1. Bela’ane kalate Matthieu 28:18-20 na ô kate bia abendé Yésus a nga ve beyé’é bé.

ÉYOÑ a wômôya miñwuan, Yésus a nga sulane beyé’é bé Galilée. Amu jé? A mbe a bili beta jame ya kate be. Bia koone jam ete kalate Matthieu 28:18-20.​—Lañek.

2. Bia zu bi biyalane ya minsili mivé ayé’é di?

² Abendé Yésus ya bo beyé’é da fombô fe bia den. Jam ete e nga bo na bi sili biabebiene minsili milale mi: 1) Ane ô vaa na bia yiane ye’ele bôte memvinda me Yéhôva, ye jam afe ya bo é nga’an? 2) Jé bobejañ bese ya akônda be ne bo asu na be volô ñyé’é Bible na a yaé nsisim? 3) Jé ke bi ne bo asu na bi volô bobejañe be te’eya nsisime na be beta nyoñe ngab a ésaé éte?

3. Jam avé Yésus a nga ngôné éyoñ a nga ve abendé ya bo beyé’é?

³ Abendé Yésus a nga ve e ne tyi’ibi ya wôk. Bia yiane fo’o ye’ele bôte mejô mese a nga jô. Ve sa ke abim ete. Éyoñe bia kôme lañ abendé ete, bia yene na Yésus a nji tu’a jô na bi ye’ele bôte mejô mé. Ve na bi “ye’ele be be ba’ale mejô mese [a] nga jô.” Ajô te, bi nji yiane su’u ve na bia ye’ele be mame ba yiane bo, ve bia yiane fe liti be avale be ne tôñe mam mete ényiñe jap. (Mam. 8:31) Amu jé jam ete e ne mfi?

4. Éfia ba’ale ja tinan aya? Nyoñe’ éve’an.

 ⁴ Éfia “ba’ale” ja tinane na e bo mewôk nge ke e tôñ. Bi tame nyoñe mon éve’an. Éve’an éte ja zu liti bia avale bi ne ye’ele môte na a ba’ale, nge ke tôñe mam mese Yésus a nga jô. Bia zu kobô ajô môt a ye’ele bôte befe avale ba dutu metua. A taté ye’ele be metiñe ba yiane tôñ éyoñe be ne njoñ. Jam ete da boban aba sikôlô été. Ve a yiane bo jam afe asu na bôt a ye’ele be ba’ale metiñe mete. A yiane ve môt ase volant, a tabe fe nye fefel, a va’a nye melep nté a dutu, ndembene môt a bo ngule ya tôñe mam a nga yé’é aba sikôlô. Jé éve’an éte ja ye’ele bia?

5. (a) Bela’ane Jean 14:15 a 1 Jean 2:3 na ô liti jame bia yiane ye’ele beyé’é Bible bangan. (b) Aval avé bi ne bo de?

⁵ Bia ye’ele bôte mame Zambe a yi na bi bo. Ve bi nji yiane su’u valé. Bia yiane fe liti be avale be ne tôñe mam ba yé’é môs ane môs. (Lañe’e Jean 14:15; 1 Jean 2:3.) Mbamba ntabane wongan a ne volô beyé’é Bible na be yem avale be ne tôñe miñye’elane mi Yéhôva éyoñe be ne sikôlô, ésaé, nge ke éyoñ ba vôman. Bi ne fe laane be jam éziñ é nga kui bia, asu na bi ye’ele be mfi ya tôñe memvinda me Yéhôva, a mfi ya nyoñe mbamba mintyi’an. Bi ne fe ye’elan a be a sili Yéhôva na a ve be mbamba nsisime wé, ndemben be bo ngule ya tôñe metiñe mé.​—Jean 16:13.

6. Aval avé bi ne beta ye’ele bôte na be ba’ale mam mese Yésus a nga jô?

⁶ Aval avé bi ne beta ye’ele bôte na be ba’ale mam mese Yésus a nga jô? Bia yiane volô be na be bi nkômbane ya kañete. Bôte béziñe ba ko ésaé nkañete tene woñ. Jôm ete nje bia yiane bo ôjibi. Bia yiane volô be ôte’ete’ ôte’ete’e na be kôme wôk mam bia ye’ele be. Bia yiane fe bo na mam mete me ke jimbi be nlem a tindi be na be kômbô kañete. Bi ne ñhe bo jam ete aya?

