1. Akaadn tu Psalm 118:5-7, wehpaat wi ku geh komfert wen wi feel laik if wi deh aal bai wiself er laik if wi kyaahn deel wid wi prablem dehn?

YOO eva feel laik yu mi deh aal bai yuself, laik if yu neva ga nobadi fi help yu deel wid wahn prablem weh yu mi-di fays? Wahn lata peepl feel da way, eevn peepl weh serv Jehoava ahn weh faytful tu ahn. (1 Ki. 19:14) If yoo eva feel da way, aalwayz memba weh Jehoava pramis yu: ‘Ai wahn neva lef yu, an Ai wahn neva stap help yu.ʼ Soh wi noh ga no dowt wen wi seh: “Jehoava da di wan weh help mi, soh Ah noh wahn frayd.” (Heeb. 13:5, 6) Di apasl Paal mi rait dehndeh werdz tu di Kristyanz weh mi liv da Judeeya rong 61 C.E. Di werdz eena Paal leta rimain wi a weh di saamis mi rait da Psalm 118:5-7. *—Reed.

2. Weh wi wahn diskos eena dis aatikl, ahn wai?

² Jos laik di saamis, Paal mi si how Jehoava mi help ahn difrent taimz eena ih laif. Fi egzampl, too yaaz bifoa Paal mi rait ih leta tu di Heebrooz, ih mi chravl eena wahn ship chroo wahn terabl staam. (Aks 27:4, 15, 20) Joorin da chrip, an eevn bifoa dat, Jehoava mi aalwayz dehdeh fi help Paal. Wi wahn diskos chree wayz how Jehoava mi help Paal. Jehoava mi yooz Jeezas ahn di aynjel dehn, peepl weh mi ga atariti, an ada Kristyanz. Wen wi luk pahn som a di tingz weh mi hapm eena Paal laif, wi wahn ga moa fayt eena Jehoava pramis dat Hihn wahn aalso help wee wen wi need it.

3. Weh Paal mosi mi wanda, ahn wai?

³ Paal mi need help. Rong di yaa 56 C.E., wahn krowd a peepl mi jreg Paal owtsaida di templ da Jeroosalem ahn chrai kil ahn. Di neks day, wen di aami komanda kehr Paal eena di Jooish Sopreem Koat, Paal enimi dehn nayli kil ahn. (Aks 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Wen aala dat mi hapm, Paal mosi mi wanda, ‘Humoch langa Ah haftu bayr op anda dis kruwil chreetment?ʼ

4. How Jehoava mi yooz Jeezas fi help Paal?

⁴ How Jeezas mi help Paal? Di neks nait afta dehn mi ares Paal, “di Laad,” Jeezas, stan op neks tu Paal ahn seh: “Ga korij! Kaaz jos laik how yu di witnis bowt mi da Jeroosalem, yu wahn witnis bowt mi da Roam tu.” (Aks 23:11) Da pramis mi inkorij Paal wahn lat! Jeezas mi komen Paal bikaaz a di witnis weh ih giv da Jeroosalem. Ahn Jeezas mi pramis Paal dat ih mi wahn reech sayf da Roam ahn gi wahn witnis deh tu. Wen Paal hyaa dat, ih mosi mi feel sayf, di saym way how wahn lee pikni feel wen ih pa di hoal ahn tait.

5. How Jehoava mi yooz wahn aynjel fi help Paal? (Koment pahn di picha pahn di kova.)

⁵ Wat da sohn ada chalenjiz weh Paal mi fays? Bowt too yaaz afta dehndeh tingz mi hapm da Jeroosalem, Paal mi get pahn wahn ship fi goh da Italy, ahn den wahn big staam mi kohn. Di staam mi soh bad dat evribadi pahn di ship mi tink dat dehn mi wahn ded. Bot Paal neva frayd. Yu noa wai? Ih tel evribadi pahn di ship: “Laas nait wahn aynjel a di Gaad weh Ah serv ahn wership mi apyaa tu mi ahn stan op saida mi, an ih tel mi: ‘Noh frayd Paal, kaaz yu wahn geh fi goh da Roam ahn stan op fronta Seeza. Ahn Gaad wahn sayv evribadi weh di sayl lang wid yu.ʼ” Jehoava mi yooz wahn aynjel fi gi Paal di saym pramis weh Ih mi mek Jeezas giv tu Paal wen ih mi deh da Jeroosalem. Ahn Jehoava pramis mi kohn chroo; Paal mi en op di reech da Roam.—Aks 27:20-25; 28:16.

