1. Aval avé wo yene benya mejôô?

 BEBO bisaé be Yéhôva ba nye’e benya mejôô be ne ntilane Kalate Zambe été. Benya mejôô bete mbe be ne mbôka’a ya mbunane wongan. (Rom. 10:17) Be nga volô bia na bi tabe ndi na Yéhôva nnye a nga telé ékôane bekristen ane “akôn a ésuka’a ya benya mejôô.” (1 Tim. 3:15) A bia suu biabebiene si a nleme wongan ôse be “bôte be tele [bia] ôsu” éyoñe ba timine bia benya mejôô be ne Kalate Zambe été, a éyoñe ba liti bia zene ja lu’an a nkômbane Zambe.—Héb. 13:17.

2. Avale kalate Jacques 5:19 a liti, jé é ne kui bia éyoñe bi maneya yeme benya mejôô?

² Ve to’o éyoñe bi maneya kañese benya mejôô a kañese na bia ye tôñe zen ékôane Zambe ja liti bia, é ne beta kui na bi bo bikop. (Lañe’e Jacques 5:19.) Nsôñane Satan ô ne na, bi bo te beta tabe ndi a Kalate Zambe nge ke a zen ékôane Zambe ja liti bia.—Éphé. 4:14.

3. Amu jé bia yiane kabetane benya mejôô? (Beéphésien 6:​13, 14)

³ Lañe’e Beéphésien 6:​13, 14. Ana’ana, Satan a zu belane mbia minsos asu na a bo na meyoñe mese me tabe nye ndi a tebe Yéhôva ngame yat. (Nlitan 16:​13, 14) Bia yeme fe na, Satan a ye tu’a saé ngul asu na a du’u bebo bésaé  be Yéhôva. (Nlitan 12:9) Jôme te nje é ne mfi na bi kôme yañele biabebiene mfa’a ya yemela’ane nsela’ane a ne zañe benya mejôô a minsos, a tôñe benya mejôô. (Rom. 6:17; 1 P. 1:22) Nge bi bo nalé, bi ne nyiñe beta étibila’a!

4. Mame mevé bia zu yen ayé’é di?

⁴ Ayé’é di, bia zu yene beta mefulu mebaé ma ye volô bia na bi tu’a yemelane benya mejôô ma so Kalate Zambe a kañese zen ékôane Zambe ja liti bia. Mvuse ya valé, bia zu yene mame melale me ne volô bia na bi ke ôsu a kabetane benya mejôô.

MEFULU BIA YIANE BI ASU NA BI YEMELANE BENYA MEJÔÔ

5. Aval avé nkoone Yéhôva woñ ô ne volô bia na bi yemelane benya mejôô?

⁵ Woñe ya Yéhôva. Éyoñe bia ko Yéhôva woñ, bia nye’e nye aval é ne na bia yi ki na bi bo jôm éziñ é ne bo na a wô’ô abé. Bi ne ôjeja’a ya yé’é na bi yeme nsela’ane a ne zañe jam é ne abé a ji é ne mvaé, zañe benya mejôô a minsos asu na Yéhôva a wô’ô bia mvaé. (Mink. 2:​3-6; Héb. 5:14) Bi nji yiane jô’é na woñe bôt ô bo ngul abui a lôte nye’ane bia nye’e Yéhôva. Amu é wô’ô kui abui biyoñe na jam é ne mvo’é mise me bôt, é bo abé mise me Yéhôva.

