Skip tu di aatikl

Skip tu lis a tapik

STODI AATIKL 20

Weh di Buk a Revilayshan Seh Wahn Hapm tu Gaad Enimi Dehn?

Weh di Buk a Revilayshan Seh Wahn Hapm tu Gaad Enimi Dehn?

“Den [dehn]. . . gyada di king dehn tugeda da di plays weh naym Armagedon eena di Heebroo langwij.”—REV. 16:16.

SANG 150 Luk tu Gaad fi Salvayshan

WEH WI WAHN DISKOS? *

1. Weh di buk a Revilayshan seh bowt Gaad peepl?

 DI BUK a Revilayshan shoa wi dat Gaad Kingdom di rool eena hevn ahn dat Saytan geh chroa owta hevn. (Rev. 12:1-9) Bikaaz a dat, pees deh eena hevn bot Saytan di kaaz wahn lata prablemz fi wee. Wai? Bikaaz hihn beks bad ahn hihn redi fi atak enibadi weh serv Jehoava rait ya pahn ert.—Rev. 12:12, 15, 17.

2. Weh wahn help wi fi stay faytful tu Jehoava?

2 Weh wahn help wi fi stay faytful tu Jehoava eevn doa Saytan di atak wi? (Rev. 13:10) Wan ting weh wahn help wi da fi noa weh wahn hapm eena di fyoocha. Fi egzampl, eena di buk a Revilayshan, di apasl Jan tel wi bowt som a di blesinz weh wi wahn soon geh fi injai. Wan a dehndeh blesin da dat Gaad wahn dischrai aala ih enimi dehn. Mek wi si how di buk a Revilayshan diskraib Gaad enimi dehn ahn weh wahn hapm tu dehn.

“SOHN VIZHAN” DISKRAIB HOO DA GAAD ENIMI DEHN

3. Wat da som a di vizhan weh deh eena di buk a Revilayshan?

3 Eena di fers vers a di buk a Revilayshan, ih tel wi dat di infamayshan weh wi wahn reed da weh di apasl Jan mi get eena “sohn vizhan.” Dat meenz dat ih reprizent sohnting. (Rev. 1:1) Az wi kantinyu reed di buk a Revilayshan, wi staat tu reed bowt sohn wail bees weh stan fi Gaad enimi dehn. Fi egzampl, wi reed bowt “wahn wail bees [weh] di kom owta di see, an ih mi ga ten haan ahn sevn hed.” (Rev. 13:1) Afta dat, wi reed bowt “wahn nada wail bees [weh] di kom owta di ert.” Da bees taak jos laik wahn jragan an “ih eevn mek faiya kohn dong fahn hevn tu di ert.” (Rev. 13:11-13) Den wi reed bowt wahn “wail bees weh mi brait red” ahn wahn uman weh da wahn prastichoot mi-di raid pan it. Dehnya chree wail bees stan fi Gaad enimi dehn weh di fait gens Hihn ahn fi hihn Kingdom fi wahn lang taim. Soh den, ih impoatant fi mek wee noa da hoo dehn.—Rev. 17:1, 3.

FOA BIG BEES

Dehn “kom owta di see.” (Dan. 7:1-8, 15-17) Dehn reprizent aala di govament dehn weh mi rool fahn sins Danyel taim ahn weh mi afek Gaad peepl. (Paragraaf 4, 7)

4-5. How Daniel 7:15-17 help wi fi andastan weh dehnya vizhan meen?

4 Bifoa wi laan hoo da Gaad enimi dehn, wi need fi andastan weh di difrent wail bees ahn di prastichoot stan fa. Di bes way fi mek wi andastan dat da fi alow di Baibl fi eksplayn it. Wahn lata di vizhan dehn weh deh eena di buk a Revilayshan don geh eksplayn eena ada buks a di Baibl. Fi egzampl, di prafit Danyel mi ga wahn jreem bowt “foa big bees weh mi kom owta di see.” (Dan. 7:1-3) Danyel tel wi dat dehnya foa big bees stan fi foa difrent “kingz,” er govament. (Reed Daniel 7:15-17.) * Dis help wi fi andastan dat di difrent bees dehn weh geh diskraib eena di buk a Revilayshan stan fi sohn govament tu.