7. Aval avé bi ne volô ñyé’é Bible na a bi nkômbane ya kañete bôte bevo’o mam a yé’é?

⁷ Bi ne sili ñyé’é Bible na: ‘Bibotane bivé ô biya nté ane ô nga kaa na wo tôñe miñye’elane ya Bible ényiñe jôé? Ye wo buni na mame wo yé’é me ne volô bôte befe nga? Jé ô ne bo asu na ô volô be?’ (Min. 3:27; Mt. 9:37, 38) Liti’i nye betract bese ya Bikpwelé bia ye’ele bie bôt. Jô’ô nye na a tobe ba a buni na a ne belane be asu na a kañete bivuvumane bié, bemvôé bé, nge ke bôte ba be nye ba saé. Mvuse ya valé, va’a nye abui betract. Bo’ané fe mone sisia asu na ô liti nye aval avé a ne yeme belane tract ase ya ba a te top. Éyoñ ki a ye bo nkañete mbamba foé akônda, da ye sili na ô bo ô kañete’ a nye asu na ô ke ôsu a yañele nye.​—Ec. 4:9, 10; Luc 6:40.

8. Amu jé é ne mfi na beyé’é Bible be kôme nye’e Zambe a bôte bevok? (Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na: “ Avale bi ne volô beyé’é Bible na be tu’a nye’e Yéhôva”)

⁸ Yésus a nga jô fe na bia yiane ye’ele bôte na be “ba’ale mejô mese” a nga jô. Beza mejôô? Mejô mete me tii a beta metiñe mebaé bia koone me Bible: E nye’e Zambe, a nye’e bôte bevok; metiñe mete ki me tii a ésaé nkañete.  (Mt. 22:37-39) Amu jé bia jô nalé? Amu nye’ane bia nye’e Zambe a bôte bevok ñwô wo tindi bia na bi kañete. E ne kui na ñyé’é Bible a ko woñe ya kañete. Ve bia yiane liti nye na Yéhôva a ne volô nye na a dañe woñ ôte ôte’ete’ ôte’etek. (Bs. 18:1-3; Min. 29:25) Nka’ale ô tii a abeñe di wo liti bia mam bi ne bo asu na bi volô ñyé’é Bible na a tu’a nye’e Yéhôva. Jé bobejañe ya akônda ki be ne bo asu na be volô mimfefé beyé’é na be tu’a nye’e Yéhôva?

9. Bela’an éve’ane ya abeñ asu na ô kate bia avale môt a yé’é ndutane metua.

⁹ Bi tame beta bulan éve’ane bia te nyoñe yôp. Aval avé môt a yé’é ndutane metua? A vô’ôlô melebe ñye’ele a ve nye, a fombô fe avale bedutu metua bevo’o ba bo. Ñye’ele a ne liti nye aval avé ndutu metua éziñ a ve metua mfe zen teke bo abé nlem. Nge ke liti nye ndutu metua mfe a dime melambe ya metua wé, asu na bedutu metua bevok be yene zene tyi’ibi. Amu jé ñye’ele a liti nye mbamba bive’ela bite? Amu bi ne volô na nye’e fe a bo mbamba ndutu metua.

10. Jé é ne volô ñyé’é Bible na a yaé nsisim?

¹⁰ Aval ete da da, ane ô vaa mojañ a bo môt ayé’é, bobejañe befe ya akônda be ne volô ñyé’é Bible na a yemete élate jé a Yéhôva. Ve asu na jam ete e boban avale da yian, da sili na ñyé’é Bible a tabe bisulan. Amu jé bia jô nalé? Amu bisulan bia ye’ele bia abui mam, bia yemete mbunane wongan, bia volô fe bia na bi tu’a nye’e Yéhôva. (Mam. 15:30-32) Jam afe e ne na, éyoñe ñyé’é Bible a tabe bisulan, ñye’ele wé a ne liti nye bemôô ane nye. Ñyé’é Bible a ne fe yene bobejañ ba liti mbamba éve’ela mfa’a ya nye’an. Bi tame nyoñe bone bive’an.

