1, 2. Amu jé bia yiane yañele bôte bevo’o na be be’e mimbe’e akônda été?

YÉSUS a mbe a bili beta mbe’e ya kañete bôte mbamba foé ya Éjôé. Ve akusa bo nalé, a nga nyoñ éyoñe ya yañele bôte bevo’o na be bo bemvendé a beye’ele. (Mt. 10:5-7) Philipe, ayôñe nkañete mbamba foé, a nga yañele bengone bé benyine na be bo ayôñ ésaé nkañete. (Mam. 21:8, 9) Aval avé fatane ñyañelane te é ne mfi melu ma?

² Tañe bôte ja kañese mbamba foé si se é ne ve bet. E bôt be ngenane teke duban, ba yiane yeme mfi ya yé’é Kalate Zambe étam. Bia yiane fe ye’ele be na, be kañete bôte bevo’o mbamba foé, a ye’ele be benya mejôô. Bia yiane ve bobejañe ngule nyôle na, be ve ngule jap ése na be bo bediakon a bemvendé. A zene ya “mbamba mejô,” Bekristen be ne bitôtôlô, be ne volô mimfefé Bekristen na be yaé nsisim.—Min. 4:2.

3, 4. (a) Aval avé Paul a nga liti na, ésaé nkañete ja wume bibuma éyoñe bia yé’é Kalate Zambe? (b) Ôsusua na bia tindi bôte bia be be bia yé’é Kalate Zambe na be bi ayé’é dap ya Kalate Zambe, jé biabebien bia yiane taté bo?

³ Amu jé ñyé’ane Kalate Zambe étam ô ne mfi? Éyalan é ne e mejô nlômane Paul ô nga tili Bekristene ya Colosse. A nga jô be na: “Bi ne te jô’é ye’elan a ja’é amu ajô denane na, mi jaé ne lut a ñyemane ya yem nkômbane [Zambe] ñyeman ôse ya nsisim a fe’été, nde mi aye wulu ane de ayian be Tate, aval ese a nye’e, a wum bibuma mfa’a ya mbamba mboan ase, a mi nenenen mfa’a ya ñyemane ya yeme Zambe.” (Beco. 1:9, 10) Nya ñyeman ate a nga ye volô Bekristen ya Colosse na be bo ngule ya “wulu ane de ayian be Tate, aval ese a nye’e.” Mboane te ô nga ye ve be ngule ya “wum bibuma mfa’a ya mbamba mboan ase,” e dañe dañ ésaé nkañetane mbamba foé. Mbo ésaé Yéhôva a kômbô kañe Yéhôva nya nkañane a yiane bi fulu ya yé’é Kalate Zambe éyoñ ése. Bia yiane bo na bôte bia be be bia yé’é Kalate Zambe be yeme de.

⁴ Biabebien bia yiane taté yene mfi ya yé’é Kalate Zambe étam, ôsusua na bia volô bôte bevo’o na be bo de. Bia yiane bi fulu ya yé’é Kalate Zambe éyoñ ése. Nde ñhe, ô ne sili womiene na: ‘Éyoñe me ne nkañete, éyoñe môt a jô jôm é nji lu’an a Kalate Zambe, nge na a sili minsili mi ne ayaé ya yalan, ye me ne ngule ya ve nye biyalan bia so e Kalate Zambe? Éyoñe ma lañ avale Yésus, Paul, a bôte bevo’o be nga bo mban ésaé nkañete, ye ma fas avale ma fe me ne bo mban éyoñe ma kañete?’ Bia bese bia yi ñyeman a melebe ma so Kalate Zambe. Nge bia kate bôte bevo’o mfi bia yen éyoñe bia yé’é Kalate Zambe, bi ne tindi be na, be fe be jeñe na be yene mfi ya été a zene ya yé’é Kalate Zambe éyoñ ése.

