1. Da hoo gi wi laif?

LAIF kohn fahn Jehoava. (Reed Aks 17:24, 25.) Hihn da wi Kriyayta, ahn da hihn gi wi laif. Di Baibl seh: ‘Yoo mek evriting. Yu mek dehn kaaz yu mi waahn mek dehn.ʼ (Revilayshan 4:11, JNT) Soh, Jehoava mi waahn wi ga laif; laif da wahn preshos gif fahn hihn.

2. How wi ku ga wahn gud laif?

² Jehoava gi wi weh wi need fi liv, laik food ahn waata. (Aks 17:28) Hihn noh jos waahn wi liv, ih waahn wi injai wi laif. (Aks 14:15-17) Fi ga wahn gud laif, wi need fi obay Gaad laa dehn.​—Isaiah 48:17, 18.

3. Weh Jehoava du wen Kayn kil Aybl?

³ Di Baibl teech wi dat fi wee laif an ada peepl laif preshos tu Jehoava. Fi egzampl, wen Kayn mi beks bad wid ih yonga breda Aybl, Jehoava mi waan Kayn dat ih need fi kanchroal ih anga. Bot ih neva lisn, an ih geh soh beks dat ih “atak ih breda Aybl ahn kil ahn.” (Genesis 4:3-8) Jehoava ponish Kayn fi kil Aybl. (Genesis 4:9-11) Soh anga ahn haychrid ku kaaz wi fi bee vailent er kruwil tu adaz. Wahn persn laik dat noh wahn geh evalastin laif. (Reed 1 Jan 3:15.) Fi pleez Jehoava, wi need fi laan fi lov evribadi.​—1 Jan 3:11, 12.

4. Weh wi ku laan bowt laif fahn wan a Gaad laa tu di Izrelait dehn?

 ⁴ Towznz a yaaz layta, Jehoava shoa dat laif stil preshos tu hihn. Eena wan a di laa dehn weh ih mi gi Moaziz, ih seh: “Yu noh fi merda.” (Deuteronomy 5:17) Bak den, if wahn persn kil sombadi fi spait, dehn wuda kil hihn tu.

5. How Gaad feel bowt aboarshan?

⁵ How Gaad feel bowt aboarshan? Eevn di laif a wahn baybi weh noh baan yet preshos tu Jehoava. Eena di Laa weh Jehoava mi gi di Izrelait dehn, Jehoava seh dat if sombadi hert wahn pregnant uman ahn mek ih looz ih baybi, dehn fi kil da persn weh kaaz it. (Reed Exodus 21:22, 23; Psalm 127:3.) Dis teech wi dat Jehoava hayt aboarshan.​—Pleez goh da Noat 28 da di en a dis buk.

6, 7. How wi ku shoa Jehoava dat laif preshos tu wee?

⁶ How wi ku shoa Jehoava dat fi wee laif an ada peepl laif preshos tu wee? Wel, wi noh wahn du notn weh wahn hert wi er hert ada peepl weh deh rong wi. Soh wi noh wahn yooz tubaako, smoak weed er sigaret, er yooz ada jrogz fi geh hai, bikaaz dehnya tingz ku hert wi ahn mait eevn kil wi.

⁷ Wi laif ahn wi badi da fahn Gaad, ahn wi fi yooz dehn how hihn waahn. Soh wi need fi main wiself. If wi noh lisn, wi noh wahn bee kleen fronta Gaad. (Roamanz 6:19; 12:1; 2 Korintyanz 7:1) Jehoava da di Wan weh gi wi laif, soh wi kyaahn wership hihn if wi noh rispek laif. Eevn doa ih mait bee haad fi stap wahn bad habit, Jehoava wahn help wi if wi di chrai stap it bikaaz wi di shoa dat laif preshos tu wee.