5 Now, mek wi diskos som a di vizhan dehn weh geh diskraib eena di buk a Revilayshan. Az wi du dat, wi wahn si how di Baibl help wi fi andastan weh dehnya vizhan meen. Wi wahn staat wid di difrent wail bees dehn. Wi wahn fain owt hoo dehn reprizent. Den, wi wahn si weh wahn hapm tu dehnya wail bees. Ahn den, wi wahn taak bowt how dehnya ivent afek wee.

WI FAIN OWT HOO DA GAAD ENIMI DEHN

DI WAIL BEES WEH GA SEVN HED

Ih kom “owta di see” an ih ga sevn hed, ten haan, ahn ten krong. (Rev. 13:1-4) Dis wail bees reprizent aala di govament dehn weh rool oava hyoomanz op tu now. Di sevn hed reprizent sevn werl powa weh rool oava Gaad peepl ahn weh afek dehn di moas. (Paragraaf 6-8)

6. Hoo di wail bees weh ga sevn hed reprizent weh Revilayshan 13:1-4 taak bowt?

6 Hoo di wail bees weh ga sevn hed reprizent? (Reed Revilayshan 13:1-4.) Wi fain owt dat dis wail bees luk laik wahn lepad bot ih fut dehn mi luk laik di fut a wahn byaa, an ih mowt da-mi laik wahn laiyan mowt, an ih ga ten haan. An di foa bees weh Daniel chapta 7 menshan luk simila tu dis wail bees. Bot, eena di buk a Revilayshan, da jos wan bees ga aala dehndeh feechaz. Dis wail bees noh reprizent jos wan govament er wan werl powa. Jan mi aalso seh dat ih ga atariti “oava peepl fahn evri chraib, ahn rays, ahn langwij, ahn nayshan.” Soh dis meenz dat ih moa powaful dan eni ada govament. (Rev. 13:7) Soh, dis wail bees reprizent aala di govament dehn weh rool oava hyoomanz op tu tudeh. *Eccl. 8:9.

7. Weh eech hed a di wail bees reprizent?

7 Weh eech hed a di wail bees reprizent? Revilayshan chapta 17 help wi fi fain owt di ansa bikaaz ih diskraib di imij a di wail bees weh Revilayshan chapta 13 taak bowt. Revilayshan 17:10 seh: “Dehn stan fi di sevn king tu: Faiv don looz dehn powa az king, wan di rool rait now, ahn di ada wan noh staat yet; bot wen ih staat tu rool, ih onli wahn bee fi wahn lee wail.” Owta aala di govament dehn weh Saytan don yooz, di buk a Revilayshan rifaa tu sevn a dehn az “hed” bikaaz dehn ga lata powa oava Gaad peepl. Dehn da di difrent werl powa weh don rool oava Gaad peepl er weh afek dehn di moas. Wen di apasl Jan mi alaiv, faiv a dehn mi don rool aredi. Dehn da-mi Eejip, Asiriya, Babilan, Meedo-Perzha, ahn Grees. Roam da-mi di siks werl powa, an ih mi-di rool wen Jan mi geh di vizhan. Wich govament wuda bee di sevent ahn laas werl powa, er hed?

8. Weh govament di sevent hed a di wail bees reprizent?

8 Now wi wahn si how di prafesi eena di buk a Daniel help wi fi noa weh govament di sevent hed a di wail bees reprizent. Wich werl powa di rool joorin di taim a di en, er “di Laad day”? (Rev. 1:10) Ih mek op a too powaful govament. Dehndeh govament da di United Kingdom ahn di United States of America, in ada werdz, di Anglo-American World Power. Soh wi ku seh dat da werl powa da di sevent hed a di wail bees weh Revilayshan 13:1-4 taak bowt.

