STODI AATIKL 30
SANG 36 Protek Yu Haat
Weh Wi Ku Laan Fahn di Izrelait King Dehn?
“Yu wahn si agen di difrens bitween wahn raichos persn ahn wahn wikid persn, yu wahn si di difrens bitween sombadi weh di serv Gaad ahn sombadi weh noh di serv ahn.” —MAL. 3:18.
WEH WI WAHN DISKOS?
Weh Jehoava mi luk pan fi disaid if wahn Izrelait king mi gud er bad, ahn how dat ku help wi andastan weh wee need fi du fi pleez Jehoava.
1-2. Weh di Baibl tel wi bowt som a di Izrelait king dehn?
MOA DAN 40 man mi rool az king oava di nayshan a Izrel. a Som a dehn da-mi gud kingz, bot eevn soh dehn mi du bad tingz. Di Baibl noh haid di bad tingz weh dehn mi du. Fi egzampl, Dayvid da-mi wahn gud king. Jehoava seh dat Dayvid ‘mi serv ahn wid aal ih haatʼ ahn dat ih mi “du weh rait.” (1 Ki. 14:8) Stilyet, Dayvid mi du sohn bad tingz. Hihn mi ga seks wid wahn laydi weh mi marid tu sohnbadi els, an ih mi mek dehn kil di laydi hozban eena waar.—2 Sam. 11:4, 14, 15.
2 Pahn di ada han, wahn lata di king dehn weh neva faytful tu Jehoava mi du gud tingz. Fi egzampl, King Rehobowam neva faytful tu Jehoava. In fak, ih mi “du weh bad” eena Jehoava sait. (2 Chron. 12:14) Eevn doa ih mi bad, ih mi stil du sohn gud tingz. Fi egzampl, hihn yoostu rool oava di hoal nayshan a Izrel. Bot den ten chraib ribel gens hihn ahn chooz wahn nada king fi rool oava dehn. Jehoava koman ahn noh fi fait gens dehn, ahn hihn mi obay. An ih mi aalso schrentn di siti dehn weh ih mi rool oava fi protek dehn fahn dehn enimiz.—1 Ki. 12:21-24; 2 Chron. 11:5-12.
3. Weh kweschan mait kom op, ahn weh wi wahn taak bowt eena dis aatikl?
3 Di king dehn weh mi rool oava Izrel mi du gud tingz, bot dehn mi aalso du bad tingz. Soh yu mait wanda da weh Jehoava mi luk pan fi si if wahn king faytful tu ahn er nat? Wen wi ansa da kweschan, ih wahn help wi fi si how wee ku pleez Jehoava. Eena dis aatikl, wi wahn luk pahn chree tingz weh Jehoava mi luk pan fi disaid if wahn king gud er bad: (1) if dehn serv ahn wid dehn hoal haat, (2) if dehn ripent fahn dehn haat wen dehn du sohnting rang, ahn (3) if dehn kip aan di wership Jehoava eena di rait way.
DEHN SERV JEHOAVA WID DEHN HOAL HAAT
4. Weh mi mek wahn king weh faytful difrent fahn wan weh neva faytful?
4 Jehoava mi pleez wid di king dehn weh mi wership ahn wid dehn hoal haat. b Fi egzampl, King Jehoshafat da-mi wahn gud king. Di Baibl seh ih mi “saach fi Jehoava wid aal ih haat.” (2 Chron. 22:9) Ahn wen di Baibl taak bowt Josaiya, ih seh dat “non a di king weh mi rool bifoa Josaiya da-mi laik hihn” ahn dat hihn “da-mi di onli king weh mi kohn bak tu Jehoava ahn serv ahn wid aala ih haat.” (2 Ki. 23:25) How bowt King Salaman? Hihn mi serv Jehoava fi wahn wail, bot laytaraan hihn mi du weh bad. Di skripcha seh: “Ih neva serv Jehoava ih Gaad wid ih hoal haat.” (1 Ki. 11:4) An Abaijam da wahn nada egzampl a wahn king weh neva faytful. Di Baibl seh: “Ih neva serv Jehoava ih Gaad wid ih hoal haat.”—1 Ki. 15:3.
5. Weh ih meen fi serv Jehoava wid aala wi haat?
5 Soh weh ih meen fi serv Jehoava wid aala wi haat? Sohnbadi weh serv Jehoava wid aala ih haat noh wahn jos wership ahn bikaaz ih haftu. Ih wahn du it bikaaz ih lov Jehoava. Noh onli dat, ih wahn kantinyu fi lov ahn rispek Jehoava fi ih hoal laif.