11. Mbamba bive’ela bivé ñyé’é Bible a ne koone bie akônda, a bive’ela bite bi ne volô nye aya?

¹¹ Ñyé’é Bible a yale bone bé étam a fombô sita éziñ a tele fe été éte akônda. Éyoñe minga ate a yen ane sita a sutane volô bone bé na be tabe bisulane bise, jam ete da nambe nye angôndô. Ñyé’é Bible mfe a kate telé nyuane sika. Éyoñ éte a laan a mojañ a nga dañe fulu éte melu mvus. Mojañ ate a kate nye na a nga kui na a tôñe memvinda me Yéhôva amu a nga yé’é nye’e nye nya abuii. (2 Bec. 7:1; Beph. 4:13) Éyoñ a maneya laane ñyé’é Bible nlañe wé, mojañ ate a ke suu na: “Wo fe ô ne de bo.” Ô lôô ane ñyé’é Bible a bi nka’a mvus. Ngone minga éziñ ja yene mona minga mfe a bu’uban ényiñ amu a ne Ngaa Yéhôva. Nde a sili émiene na: ‘Jé ja bo na mona minga nyi som a bo abim meva’a di?’ Nye’e na a zu tame fa’a fak ajô te.

12. Amu jé bia jô na môt ase ya akônda a ne volô beyé’é Bible?

¹² Éyoñe ñyé’é Bible a mane yemban a bobejañ, jam ete da volô nye na a bo ngule ya tôñ abendé Yésus ya nye’e Yéhôva a bôte bevok. (Jean 13:35; 1 Tim. 4:12) Avale bi maneya jô, éve’ela bobejañe ba be nye be tele été jia é ne volô nye na a dañe minju’u mié. Avale bive’ela ete da ye liti nye na, nye’e fe a ne ngule ya tyendé a bo ñyé’é Yésus. (Dt. 30:11) Ôwé, nkañete  mbamba foé ase a ne ngule ya bo jam éziñ asu na a volô ñyé’é Bible. (Mt. 5:16) Sili’i ñhe womiene na: ‘Jé me me ne bo asu na me volô beyé’é Bible ba tabe bisulan?’

13-14. Yésus a nga bo aya éyoñ beyé’é bé be nga bili atek?

¹³ Bia yi fe na bobejañe be te’eya nsisim be beta nyoñe ngab a ésaé nkañete. Bi tame yen avale Yésus a nga bo éyoñ minlômane mié mi nga bili atek, a aval avé bi ne vu nye.

¹⁴ Bible a jô na, alu be nga zu bi Yésus na ba ke wôé nye, minlôman mise mi nga mane tup a li’i nye a zeme étam. (Marc 14:50; Jean 16:32) Nde Yésus a nga bo aya? Mon éyoñe mvuse ñwômane miñwuane wé, Yésus a nga jô beyé’é bé béziñe na: ‘Te koane woñ: kele’ katane bobenyañe bame na [me wômôya].’ (Mt. 28:10a) Mejô mete ma liti na Yésus a nji wô’ô be ôlun, nge fiase be. Ye mi lôô fo’o? Akusa bo minlôman mi nga li’i nye étam éyoñe ya njuk, a ke ôsu a loone mie na “bobenyañe bam.” Yésus a nga vu fo’o Ésaa mfa’a ya yeme mvamane bôt a jamé be.​—2 Bb. 13:23.

15. Aval avé wo yene bobejañ be nga bili atek a telé ésaé nkañete?

¹⁵ Bia fe bia yiane wô’ô bobejañe be nga bili atek a telé ésaé nkañete benya mintaé. Be ne bobenyañe bangan, a bia yiane nye’e be! Bi nji yiane vuan ésaé ése be nga bo melu mvus, bevo’o béziñ tañe mimbu mewôm! (Beh. 6:10) Bi ne ôjeja’a ya beta bo Yéhôva ésaé a be! (Luc 15:4-7) Aval avé bi ne ñhe liti na bia wô’ô be mintaé ane Yésus?

16. Aval avé bi ne liti na bia wô’ô bobejañ be nga bili ate’ mintaé?

¹⁶ Bañete’e be bisulan. Nne Yésus a nga bo fe nalé a minlômane mié, a nga bañete mie ésulan éziñ. (Mt. 28:10b; 1 Bec. 15:6) Bi ne bo avale da a bobejañe be te’eya nsisim nge bia yene na ba tabe ki fe bisulan. Te bia bili atek nge ba bo teke so éyoñ ôsu bia bañete be. Nge bi bo mbane ya bañete be, be ne su’ulane kañese. Teke bisô na nlem ô nga jaé Yésus a mevak éyoñe minlômane mié mi nga zu sulane vôm a nga bañete mie.​—Fombô’ô Matthieu 28:16 a Luc 15:6.