WAHN WAIL BEES WEH GA TOO HAAN JOS LAIK WAHN LAM

Ih “kom owta di ert” an ih taak “jos laik wahn jragan.” Ih mek “faiya kohn dong fahn hevn” an ih du aal kaina grayt miraklz laik “di faals prafit.” (Rev. 13:11-15; 16:13; 19:20) Dehn kaal di Anglo-American World Power wahn faals prafit an ih reprizent di wail bees weh ga too haan. Dehn kaal ahn soh bikaaz ih di chrik evribadi pahn ert an ih tel dehn fi “mek wahn imij” a “di wail bees” weh ga sevn hed ahn ten haan. (Paragraaf 9)

9. Weh di wail bees weh ga “too haan jos laik wahn lam” reprizent?

9 Eena Revilayshan chapta 13, wi laan dat di sevent hed, di Anglo-American World Power, ak jos laik wahn wail bees weh ga “too haan jos laik wahn lam, bot ih staat tu taak jos laik wahn jragan.” Dis bees “du aal kaina grayt miraklz; ih eevn mek faiya kohn dong fahn hevn tu di ert fi mek peepl si.” (Rev. 13:11-15) Revilayshan chapta 16 ahn 19 kaal dis wail bees “di faals prafit.” (Rev. 16:13; 19:20) Danyel menshan sohnting simila. Hihn mi seh dat di Anglo-American World Power mi wahn “kaaz lata dischrokshan.” (Dan. 8:19, 23, 24) Dat da egzakli weh mi hapm joorin Werl Waar II. Da mi di saiyentis dehn fahn Britain an America weh mi bil di too bom weh en da waar. Soh di fak dat dehn mi bil dehndeh bom da laik if di Anglo-American World Power mi mek “faiya kohn dong fahn hevn tu di ert.”

WAHN WAIL BEES WEH BRAIT RED

Wahn prastichoot, weh da Babilan di Grayt, di sidong pahn tap a dis wail bees. Di buk a Revilayshan kaal dis bees di ayt king. (Rev. 17:3-6, 8, 11) At fers, di prastichoot mi kanchroal di wail bees, bot laytaraan da sayhn wail bees mi dischrai shee. Di prastichoot reprizent aala faals rilijan. Ahn tudeh, dis bees reprizent di United Nations weh promoat evriting weh di werlwaid politikal sistem waahnt. (Paragraaf 10, 14-17)

10. Weh “di imij a di wail bees” reprizent? (Revilayshan 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

10 Neks wi si wahn nada wail bees. Dis wan aalmoas luk laik di wail bees weh ga sevn hed, bot ih ga wahn brait red kala. Di buk a Revilayshan kaal it “di imij a di wail bees” ahn “di ayt king.” * (Reed Revilayshan 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Jan mi laan dat dis “king” mi egzis, den ih disapyaa, an laytaraan ih kohn bak agen. Dis da di bes way fi diskraib di United Nations aaganaizayshan, bikaaz dehn promoat evriting weh di werlwaid politikal sistem waahn! Fers, ih mi naym di League of Nations. Den ih disapyaa joorin Werl Waar II. Ahn laytaraan, ih kohn bak az di United Nations.

11. Weh di wail bees dehn du, ahn wai wi noh fi frayd fi dehn?

11 Di wail bees dehn, er govament dehn, yooz faals infamayshan fi mek peepl deh gens Jehoava an ih peepl. Jan mi seh dat da laik if dehn gyada “aala di king dehn a di ert” fi goh tu di waar a Armagedon. Dat da “di grayt day a Gaad di Almaiti.” (Rev. 16:13, 14, 16) Bot wee noh haftu frayd fi notn bikaaz wi grayt Gaad, Jehoava, wahn rispan kwik-wan an ih wahn sayv aala dehn wan weh sopoat fi hihn roolaship.—Ezek. 38:21-23.

12. Weh wahn hapm tu aala di bees dehn?

12 Weh wahn hapm tu aala di bees dehn? Revilayshan 19:20 seh: “Di wan weh di sidong pahn di wait haas kech di wail bees ahn di faals prafit. Di faals prafit mi du miraklz fronta di wail bees fi fool op di wan dehn weh ga di maak a di wail bees ahn di wan dehn weh wership di imij a di wail bees. Ahn hihn chroa di wail bees ahn di faals prafit eena di layk a faiya weh bon wid solfa, eevn doa dehn mi stil alaiv.” Soh wail dehnya bees er govament stil di rool, dehnya govament weh da Gaad enimi wahn geh dischrai fareva.