6. Wat da wahn pramis weh Jeezas mi mek weh ku schrentn wi, ahn wai?

⁶ How Jeezas help wee? Jos laik how Jeezas mi sopoat Paal, hihn wahn sopoat wee tu. Fi egzampl, Jeezas mi mek wahn pramis tu evribadi weh fala hihn; ih mi seh: “Ah wahn deh wid unu evri day til di en a dis sistem a tingz.” (Mach. 28:20) Jeezas werdz ku reeli schrentn wi. Wai? Bikaaz som dayz jos haad fi get chroo. Fi egzampl, wen sombadi weh wi lov ded, wi haftu deel wid da payn fi yaaz ahn yaaz  bikaaz da payn deh noh laas fi jos wahn kopl dayz. Adaz mait haftu goh chroo sohn haad dayz sayka oal ayj. Er adaz mait ga sohn reeli bad dayz bikaaz dehn dipres. Stilyet, wi ga di schrent fi bayr op, bikaaz wi noa dat Jeezas deh wid wi “evri  day,” eevn pahn dehn dayz wen wi feel laik wi deh pahn wi laas ahn wi waahn giv op.—Mach. 11:28-30.

7. Akaadn tu Revilayshan 14:6, how Jehoava help wi tudeh?

⁷ Di Werd a Gaad tel wi dat Jehoava yooz ih aynjel dehn fi help wi. (Heeb. 1:7, 14) Fi egzampl, di aynjel dehn sopoat wi ahn gaid wi wen wi preech di “gud nyooz bowt di Kingdom” tu peepl fahn “evri nayshan ahn chraib, . . . ahn tu peepl weh taak aal difrent kaina langwij.”—Mach. 24:13, 14; reed Revilayshan 14:6.

8. How Jehoava mi yooz wahn aami komanda fi help Paal?

⁸ How wahn aami komanda mi help Paal? Eena 56 C.E., Jeezas mi pramis Paal dat ih mi wahn reech da Roam. Bot, som a di Jooz da Jeroosalem mi mek planz fi atak Paal ahn kil ahn. Soh az soon az Klaadiyos Lisiyas, wahn Roaman aami komanda, mi hyaa dat, ih disaid fi help Paal. Ahn di aami komanda neva ways no taim. Ih aada wahn big groop a soalja fi protek Paal ahn kehr ahn da Seezareeya, ahn di rowt weh dehn mi tek mi deh bowt 65 mailz (105 km) fahn Jeroosalem. Wen dehn get deh, Govna Feeliks gi aadaz fi mek Paal “stay az wahn prizna eena Herod palis.” Paal mi sayf bikaaz di Jooz weh mi waahn kil ahn mi wahn kyaahn hert ahn deh.—Aks 23:12-35.

9. How Govna Festos mi help Paal?

⁹ Too yaaz layta, Paal mi stil deh da prizn da Seezareeya. Ahn bai da taim, Festos mi tek Feeliks plays az govna. Di Jooz mi bayg Festos fi sen Paal da Jeroosalem soh dat dehn kuda mi joj ahn deh. Bot Festos neva lisn tu dehn. Maybi di govna mi don noa dat di Jooz “mi-di plan fi atak Paal lang di way ahn kil ahn.”—Aks 24:27–25:5.

10. Weh Govna Festos mi du wen Paal aks ahn fi mek Seeza joj ahn?

¹⁰ Laytaraan, Paal koat kays mi deh da Seezareeya. Bot sins Festos mi waahn “pleez di Jooz,” ih aks Paal: “Yoo wuda waahn geh joj fronta mee bowt dehnya tingz da Jeroosalem insted?” Paal mi praabli noa dat di Jooz mi wahn kil ahn da Jeroosalem. Ahn hihn mi noa weh ih haftu du fi sayv ih laif, fi get da Roam, ahn fi kantinyu wid di preechin werk. Hihn mi seh: “Ai waahn goh tu Seeza!” Soh afta Festos taak it oava wid ih advaiza dehn, ih tel Paal: “Wel, if da Seeza yu waahn goh tu, den da Seeza wahn joj yu.” Di disizhan weh Festos mek fi sen Paal da Roam mi protek Paal fan ih enimi dehn. Soon, Paal mi wahn reech Roam an ih mi wahn deh faar fahn di Jooz weh mi-di chrai kil ahn.—Aks 25:6-12.

11. Weh komfertin werdz fahn di buk a Isaiah, Paal mosi mi tink bowt?

¹¹ Wen Paal mi-di geh redi fi ih chrip tu Italy, ih mi praabli tink bowt di waanin weh di prafit Aizaiya mi giv tu peepl weh goh gens Jehoava. Jehoava mek Aizaiya rait: “Kom op wid wahn plan, bot yu plan noh wahn werk! Seh weh yu waahn seh, bot ih noh wahn meen notn, kaaz Gaad deh wid wi!” (Isa. 8:10) Paal mi noa fi shoar dat Gaad mi wahn help ahn, an dis mi giv ahn di schrent weh ih need fi bayr op anda di chraiyalz weh ih mi wahn fays eena di fyoocha.