5. Katek aval avé bi ne ye’ele bôte bia be be bia yé’é na, be bo mbane ya yé’é Kalate Zambe étam?

⁵ Ô ne sili womiene na, ‘Aval avé me ne yañele môte bia nye bia yé’é na a bo mbane ya yé’é Kalate Zambe?’ Mbamba zen a ne na, ô taté liti nye avale womiene wo kômesan ayé’é wo bo a nye. Ô ne lebe nye na a lañe meyemé méziñe ya kalate ba loone na, Jé Kalate Zambe a tu’a ye’ele?, a bifuse bi ne été. Volô’ô nye na a kômesane bisulan a nsôñane ya yalan. Va’ak nye ngule nyôle na, a lañe Nkume mmombô a bete a Réveillez-vous! ase a kui. Nge Watchtower Library a BIBLIOTHÈQUE EN LIGNE ya Watchtower be ne nkobô wé, ô ne liti nye aval a ne belane be na a yene  biyalane ya minsili mié. Nge ô bo nalé, éko éziñe na môte mia nye mia yé’é a ye yene mfi ya yé’é Kalate Zambe étam.

6. (a) Aval avé ô ne volô môte mia nye mia yé’é na, a nye’e Kalate Zambe a nleme wé ôse? (b) Jé môt a yé’é Kalate Zambe a ne bo, nge nye’ane wé ya Mejô me Zambe wo yaé?

⁶ É ne été na, bi nji yiane tindi môt a ngule na a lañ a yé’é Kalate Zambe. Ve mbela’ané biôm bise ékôane Yéhôva ja ve na bi volô môte bia be nye bia yé’é na, nye’ane wé ya Kalate Zambe ô yaé. Bôte ba yé’é Kalate Zambe a nleme wop ôse, be ne wô’ôtan ane ntili kalate Besam a nga yia na: “A ne mvaé mfa’a wome na, me subu bebé be Zambe: me boya Tate Yéhôva vôm m’asobô.” (Bs. 73:28) Nsisime Yéhôva wo ye volô avale beyé’é Kalate Zambe te.

7. Aval avé Yésus a nga yañele bekañete mbamba foé? (Fombô’ô fôtô ya atata’a ya ayé’é di.)

⁷ Kalate Matthieu kabetôlô 10, a liti bia avale Yésus a nga yañele minlômane mié 12. A nji jalé be minlô a abui mam, a nga kate be abime mam da yiane be. ^[1] Nté Yésus a mbe a ye’ele be ésaé nkañete, minlômane mi mbe mi baa melo. Mvuse ya valé nde ba be nye be nga kui nkañete. Mbôle be nga yen avale Yésus a mbe a kañete’e, jôme te nje be nga ji’a bo ngule ya ye’ele bôte benya mejôô. (Mt. 11:1) Bi ne yañele bôte bia be be bia yé’é na, be bo mintyetyeñe bekañete mbamba foé. Bi tame zu yen avale bi ne de bo a mezene mebaé ma.

8, 9. (a) Aval avé Yésus a mbe a nyoñe bôt e nkañete? (b) Aval avé bi ne volô mimfefé bekañete na be laan a bôt avale Yésus a mbe a bo’ok?

⁸ Éyoñe bia laan a bôt. Yésus a mbe a kañete’e bôt mame ya Éjôé. Éve’an é ne na, a nga bi mbamba minlañ a minga éziñ anjeñe Jacob, e fefele tisone ba loone na Sychar, a minlañe mite mi nga wume bibuma. (Jn. 4:5-30) A nga laane fe a Matthieu Lévi, nyoñe taxe. Bekalate ya mbamba foé be nji dañe kañete bia minlañe miap, ve bia yeme na Matthieu a nga yebe nloone Yésus a nga loone nye na, a bo ñyé’é wé. Matthieu a bôte bevok, be nga yene fe ane Yésus a nga nyoñ éyoñe ya laan a bôt abôk é mbe nda Matthieu.— Mat. 9:9; Lu. 5:27-39.

⁹ Môs éziñe fe, Yésus a nga yeme nyoñe Nathanaël, nnye ate a nji be a bili mbamba ôsimesan a lat a bôte ya Nazareth, a be nga laane mbamba minlañ. Minlañe mite mi nga bo na Nathanaël a tyendé ôsimesane wé. A nga nyoñe ntyi’ane ya yé’é abui mame Yésus, môte ya Nazareth, a mbe a ye’ele nye. (Jn. 1:46-51) Nde ñhe, bi bili mbamba amu ya yañele mimfefé bekañete na be yeme nyoñe bôt éyoñe ba laan a be. ^[2] E bôt bia volô nalé be ne yene na, mbamba be bôte ba kañese benya mejôô éyoñe bia nyoñe be ngap, a kobô be évôvoé été.