13. Wat da sohn prablem weh Kristyanz fays bikaaz a sohn govament?

13 Weh dis meenz fi wee? Bikaaz wee da Kristyanz, wi haftu bee laayal tu Gaad an ih Kingdom. (Jan 18:36) Fi du dat, wi noh fi tek said wid eniting weh ga fi du wid palitiks. Bot ih ku bee haad fi du dat bikaaz di govament dehn ekspek wi fi sopoat dehn eena evriting weh wi seh ahn du. Dehn wan weh en op di du weh di govaments waahn dehn du, wahn geh di maak a di wail bees. (Rev. 13:16, 17) Jehoava noh wahn aksep enibadi weh ga da maak ahn dehn noh wahn geh evalastin laif. (Rev. 14:9, 10; 20:4) Soh ih veri impoatant fi mek wi noh tek said ataal, noh mata humoch di govament dehn presha wi fi sopoat dehn!

WAHN SHAYMFUL EN FI DI GRAYT PRASTICHOOT

14. Akaadn tu Revilayshan 17:3-5, wat els di apasl Jan si weh ih kudn bileev?

14 Reed Revilayshan 17:3-5. Weh di apasl Jan mi si neks da-mi sohnting weh ih “jos kudn bileev.” Da weh ih mi si? Hihn mi si wahn uman di sidong tap a wahn wail bees. Shee luk laik wahn “powaful prastichoot” an ih naym “Babilan di Grayt.” “Shee komit sekshwal imoraliti wid di king dehn a di ert.”—Rev. 17:1, 2, 6.

15-16. Hoo da “Babilan di Grayt”, ahn how wi noa dat?

15 Hoo da “Babilan di Grayt”? Dis uman kyaahn reprizent wahn politikal aaganaizayshan bikaaz eena Revilayshan ih seh dat shee di komit sekshwal imoraliti wid di politikal leedaz. (Rev. 18:9) Ahn bikaaz shee di raid pahn tap a dehnya bees, ih shoa dat shee di chrai kanchroal dehn. Aalso, shee kyaahn reprizent di bizniz paat a Saytan werl weh greedi. Bikaaz eena Revilayshan ih menshan dehn az “di bizniz man dehn a di ert.”—Rev. 18:11, 15, 16.

16 Eena di Skripchaz, di werd “prastichoot” ku rifaa tu dehn wan weh klaym seh dehn di serv Gaad bot stil praktis aidol wership er dehn da fren wid di werl. (1 Chron. 5:25; Jay. 4:4) Pahn di ada han, di Baibl seh dat dehn wan weh faytful tu Gaad ahn weh wership hihn da “hoali verjin.” (2 Kor. 11:2; Rev. 14:4) Aynshent Babilan yoostu bee wahn plays wehpaat peepl goh fi praktis faals wership. Soh den, Babilan di Grayt reprizent aal kaina faals wership. In fak, ih reprizent aala faals rilijan.—Rev. 17:5, 18; si di Web aatikl What Is Babylon the Great? pahn jw.org.

17. Weh wahn hapm tu Babilan di Grayt?

17 Weh wahn hapm tu Babilan di Grayt? Revilayshan 17:16, 17 ansa da kweschan fi wi; ih seh: “Di ten haan weh yu mi si ahn di wail bees wahn hayt di prastichoot, ahn dehn wahn tek weh aala fi shee tingz fan ahn, an dehn wahn lef ahn naykid. Dehn wahn eet op aala fi shee flesh, ahn weh lef, dehn wahn bon op tu notn wid faiya. Kaaz da Gaad put it eena fi dehn haat fi mek dehn du weh dehn mi aalwayz waahn du, bot reeli dehn wahn di du weh Gaad waahn dehn du.” Yes, Jehoava wahn moov di nayshanz fi yooz di bees weh brait red, weh reprizent di United Nations, fi atak ahn dischrai aala faals rilijan.—Rev. 18:21-24.

18. How wi ku mek shoar dat wi noh sopoat Babilan di Grayt ataal?

18 Weh dis meenz fi wee? Wi need fi mek shoar dat wi wership “kleen ahn pyoar eena di sait a wi Gaad.” (Jay. 1:27) Wi shuda neva mek eniting fahn Babilan di Grayt afek wi wership tu Jehoava laik faals teechinz, paygan selibrayshanz, di loa moaral standadz a di werl, an eniting weh ga fi du wid spiritizm. Ahn wi waahn kantinyu fi waan peepl fi “kom owt fahn monks ahn” soh dat Gaad noh fain dehn gilti di tek paat eena fi shee sin dehn.—Rev. 18:4.