6. How wi ku kantinyu serv Jehoava wid aala wi haat? (Praverbz 4:23; Machyu 5:29, 30)
6 How wee ku kapi di egzampl a di faytful king dehn ahn serv Jehoava wid wi hoal haat? Sertn tingz ku stap wi fahn serv Jehoava wid aala wi haat, ahn wi haftu kip weh fahn dehndeh kaina ting. Fi egzampl, wi waahn bee kyaaful wid di tingz weh wi wach ahn how wi yooz wi free taim. Wi aalso waahn bee kyaaful wid di frenz wi chooz, ahn wi haftu bee kyaaful dat wi noh mek moni bee di moas impoatant ting eena wi laif. If wi doo noatis dat eniting di staat mek wi lov fi Jehoava geh koal, den wi haftu du sohnting bowt it rait away.—Reed Praverbz 4:23; Machyu 5:29, 30.
7. Wai ih impoatant fi kip weh fahn bad tingz?
7 Wi noh waahn du notn weh wahn stap wi fahn lov Jehoava wid aal wi haat. Wi noh waahn fool wiself ahn tink dat jos bikaaz wi di du lat moa fi Jehoava, bad tingz noh wahn afek wi haat. Tink bowt it laik dis: Imajin yu deh anda di hat hat son. Fi kool dong, yu jrink wahn koal kop a waata. Bot if yu waahn stay kool, yu aalso haftu stay owta di son ahn luk fi sohn shayd. Soh jos laik how yu wuda jrink waata fi kip kool pahn wahn hat day, saym way soh, wi haftu du gud tingz fi mek wi rilayshanship wid Jehoava schranga. Ahn jos laik how yu stay owta di hat son, yu fi kip weh fahn bad tingz weh wahn mek yu lov fi Jehoava week.—Ifee. 2:2.
DEHN MI RIPENT FAHN DEHN SINZ
8-9. Weh King Dayvid ahn King Hezikaiya mi du wen dehn mi geh kongsl? (Koment pahn di picha.)
8 Laik weh paragraaf wan seh, King Dayvid mi mek sohn seeryos mistayk. Bot wen Naytan di prafit tel ahn how Jehoava mi feel bowt it, Dayvid mi feel reeli sari fi weh ih du an ih mi ripent. (2 Sam. 12:13) Bot Dayvid neva jos play laik ih sari jos fi fool Naytan er fi get weh fahn ponishment. Weh Dayvid mi rait eena Saam 51 shoa dat hihn mi reeli ripent.—Saa. 51:3, 4, 17, hedin.
9 King Hezikaiya mi sin gens Jehoava tu. Di Baibl seh “ih haat geh prowd ahn sayka dat Gaad geh beks wid hihn, an ih geh beks wid Jooda ahn Jeroosalem.” (2 Chron. 32:25) Wai Hezikaiya mi geh prowd? Wel, maybi da bikaaz Jehoava mi mek ih geh rich, help ahn fi kanka di Asiriyan dehn, er heel ahn wen ih mi nayli ded. Maybi bikaaz a praid hihn mi shoa aaf ih richiz tu di peepl fahn Babilan. Di prafit Aizaiya mi haftu tel ahn dat Jehoava mi beks wid ahn. (2 Ki. 20:12-18) Bot laik Dayvid, Hezikaiya mi shoa dat ih hombl ahn hihn ripent. How Jehoava mi si hihn afta dat? (2 Chron. 32:26) Jehoava mi si ahn az wahn faytful king weh mi “kantinyu du weh rait.”—2 Ki. 18:3.
10. Weh King Amazaiya mi du wen wahn prafit mi kongsl ahn?
10 King Amazaiya da neva laik King Dayvid ahn King Hezikaiya. Hihn mi du weh rait, bot ih “neva du it wid aal ih haat.” (2 Chron. 25:2) Da weh mi hapm? Wai hihn neva serv Jehoava wid aala ih haat? Jehoava mi help Amazaiya kanka di Eedomait dehn, an afta dat hihn staat wership fi dehn gaadz. c Den wen wahn prafit mi tel ahn how Jehoava mi feel, di king neva waahn lisn non ataal, an ih eevn chays ahn.—2 Chron. 25:14-16.
11. Bays pahn 2 Korintyanz 7:9, 11, weh wi haftu du fi mek Jehoava ku fergiv wi? (Koment pahn di picha dehn.)
11 Weh wi ku laan fahn dehn egzampl? Wi haftu ripent fahn wi sin dehn ahn du aal weh wi kud fi noh du dehn agen. Wat if wahn elda kongsl wi pahn sohnting, eevn if da sohnting weh noh impoatant tu wee? Wi shudn feel laik Jehoava er di eldaz noh lov wi nohmoh. Memba dat eevn di gud king dehn fahn Izrel mi geh kongsl ahn disiplin. (Heeb. 12:6) Wen dehn kongsl ahn disiplin wi, wi shuda (1) bee hombl an aksep di karekshan, (2) mek chaynjiz, ahn (3) kantinyu serv Jehoava wid aal wi haat. If wi ripent fahn wi sin dehn, Jehoava wahn fergiv wi.—Reed 2 Korintyanz 7:9, 11.
