1. Wai di Babiloanyan ofishal dehn mi impres wid Danyel?

 DI PRAFIT Danyel mi stil yong wen di Babiloanyan dehn mi tek ahn az wahn prizna ahn foas ahn fi goh liv da Babilan. Dis siti mi deh faar fahn Jeroosalem. Eevn doa Danyel mi yong, hihn mi impres di Babiloanyan ofishal dehn. Dehn mi noatis “weh deh rait fronta dehn aiy.” Dehn mi si dat Danyel mi “luk gud” ahn dat ih mi kohn fahn wahn impoatant famili. (1 Sam. 16:7) Sayka dat, dehn mi chrayn ahn soh dat ih ku serv da di palis.—Dan. 1:3, 4, 6.

2. How Jehoava mi feel bowt Danyel? (Ezekiel 14:14)

² Jehoava mi lov Danyel noh bikaaz a how ih mi luk er bikaaz ih mi ga sohn kaina speshal privilij eena di palis, bot bikaaz hihn mi laayal. Jehoava mi si Danyel az sohnbadi raichos, jos laik Noawa ahn Joab weh mi faytful tu Hihn fi lata yaaz. Danyel mosi mi onli bowt 20 yaaz oal wen Jehoava mi menshan fi hihn naym lang wid Noawa ahn Joab. (Jen. 5:32; 6:9, 10; Job 42:16, 17; reed Ezekiel 14:14.) b Jehoava mi kantinyu lov Danyel aal chroo ih laif.—Dan. 10:11, 19.

3. Weh wi wahn diskos eena dis aatikl?

³ Eena dis aatikl, wi wahn luk pahn too kwalitiz weh mi mek Danyel preshos tu Jehoava. Fers, wi wahn taak bowt eech kwaliti ahn how Danyel mi shoa dehndeh kwalitiz. Neks, wi wahn si weh mi help Danyel laan fi shoa dehnya too kwaliti. Den, wi wahn taak bowt how wee ku kapi fi hihn egzampl. Eevn doa dis aatikl da fi yong peepl, aala wi ku benifit fahn Danyel egzampl.

4. How Danyel mi shoa korij? Yooz di egzampl eena di paragraaf.

⁴ Peepl weh ga korij mait feel frayd sohntaim, bot dat noh stap dehn fahn du weh rait. Danyel da-mi wahn yong man weh mi ga lata korij. Mek wi luk pahn too taimz wen Danyel mi shoa korij. Di fers wan mi hapm bowt too yaaz afta Babilan mi dischrai Jeroosalem. King Nebyukadneza, weh da-mi king a Babilan, mi ga wahn jreem bowt wahn big big stachu weh mi fraitn ahn. King Nebyukadneza mi koman aal di waiz man dehn fi tel ahn weh ih mi si eena ih jreem ahn weh di jreem mi meen; ahn dat mi inklood Danyel tu. If non a dehn kuda mi tel di king bowt ih jreem ahn weh ih meenz, hihn mi wahn kil aala dehn. (Dan. 2:3-5) Danyel mi haftu ak faas; if nat, lata peepl mi wahn ded. Soh hihn “gaahn aks di king fi pleez giv ahn moa taim soh dat ih ku tel di king weh di jreem mi meen.” (Dan. 2:16) Dis mi tek wahn lata korij ahn fayt fi mek Danyel du, bikaaz no way eena di Baibl shoa dat Danyel mi eva tel enibadi weh dehn jreem meen bifoa. Hihn mi aks ih fren dehn—Shayjrak, Meeshak, an Abednigoh c—fi pray fi ahn. Hihn mi tel dehn fi “pray an aks di Gaad a hevn fi mersi, fi mek ih eksplayn dis seekrit.” (Dan. 2:18) Jehoava mi ansa dehn pryaaz. Wid Gaad help, Danyel kuda mi tel Nebyukadneza weh ih jreem meen. Soh Danyel an ih frenz neva haftu ded.

