Haykanush ba nnôme wé be ne bekañete mbamba foé be ngenane teke duban, ba nyiñ Arménie. Môs éziñ, Haykanush a nga koone passport a bôô fefele nda jap. E passport été, a nga koone becarte de crédit, a abui moné. A nga ke de kate nnôme wé.

Haykanush ba nnôm be mbe be jemba’ane moné, be bili fe bikôla; ve be nga tyi’i na ba ke bulane moné ate. Be nga yene vôme môt ate a mbe a too e passport été. Môt a nga jañele moné, a nda bôte jé be nga kam ajô te. Haykanush ba nnôm be nga kate be na, nge be ne zôsôô nalé, a ne amu ba yé’é Kalate Zambe. Be mbe be yeme na, ba yiane bo zôsôô. Be nga bi fe fane ya kañete, be li’i fe be bekalate ya lañ.

Nda bôt éte é nga kômbô ve Haykanush moné na be ve nye akéva, ve a nga ben. Tyé kpwaa, minga môt ate a nga ke jome Haykanush ba nnôm. A mbe a kômbô’ô ve Haykanush akéva, nde a nga yemete nye na, a nyoñ élondo señ a nga kuse nye.

Aval ane nda bôte nyi, abui bôt é ne kam éyoñe ba yen avale Haykanush ba nnôm, be nga liti na be ne zôsôô. Ve ye Yéhôva fe a nga kam ajô te? Aval avé a nga yene zôsôô wop? Mfi ôvé be nga yen été?

Biyalane ya minsili mite bi nji bo ayaé. Amu na bebo bisaé be Yéhôva ba yeme na, e liti avale mefulu te, é ne édima mise me Zambe a lôte diaman, or, nge biôm bi mo bife. Ôwé, jôme Yéhôva a yene na é ne édima, é nji bo jôm bôte ba yene nalé. (És. 55:8, 9) A bebo bisaé bé ba yeme na, e vu Yéhôva mfa’a ya bi mbamba mefulu mé, a ne jam da dañe mfi.

Bi ne de yene vôme Kalate Zambe a kobô ajô ya bi fulu ya bo atyeñe meyen, a bo fek. Minkana 3:13-15 a jô na: “Ébotan a môt a yen ñyemane mam, a môt a nyoñe fek. Amu nyoñane ya été w’adañ nyoñan argent mvaé, a nseñge ya été w’adañ mbamba or. W’anyan a dañe meko’o me ne édima: Biôm bise ô ne ngule ya kômbô, te ke jôm é ne funane wo.” Teke bisô, Yéhôva a yene na, mefulu mete ma dañ akum ése môt a ne bi.

Nde ñhe, jé bi ne jô mfa’a ya zôsôô?

Yéhôva émien a ne zôsôô; a “se ngule ya laa minsos.” (Tite 1:2) A nga tindi Paul na a tili Bekristen ya ntete mimbu ôsu be mbe b’Hébreu na: “Mi ye’elan ajô dangan: amu bi ave’e fe’e na, bi bili mbamba mone môte ya nlem, bi kômbô’ô tabe ane de ayian mfa’a ya mam mese.”​—Beh. 13:18.

Yésus Krist a nga li’i bia mbamba éve’ela zôsôô. Éve’an é ne éyoñe njô beprêtre Caïphe a nga jô na: “Me ajô wo asu Zambe a vee, na, kate’e bia nge ô ne Krist, Mone Zambe.” Yésus a nga jô zôsôô été na, a ne Messie akusa bo na bôte ya Sanhédrin be mbe be jô’ô na a biasé Zambe, a na, a ne môt a yian awu.​—Mt. 26:63-67.

Mfa’a wongane ki? Ye bia ye fo’o bo zôsôô, nge bia tebe aval été é ne na, bi laa bone minsos asu na bi biôm bi mo?

Bia yeme na, é ne ayaé ya bo zôsôô melu ya asu’ulane ma, éyoñ abui bôt da  ‘nye’e bebien, a bo ôzañ akum.’ (2 Tim. 3:2) Njembane moné, nge njañelane bôt be ne ji’a jañele bisaé biap, bia bo na bôte be bo teke bo zôsôô. Abui bôt é nji yen abé na, be wup, be duk, nge bo mam medu’an mefe. Mfasane te ô ne vôm ase aval é ne na, abui bôt da buni na susu’a zene ya bi abui moné, a ne fo’o ve na be bo mam medu’an. Ja’a Bekristen béziñ be nji nyoñe mbamba mintyi’an mfa’a te, a amu ba “jeñe moné mezene me ne ékotekot,” be nga jañele mbamba éyôlé be mbe be bili akônda été.​—1 Tim. 3:8; Tt. 1:7.