DEHN MI KIP AAN DI WERSHIP JEHOAVA DI RAIT WAY
12. Wat da wahn impoatant difrens bitween wahn faytful king ahn wan weh neva faytful?
12 Di king dehn weh Jehoava mi si az faytful da dehn wan weh mi kip di wership ahn eena di rait way. Ahn dehn mi inkorij di Izrelait dehn fi du di saym ting tu. Af koars, dehn mi mek mistayk, laik weh wi laan. Bot Jehoava da-mi di onli Gaad weh dehn wership, ahn dehn mi eevn werk haad fi geh rid a aala di faals gaad dehn. d
13. Wai Jehoava mi seh dat King Ayhab neva faytful?
13 Wen Jehoava seh wahn king neva faytful, dat meenz dat evriting weh da king du mi bad? Wel, noh evriting dehn du mi bad. Fi egzampl, wen King Ayhab fain owt dat dehn mi kil Naybot bikaaz a hihn, ih mi hombl ihself an ih mi sari fi weh ih du eena da sichuwayshan. (1 Ki. 21:27-29) Sohn ada gud tingz weh hihn mi du da-mi fi bil sohn siti ahn win sohn waar fi Izrel. (1 Ki. 20:21, 29; 22:39) Bot Ayhab mi du bad tingz. Sayka ih waif, ih mi inkorij peepl fi wership faals gaad. Ayhab neva did ripent fi dat.—1 Ki. 21:25, 26.
14. (a) Wai Jehoava mi si King Rehobowam az sombadi weh neva faytful? (b) Weh moas a di bad king dehn mi du rang?
14 Tink bowt Rehobowam, wahn neks king weh neva faytful. Wen hihn mi staat rool, ih mi du wahn lata gud tingz. Bot afta fi hihn roolaship geh schrang, ih stap obay Jehoava an ih staat wership faals gaad. (2 Chron. 12:1) Fahn den aan da laik ih kudn mek op ih main weda ih mi waahn serv Jehoava er faals gaad. (1 Ki. 14:21-24) Rehobowam an Ayhab da neva di onli king weh mi stap wership Jehoava di rait way. Moas a di king dehn mi stap wership Jehoava ahn staat wership faals gaad an inkorij adaz fi du it tu. Soh wan way how Jehoava mi disaid weda wahn king gud er bad da if dehn mi stay faytful tu chroo wership.
15. Wai ih impoatant fi wership Jehoava di rait way?
15 Wai chroo wership soh impoatant tu Jehoava? Wahn impoatant reezn da bikaaz di king dehn mi rispansabl fi help di peepl wership Jehoava eena di rait way. Aalso, wen dehn wership faals gaadz, dat mi leed dehn fi komit ada seeryos sinz gens Jehoava ahn chreet adaz bad. (Hos. ) Wahn nada impoatant reezn da bikaaz di Baibl seh dat sins di king ahn di Izrelait dehn da-mi Gaad peepl, wen dehn wership faals gaadz, da-mi laik dehn di komit adolchri. ( 4:1, 2Jer. 3:8, 9) Sohnbadi weh komit adolchri reeli hert di persn weh ih shuda bee faytful tu, soh dat da wahn seeryos sin. Saym way soh, if sohnbadi weh don dedikayt dehn laif tu Jehoava disaid fi tek paat eena faals wership, da laik ih di komit adolchri, ahn dat hert Jehoava wahn lat. e—Deut. 4:23, 24.
16. Tu Jehoava, weh mek wahn gud persn difrent fahn wahn bad persn?
16 Weh lesn wi ku laan? Wi waahn kip weh fahn eniting weh ga fi du wid faals rilijan. Bot wi waahn mek shoar wi di wership Jehoava eena di rait way, ahn wi waahn kip bizi di serv ahn. Di prafit Malakai mi eksplayn weh mek wahn gud persn difrent fahn wahn bad persn. Hihn mi seh: “Yu wahn si agen di difrens bitween wahn raichos persn ahn wahn wikid persn, yu wahn si di difrens bitween sombadi weh di serv Gaad ahn sombadi weh noh di serv ahn.” (Mal. 3:18) Wi noa wi noh perfek ahn wi wahn mek mistayk, ahn dat ku diskorij wi, bot wi noh waahn notn stap wi fahn serv Jehoava di rait way. Da wahn seeryos sin if wi stap serv Jehoava.
