ÉYOÑ bita bi baa bi mbe bi boba’an, Barked mone bezimbi ya Nazie a nga jô Bengaa be Yéhôva na: “Nge mia bene ke wosane France nge ke Angleterre, mia bese mia yiane wu!” Akusa bo na abui bezimbi ya SS e mbe e tele’ bebé valé, teke mojañe wua a nga bo de. É mbe é sili’ fo’o ayo’o nlem asu na be tebe ne bip aval ete! Éve’ela éte ja kôme ngôné ôsimesane Bengaa be Yéhôva a lat a bita. Bia bene nyoñe ngap a bita ya si nyu. Ja’a awu é nto bia bebé, bia nyoñe ki ngap a mewosan ma boban émo ji.

1. BEBO BISAÉ BE ZAMBE BESE BE MBE BÔTE YA AYOÑE DA

Melu Mvus, Yéhôva a nga top ayoñe bone b’Israël na be bo bebo bisaé bé. A nga loone bone b’Israël na ‘jôm jam mamien ja kandane meyoñe mese.’ (Nk. 19:5) Zambe a nga ve fe be ngumba abôta si. Nde, éyoñe A nga jô bone b’ Israël na be ke bo bita a meyoñe mevok, be nji be na ba wosane nge ke wôé bebo bisaé be Zambe bevok. a

Melu ma, benya bebo bisaé be Zambe ba so ‘meyoñe mese a menda me bôte mese a be bôte bese a minkobô mise.’ (Nli. 7:9) Ajô te, nge bebo bisaé be Zambe be nyoñe ngap a bita, be ne wosan a wôé bebo bisaé be Zambe bevok.

 2. YÉHÔVA NNYE A MBE A JÔ’Ô BONE B’ISRAËL NA BE KE BITA

Melu mvus, Yéhôva nnye a mbe a kate’e bone b’Israël éyoñe ba yiane ke bita a amu jé be mbe be yiane de bo. Éve’an é ne na, Zambe a nga jô bone b’Israël na be ke wosane Becananéen, mbe bete be mbe be kañe’e bivus bezambe, be bo’o mvine mame ya bisôk, be va’a fe bone bap metuna’a. Yéhôva a nga jô bone b’Israël na be mane jiane bôte be mbe si a nga ka’ale be amu be mbe be bo’o mbia be mam. (Lv. 18:24, 25) Éyoñe bone b’Israël be nga nyiine si ya ntiñetan, Zambe a nga kañese biyoñe biziñe na be bo bita a bôte be mbe be tibili’i be. (2 Sa. 5:17-25) Ve teke môs éziñe Yéhôva a nga kañese na bone b’Israël bebien be nyoñe ntyi’ane ya ke bita. Éyoñe be nga jeñe na ba bo de, be nga tôban abui minjuk.​—Nb. 14:41-45; 2 Mka. 35:20-24.

Melu ma, Yéhôva a kañese ki na bone be bôte be bo bita. Meyoñe ma bo bita asu mfi wop bebien sake asu mfi Zambe. Be ne bo bita amu ba suñe mesi, amu ba yi abui moné nge ke amu ba suñe minkôñ. Ve jé ki bi ne jô a lat a bôte ba jô na ba bo bita jôé Zambe, nge ke asu na be wôé besiñe be Zambe? Yéhôva a ye kamane benya bebo bisaé bé a jiane besiñe bé bita ya melu ma zu, bita ya Harmaguédon. (Nli. 16:14, 16) Éyoñe Zambe a ye bo bita bite, nkane bita wé wo ye bo fo’o ve beéngele ya yôp été, teke môta binam éziñ a ye bo été.​—Nli. 19:11-15.

3. BONE B’ISRAËL BE MBE BE NYII BÔTE BE MBE BE LITI’I NA BE BILI MBUNAN

Melu mvus, bone b’Israël be mbe be mvama’ane bôte be mbe be liti’i na ba buni Zambe. Be mbe be wô’ék fo’o ve ba Yéhôva a mbe a tyi’i na ba yian awu. Bi tame nyoñe bive’ane bibaé. Akusa bo Yéhôva a nga jô na be ke tyame Jéricho, bone b’Israël be nga nyii Rahab a nda bôte jé amu mbunane Rahab. (Jos. 2:9-16; 6:16, 17) Mvuse ya valé, tison ése ya Guibéon é nga nyiiban amu  Beguibéonite be nga liti na ba ko Zambe woñ a nleme wop ôse.​—Jos. 9:3-9, 17-19.