5. Wat da wahn nada egzampl a how Danyel mi shoa korij?

⁵ Lee wail afta Danyel mi eksplayn di jreem bowt di big stachu tu Nebyukadneza, sohnting els mi hapm ahn hihn mi wahn need fi shoa wahn lata korij agen. Nebyukadneza mi ga wahn neks jreem weh mi fraitn ahn. Dis jreem da-mi bowt wahn big chree. Soh Danyel mi shoa korij agen an ih mi eksplayn tu di king weh di jreem mi meen. Danyel mi aalso tel di king dat ih mi gwehn krayzi ahn dat ih mi wahn kyaahn bee king fi wahn wail. (Dan. 4:25) Di king kuda mi geh beks wid Danyel, an ih kuda mi kil ahn. Bot Danyel mi shoa korij an ih mi gaahn hed ahn diliva di mesij tu di king eniway.

6. Weh mi help Danyel fi ga korij?

 ⁶ Weh mi help Danyel fi ga korij aal chroo ih laif? Fi shoar fi hihn ma ahn pa mi set wahn gud egzampl far ahn wen ih mi yong. Dehn wuda mi fala di inschrokshanz weh Jehoava mi giv aal payrents eena Izrel ahn teech Danyel aal bowt Gaad Laa. (Deut. 6:6-9) Danyel mi noa moa dan jos di Ten Komanment dehn. Fi egzampl, hihn mi noa deetyalz bowt weh wahn Izrelait ku eet ahn weh dehn kyaahn eet. d (Liv. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13) Hihn mi aalso laan bowt di hischri a Gaad peepl. An ih mi noa weh mi hapm tu dehn wen dehn mi chooz fi disobay Gaad ahn noh liv bai Ih standadz. (Dan. 9:10, 11) Di tingz weh Danyel ekspeeryens aal chroo ih laif mi mek hihn feel shoar dat noh mata weh hapm, Jehoava ahn fi Hihn powaful aynjelz mi wahn help ahn.—Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19.

7. Wat els mi help Danyel fi ga korij? (Koment pahn di picha.)

⁷ Danyel mi stodi di Skripchaz weh Gaad prafit dehn mi rait, ahn dat mi inklood di prafesi dehn weh Jerimaiya mi rait tu. Sayka dat, Danyel mi geh fi andastan laytaraan dat di Jooz weh da-mi priznaz da Babilan fi wahn lang taim mi wahn soon geh set free. (Dan. 9:2) Fi shoar, wen Danyel mi si Baibl prafesi kohn chroo, fi hihn chros eena Jehoava mi geh schranga. Enibadi weh ga schrang chros eena Gaad wahn ga lata korij tu. (Kompyaa Roamanz 8:31, 32, 37-39.) Di moas impoatant ting weh Danyel mi du da-mi fi pray tu ih Pa, Jehoava, aal di taim. (Dan. 6:10) Hihn mi kanfes ih sin dehn tu Jehoava, an ih wuda aalwayz tel Jehoava how ih reeli feel. Danyel mi aalso aks ahn fi help. (Dan. 9:4, 5, 19) Danyel da jos laik wee, hihn neva baan wid korij. Insted, hihn mi haftu stodi di Baibl, pray, ahn chros eena Jehoava fi help ahn laan fi shoa korij.

8. How wee ku laan fi shoa korij?

⁸ Weh wi need fi du fi laan fi shoa korij? Wi payrents waahn mek wi ga korij, bot noh jos bikaaz dehn ga korij dis meenz wee wahn ga korij tu. Wi haftu laan fi ga korij jos laik how wi laan eni nyoo skil. Wan way wi ku laan wahn nyoo skil da wen wi wach weh di teecha du ahn den kapi ih egzampl. Saym way soh, wee ku laan fi ga korij wen wi luk pahn how adaz shoa da kwaliti ahn den kapi fi dehn egzampl. Soh weh wi don laan fahn Danyel egzampl? Jos laik Danyel, wi need fi stodi di Baibl gud. Wi aalso need fi ga wahn kloas frenship wid Jehoava. Wi du dis wen wi taak tu ahn aal di taim ahn tel ahn egzakli how wi feel. Wi need fi chros Jehoava ahn bee kanvins dat hihn wahn aalwayz help wi. Den, wen wi goh chroo sohnting weh tes wi fayt, wi wahn ga korij.