8. Weh wi wahn du fi mek shoar dat wi noh put wi laif er ada peepl laif eena daynja?

 ⁸ Wi laan dat laif preshos tu Jehoava. Hihn chros wi dat wi wahn du wi bes fi neva put fi wee laif er enibadi laif eena daynja. Soh wi mek shoar dat wen wi di jraiv wi kaar, motosaikl, er eni ada veekl, wi wahn bee kyaaful. Wi stay weh fahn eni spoats weh vailent er daynjaros. (Psalm 11:5) Ahn wi mek shoar dat wi hoam sayf. Jehoava mi tel di Izrelait dehn: “If yu bil wahn nyoo hows, ahn yu put wahn varanda pahn di roof, yu mos put wahn loa waal [er, raylin] rong it, bikaaz if sombadi jrap aaf fan it ahn ded, yu wahn bee blodgilti.”​—Deuteronomy 22:8.

9. How wi fi chreet di animal dehn?

⁹ Eevn di way how wi chreet di animal dehn impoatant tu Jehoava. Hihn alow wi fi kil animal fi food ahn fi protek wiself fahn dehn. (Genesis 3:21; 9:3; Exodus 21:28) Bot wi noh fi bee kruwil tu di animal dehn er mek dehn fait wan anada jos fi fon.​—Proverbs 12:10.

10. How wi noa dat blod stan fi laif?

¹⁰ Blod hoali tu Jehoava bikaaz ih stan fi laif. Afta Kayn mi kil Aybl, Jehoava tel Kayn: “Yu breda blod di krai owt tu mi fahn di grong.” (Genesis 4:10) Aybl blod mi stan fi ih laif, ahn Jehoava ponish Kayn fi weh ih kil ih breda. Afta di Flod, Jehoava shoa agen dat blod stan fi laif. Hihn mi alow Noawa an ih famili fi eet meet. Ih tel dehn: “Aala di animal dehn weh di moov ku bee yu food. Ah di gi yu dehn fi eet jos  laik how Ah mi gi yu di vejitayshan.” Bot, Jehoava tel dehn noh fi eet wan ting, ih seh: “Onli flesh wid di laif​—di blod—yu noh fi eet.”​—Genesis 1:29; 9:3, 4.

11. Weh Jehoava mi koman di Izrelait dehn bowt blod?

¹¹ Bowt 800 yaaz afta Jehoava mi tel Noawa noh fi eet blod, ih koman ih peepl dehn agen: “If wahn Izrelait er wahn farina weh di liv monks unu goh hontin ahn kech wahn wail animal er wahn berd fi eet, ih fi poar owt di blod pahn di grong ahn kova it wid dos.” Den ih seh: “Yu noh fi eet di blod.”(Leviticus 17:13, 14) Jehoava mi stil waahn ih peepl fi andastan dat blod hoali. Dehn kuda mi eet meet bot noh di blod. Wen dehn mi kil wahn animal fi food, dehn mi haftu poar owt di blod pahn di grong.

12. How Kristyanz shoa rispek fi blod?

¹² Yaaz afta Jeezas mi ded, di apasl ahn di elda dehn eena di Kristyan kangrigayshan da Jeroosalem mi ga wahn meetin fi disaid wich paat a di Laa Kristyanz mi fi stil kip. (Reed Aks 15:28, 29; 21:25.) Jehoava mi help dehn fi andastan dat blod stil preshos tu hihn ahn dat blod stil need fi bee hoali tu dehn. Di Kristyanz bak den kudn eet er jrink blod, er eet meet weh neva bleed gud. If dehn mi du dat, ih wuda mi bee jos laik dehn di wership aidol er di komit eni sin weh ga fi du wid seks. Fahn sins da taim, chroo Kristyanz rifyooz fi eet er jrink blod. How bowt tudeh? Jehoava stil waahn blod bee hoali tu wee.

13. Wai Kristyanz noh aksep blod chransfyoozhan?

¹³ Dis meen dat Kristyanz rifyooz blod chransfyoozhan. Jehoava koman wi noh fi eet er jrink blod.  Sopoaz wahn dakta tel yu noh fi jrink alkahol. Yu wuda gi yuself alkahol chroo jrips ahn seh, ‘Wel, da noh laik Ah di jrink itʼ? No! Yu wudn du dat. Jos laik dat, di koman noh fi eet blod meen dat wi noh wahn aksep wahn blod chransfyoozhan.​—Pleez goh da Noat 29 da di en a dis buk.