6. Aval avé woñe bôt ô nga bo na bivete awôme ya Israël bi kate ke kobô benya mejôô?

⁶ Nge bia ko bôte woñ a lôte Zambe, bi ne su’ulane lume benya mejôô mvus. Bi tame nyoñ éve’ane bivete 12 bi nga ke loé si Yéhôva a nga ka’ale bone be Israël. Bôt awôme ya été be mbe be ko becananéen woñ a dañe nye’ane be mbe be nye’e Yéhôva. Be nga jô bobenyañe bap ya Israël na: “Bi se ngule ya ke wosane bôte bete amu be ne ngul a dañe bia.” (Nlañan. 13:​27-31) É ne été na, mise me môta binam, becananéen be mbe fo’o ngul a dañe bone be Israël. Ve môt ase a  mbe a jô’ô na bone be Israël be vo’o dañe besiñe bap, a mbe a liti’i na a too ki ndi a Yéhôva. Beloé si awôme bete be nga yiane beme mise map mame Yéhôva a mbe a yiik na bone be Israël be bo. Be nga yiane fe nyoñ éyoñe ya bindi mame Yéhôva a nga bo asu dap. Be nga ye yemelane na mone ngule becananéen be bili a vo’o ki dôngan a abime ngule Yéhôva a bili. Josué ba Caleb be nji vu beloé si awôm amu be mbe be yiik na Yéhôva a yene be mvaé. Be nga jô ayoñ Israël na: “Nge Yéhôva a yene bia mvaé wôna a ye ke bia si éte.”—Nlañan. 14:​6-9.

7. Aval avé bi ne bo na nkoone bia ko Yéhôva woñ ô tu’a bo ngul? (Fombô’ô fe fôtô.)

⁷ Asu na bi tu’a ko Yéhôva woñ, bia yiane bibane na ntyi’an ôse bia nyoñe ô bo wu wo ve nye nlem avak. (Bsa. 16:8) Éyoñe wo lañe minkañete ya Kalate Zambe, sili’i womiene na: ‘Nge ma me mbe me tele aval été te, ntyi’an ôvé me nga ye nyoñ?’ Tame ve’ele bo ve ane wo wôk ane beloé si awôme ba kate bone be Israël na be vo’o kui na be dañe becananéen bita. Ye ô nga ye kañese jame be nga jô a ku ôlame ya woñe bôt, nge ki ye nye’ane wo nye’e Yéhôva a nkômbane ya ve nye nlem avak ñwô ô nga ye dañe bo ngul? Miaé bôt ôte ôse ô nji kui na ô yemelane benya mejôô Josué ba Caleb be kate be. Jôme te nje be nga jañele fane ya nyiine si ya ntiñetan.—Nlañan. 14:​10, 22, 23.

8. Bia yiane saé ngul asu na bi bi fulu fé, amu jé?

⁸ Éjote nyul. Yéhôva a volô bôte be ne éjote nyule na be yeme benya mejôô. (Matt. 11:25) Bi nga kañese yé’é benya mejôô a éjote nyul ése. (Mame mi. 8:​30, 31) Ve bia yiane tabe ntyele ya bo mebun. Nge bi ne mebun, bi ne taté na bia simesane na asimesane dangane nde da dañe zôsô a lôte memvinda ya Kalate Zambe a mebendé ékôane Yéhôva ja ve bia.

9. Jé é ne volô bia na bi ke ôsu a bo éjote nyul?

⁹ Nge bia yi na bi ke ôsu a bo éjote nyul, bia yiane yeme na bi ne zezé éyoñe ba ve’e bia a Yéhôva. (Bsa. 8:​3, 4) Bi ne fe ye’elan asu na bi bo éjote nyul a na bi bi fulu ya kañese mame ba ye’ele bia. Yéhôva a ye volô bia na bi telé asimesane dé bia koone de Kalate Zambe a ji ékôane jé ja ve bia ôsu, sake éndangan. Nté wo lañe Kalate Zambe, jeñe’e na ô yene mame ma bo’olô na Yéhôva a nye’e fulu éjote nyul, a ma ma liti na a vini mebun, énguñ a éngelezek. Éyoñe ba ve wo ésaé éziñe ja bo na ô yené bôt été, éyoñe te nje wo yiane dañe ve ngule ya bo éjote nyul.

AVAL AVÉ BI NE KABETANE BENYA MEJÔÔ?