9. How wee benifit wen wi shoa korij?

⁹ Wi benifit eena lata wayz wen wi shoa korij. Mek wi luk pahn Ben egzampl. Hihn mi gaahn da wahn skool da Germany weh evribadi mi bileev eena evolooshan. Ahn dehn mi feel laik weh di Baibl seh bowt kriyayshan da neva chroo. Wan day, di teecha mi giv Ben di apachooniti fi stan op fronta di klaas an eksplayn wai hihn mi bileev dat da Gaad kriyayt evriting. Hihn mi ga korij; ih neva frayd fi tel evribadi weh ih bileev. Wat da-mi di rizolt? Hihn seh: “Mi teecha mi lisn gud tu weh Ah mi-di seh an ih mi print kapiz a di aatikl weh Ai mi yooz fi  mi prezentayshan ahn giv eech styoodent eena di klaas wan.” How Ben klaasmayt dehn mi chreet ahn? Ben seh: “Lata dehn mi lisn tu weh Ah mi ga fi seh ahn dehn mi chreet mi wid rispek.” Laik weh wi laan fahn Ben ekspeeryens, lata taim peepl rispek dehn wan weh shoa korij. Wen wi shoa korij, wi ku aalso help adaz fi geh fi noa Jehoava. Wee ga gud reezn fi bil op wi korij.

10. Weh laayalti meen?

¹⁰ Eena di Baibl, di Heebroo werd fi “laayalti,” er “laayal lov,” rifaa tu di lov weh Gaad ga fi ih servant dehn. Sohntaim di Baibl aalso yooz dis werd fi rifaa tu di lov weh Gaad servant dehn shoa fi eech ada. (2 Sam. 9:6, 7) Jehoava ekspek wee fi bee laayal tu hihn. Fi wee laayalti ku geh schranga ahn schranga oava taim. Mek wi luk pahn Danyel egzampl fi si how fi hihn laayalti mi geh schranga.

11. How Danyel mi shoa dat ih laayal eevn wen ih mi don oal? (Koment pahn di picha pahn di kova.)

¹¹ Danyel mi fays lata difrent chraiyal aal chroo ih laif ahn hihn mi haftu shoa dat ih mi waahn stay laayal tu Jehoava. Wan a di haadis chraiyal weh mi tes ih laayalti tu Jehoava mi hapm wen Danyel mi oava 90 yaaz oal. Rong dis taim, di Meed ahn Perzhan dehn mi don kanka Babilan aredi ahn King Daraiyos mi-di rool. Di ofishal dehn weh mi serv King Daraiyos mi hayt Danyel, ahn dehn neva rispek di Gaad weh Danyel mi wership. Soh dehn mi kom op wid wahn plan soh dat dehn kuda mi kil Danyel. Dehn mi mek di king sain wahn laa, ahn dis laa mi wahn shoa if Danyel mi wahn bee laayal tu ih Gaad er tu di king. If Danyel mi stap pray tu Jehoava fi 30 dayz, hihn mi wahn di proov dat hihn laayal tu di king jos laik evribadi els. Bot Danyel mi chooz fi stay laayal tu Jehoava. Sayka dat, dehn mi chroa Danyel eena wahn hoal wid sohn laiyan. Bot Jehoava mi sayv Danyel fahn di laiyan dehn bikaaz Danyel mi stay laayal tu ahn. (Dan. 6:12-15, 20-22) How wee ku stay laayal tu Jehoava jos laik Danyel?

