1. Amu jé bia yiane bo Yéhôva mewôk?

BIA yiane bo Yéhôva mewôk * amu nnye a ne Nté wongan. Jôm ete nje nnye fe a bili na a ve bia mebendé, memvinda a metiñ. (Nli. 4:11) Ve jam afe da tindi bia na bi bo Yéhôva mewôk: éjôé jé ja dañe bijôé bise. Aso kôa, bôte béziñe be jaéya zu ba jôé ba bevok. Ve éyoñe bia ve’e éjôé mona môt a ji Yéhôva, bia yene na teke njôô bôt éziñ a ne fek, nye’an, mbamba nlem a mvam ane Njôô wongane Yéhôva.​—Nk. 34:6; Bero. 16:27; 1 Jean 4:8.

2. Kalate Behébreu 12:9-11 a liti na bia yiane bo Yéhôva mewôk amu jé?

² Yéhôva a nji dañe yi na bi bo nye mewôk amu bia koo nye woñ, ve a yi na bi semé nye amu bia nye’e nye, a amu bia yene nye ane Ésaa wongane ya nye’an. Éyoñe Paul a nga tili Behébreu, a nga jô na bia yiane ‘dañe bo Ésaa wongane mewôk mfa’a ya mvaé jangane biabebien.’​—Lañe’e Behébreu 12:9-11.

3. (a) Aval avé bi ne liti na bia semé Yéhôva? (b) Bia zu bi biyalane ya minsili mivé ayé’é di?

³ Bia semé Yéhôva éyoñ bia jeñ a ngul ése na bi bo nye mewôk éyoñ ése, a éyoñe bia bene ye’ebe fe’e jangane biabebien. (Min. 3:5) Ane bia ke ôsu a yé’é mefulu me Yéhôva, nne fe bia ye yene tyi’ibi ya bo nye mewô’ô  nalé. Amu jé? Amu mam mese a bo bia ma ngôné mefulu mete. (Bs. 145:9) Nté bia ke ôsu a yé’é yeme Yéhôva, nne fe bia tu’a nye’e nye nalé. Éyoñe ki bia nye’e Yéhôva, bi nji yiane beta yange na be kate bia mam mese bia yiane bo a ma bi nji yiane bo. Biabebien bia jeñe na bi yen a wô’ôtane mam ane nye, a na bi sa’ale mam a vini. (Bs. 97:10) Ve jam ete da bo é bo’o ayaé biyoñ biziñ. Amu jé? A aval avé bemvendé be ne vu Néhémie? Aval avé beésaa be ne vu Njôô bôte David? A aval avé benyia be ne vu Marie, nyia Yésus? Bia zu bi biyalane ya minsili mite ayé’é di.

4-5. Jé ja liti kalate Beromain 7:21-23 na e nji bo tyi’ibi ya bo Yéhôva mewôk?

⁴ E ne bo ayaé na bi bo Yéhôva mewôk amu bi be’e metyi ya abé. Amu nalé, e wô’ô kui biyoñe biziñ na bi bene semé mam a jô bia. Éyoñ Adam ba Ève be nga di ébuma Zambe a nga tyili be, be nga tyi’i na ba kôlô éjôé Yéhôva si a bo mam avale bebiene ba yene mvo’é. (Met. 3:22) Dene fe, abui bôt e nji bisi Yéhôva, ba nyiñ ényiñe jab avale ba yi.

⁵ To’o ba ba yeme Yéhôva a nye’e nye be ne yen ayaé ya bo nye mewôk a nlem ôse. Jam ete e nga kui nlômane Paul. (Lañe’e Beromain 7:21-23.) Ane Paul, bia kômbô bo mam me ne mvaé mise me Yéhôva. Ve bia yiane yem mebo si éyoñ ése, asu na bi titane mbia minkômban.

6-7. Jé é ne beta bo na bi yen ayaé ya bo Yéhôva mewôk? Va’a éve’an.

⁶ Metum mangan a mefulu ya vôm bi nga yaé me ne fe bo na bi kate bo Yéhôva mewôk. Asimesane bôt e wô’ô wosan a nkômbane Yéhôva abui biyoñ, ajô te, bia yiane jeñ a ngul ése na bi yene mam ane Yéhôva, sa ke ane bôte ba bômane bia. Bi tame nyoñe mon éve’an.

