Bengaa be Yéhôva be nji bo mebô’ô ya abialé amu bia yeme na, Yéhôva a nji nye’e avale mebô’ô te. Akusa bo Kalate Zambe a nji jô ne bôsa na, bi nji yiane bo mebô’ô ya abialé, ve, mam méziñ a jô, ma volô bia na bi yem avale Yéhôva a yene me. Bi tame zu fase mame menyin a yen nge ma lu’an a miñye’elane ya Kalate Zambe.

1. Mebô’ô ya abialé ma so be bôte be ne te kañe Zambe. Dictionnaire ba loone na Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology, and Legend, a jô na, mbunan éziñ bôte be bili na, môs abialé môt, “mimbia minsisim mi ne ngule ya bo nye mbia jam,” ñwô ô nga so abô’ô ya abialé. Ve “éyoñe bemvôé bé be ne valé, a éyoñe ba tame nye mbamba abô’ô abialé, nalé a volô na te jôm éziñ é ne abé ja kui nye.” Kalate ba loone na, Coutumes et usages des anniversaires (nkobô ingilis) a jô na, melu mvus, bekalate ya abialé be mbe “mfi asu na be yeme horoscope môt.” Jam ete é mbe é tii “a ñyemane mam ba loone na, mbi’ilane ya mame ya ateté.” Kalate ate a ke ôsu a jô na, “abui bôte da buni na, belambe ba bo’é môs abô’ô abialé, be bili ngule ya bo na, mbamba be mam ba tame môt môs ôte, me tôéban.”

   Kalate Zambe ki a kamane na bi belane magik, mengañ, bi laan a mimbia minsisim, nge bo “avale mam” ése é ne nalé. (Deutéronome 18:14; Begalate 5:​19-​21) Jam ébien é nga bo na, Zambe a tyame nlame ya Babylon, é mbe na, bôte ya nlam ôte, be mbe be bi’ili mame ya ateté, a to ki na mboon ôte ô tii a mimbia minsisim. (Ésaïe 47:11-​15) Bengaa be Yéhôva be nji ke ba fak, asu na be yeme beamu ya metum mese ma boban émo; ve, éyoñe Kalate Zambe a liti ne sañesañe na, jam éziñ é ne abé, be vo’o bo ane jôm éziñ é nji bo.

2. Bekristene ya ntete mimbu ôsu be nji be be bo’o mebô’ô ya abialé. Kalate ba loone na The World Book Encyclopedia a jô na, Bekristene ya ntete mimbu ôsu “be mbe be yenek abô’ô ése ya abialé, ane metume ya bôte be ne te kañe Zambe.” Kalate Zambe a liti na minlôman, a bôte bevo’o be nga laan a Yésus, be nga li’i Bekristene zene ba yiane tôñ.​—2 Bethessalonicien 3:6.

3. Susua abôk Bekristene ba yiane ba’ale da fombô awu Yésus, sa ke abialé dé. (Luc 22:17-​20) A nji bo jame ya kam, amu Kalate Zambe a jô na: “Môse ya awu [wo] dañe môse ya abialé.” (Ecclésiaste 7:1) Môs a nga wu, Yésus a nga bi mbamba jôé e mise me Zambe, jôme te nje môse ya awu dé ô mbe mfi a dañe môs a nga bialé.​—Behébreu 1:4.

4. Teke vôm éziñ Kalate Zambe a liti na bebo bisaé be Yéhôva be nga jeme mebô’ô ya abialé. Kalate Zambe a kobô ve ajô mebô’ô ya abialé mebaé, ma me bôte be nji be be kañe Zambe. Mebô’ô mete me nji bo ntilane Kalate Zambe e zezé. Kalate Zambe a liti ne sañesañe na, mebô’ô mete mebaane me mbe abé e mise me Zambe.​—Metata’a 40:20-​22; Marc 6:​21-​29.

Bengaa be Yéhôva ba liti bone bap nye’an mimôs mise ya mbu, be va’a be bone metôm éyoñ ése, be bo’o fe mebôk. Ba jeñ a ngul ése na be vu éve’ela Zambe, nnye ate, a ve bone bé mbamba be mam éyoñ ése. (Matthieu 7:​11) Avale minkobô mia tôñe valé mia liti, bone Bengaa be Yéhôva be nji wô’ôtane na jôm éziñe ja jembane be:

• “Mvean wo dañe mvaé éyoñ ô nji be ô yange wô.”​—Tammy, mimbu 12.

• “Ja’a me nji bi das môs me nga bialé, bebiaé bam, ba ve ma mbamba be biôm abui biyoñe bife mbu. Ma nye’e avale dase te, amu da so éyoñe me nji yange wô.”​—Gregory, mimbu 11.

• “Ye mia buni fo’o na nya abô’ô le nga? Be tyi’i mone gateau, be yia mone jia, mame mete mese ve tañe minut awôm. Za’ané nda jam, mia ye yene jôm ba loone na nya abôk!”​—Eric, mimbu 6.