12. Weh mi help Danyel fi stay laayal tu Jehoava?

¹² Laik weh wi menshan erliya, if wi lov Jehoava wahn lat, wi wahn stay laayal tu ahn. Notn kuda mi mek Danyel stap bee  laayal tu Jehoava, bikaaz ih mi lov ahn wahn lat. Danyel mi reeli ga schrang lov fi Jehoava bikaaz ih mi tek taim fi tink bowt Jehoava kwaliti dehn ahn how Hihn shoa dehndeh kwaliti. (Dan. 9:4) Danyel mi aalso meditayt pahn aala di gud tingz weh Jehoava mi du fi hihn an Ih peepl, ahn dis mi mek Danyel feel tankful.—Dan. 2:20-23; 9:15, 16.

13. (a) Weh ku mek it haad fi mek wi pikni dehn stay laayal tu Jehoava? Yooz di egzampl eena di paragraaf. (Koment pahn di picha.) (b) How yoo kuda ansa if sohnbadi aks if Jehoava Witnisiz sopoat peepl weh chooz fi bee homosekshwal? (Wach di veedyo weh naym “Di Rizolt a Chroo Raichosnis Wahn Bee Pees” pahn jw.org.)

¹³ Jos laik Danyel, wi pikni dehn mait haftu deh rong peepl weh noh ga no rispek fi Jehoava an ih standadz. Peepl laik dat mait noh laik enibadi weh seh dat dehn lov Gaad. Som peepl eevn chrai buli wi pikni dehn soh dat dehn stap bee laayal tu Jehoava. Mek wi luk pahn di egzampl a wahn yong man weh naym Gabriel, e hoo liv da Australia. Hihn mi fays wahn tof sichuwayshan wen ih mi-di goh da hai skool. Wahn day fi hihn teecha mi aks di klaas weh dehn wuda du if wahn fren tel dehn dat ih da wahn homosekshwal. Den, di teecha tel di klaas dat enibadi weh agree dat ih okay fi mek ih fren chooz da kaina laifstail shuda stan op pahn wan said a di klaasroom an enibadi weh noh agree shuda stan op pahn di ada said. Gabriel seh; “Aalmoas di hoal klaas mi agree dat dehn wuda sopoat dehn fren. Onli mee ahn wahn nada brada mi stan op pahn di ada said.” Bot di sichuwayshan mi geh wers ahn Gabriel mi haftu shoa dat ih laayal tu Jehoava. Gabriel mi seh: “Di ada styoodent dehn an eevn di teecha mi insolt wi op fi di res a di taim eena di klaas. Ah mi du mi bes fi eksplayn weh Ah bileev, fi stay kaam, ahn fi bee reeznabl, bot dehn stil neva lisn tu wahn werd weh Ah mi seh.” How dis mi mek Gabriel feel? Hihn seh: “Ah neva laik wen mi klaasmayt dehn mi-di insolt mi op. Bot Ah mi reeli hapi bikaaz Ah mi stay laayal tu Jehoava an Ah kuda mi difen weh Ah bileev.”

14. Weh ku help wi fi stay laayal tu Jehoava?

¹⁴ Jos laik Danyel, if wi lov Jehoava wahn lat den notn wahn ku mek wi stap bee laayal tu Hihn. Wi lov fi Jehoava ku geh schranga if wi laan moa bowt ih wayz. Wan way how wi ku du dis da wen wi stodi kriyayshan. (Roam. 1:20) If yu waahn mek yu lov ahn rispek fi Jehoava groa, yu ku reed sohn shaat aatikl eena di seeriz weh naym “Proof Dat Sohnbadi Dizain It,” er yu ku wach di veedyo dehn. Yu ku aalso reed di broashoar dehn weh naym Was Life Created? ahn The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Dis da weh wahn sista fahn Denmark weh naym Esther seh bowt dehndeh poblikayshan: “Ih amayzin how di broashoar eksplayn tingz. Ih noh tel yu weh fi bileev, ih jos shoa yu di faks ahn da yoo haftu mek yu oan disizhan.” Ben, weh wi menshan erliya, seh: “Di infamayshan reeli help mi fi schrentn mi fayt. Ih gi mi proof dat da Gaad mi mek laif.” Afta yu goh oava dehndeh mateeryal ahn stodi it, yu wuda agree wid weh di Baibl seh: “Jehoava, wi powaful Gaad, da yoo dizerv aala di gloari ahn di aana, bikaaz da yoo mek evriting.”—Rev. 4:11. f