17. Jé bia yiane bo éyoñe mojañ a nga bili atek a beta so ésulan?

¹⁷ Nyoñe’e be a mevak. Éyoñe Yésus ba beyé’é bé be nga tôban, a nga bôône be nleme si, nnye a nga soñe be minlañ. (Mt. 28:18) Jé bia yiane bo éyoñe mojañ a nga bili atek a beta so ésulan? Bia yiane téé a ke nyoñe nye a mevak! Bi ne taté ko woñe ya bo te yeme jame bi ne jô. Ve te bia tyelé nleme yôp. Da sili fo’o na bi tabe ntyele ya bo te jô nye mam me ne bo na a wô’ô ôson, ve bi ne jô nye tyi’ibi na bia wô’ô mvaé ya yene nye.

18. Aval avé bi ne ve bobejañe be biliya ate’e ngule nyul?

¹⁸ Va’a be ngule nyul. Beyé’é Bible be nga yiane taté si’an éyoñe Yésus a nga jô be na ba yiane kañete mbamba foé si se meku’u menyin. Ve Yésus a nga ve be ngule nyul a ngaka’a nyi: “Ma ye tabe be mia melu mese.” (Mt. 28:20)  Ye mejô mete me nga volô beyé’é bé nga? Teke vaa nge beté. Éyoñ é nga tame ke lôte tañ aya? Bible a jô na be mbe be yeme a ésaé ya ‘ye’ele bôt a kate mbamba foé.’ (Mam. 5:42) Bobejañe be biliya atek ba yi jôme jia ve na bi ve be ngule nyul. Nge ba ko woñe ya beta taté na ba kañete, bi ne kate be na ba ye ke bo ésaé éte étam. Ve nné ane ba bo nkômesane ya taté, bi ne ke liti be. Nge bi bo de, bobejañe bete ba ye ke vuane bia tyi’ibi. Nge bia yene ba be te’eya nsisim ane bobenyañe bangan, a nge bia kôme wô’ô be mintaé, mevak ma ye fuluku akônda dangan.

19. Jé bia bese bia kômbô bo, a amu jé?

¹⁹ Bii kee ésaé nkañete ôsu akekui éyoñ évé? Akekui asu’ulane ya mbia nta’ane mame nyi. (Mt. 28:20) Ye bii fo’o kui nga? Amu jé momo! Teke jôm éziñ é ne telé bia! Bia wô’ô mvaé ya belan éyoñe jangan, ngule jangan, a biôme bi mo biangan asu na bi jeñe bôte be bili mbamba été nsisim a kañete be Mejô me Zambe. (Mam. 13:48) Éyoñ bia bo de, bia vu Yésus. A nga jô na: “Bidi biam bi ne na, me bo mam môt a nga lôme ma a nye’e, a mane fe ésaé jé.” (Jean 4:34; 17:4) Nne bia fe bia kômbô bo nalé. Bia kômbô sondô ésaé Yésus a nga ve bia. (Jean 20:21) Ve bi nji kômbô bo je étam, bia yi na bobejañe bese be zu fulan a bia, to’o ba be nga bili ate’e nsisim.​—Mt. 24:13.

20. Bela’ane Bephilippien 4:13 na ô liti amu jé bi too ndi na bi ne ngule ya bo ésaé Yésus a nga ve bia.

²⁰ Ésaé Yésus a nga ve bia é nji fo’o bo bidi bi bongô. Ve bia yeme na bi nji bo étam. Yésus a nga ka’ale bia na a ye su’u bia. Ane ô vaa Yésus, bi ne fe “beébe bebo bisaé be Zambe.” (1 Bec. 3:9; 2 Bec. 2:17) Nde ye mia buni na ésaé éte é ne kate bia nga? A bobejañ, bi bili angôndô ya beta mvome ya volô bôte bevo’o na be ba’ale mejô mese Yésus a nga jô! Sa nalé?​—Lañe’e Bephilippien 4:13.