⁷ Abui bevôm, ba tindi bisoé na bi jeñ abui moné. Sita Messina * a nga tôbane nju’u ôte. Ôsusua na a yé’é Bible, a nga kee sikôlô ôsu mfañ université ya si a nga too. Nda bôte Messina ve taté na ja tindi nye na a jeñe mfañ asu ésaé ndemben a bo fe mfañe minga. Nne Messina émiene fe a mbe a yii nalé. Ve éyoñ a nga yeme Yéhôva a taté na a nye’e nye, a nga tyendé minsôñane mié. Ve to’o nalé, a jô na: “Me nga bi fane ya bi mimfañ mesu m’ésaé mi mbe ve bo na me bi abui moné, ve mi nga ye fe di ma éyoñe ma yiane tôñesane je mame ya nsisim. Ma meme na, e nji be tyi’ibi na me bene bisaé bite, amu me nga yaé vôme moné nnye ba telé ôsu. Me mbe me yiane kôme ye’elane Yéhôva na a ve ma ngule ya ben asu ésaé ése é ne tindi ma na me bo te telé mame ya nsisim ôsu ényiñe jam.”​—Mt. 6:24.

8. Jé bia zu yen éyoñe ji?

⁸ Éyoñ bia bo Yéhôva mewôk, a ne asu mfi wongane biabebien. Ve jam afe da yiane tindi bôte be be’e mimbe’e miziñ ane bemvendé, beésaa, a benyia, na be bo Yéhôva mewôk: nkômbane ya volô bôte bevok. Bi tame zu yene bive’ane biziñe ya Bible bia liti aval môt a ne belan éjôé jé ane Yéhôva a yene mvaé.

9. Meve’ele mevé Néhémie a nga tôbane me?

⁹ Yéhôva a nga ve bemvendé beta mbe’e ya nyoñe ngab a bone mintômba mié. (1 P. 5:2) Éve’ela Néhémie é ne volô bemvendé nya abuii. Néhémie a mbe a bili beta éto, a mbe ngovina ya Juda. (Néh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Tame ve’ele simesane meve’ele a nga tôbane me. A nga wô’ô na bôte ya ayoñ ba biasé temple, a na ba bene su’u belévite aval Atiñ e mbe e jô’ôk. Be nga kate fe nye na ba bene semé Sabbat, a na befam béziñe ba lu’u binga ya meyoñ mefe. Nne Néhémie a nga bo jam ete aya?​—Néh. 13:4-30.

10. Aval avé Néhémie a nga dañe meve’ele a nga tôbane me?

¹⁰ Néhémie a nji simesane na mbôl a bili beta éto, a yiane yemete bone b’Israël na be bo ane a jô. Ve a nga ye’elane Yéhôva, a ye’ele fe bone b’Israël metiñe Mé. (Néh. 1:4-10; 13:1-3) A nga saé a be fufulu na be mane beta lôñe mimfine ya Jérusalem.​—Néh. 4:15.

11. Kalate Bethessalonicien 2:7, 8 a liti na bemvendé ba yiane wulu bobejañe ya akônda aval avé?

¹¹ Bemvendé ba ye ke yiane tôban avale meve’ele Néhémie a nga tôbane de, ve be ne vu nye mimfa’a abui. Ba saé a ngul ése asu na be volô bobenyañ a bekale babe ya nsisim. Be nji bo mebun amu be be’e beta mimbe’e. Ve ba wô’ô bobejañe ya akônda mintaé. (Lañe’e 1 Bethessalonicien 2:7, 8.) Nye’ane ba nye’e bôt a fulu éjote nyul bia yiane tindi be na be kobô bôt a ésemé ése. Mojañe Ngane a ne mvendé den a ntoo abui mimbu, a jô na: “Me ma yene na, bobejañ a besita ba nye’e éyoñe mvendé é ne mbamba nlem a ôsesa.  Mefulu mete ma bo na, bobejañe be su’u mintyi’ane bemvendé ba nyoñ.” Essa’a fe a ne nnôme mvendé, a beté na: “Ma jeñe na me tôñe melebe ya kalate Bephilippien 2:3; ma jeñe fe éyoñ ése na me dañe semé bôte bevok, sa ke mamien. Nalé a volô ma na me bo te yemete be na be bo ve avale ma jô.”