15. Wat els wi ku du fi mek wi lov fi Jehoava geh schranga?

¹⁵ Wahn nada way how wi ku mek wi lov  fi Jehoava groa da wen wi stodi di laif a fi hihn Son, Jeezas. Wahn yong sista weh naym Samira, hoo liv da Germany, mi du egzakli dat. Shee seh, “Ah mi geh fi noa Jehoava beta chroo ih Son, Jeezas.” Wen Samira mi yonga, shee mi fain it haad fi andastan how Jehoava ku lov wi. Bot shee kuda mi andastan how Jeezas mi feel. Shee seh, “Ai laik Jeezas bikaaz hihn mi frenli an ih mi lov chiljren.” Di moa shee mi laan bowt Jeezas, di moa shee mi feel kloasa tu Jehoava. Wai? Shee seh: “Lee bit bai lee bit, Ah mi staat tu andastan dat Jeezas mi kapi ih Pa eena wahn perfek way. Too a dehn bihayv di saym way. Ah mi riyalaiz dat wan a di reezn wai Jehoava mi sen Jeezas pahn ert da-mi fi mek hyoomanz geh fi noa Jehoava beta.” (Jan 14:9) If yu waahn mek yu lov fi Jehoava geh schranga, wai yu noh spen sohn taim di laan az moch az yu kud bowt Jeezas? If yu du dat, yu lov fi Jehoava ahn yu laayalti tu hihn wahn groa schranga.

16. How wee benifit wen wi stay laayal? (Psalm 18:25; Micah 6:8)

¹⁶ If wee laayal, wi wahn ku ga kloas frenz weh laayal tu wee tu. (Ruth 1:14-17) Pahn tap a dat, peepl weh laayal tu Jehoava feel kaam ahn kantentid. Wai? Bikaaz Jehoava pramis fi bee laayal tu enibadi weh laayal tu hihn. (Reed Psalm 18:25; g Micah 6:8.) h Yu noh tink ih amayzin dat Jehoava, wi almaiti Kriyayta, waahn ga wahn schrang rilayshanship wid wi? Ahn wen wi ga dis kloas rilayshanship wid Jehoava, notn ku separayt wi fahn hihn. No kaina chraiyal, nobadi weh deh gens wi, ahn nat eevn det ku separayt wi. (Dan. 12:13; Look 20:37, 38; Roam. 8:38, 39) Soh ih reeli impoatant dat wi kapi Danyel egzampl ahn stay laayal tu Jehoava.

17-18. Wat els wi ku laan fahn Danyel egzampl?

¹⁷ Eena dis aatikl, wi laan bowt too kwaliti weh Danyel mi shoa. Bot dehn ga wahn lat moa weh wi ku laan fahn hihn. Fi egzampl, Jehoava mi gi Danyel sohn vizhan ahn jreem, an Ih mi giv ahn di abiliti fi andastan an interprit dehn. Lata dehndeh prafesi don kohn chroo aredi. Bot dehn ga sohn ada prafesi weh gi wi deetaylz bowt tingz weh wahn hapm eena di fyoocha weh wahn afek evribadi pahn di ert.

¹⁸ Eena di neks aatikl, wi wahn stodi too prafesi weh Danyel mi rait dong. Wen wi andastan dehndeh prafesi, ih wahn help aala wi, yong an oal, fi mek waiz disizhanz rait now. Dehndeh prafesi ku aalso schrentn wi soh dat wi ku ga korij ahn stay laayal tu Jehoava. Ahn dis wahn help wi fi bee redi fi weh wahn soon hapm.