10. Za Yéhôva a nga ve mbe’e ya wulu ayoñe dé a ye’ele de?

¹⁰ Kele’e ôsu a tabe ndi a zen ékôane Yéhôva ja liti wo. Ayoñ Israël ya melu mvus, Yéhôva a nga taté belane Moïse, a beta fe belane Josué asu na a ve ayoñe Israël mebendé. (Josué 1:​16, 17) Bone be Israël be nga bi abui bibotan éyoñe be mbe be nyoñe’e bôte bete ane bôte Yéhôva Zambe a mbe a bela’ane be. Mintete mimbu mvuse ya valé, éyoñe be nga bôndé ékôane bekristen ôsu, minlôman 12 mi nga ve bebuni bevo’o mebendé. (Mame mi. 8:​14, 15) Mvuse ya valé, ékôane bekristene ya Jérusalem é nga yaé a bi bemvendé befe. Éyoñe be nga tôñe melebe bemvendé bete be nga ve, “bikôane bekristene bi nga ke ôsu a yeme mbunan été, a tañe bebuni é nga ke ôsu a nene môs ane môs.”  (Mame mi. 16:​4, 5) Melu mangane ma, bia fe bia bi abui bibotan éyoñe bia tôñe zen ékôane Yéhôva ja liti bia. Ve Yéhôva a ye wô’ôtan aya nge bia bene semene bôt a belane be? Asu na bi bi éyalane ya nsili ôte bia zu yene jam é nga boban éyoñe bone be Israël be mbe be kele’e si ya ntiñetan.

11. Jé é nga kui bôte be nga bene kañese na Moïse a ne môte Zambe a nga tobe na a wulu ayoñe dé? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹¹ Éyoñe bone be Israël be mbe be kele’e si ya ntiñetan, be Israëlite biziñe be nga bene vô’ôlô Moïse a bene kañese na nnye Yéhôva a nga ve mbe’e ya tebele be. Be nga jô na: “Nsamba ôse ô ne étyi [sake ve Moïse étam], a Yéhôva a ne be be.” (Nlañan. 16:​1-3) Akusa bo “nsamba ôse” ô mbe étyi mise me Zambe, ve Yéhôva a nga tobe Moïse na nnye a wulu ayoñe Dé. (Nlañan. 16:28) Éyoñe be nga kobô Moïse abé, Yéhôva nnye bebo éngana’a bete be nga lamesan. Be nji bisi mame Yéhôva a mbe a yiik na be bo; ve be nga tôñesane ve mame bebiene be mbe be yiik,—be mbe be yiik abui éjôé a kômbô bo miñyené bôt été. Zambe a nga wôé bebo éngana’a bete a betoyini be bôte be nga su’u be. (Nlañan. 16:​30-35, 41, 49) Melu mangane ma, bi ne tabe ndi na Yéhôva a wô’ô bôte bese ba bene su’u nta’ane mame wé angôndô ya abé.

12. Amu jé bia yiane ke ôsu a tabe ndi a ékôane Yéhôva?

¹² Bi ne ke ôsu a tabe ndi a ékôane Yéhôva. Éyoñe da kôme yené na bia yiane tyendé ñwô’ane mame wongan a lat a ñye’elan éziñe ya Kalate Zambe, nge ke aval ésaé nkañete jangane ja yiane boban, bobejañe ba wulu ékôane ba tôñe mintyendane mite été été. (Mink. 4:18) Ba bo de amu ba kômbô taté ve Yéhôva nlem avak. Ba ve fe ngule jap ése na be nyoñe mintyi’ane mia lu’an a Mejô me Zambe, mme mete bebo bisaé be Yéhôva bese ba yiane tôñ.

13. Jé é ne “éve’ela ya mbamba mejô,” a aval avé bia yiane yene je?

 ¹³ “Kele’e ôsu a ba’ale éve’ela ya mbamba mejô.” (2 Tim. 1:13) “Éve’ela ya mbamba mejô” é ne miñye’elane bekristene ba koone mie Kalate Zambe. (Jean 17:17) Miñye’elane mite mmie mi ne mbôka’a ya mame mese bia buni. Ékôane Yéhôva é nga ye’ele bia na bi tabe ndi a miñye’elane mite. Nté ôse bia ye de bo, bia ye bi abui bibotan.

