo’olô ajô te, bemvendé be nji yiane ba’a mo, a bo ane jôm é nji boban. Ba yiane ke ôsu a volô minlem mi bôte ba jô na ba te tôbane mbia jam ate. Ba yiane fe jeñe na be kaman akônda, a tu’a fombô môt ba jô na a jabe bongô.​—Mam. 20:28.

17-18. Timi’ine mbe’e émo’o bemvendé asu meleb ô be’e.

 ¹⁷ Mbe’e ôvé émo’o bemvendé asu melep ô be’e? Bemvendé ba nyoñe ki été betyi’i mejô ya si be too, ba jô’é na betyi’i mejô bebien be foñesô môt a te jabe mongô aval atiñe da jô. Éyoñ aval ajô te da kui, bemvendé ba jô’é na éjôé é bo môt ate aval atiñe da jô. (Bero. 13:2-4; Tite 3:1) Ve bemvendé ba fase fe ajô mfa’a wop, ba jeñe na be yemelan nge ba yiane telé môt ate feñ nge momo.

¹⁸ Ésaé bemvendé ba bo émo’o asu melep ja fombô ve mame ya nsisim. Ba belane Bible na be yem nge môt a te bo mbia jam ate a jôban abé dé. Nge é nji kôme yené na a jôban abé dé, ba ye jibi telé nye feñ, a yôtane de akônda. (1 Bec. 5:11-13) Ve nge a jôban abé dé, be ne bo teke telé nye feñ. Ve bemvendé ba yiane kôme kate nye na a ne tabe mimbu mimbu, nge ke éyiñe jé ése, teke be’e atañe mbe’e akônda. Bemvendé ba yiane fe jeñe na be kamane bongô ya akônda, a ve bebiaé melebe ma ye volô be na be yeme ba’ale bone bap. Ve éyoñ bemvendé ba bo de, be nji yiane kulan éyôlé mongô ba te jap.

19-22. Jé bebiaé ba yiane bo asu na be kamane bone bap? (Fombô’ô fôtô ya ékô’ôla.)

¹⁹ Mbe’e ya kamane bongô wo dañe betebe bitule bi za? Bitule bebiaé. * A bebiaé, bone benan be ne dase Yéhôva, Bible a jô na be ne “ngabe Yéhôva.” (Bs. 127:3) Yéhôva a nga ve mia mbe’e ya bone bete. Nde ñhe, jé mia yiane bo asu na mi kamane benyo bon?

²⁰ Jam ôsu, womien taté’é jeñe na ô yem abui mam a lat a ajô ya njabane bongô. Jeñe’e na ô yemelane mam ma: Avale bôt avé da dañe jabe bongô? Mezene mevé ba belane me asu na be du’u bongô? Tuka’a véé mis a tabe ntyel a bôte wo yen aval étam. (Min. 22:3; 24:3) Ba’ale’e na, abui biyoñ, bôte ba jabe bongô ba so ki ôyap, a ne bo bôte wo kôme yem a ba ô too be ndi.

²¹ Jame baa, bo’o ô laan a benyo bon. (Dt. 6:6, 7) Nalé a tinane na bebiaé ba yiane tu’a vô’ôlô bone bap. (Jc. 1:19) Te vuane na mongô a ne koo woñe ya kulane môt a te jabe nye. Éko éziñ a koo woñe na wo ye ke tu’a buni nye, nge ke a mate amu môt a jabe nye a sisi nye asoé. Nge ô yene na jam éziñe da ndeñele mone wôé, subu’u nye bebé, sili’i nye minsili évôvoé été, a vô’ôlô nye a ôjibi ôse.

²² Jame lale, ye’ele’ benyo bon. Kate’e be mam bongô ya ôkala wobe ba yiane yem a lat a befam a binga. Ye’ele’e be aval ba yiane kobô a bo nge môt a jeñe na a nambe be aval é nji yian. Bela’ane melebe Tin Ékôan ja ve a lat a avale wo yiane kamane bone bôé.​—Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na “ Yañele’e bone bôé a womien.”

23. Bengaa be Yéhôva ba yene njabane bongô aya, a bia ye bi éyalane ya nsili ôvé sondô a zu?

²³ Bengaa be Yéhôva ba yene na bôte ba jabe bongô ba bo angôndô ya nyé nsem. Amu ba tôñ atiñe Krist, ba solé ki avale bôt ete, ba kulane be asu na be kôane bibuma ya mbia mboane wop. Ve aval avé bi ne volô bôte be nga tôbane nju’u ôte ényiñe jap? Bia ye yene de sondô a zu.