Ve abui Bekristen da vu Yésus. Ba yeme na, e bi mefulu Zambe a nye’e a ne jam da dañe mfi a lôte akum ése, nge biôm bife. E sikôlô, bisoé Bekristen be nji bo mvôl asu na be kabe meve’ele. (Mink. 20:23) É ne été na, éyoñe bi ne zôsôô, bia ye ke bi ma’an ya été éyoñ ése avale Haykanush a nga bi. Ve jame da, éyoñe bi ne zôsôô, bia bo jam é ne mvaé mise me Zambe. Nalé a bo na bi bo jam é ne mfi, nde é ne na, bi ba’ale mone môte wongan ya nlem mfuban.

Éve’ane Gagik ja kôme liti bia de. A jô na: “Ôsusua na ma bo Kristen, me mbe me saé e beta nda bisaé. Asu na masa wom a bo te ya’ane toya avale da yian, a mbe a kate ngovina ve mon abim moné a bi mbu. Mbôle ma me mbe Directeur Général, be nga jô ma na, me ‘kui tyiñ’ a nyoñe toya, mfa’a ya bo nye ébotezel na a dime mis mvôle nda bisaé ja bo. Bôte bese be nga su’ulane yeme na me nji bo zôsôô. Éyoñe me nga taté na ma yé’é Kalate Zambe, ane me nga telé mboan ébotezel, to’o be mbe be ya’ane ma abeñ. Mvuse ya valé nde me nga yoé nda bisaé jam. Ataté môs ôte, me nga bo na ngovina a yeme na me bili nda bisaé, a ma ya’an toya éyoñ ése.”​—2 Bec. 8:21.

Gagik a jô na: “Moné me mbe me nyoñe ngon e nda bisaé jam, a mbe ngabe jia ya abim me mbe me nyoñ e beta nda bisaé me mbe me saé. É mbe ayaé na me toñe nda bôte jam. Ve ma wô’ô meva’a abui éyoñe ji. Me bili mone môte ya nlem a ne mfuban mise me Yéhôva. Me ne mbamba éve’ela asu bone bam bebaé, a me mbe’e mimbe’e akônda. Bôte bese bia be be bi mbe bi bo’o makit nsamba, be nga yeme ma éyoñe ji ane môt a ne zôsôô.”

Yéhôva a nye’e bôte ba ve miñye’elane mié abeñ a zene ya liti beta mefulu mé, ja’a fulu zôsôô. (Tt. 2:10) A nga jô Njô bôte David na a tili na: “Me mbe mongô, a éyoñe ji me nto nnôm; ve me nji yene môt a ne zôsô a liki’i, nge yen mvoñe bôte jé é jaké’é bidi.”​—Bs. 37:25.

Ényiñe mbo ésaé Zambe Ruth ja liti de. A nga kabetane ntyi wé Naomi a mbe a nto nnôm, a lôte na a li’i nye étam. Ruth a nga ke Israël, vôm a mbe na, a ne kañe nya Zambe. (Ru. 1:16, 17) Éyoñ a kuiya Israël, Ruth a nga liti na a ne zôsôô. A nga jibi fe ésaé nkôan orge aval atiñ é nga tak. Yéhôva a nga jalé miñyiane mi Ruth ba Naomi, aval a nga bo mfa’a David. (Ru. 2:2-18) Nalé a tinane na, Yéhôva a nji ke ve Ruth ba Naomi fo’o ve jôme ya di. A nga tobe Ruth na a bo mvamba Njô bôte David, to’o mvamba Messie!​—Ru. 4:13-17; Mt. 1:5, 16.

 Bebo bisaé be Yéhôva béziñ ba nyiñe mbia ya ayet ényiñ. Ve ba jeñe na be saé abui, a bo zôsôô, a lôte na be bo mam medu’an. Ba liti valé na, e bi beta mefulu me Zambe, ja’a fulu zôsôô, a ne jam da dañe mfi mise map a lôte biôm bi mo.​—Mink. 12:24; Beép. 4:28.

Aval ane Ruth, abui bebo bisaé be Yéhôva ba yeme na Yéhôva, nnye a ne ngule ya volô be. Be to ndi nlem be Nyô a nga bo ngaka’a nyi: “Me aye bo te suu wo étam mfa’a éziñ, nalé fe me aye bo te li’i wo zesé mfa’a éziñ.” (Beh. 13:5) Yéhôva a jaéya liti na, a ne volô bôte ba liti na be ne zôsôô éyoñ ése. A ye fe de bo melu ma zu. A nga bele éyoñ a nga jô na, a ye ve bia biôm bia sili ényiñe jangan.​—Mt. 6:33.

Ôwé, bôte be ne wumulu señ, a biôm bife bi ne édima. Ve bi ne tabe ndi na, e mise m’Ésa wongane ya yôp été, fulu zôsôô a mefulu mé mevo’o bi bili, me ne jôm é ne édima, a lôte señ ése é ne édima!