14. Weh wi noh wahn du eevn doa wi waahn liv?

¹⁴ Wat if wahn dakta tel wi dat wi wahn ded if wi noh aksep wahn blod chransfyoozhan? Wel, eech persn haftu mek dehn oan disizhan if dehn wahn obay Gaad koman pahn blod. Kristyanz ga lata rispek fi laif, ahn wi noh wahn giv op jos laik dat. Wi wahn luk fi ada chreetment fi sayv wi laif. Bot noh mata wat, wi noh wahn aksep wahn blod chransfyoozhan.

15. Hoo Kristyanz obay ahn put fos eena dehn laif?

¹⁵ Wi chrai haad fi kip wiself helti, ahn wi noh waahn ded. Bot bikaaz blod stan fi laif an ih preshos tu Gaad, wi noh wahn aksep blod chransfyoozhan. Ih moa impoatant tu wee fi obay Jehoava dan fi chrai liv lee langa ahn disobay ahn. Jeezas seh: “Enibadi weh chrai fi heng aan tu dehn oan laif wahn en op di laas it. Bot if dehn giv op dehn laif fi sayka mee, dehn wahn fain reel laif.” (Machyu 16:25) Wi waahn obay Jehoava bikaaz wi lov ahn. Hihn noa weh bes fi wee, ahn wi noa how hihn feel bowt laif. Soh tu wee, laif preshos ahn hoali tu.​—Heebrooz 11:6.

16. Wai wi obay Gaad?

¹⁶ Aala Gaad faytful servant don mek op dehn  main fi obay fi hihn laa pahn blod. Wi noh wahn eet er jrink blod, ahn wi noh wahn aksep blod az paat a wahn medikal chreetment. * Bot, wi wahn aksep ada chreetment fi sayv wi laif. Wi noa eena wi haat dat Jehoava noa weh bes fi wi kaaz hihn da di Kriyayta.

17. Wat da-mi di onli way Jehoava mi alow di Izrelait dehn fi yooz blod?

¹⁷ Eena di Laa weh Gaad mi gi Moaziz, Jehoava tel di Izrelait dehn: “Di laif a di flesh deh eena di blod, ahn da mee mi giv it pahn di alta fi unu fi mek atoanment [er, aks fi fagivnis] fi unu sinz, bikaaz da blod mek atoanment pasabl.” (Leviticus 17:11) Wen di Izrelait dehn mi sin, dehn kuda mi aks Jehoava fi fagivnis. Dehn mi haftu sakrifais wahn animal an aks di prees fi poar owt som a di blod pahn di alta da di templ. Dis da-mi di onli way Jehoava mi alow di Izrelait dehn fi yooz blod.

18. Weh Jeezas sakrifais mek pasabl fi wee?

¹⁸ Wen Jeezas mi kohn pahn di ert, ih sakrifais ih laif fi fagiv wi sin dehn. Fi hihn sakrifais tek di plays a di animal sakrifais weh di Izrelait dehn yoostu mek. (Machyu 20:27, 28; Heebrooz 10:1) Jeezas laif soh preshos dat sins Jehoava rezorek ahn, aal hyoomanz ku ga di chaans fi liv  fareva.​—Jan 3:16; Heebrooz 9:11, 12; 1 Peeta 1:18, 19.

19. Weh wi need fi du fi noh bee “rispansabl fi di det a enibadi“?

¹⁹ Wi apreeshiayt dat Jehoava gi wi laif! Ahn wi waahn tel peepl dat if dehn ga fayt eena Jeezas, dehn ku liv fareva. Wi lov peepl, ahn wi wahn du evriting wi kud fi teech dehn how dehn ku geh laif. (Ezekiel 3:17-21) Den, laik di apasl Paal, wi wahn ku seh: “Ai noh rispansabl fi di det a enibadi.“ (Aks 20:26, 27, NW) Soh wi shoa dat wi ga lata rispek fi laif ahn blod wen wi tel ada peepl bowt Jehoava ahn how laif onli preshos tu hihn.