Melu ma, éyoñe meyoñe ma bo bita me ne teke nyii bôt ba liti na be bili mbunan. A biyoñe biziñe bôte be nji yem ajô mbe be wô’ô mane fitan éyoñe meyoñe ma bo bita biap.

4. BONE B’ISRAËL BE MBE BE YIANE TÔÑE METIÑE ME ZAMBE A LAT A BITA

Melu mvus, Yéhôva a mbe a va’a bone b’Israël mebendé be mbe be yiane tôñ éyoñe ba ke bita. Éve’an é ne na, Zambe a mbe a jô’ô be biyoñe biziñe na be kate bôte ya tisone ba ke wosane je “foé ya élat.” (Dt. 20:10) Yéhôva a mbe fe a yi na bone b’Israël be ba’ale bebien a vôme be to mfuban, a mbe fe a yi na be tôñe memvinda mé éyoñe be ne bita. (Dt. 23:9-14) Meyoñe me mbe me bômane bone b’Israël, me mbe me nyoñe’e binga ya mesi ba te ke wosane me a ke be male map. Ve Yéhôva a nga jô bone b’Israël na be bo teke de bo. Atiñ é mbe é jô’ô na mone Israëlite a nji yiane nyoñe minga a so minkôm a lu’u nye nge minga ate a ngenane teke bo ngone jia Israël valé.​—Dt. 21:10-13.

Melu ma, abui mesi e nga mane telé metiñ a lat a avale bita bia yiane boban. Akusa bo nsôñane ya metiñe mete ô ne na be kamane bôte ya mesi, éngôngole jam é ne na, be ne teke tôñe metiñe mete éyoñ ése.

5. ZAMBE A MBE A WOSA’AN ASU AYOÑE DÉ

Melu mvus, Yéhôva a mbe a wosa’an asu bone b’Israël. A mbe fe a bo’o mesimba asu na be dañe bita. Bi tame kobô ajô Jéricho. Aval avé Yéhôva a nga volô bone b’Israël na be dañe tison éte? A ngule Yéhôva, éyoñe bone b’Israël be nga “bete tyiñe yôp nya mbetane, ane aka’a meko’o ya nlam é nga ku si” nalé a nga volô be na be dañe tison tyi’ibi. (Jos. 6:20) A aval avé ki be nga dañe bita be nga bo a Beamorite? ‘Yéhôva a nga wua be beta meta’a me so’o yôp . . . Ba be nga wu a meta’a be nga dañe ba bone b’Israël be nga wôé a nkpwate mekôn.’​—Jos. 10:6-11.

BENYA BEKRISTEN BA MIASE MVO’É

Avale bi maneya yen, été jangane ja kôme selan a di bone b’Israël ya melu mvus. Ve sake jam ete étam nde da bo na bi bo te ke bita. Bi bili beamu befe ya bo teke ke bita. Éve’an é ne na, Zambe a nga jô na melu ma su’ulan, beyé’é bé ba ye ke “beta yé’é bita,” nalé a tinane na ba ye ke bo bita. (És. 2:2-4) Nde fe Krist a nga jô na, beyé’é bé ba ye ke nyoñe ngap a mame “ya si nyô,” nge ke bita bia bobane si nyi.​—Jean 15:19.

Krist a nga jô na beyé’é bé be nji yiane su’u valé, A nga jô fe be na be sa’ale mame me ne bo na be bi ôviti’i ziñ, ôlun a mame me ne bo na be bo bita. (Mt. 5:21, 22) A nga jô fe beyé’é bé na be bo avale bôte da “miase mvo’é” a na be nye’e besiñe bap.​—Mt. 5:9, 44.

Aval avé bi ne bo de? É ne été na bi nji kômbô bo bita, ve ye mone ziñ a ne bia nlem été a ne soo mejô nge ke nkandane mengam akônda été? Nkelan ôsu a ve ngul ése na bi mane vaa aval asimesan ete minleme miangan été.​—Jc. 4:1, 11.

A lôte na bi nyoñe ngap a bita ya meyoñ, bia ve ngule jangan ése na mvo’é a nye’ane bi bo zañe jangan. (Jean 13:34, 35) Ngo’o nge bia nyoñe ntyi’ane na bia bo teke nyoñe ngap a bita ya si nyi, nté bia yange môse Yéhôva a ye zu vaa bita bise éyoñ jia ya biyoñ bise.​—Bs. 46:9.