12. Amu jé bemvendé ba yiane bo éjote nyul?

¹² Bemvendé ba yiane bo éjote nyul ane Yéhôva. Akusa bo na Yéhôva a ne Njôô ya si a yôp a jôm ése é vee, “a suu émiene si” asu na a “bete môt a ne azoé si a vaa nye mbulu’ été.” (Bs. 18:35; 113:6, 7) Yéhôva a feme môt ase a ne mebun a ébiasé.​—Min. 16:5.

13. Amu jé mvendé ja yiane “tiñeti ôyeme wé”?

¹³ Mvendé ése ja semé Yéhôva ja yiane kôme “tiñeti ôyeme wé.” Amu nge é bo te tiñeti ôyeme wé, é ne tem é nga jô môt mbia ébuk amu a te biasé nye. (Jc. 1:26; Beg. 5:14, 15) Ngane bia te jôô nye abeñe ya yôp a jô na: “Biyoñ biziñ, me wô’ô fo’o kômbô telé bobejañ a besita be ne nkpwala été jap. Ve me nga ja bindi mbamba bive’ela bebo bisaé be Yéhôva bia koone bie Bible, ane me nga tu’a yemelane na e ne nya mfii na me bo éjote nyul a évôvoé nlem.” Bemvendé ba liti na ba semé Yéhôva éyoñ be ne ntyele ya bo te jô bobejañe ya akônda a bemvendé bevok éfia é ne balé be.​—Beco. 4:6.

14. Mbe’e ôvé Yéhôva a nga ve beésaa, a a yi na be be’e wô aya?

¹⁴ Yéhôva a nga telé ésaa nlô ya nda bôt, a ve fe nye mbe’e ya yañele bone bé a lebe be. (1 Bec. 11:3; Beép. 6:4) Ve éjôé ésaa é bili minné, amu a ye su’ulane yalan ajô ya nda bôte jé ôsu Yéhôva, nnye ate a ne mbôndé ya menda me bôt. (Beép. 3:14, 15) Beésaa ba liti na ba semé Yéhôva éyoñ ba wulu menda me bôte mab aval a nye’e. Ényiñe Njôô bôte David é ne volô be abui.

15. Amu jé ényiñe Njôô bôte David é ne bo mfi asu beésaa?

¹⁵ David a mbe a be’e mbe’e ya wulu nda bôte jé a ayoñ Israël ése. Mbôl a mbe Njôô bôt, a mbe a bili abui éjôé. É nga kui biyoñ biziñe na a bo beta bikop, amu a nga dimine belan éjôé jé. (2 Sa. 11:14, 15) A nga liti na a semé Yéhôva amu a nga kañese meleb A nga ve nye. A nga kate Yéhôva mam mese a mbe  a wô’ôtane nlem. A jeñe fe na a tôñe melebe Yéhôva a nga ve nye. (Bs. 51:1-4) A nde fe na, a nga liti na a ne éjote nyul abui, amu a mbe a vô’ôlô melebe me bôte bese, befam a binga. (1 Sa. 19:11, 12; 25:32, 33) Bikobe bi David bi nga volô nye na a tu’a kabetane Yéhôva a na a telé nkômbane wé ôsu ényiñe jé.

16. Mam mevé éve’ela David é ne ye’ele beésaa?

¹⁶ Éve’ela David ja ye’ele beésaa mfi ya yeme belan abim éjôé Yéhôva a ve be. Ja ye’ele fe be mfi ya meme bikobe biap, a wu ya kañese melebe ma so Bible. Nge ô ne aval ésaa éte, bibu’a ya nda bôte jôé bia ye semé wo, amu ô ne éjote nyul. Éyoñe wo ye’elan a bibu’a ya nda bôte jôé, kôme yooé Yéhôva nleme wôé, asu na bi yemelane na ô too Môte mebune si va, ve Zambe. Jeñe’e fe a ngul jôé ése na ô telé ésaé Yéhôva ôsu ényiñe jôé. (Dt. 6:6-9) Nge wo liti bibu’a ya nda bôte jôé mbamba éve’ela, wônaa, ô veya be angôndô ya beta das.

