YE WO yem mojañ nge sita éziñ a nga ke si fe, vôme bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé? Bi wô’ô jô na, Bengaa béziñ ba yi mvolan. Ye ô siliya womien môs éziñ na: ‘Jé ja tindi bôte ba, na be ke mesi mefe? Aval avé ba kômesan na be bo fatan ésaé te? Ye ma ye bo ngule ya bo de?’ Mbamba zene ya bi biyalane ya minsili mite a ne na, bi laan a bobejañ a besita. Bi tame ñhe de zu bo.

Jé é nga bo na mi taté na mia fase na mi ne ke e si fe, vôme bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé? Amy a mbili mimbu 30 a mvuk a so États-Unis. A jô na: “Me nga fas ajô ya ke si fe, ve me mbe me buni’i na, teke môs éziñ ma ye bo ngule ya bo de.” Jé é nga tyendé ôsimesane wé? “Mbu 2004, beluk ba nyiñ e Bélize be nga bañete ma na me ke be jom, a bo nkpwa’a mefan a be, tañe ngone jia. Me nga bo de, a me nga nye’e de! Mvuse mbu wua, nde me nga ke e Ghana a bo nkpwa’a mefan.”

Stéphanie a mbeme bi mimbu 30 a so fe États-Unis. A nga nyoñ abui mimbu na a fas ényiñe jé: “Me ne mvo’é minsôn, a me nji be’e mbe’e éziñ. É ne fo’o été na, me ne ngule ya bo abui mam asu Yéhôva a lôte abime ma bo éyoñe ji.’ Mfasane te, e zôsô été ô nga tindi nye na, a ke Ghana na a ke nene ésaé nkañete jé. Filip ba Ida be ne nnôm ba ngal, be bili mimbu 50 a mvuk, be ne benkpwa’a mefan ba so Danemark. Be mbe be kômbô’ô ke vôme bekañete mbamba fôé be ne tyôtyoé. Be nga jeñe mezene ya bo na nsôñane te ô tôéban. Filip a jô na, “Éyoñ éyoñ é nga kui na bi ke, a mbe ve ane Yéhôva a jô bia na: ‘Kelané ôsu!’” Mbu 2008, be nga ke Ghana a kañete wôé mimbu milal a mvuk.

 Hans ba Brook be ne benkpwa’a mefan be bili mimbu 30 a mvuk ba nyiñ États-Unis. Mbu 2005, be nga volô bôt be nga tôban njuk éyoñ beta ôkôs ba loone na, Katrina a nga vuñ. Mvuse ya valé, be nga kômbô nyiine nsamba Bengaa ba lôñe menda si se, ve be nji ke be nyoñ. Hans a jô na, “Bi nga wô’ô nkañete éziñ e beta étôkane na, David a nga kañese njôane Yéhôva a nga jô na, a ye ke lôñe temple, nde a nga tyendé nsôñane wé. Nkañete te ô nga volô bia na bi yeme na, é nji bo abé ya tyendé nsôñan éziñ ya nsisim.” (1 Min. 17:1-4, 11, 12; 22:5-11) Brook a beta jô na, “Yéhôva a mbe a kômbô’ô na bi nyoñ zene fe.”

Éyoñe be vô’ôlôya abeñe minkañete mi bobejañe bap be nga ke mesi mefe, ane Hans ba Brook be nga nyoñe ntyi’ane ya bo benkpwa’a mefan ôyap a vôm be mbe be nyiñi. Be nga so Ghana mbu 2012, be nga su’u akônda mimvumvuk ngon ényine. Akusa bo na be bulaneya États-Unis, ényiñe be nga nyiñ e Ghana, é nga yemete nkômbane wop ya telé mam ya nsisim ôsu. Ataté éyoñe te, be nga volô bisaé ya nkômane Béthel ya Micronésie.