10-12. (a) Aval avé Yésus a mbe a bo’o mimjoman? (b) Aval avé bi ne volô mimfefé bekañete na be yeme ye’ele bôte Mejô me Zambe?

¹⁰ Éyoñe bia beta ke jome bôte bi nga kañete. Yésus a nji be a bili abui éyoñ. Ve a mbe a nyoñ éyoñe ya beta ke jome bôt a mbe a kañete’e mbamba foé. Éve’an é ne na, Yésus a nga kañete nsamba bôt a bete e sitima. Môs ôte, a nga bo asimba; a nga bo na Pierre a yop abui kos, a kate fe nye na: “Wo aye bi bôt ataté éyoñe ji.” Ye mejô mé me nga nambe nye? Ôwé. Pierre a bôte be mbe be saé a nye, “be nga zu bifunga biape  kindik, ane be nga li’i biôm bise a tôñe [Yésus].”—Lc. 5:1-11.

¹¹ Nicodème, môte ya Sanhédrin a nga taté a nga nye’e miñye’elane mi Yésus. A mbe a kômbô’ô yem abui mam, ve a mbe a ko woñe na bôt be ne yen ane a laan a Yésus. Yésus a nji be a nyume bôt éyoñe jé; a nga laan a Nicodème alu éyoñe nsamba bôt ô nji be. (Jn. 3:1, 2) Jé minkañete mite mi ne ye’ele bia? Mone Zambe a nga nyoñ éyoñe ya yemete mbunane bôte bevok. Nalé a ye’ele bia na, bia fe bia yiane bo minjoman, a meyé’é me bôte ba nye’e Mejô me Zambe.

¹² Mimfefé bekañete ba ye ji’a yeme ye’ele bôte Mejô me Zambe nge bia be be bia kañete. Bi ne volô be na, be bo teke vuane bôte ba liti na ba nye’e Mejô me Zambe to’o mon abim. Bi ne bañete be na be ke liti bia minjoman, a meyé’é mangan. Mboane te wo ye bo na, mimfefé bekañete mi bi nkômbane ya bo minjomane miap, a bi meyé’é map. Ba ye fe yé’é na be bo teke ji’a sili mo si, ve e bo ôjibi a mban ésaé nkañete.—Beg. 5:22; fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na, “ Mban ô ne mfi.”

13, 14. (a) Aval avé wo yene mbamba bive’ela bi bôte ya Kalate Zambe be nga nyume bebiene mam na ba saéane bôte bevok? (b) Aval avé ô ne yañele mimfefé bekañete a bisoé na, be liti bobejañ a bekale bap nye’an?

¹³ Minkañete ya Kalate Zambe, mia ngôné mvome bi bili na, bi liti “nye’ane ya bobejañ,” a bi saéane bia bia. (Lañe 1 Pierre 1:22; Luc 22:24-27.) Mone Zambe a nga ve jôm ése, to’o ényiñe jé na a saéane bôte bevok. (Mt. 20:28) Dorcas “a nga jaé bo mame ya mvam a éngôngo.” (Mam. 9:36, 39) Marie, sita éziñe ya Rome, a nga ‘saé abui’ asu bôte ya akônda. (Bero. 16:6) Aval avé bi ne volô ba be ne mimfefé na, be yene mfi ya volô bobejañ a bekale bap ya nsisim?

¹⁴ Bitôtôlô Bengaa bi ne bañete mimfefé na, be ke litane be éyoñe ba ke jome minkôkon, a minnôm mi bôte ya akônda. Nge nalé a yian, bebiaé be ne kee bone bap avale minjomane te. Bemvendé a bôte bevok be ne saé fufulu na, bobejañe bangan be nto minnôm be bi nya jôme ya di a na, menda map me bo mfuban. Mboane te wo bo na, bisoé a mimfefé bebuni be yé’é na ba bo bôte bevok mvam. Éyoñ a kañete abeñe ya akônda dé é ne ôyap, mvendé é ne ke jome bobejañ ba nyiñ wôé mone nté na, a yeme nge be ne mvo’é. Éyoñe mojañ a ne ésoé ba nye be wô’ô kui nkañete a yene nalé, a yem éyoñe te na, bôte bese ya akônda ba yiane wô’ôtane nye’an.—Bero. 12:10.