17. Mbe’e ôvé Yéhôva a nga ve benyia?

¹⁷ Yéhôva a nga ve fe benyia mbamba mbe’e nda bôt été, be bili na ba jôé bone bap abim éziñ. (Min. 6:20) Mame nyia a jô a bo, me ne tabe mone nlem ngum ényiñ. (Min. 22:6) Aval avé éve’ela nyia Yésus é ne volô benyia ya den?

18-19. Jé éve’ela Marie é ne ye’ele benyia ya den?

¹⁸ Marie a mbe a yeme’e Mejô me Zambe nya ñyemane. A mbe a semé’é Yéhôva angôndô, a mbe fe a bili ngul élat a nye. A nga yebe na a bo nkômbane Yéhôva to’o éyoñ é nga sili na a tyendé fatan ényiñe jé ése.​—Luc 1:35-38, 46-55.

¹⁹ A benyia, mi ne bo abui mam me ne liti na mia vu Marie. Aval avé? Jam ôsu, mi ne yemete élate jenan a Yéhôva a zene ya meye’elan a ayé’é ya Bible. Jame baa, mia yiane tabe nkômesane ya bo mintyéndane miziñ ényiñe jenan, mfa’a ya ve Yéhôva nlem avak. Nge ô ne avale nyia é nga yaé nda bôte bebiaé be mbe ve ayo’o ayok, be nye’e be sili’i memvam, ô ne buni na nne da yiane na wo fe ô yale bone bôé aval ete. To’o ô yé’éya Mejô me Zambe, e ne bo nya ayaé na ô kobô bone bôé évôvoé été, e dañe dañe nge ba bo ézezam éyoñe wo wô’ô nyule nte’an. (Beép. 4:31) Avale biyoñ ete nde ñhe wo yiane dañe sili Yéhôva mvolan a  zene ya meye’elan. Sita Lydia a ne nyia bon, a jô na: “Biyoñe biziñ ma yiane kôme ye’elane Yéhôva, asu na me bo teke lume mone wom mbia éfia éyoñ a bo ma melo. E wô’ô kôme kui kui na me tyi’i nkobô zañ, me taté ye’elane nlem été, ôsusua na ma zu kee nkobô ôsu. Meye’elan ma volô ma na me bôône nleme si.”​—Bs. 37:5.

20. Nju’ ôvé benyia béziñ ba tôbane wô, a aval avé be ne dañe wô?

²⁰ Benyia béziñ be bili nju’ ôfe, ba kate na be liti bone baba na ba nye’e be. (Tite 2:3, 4) Binga béziñ be nga yaé avale bevôm é ne na, bebiaé be mbe étyi te vôé a bone bap, nge ke jô be na ba nye’e be. Nge ô nga yaé avale vôm ete, ô nji bo ntindane ya vu mbia fulu ate. Minga a semé Yéhôva a yiane yé’é aval a ne liti bone bé nye’an. E ne bo ayaé na a tyendé ôsimesane wé, ñyenane mame wé a mefulu méziñ a nga yaé a me. Ve a ne bo de, a éyoñ a bo de, nalé a ye volô émien a nda bôte jé.

21-22. Ésaïe 65:13, 14 a liti na bibotane bivé bia bi éyoñ bia bo Yéhôva mewôk?

²¹ Njôô bôte David a mbe a yeme’e mfi ya bo Yéhôva mewôk. A nga jô na: “Miñye’elane mi Yéhôva mi ne zôsôô, mia ve ava’a nlem: mvinda Yéhôva é ne éngeñgeñ, ja ve mise ngule ya yen. Nalé fe mbo ésaé wôé a nyoñe meleb été: mba’alane ya ba’ale me ô ne beta bema’an.” (Bs. 19:8, 11) Den, beta nsela’ane a kôme yené zañe bôte ba semé Yéhôva a ba be nji bisi mbamba melebe mé. Ba ba bo Yéhôva mewôk “ba ye yia bia amu meva’a ya nlem.”​—Lañe’ Ésaïe 65:13, 14.

²² Éyoñ bemvendé, beésaa, a benyia ba semé Yéhôva, ényiñe jap ja tu’a bo mvo’é, menda me bôte ma nyiñe meva’a été, a élate ya mekônda ja tu’a yem. Wônaa, jam da dañ é ne na, ba ve Yéhôva nlem avak. (Min. 27:11) Ye ébotan éfe ja lôte jili nga? Ko!