14. Jé é nga bo na bekristene béziñe be bo te tôñ “éve’ela ya mbamba mejô?”

¹⁴ Jé ja ye kui bia nge bia lum “éve’ela ya mbamba mejô” mvus? Bi tame zu yene jam é nga bobane ntete mimbu ôsu. Bekristene béziñe be mbe be yiane kobô menyiñe na môse Yéhôva ô kpwaneya. Be nga jô nalé amu be nga yiane bi kalate éziñ,—a bôte be mbe be buni’i na kalate ate a so be nlômane Paul. Bekristene béziñe ya Thessalonique be nga kañese foé éte a miase je, te taté nyoñ éyoñe ya fase nge mame mete me mbe été. Be nji ye du’ubane nge be nga ye nyoñ éyoñe ya fase mame mese Paul a nga ye’ele be éyoñ a nga too a be. (2 Thes. 2:​1-5) Paul a nga lebe bobenyañe bé na be bo te buni mame mese be mbe be wô’ôk. Asu na a volô be mfa’a ya melu ma zu, Paul a nga mane kalate a nga tili bethessalonicien a bifia bi: “Mebatane mame ma, ma Paul, ma tili a wo wome mamien; nne ma sane bekalate bame bese nalé.”—2 Thes. 3:17.

15. Aval avé bi ne sa’ale minsose mia yené ve ane mi ne benya mejôô? Va’a éve’an. (Fombô’ô fe befôtô.)

¹⁵ Jé bi ne yé’é a zene ya bifia Paul a nga belane bie éyoñ a nga tili bethessalonicien? Éyoñe bia wô’ô foé éziñe ja lu’ane ki a miñye’elane ya Kalate Zambe, nge ki éyoñe bia wô’ô étu’a jam éziñ, bia yiane bo atyeñe meyen. Môs éziñ Union soviétique, besiñe bangane be nga tili bobejañe kalate be jô’ô na kalate ate a so wofise wo tebele ésaé Bengaa be Yéhôva ya si ése. Kalate ate a mbe a tindi bobejañe na be bôndé ngum ékôan ôfe asu na be bo fili ya bo mame map avale ba yi. Kalate  ate a mbe a yené fo’o ve ane a so wofise wo tebele ékôane Bengaa be Yéhôva ya si ése. Ve bobejañe be mbe be wulu ba’aba’a a ékôane Yéhôva be nji ke du’uban. Be nga kôme kui na be yeme na mame me mbe ntilane kalate ate me nji be me lu’an a mame be nga ye’ele be. Melu ma fe, bôte ba vini benya mejôô ba belane internet a beréseaux sociaux asu na be tyame bia a na bi bo nkandane mengam. Ve asu na bi bo te bo “avôle ya jañele fek [jangan],” bi ne jeñe na bi yemelane nge mame bia wôk a mame bia lañe ma lu’an a benya mejôô bi nga yé’é.—2 Thes. 2:2; 1 Jean 4:1.

16. Avale kalate Beromain 16:​17, 18 a liti, jé bia yiane bo nge da kui na bôte béziñe be lume benya mejôô mvus?

¹⁶ Kabeta’an a bôte ba wulu ba’aba’a a Yéhôva. Zambe a yi na bi kañe nye bi too nlatan a bobejañ a besita bangan. Bia ye ke ôsu a tabe nlatane nté ôse bia kabetane benya mejôô. Bôte bese ba lume benya mejôô mvuse ba soo nkanda’ane mengam ékôane bekristen été. Jôme te nje Zambe a ve bia abendé di, “sa’alané be.” Nge bi bo te bo nalé, bi ne su’ulane lume benya mejôô mvus.—Lañe’e Beromain 16:​17, 18.

17. Mfi ôvé bia bi éyoñe bia yemelane benya mejôô a kabetane be?

¹⁷ Éyoñe bi yemeya benya mejôô a kebetane be, bia ye subu Yéhôva bebé, a tu’a yemete mbunane wongan. (Éphé. 4:​15, 16) Bia ye sa’ale minsose Satan a mias a miñye’elane mi ne minsos. A bia ye tabe mvo’é mo me Yéhôva été éyoñe ya beta étibila’a. Nyoñané ñhe ntyi’ane ya bo mame me ne zôsô, “a Zambe ya mvo’é a ye bo a [bia].”—Philip. 4:​8, 9.