15. Amu jé é ne mfi na bemvendé be fombô ane befame ya akônda ba yaé nsisim?

¹⁵ Mbôle Yéhôva a belane befame na be ye’ele akônda, é ne mfi na bobejañe be bo ngule ya kobô e bôt été. Nge ô ne mvendé, ye ô ne nyoñ éyoñe ya vô’ôlô diakon éyoñ a bo nkañete ya mengana bôt nge nkañete ôfe? Mvolane wôé ô ne bo na, a bo ntyetyeñe ñye’ele Mejô me Zambe.—Neh. 8:8. ^[3]

16, 17. (a) Aval avé Paul a nga liti na a nyoñe ngap a ñyaéane Timothée a mbe a yaék nsisim? (b) Aval avé bemvendé be ne kôme yañele bôte ba ye bo bemvendé ya akônda melu ma zu?

¹⁶ Mekônda Bekristen ma yi abui bemvendé, ajô te, da sili na be yañele bôte ba ye bo ésaé te melu ma zu. Paul a nga liti aval ésaé ya yañele bôt é ne boban éyoñ a nga jô Timothée na: “Wo,  a mone wom, bo’o ngul mvam été, nje é ne be Krist Yésus. A mam ô nga wô’ô be ma vôm bengaa abui be nga to, mam mete ô va’a me bôt be ne benya beba’ale mbe be aye bo ngule ya ye’ele fe bôte bevok.” (2 Tim. 2:1, 2) Timothée a nga yé’é abui mam éyoñ a mbe a saé a nlôman, nya môtô. Mvuse ya valé, Timothée a nga bo aval a nga yene Paul a bo’ok ésaé nkañete jé, a e mam mese mevok ya nsisim.—2 Tim. 3:10-12.

¹⁷ Paul a nji jô’é na ñyañelane Timothée ô ke ôsu a ôbien. Ba nye be mbe be wulu’u. (Mam. 16:1-5) Bemvendé be ne vu éve’ela Paul éyoñe ba bo na bediakon be litane be e minjoman éyoñe nalé a yian. Éyoñe ba bo de, bemvendé ba ve bobejañe bete fane ya na, bebiene be kôme yene ñye’elane wop, mbunane wop, ôjibi wop, a nye’ane wo sili e beba’ale ya akônda. Jame te da volô na, be yañele bôte ba ye bo bemvendé ya “mbam mintômba Zambe.”—1 P. 5:2.

18. Amu jé é ne mfi mfa’a wongane na bi yañele bôte bevok?

¹⁸ E yañele bôte bevok a ne jam é ne nya mfi, amu miñyian a mezene ya kañe Yéhôva me ne abui. Avale Yésus ba Paul be mbe be yañele bôt é ngenan é volô bia melu ma. Yéhôva a yi na be kôme yañele bebo bisaé bé ya melu ma mfa’a ya be’e mimbe’e miap akônda été. Zambe a ve bia mvome ya volô bôte be nji dañe bi ñyemane na be bo ngule ya be’e mimbe’e miap akônda été. Nté mbia be mam ya émo ji me ne ve nenenen, mimfefé mezene ya kañete mia ke ôsu a yené. Ajô te, e yañele bôt a ne jam é ne mfi a di bia yiane bo avôl avôl.

19. Amu jé wo yiane tabe ndi na, ngule wo ve na ô yañele bôte bevok ésaé Yéhôva ja ye wume bibuma?

¹⁹ É ne été na, e yañele bôt a nyoñ éyoñ a ngul. Ve Yéhôva a Mone wé a nye’e, ba ye su’u bia, a ve bia fek ya yañele bôt. Bia ye bo mevak ya yen ane bôte bia yañele ba ke ôsu mfa’a ya “wu njuk a wosan.” (1 Tim. 4:10) Nkelané ôsu a yaé nsisim, a bo mbane ya jibi ésaé Yéhôva.