Aval avé mi nga kômesane na mi ke vôm bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé? Stéphanie a jô na, “Me nga lañe minlô mejô ya Nkume mmombô a bete a kobô ajô ya e ke vôm bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé. Me nga kate fe bemvendé, a mvendé ja jome mekônda ba ngal nkômbane wom ya ke si fe. Ve jam me nga dañe bo é mbe na, me nga kate Yéhôva nsôñane wom meye’elan été” * Nté ôte ôse, Stéphanie a nji be a beta ndamane moné wé. Mboane te ô nga volô nye na, a bi abime moné é nga su’u nye nté a mbe si fe.”

 Hans a kañete na: “Bi nga ye’elane Yéhôva na, a liti bia zen amu bi mbe bi kômbô’ô ke vôm a ye liti bia. Bi nga kate fe nye môs ôbien bi mbe na bia ye téé.” Beluk be nga tili Bebéthel be nyine. Éyoñe Béthel ya Ghana a yalaneya be, ane be nga téé na ba ke wôé, be yeme na ba ye bo ngon élal. Hans a jô na, “Bi mbe bi nyeke’e bia saé abui a akônda. Nde bi nga beta ba’a melu.”

George ba Adria, be ne nnôm ba ngal, be bili mimbu 30 a mvuk ba so Canada. Be nga ba’ale na, Yéhôva a botane mbamba mintyi’an, sa ke fo’o ve mbamba nkômbane ya bo jôm. Jôme te nje ñhe be nga nyoñe ntyi’ane ya tôé nsôñane wop. Be nga loone sita éziñ a mbe Ghana a sili nye abui minsili. Be nga tili fe Béthel ya Canada a nyi ya Ghana. Adria a jô na, “Bi nga jeñe mezene ya sili nkôñ ényiñe wongane si a lôt abime bi mbe bi boya.” Mintyi’ane mite mi nga bo na be bo ngule ya ke e Ghana mbu 2004.

Minju’u mivé mi nga tôbane mie éyoñe mi nga ke kui, a aval avé mi nga dañe mie? Beta nju’u Amy a nga tôbane wô ô mbe éyeya’an. “Nsela’ane a mbe a yené’é vôm ase.” Jé é nga volô nye? “Me mbe me loone bôt ya nda bôte jam. Be mbe be kate ma na, ba nye’e ésaé ma bo. Jame te é nga volô ma na, me kee ésaé nkañete jam ôsu. Bia nda bôte jam bi nga su’ulane bo bi laane bi yenan e bingengeñ. Mbôle bi mbe bi yena’an, a mbe ve ane be nji ke nyiñ ôyap a ma.” Amy a kañete fe na, amvôé dé a  sita éziñ ya wôé, é nga volô nye na a yembane metume mevale meval. “Mvôé jam é mbe môt me mbe me to nye ndi, a nyô me mbe me kele yen éyoñ ése ma yi mvolan akusa bo na, me nji be me yeme amu jé bôt ba bo mam aval éziñ. A nga volô ma na me yeme jé ma yiane bo a jé ma yiane sa’ale. Mboane te ô nga volô ma na me bo ésaé nkañete jam a mevak.”

George ba Adria ba kañete na, éyoñ ôsu be nga ke Ghana, be mbe be wô’ôtan ane nge ba ye ke tabe ayap e wôé. Adria a jô na, “Bi mbe bi belane minlônga e señe minsini a sobe biyé. E yame bidi a mbe a nyoñ abui éyoñ a lôte biyoñe ya mvus. Ve mvuse mon éyoñ, é nga kui na minju’u miangan mi nga bo fo’o ve mimfefé mi mam bi mbe bi nto ngule ya kañete bôte bevok.” Brook a jô na: “Akusa bo minju’u benkpwa’a mefan ba tôbane mie, ényiñe jangan é ne njalan a mevak. Bia nye’e mbamba be mam bese bi maneya tôkan ôsimesane wongan été.”

