FAHN way bak, di Izrelait dehn yoostu doanayt moni fi sopoat chroo wership. Bot bai di taim Jeezas mi kohn pahn ert, di Jooz mi haftu pay aal kaina taks. Dat mi mek laif haad fi dehn.

Aala di Jooish man dehn mi haftu pay haaf a wahn shekl (too jrakma) fi sopoat chroo wership da di tabernakl. Ahn wen di templ mi geh bil, dehn mi haftu du di saym ting. Eena di fers senchri, dehn yoostu yooz di taks moni fi mantayn di templ weh Herod mi bil ahn fi provaid di sakrifais dehn. Sohn Jooz mi aks Peeta if Jeezas mi pay da taks, ahn Jeezas mi seh dat ih neva rang fi pay it. In fak, hihn mi tel Peeta wehpaat ih ku fain wahn koin fi pay da taks.—Mach. 17:24-27.

Eena dehn dayz, Gaad peepl yoostu pay wahn nada taks. Dis taks mi mek dehn pay ten persent a dehn haavis er eni ada moni weh dehn mi mek tu di taks kalekta dehn. (Lev. 27:30-32; Num. 18:26-28) Di rilijos leeda dehn mi insis dat di peepl dehn pay di egzak taks weh dehn mi fi pay pahn evri vejitabl, eevn pahn “di mint ahn di dil ahn di kyoomin.” Jeezas neva seh dat ih rang fi pay di ten persent, bot hihn mi kaal di skraib dehn ahn di Farisee dehn hipokrit sayka how dehn mi fala di Laa.—Mach. 23:23.

Di Roamanz mi-di rool oava di Jooz eena dehn taim, ahn dehn mi chaaj di Jooz lata difrent taks. Wan a dehndeh taks da-mi fi dehn wan hoo mi oan lan. Dis taks da-mi bowt 20 tu 25 persent a weh di lan mi projoos, ahn dehn kuda mi pay da taks eeda wid moni er wid tingz weh dehn kuda mi ekschaynj fi di saym valyu. Aalso, eech Joo mi haftu pay wahn hed taks. Dat da di taks weh di Farisee dehn mi kweschan Jeezas bowt. Di way hihn mi ansa dehn teech wi how wee shuda vyoo taks. Hihn mi seh: “Pay bak Seeza tingz tu Seeza, bot pay bak Gaad tingz tu Gaad.”—Mach. 22:15-22.

Difrent taks dischrik mi deh. Dehn mi chaaj jooti wen yu kehr tingz fahn wan dischrik tu di neks. Dehn wuda kalek jooti da di difrent poat dehn, brij dehn, ahn kraasroad dehn, er wen yu enta wahn tong er maakit.

Aala di taks weh peepl mi haftu pay anda di Roaman govament mi mek laif haad fi dehn. Tacitus, wahn Roaman weh mi rait bowt hischri joorin di taim wen Taibeeryos mi-di rool ahn wen Jeezas mi deh pahn ert, mi seh, “Siriya ahn Judeeya mi bayg fi pay les taks bikaaz laif mi haad.”

Laif mi eevn haada bikaaz a di way how di govament yoostu kalek di taks dehn. Dehn yoostu sel di rait fi kalek taks tu hooeva mi wilin fi pay di moas moni fi di kanchrak. Da persn wuda mi bee di cheef taks kalekta ahn dehn wuda haiya ada peepl fi kalek di taks fi dehn. Dehn wuda mek wahn prafit fi dehnself aafa di taks dehn. Ahn di peepl weh mi akchwali goh kalek di taks wuda mek wahn prafit fi dehnself tu. Ih luk laik Zakeeyos da-mi wan a dehndeh cheef taks kalekta weh mi haiya ada peepl fi kalek di taks dehn. (Look 19:1, 2) Soh wi ku andastan wai di peepl neva hapi wid di sichuwayshan ahn wai dehn mi hayt di taks kalekta dehn.