DI JOJMENT PAHN GAAD GRAYTIS ENIMI

DI BIG RED JRAGAN

Saytan giv atariti tu di wail bees. (Rev. 12:3, 9, 13; 13:4; 20:2, 10) Jehoava bigis enimi da Saytan, an ih wahn geh pich eena di abis fi 1,000 yaaz. Afta dat, Saytan wahn geh chroa eena “di layk a faiya weh di bon wid solfa.” (Paragraaf 19-20)

19. Hoo da di “big red jragan”?

19 Di buk a Revilayshan aalso taak bowt wahn “big red jragan.” (Rev. 12:3) Dis jragan fait gens Jeezas an ih aynjel dehn. (Rev. 12:7-9) Ih atak Gaad peepl, an ih gi powa tu di wail bees er di govament dehn. (Rev. 12:17; 13:4) Hoo da dis jragan? Da “di oal snayk, di wan weh dehn kaal Devl ahn Saytan.” (Rev. 12:9; 20:2) Hihn da di wan weh di kanchroal aala Jehoava enimi dehn.

20. Weh wahn hapm tu di jragan?

20 Weh wahn hapm tu di jragan? Revilayshan 20:1-3 tel wi dat wahn aynjel wahn pich Saytan eena wahn abis, weh da laik wahn prizn far ahn. Wen Saytan deh eena di abis, ih wahn kyaahn kom owt ahn “fool op di nayshan dehn nohmoh til afta di 1,000 yaaz en.” Den, Saytan an ih deemon dehn wahn geh chroa dong eena “di layk a faiya weh di bon wid solfa.” Dat meenz dat dehn wahn geh dischrai fareva. (Rev. 20:10) Chrai imajin wahn werl widowt Saytan an ih deemon dehn. Dat wahn bee wahn wandaful taim fi chroo!

21. Wai wi ku bee hapi bowt weh wi reed eena di buk a Revilayshan?

21 Ih reeli inkorijin fi andastan di meenin a dehnya vizhan weh deh eena di buk a Revilayshan! Wi neva onli geh fi laan hoo da Jehoava enimi dehn, bot wi aalso geh fi si weh wahn hapm tu dehn. Yes, “di persn weh reed dis prafesi owt lowd ahn di wan dehn weh lisn an obay dehnya tingz wahn bee hapi”! (Rev. 1:3) Bot wen Gaad dischrai ih enimi dehn, weh blesinz dehn wan weh stay faytful tu hihn wahn injai? Wi wahn taak bowt dat eena di laas aatikl a dis seeriz.

SANG 23 Di Kingdom a Jehoava Don Di Rool

^ Di buk a Revilayshan yooz sohn vizhan weh help wi fi noa hoo da Gaad enimi dehn. Di buk a Daniel help wi fi andastan weh dehndeh vizhan meen. Eena dis aatikl, wi wahn kompyaa som a di prafesi dehn weh deh eena di buk a Daniel wid som a di prafesi weh deh eena di buk a Revilayshan. Dis wahn help wi fi noa hoo da Gaad enimi dehn. Den, wi wahn diskos weh wahn hapm tu dehn.

^ Daniel 7:15-17: “‘Az fi mee, Danyel, Ah mi staat tu feel angshos bikaaz di vizhanz weh Ah mi si mi fraitnin. 16 Ah gaahn kloas tu wan a dehn wan weh mi-di stan op deh fi aks ahn di reel meenin a aala dis. Soh hihn ansa mi an ih mek Ah noa weh ih reeli meen. 17 Hihn mi seh: “Dehnya foa big bees da foa kingz weh wahn kohn fahn di ert.”ʼ”

^ Sohnting els weh proov dat di wail bees weh ga sevn hed reprizent aala di govament dehn da dat ih ga “ten haan.” Di Baibl yooz di nomba ten fi shoa dat sohnting kompleet.

^ Di imij a di wail bees da noh laik di fers wail bees bikaaz ih noh ga no “krong” pan ih haan dehn. (Rev. 13:1) Dis da bikaaz “ih kohn fahn di sevn king dehn” ahn da dehn gi di imij a di wail bees ih atariti.—Si di Web aatikl “What Is the Scarlet-Colored Beast of Revelation Chapter 17? pahn jw.org.