Amu jé mia lebe bôte bevo’o avale fatan ésaé nkañete te? Stéphanie a jô na: A ne beta jame mevak, éyoñe wo kañete vôme wo yen ane bôte ba wô’ô évé ya yé’é benya mejô e Kalate Zambe été a wo, môs ôse. E ke kañete si fe, a ne ntyi’ane wua ya beta mintyi’ane me nyoñeya!” Mbu 2014, Stéphanie ba Aaron be nga lu’an, a den ba saé Béthel ya Ghana.

Christine, nkpwa’a mefan a so Allemagne a jô na, “A ne mbamba jam.” Christine a mbe Bolivie ôsusua na a ke Ghana. A beta jô na: “Ma nyiñ ôyap a nda bôte jam. Ajô te, Yéhôva nnye ma sili mvolan môs ôse. A ne ane dene nye ma dañe kôme yene Yéhôva a mis. Ma yene fe beta élat a ne zañe bebo bisaé be Yéhôva. Ésaé ji é soya ma abui bibotan.” Christine ba Gédéon be ndeme lu’an a ba ke ésaé jap ôsu e Ghana.

Filip ba Ida ba kate bia jam be nga bo asu na, be volô bôt ba be be ba yé’é Kalate Zambe na be nañe mbunan. “Bi mbe bi bili meyé’é 15 nge lôt, ve bi nga su’u fo’o ve meyé’é 10, ndemben bi mbe ngule ya kôme nyoñ éyoñ ya ye’ele bôt bia be be bia yé’é Mejô me Zambe.” Ye bôt be nga yé’é a be, be nga yene mfi ya été? Filip a jô na: “Me mbe me yé’é a ésoé é to jô na Michael. A mbe ngule ya yé’é môs ôse, a kômesane fe ayé’é dé nya mvo’é aval é mbe na, bi nga mane kalate Jé Kalate Zambe a ye’ele mvuse ngone jia. Mvuse ya valé nde Michael a nga bo nkañete mbamba foé a ngenan teke duban. Môs ôsu a nga kui nkañete, a nga sili ma na: ‘Ye ô ne ma volô bo meyé’é?’ Me nga fombô nye ne tôéññ. Michael a nga kate ma na, a nga taté meyé’é melal, nde a yi na me volô nye me bo.” Tame simesan, bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé aval é ne na, to’o môt a yé’é Kalate Zambe a nto ñye’ele Kalate Zambe!

Amy a kañete bia aval a nga yeme na abui ésaé é ne: “Fo’o ve mon éyoñ mvuse nsoan me nga so e Ghana, bi nga kañete e mone nlam. Bi mbe bi jeñe mimvumvuk. Bi nji koone mvumvuk wua, ve mimvumvuk muam fo’o ve e mone nlam ate!” Étun éyoñ é nga lôte valé nde Amy ba Éric be nga lu’an, a be ne benkpwa’a mefan be ne ngumba aval. Ba su’u akônda mimvumvuk. Bengaa be ne mimvumvuk, a mimvumvuk mia nye’e Mejô me Zambe mia lôt 300 nlame te. Mfa’a George ba Adria, e saé Ghana a nga volô be na be yeme jé nje é ne fo’o ésaé bemissionaire. Ngo’o abime mevak be nga bi éyoñ be nga bañete be na be ke sikôlô bemissionaire, aba sikôlô 126! Den be ne bemissionaire e Mozambique.

A ne mbamba jam éyoñ bia yen abui bôt da so mesi mefe, ba saé a ngule jap ése fufulu a bobejañ a besita ya bevôm be ne, na be ke ésaé nkañete ôsu. (Jn. 4:35) Sondô ase ya mbu, bôte 120 ba duban e Ghana. Aval ane bôte 17 be nga ke Ghana, nye’ane ba nye’e Yéhôva, ñwô wo tindi betoyini bekañete ya si se na ‘be ve bebien’ a nlem ôse. Ba kañete bevôm bekañete mbamba foé be ne tyôtyoé. Ngo’o abim mevak Yéhôva a wô’ô éyoñ a yen avale mboane te!​—Bs. 110:3; Mink. 27:11.