17. Wai yu need fi bee kyaaful wen yu di disaid hoo yu wahn marid?
17 If yoo singl ahn yu waahn geh marid, how Malakai werdz ku help yu chooz di rait persn? Wel, if wahn persn noh di serv Jehoava, bot ih ga gud kwalitiz, yu tink Jehoava si da persn az sombadi raichos? (2 Kor. 6:14) Da persn wahn help yu geh kloas tu Jehoava? Tink bowt dis: Maybi Salaman waif dehn mi ga gud kwalitiz. Bot dehn neva wership Jehoava. Soh sayka dehn, lee bit bai lee bit Salaman staat wership faals gaad.—1 Ki. 11:1, 4.
18. Weh payrents need fi teech dehn pikni?
18 Payrents, unu ku help unu pikni dehn fi waahn serv Jehoava if unu yooz di egzampl a di king dehn eena di Baibl. Help yu pikni dehn fi si dat Jehoava mi pleez wid di king dehn weh mi wership Hihn eena di rait way ahn weh mi inkorij adaz fi wership ahn. Shoa dehn bai yu egzampl dat spirichwal tingz kohn fers eena yu laif. Fi egzampl, teech dehn dat meetinz, Baibl reedin, ahn wi minischri shuda kohn fers eena dehn laif. (Mach. 6:33) Yu need fi help yu pikni ga wahn persnal rilayshanship wid Jehoava. Da way deh, dehn noh wahn serv Jehoava jos bikaaz yoo di du it. Dehn wahn du it bikaaz dehn lov Jehoava. If payrents noh du dat, dehn pikni noh mait si dehn wership tu Jehoava az sohnting impoatant, er dehn mait eevn stap serv ahn.
19. If sohnbadi stap serv Jehoava, dat meen ih kuda neva bee Jehoava fren agen? (Koment pahn di baks weh naym “ Yoo Ku Kohn Bak tu Jehoava!”)
19 If sohnbadi stap serv Jehoava, dat meen ih kuda neva bee Jehoava fren agen? No, bikaaz ih ku ripent ahn bee Jehoava fren agen. Fi du dat, ih haftu bee hombl an aksep help fahn di eldaz. (Jay. 5:14) Eevn if ih haftu werk haad fi bee Jehoava fren agen, ih wilin fi du it kaaz ih wert it!
20. If wi kapi di egzampl a di faytful king dehn, how dat afek wi rilayshanship wid Jehoava?
20 Weh lesn wi ku laan fahn di Izrelait king dehn? Wi laan dat di faytful king dehn mi serv Jehoava wid aala dehn haat. Wen dehn mek mistayk, dehn aksep karekshan, ripent, ahn chaynj. Ahn dehn mi aalwayz wership Jehoava, di onli chroo Gaad, di rait way. If yoo faytful laik di gud king dehn, Jehoava wahn si yoo az sombadi weh raichos.
SANG 45 Di Tingz Weh Deh Eena Mi Haat
a Eena dis aatikl, wen wi taak bowt “di Izrelait king dehn,” wi di rifaa tu aala di king dehn weh mi rool oava Jehoava peepl, weda dehn mi rool oava di too-chraib kingdom a Jooda, di ten-chraib kingdom a Izrel, er aal 12 chraib.
b WEH IH MEEN? Wen di Baibl yooz di werd “haat,” ih di rifaa tu hoo wee pahn di eensaid, laik di tingz wi waahn, di tingz wi tink bowt, wi atichood, di reezn wai wi du tingz, ahn di goalz wi waahn reech eena laif.
c Eena dehn taimz, da mi wahn kostom fi mek di paygan king dehn wership di gaadz a di nayshan weh dehn mi kanka.
d King Aysa mi komit sohn seeryos sin. (2 Chron. 16:7, 10) Stilyet, di Baibl seh hihn mi du gud tingz. At fers, hihn neva lisn tu di kongsl weh di prafit giv ahn, bot ih pasabl dat laytaraan hihn mi ripent. Jehoava mi si moa gud eena hihn dan bad. Aysa mi onli wership Jehoava, an ih mi werk haad fi dischrai aidolz fahn eena ih kingdom.—1 Ki. 15:11-13; 2 Chron. 14:2-5.
e Wi ku seh dat wership impoatant tu Jehoava bikaaz a di fers too komanment fahn di Laa weh Gaad gi Moaziz, weh seh dat wi noh fi wership eniting er enibadi bot Jehoava.—Eks. 20:1-6.
f DI PICHA: Wahn yong elda noatis wahn oalda brada weh da ih fren di jrink lee bit tu moch er tu aafn. Wen ih taak tu ih fren bowt it, di oalda brada mi wilin fi lisn ahn mek chaynjiz, an ih kantinyu serv Jehoava.