12. How Joolyos mi chreet Paal, ahn weh dat mi help Paal fi si?

 ¹² Paal chrip tu Italy mi staat op eena 58 C.E. Wahn Roaman aafisa weh naym Joolyos mi in chaaj a Paal bikaaz Paal da-mi wahn prizna. Fahn da taim deh, Joolyos mi ga di powa fi eeda chreet Paal bad er chreet ahn eena wahn kain way. How Joolyos mi wahn yooz ih atariti? Wel, di neks day, wen dehn mek dehn fers stap, “Joolyos mi kain tu Paal; ih alow Paal fi goh si ih frenz fi mek dehn tek kayr a ahn.” Laytaraan, Joolyos mi eevn sayv Paal laif. How? Di soalja dehn mi waahn kil di prizna dehn weh mi deh pahn di ship, bot Joolyos neva alow di soaljaz fi du dat. Wai? Bikaaz Joolyos “mi waahn sayv Paal.” Dis mi praabli help Paal fi si dat Jehoava mi-di yooz dis kain aafisa fi help ahn an protek ahn.—Aks 27:1-3, 42-44.

13. Eena weh way Jehoava mait yooz peepl weh ga atariti?

¹³ How peepl weh ga atariti ku help wi? Wen Jehoava waahn ih perpos kohn chroo, ih mait yooz ih powaful hoali spirit fi mek peepl weh ga atariti du weh hihn waahnt. King Salaman mi rait: “Wahn king haat da laik wahn schreem a waata eena Jehoava han. Hihn dairek it wich eva way ih waahnt.” (Prov. 21:1) Weh dis skripcha meen? Jos laik how hyoomanz ku dig wahn jrayn fi mek wahn schreem a waata floa wehpaat dehn waahn ih goh, Jehoava ku yooz fi hihn hoali spirit fi mek wahn roola du tingz weh wahn mek fi Hihn perpos kohn chroo. Ahn wen dat hapm, di hoali spirit moov peepl weh ga atariti fi mek disizhanz weh benifit Gaad peepl.—Kompyaa Ezra 7:21, 25, 26.

14. Akaadn tu Aks 12:5, hoo wi ku pray fa?

¹⁴ Weh wi ku du? Wi ku pray “fi di king dehn an aala dehn peepl weh deh eena wahn pozishan a atariti.” Wai? Bikaaz sohntaim dehn mait haftu mek sohn disizhan weh afek fi wee wership tu Jehoava. (1 Tim. 2:1, 2, ftn.; Neh. 1:11) Jos laik di Kristyanz eena di fers senchri, wi ku pray tu Jehoava wid wi hoal haat fi wi bradaz ahn sistaz weh deh da prizn. (Reed Aks 12:5; Heeb. 13:3) Wi ku aalso pray fi hooeva dehn put in chaaj a wi bradaz ahn sistaz da prizn. Wi ku bayg Jehoava fi mek dehnya peepl wid atariti ak laik Joolyos ahn bee “kain” tu wi bradaz ahn sistaz weh deh da prizn.—Aks 27:3.

15-16. How Jehoava mi yooz Aristarkos ahn Look fi help Paal?

¹⁵ How sohn Kristyanz mi help Paal? Wail  Paal mi-di chravl tu Roam, moas a di taim Jehoava mi yooz di bradaz ahn sistaz fi help ahn. Mek wi luk pahn sohn egzampl.

¹⁶ Paal too laayal fren, Aristarkos ahn Look, mi disaid fi goh wid ahn da Roam. * Di Baibl noh seh dat Jeezas mi pramis dat Aristarkos ahn Look mi wahn reech sayf da Roam. Soh dehn mi put dehn laif eena daynja wen dehn gaahn wid Paal. Bot eevn soh, dehn mi wilin fi du aala dat jos fi help Paal. Ahn da neva til dehn mi-di fays wahn rof staam pahn dehn way tu Roam dat dehn fain owt dehn neva mi wahn looz dehn laif. Dat da wai wen Aristarkos ahn Look get pahn di ship da Seezareeya, Paal mosi mi tank Jehoava fan ih haat bikaaz a di help weh hihn giv tu ahn chroo dehn too brayv Kristyan.—Aks 27:1, 2, 20-25.

17. How Jehoava mi yooz bradaz ahn sistaz eena di kangrigayshan fi help Paal?

¹⁷ Bradaz ahn sistaz eena di kangrigayshan mi help Paal wahn lata taimz joorin ih chrip. Fi egzampl, wen dehn mi stap da di siti a Saidan, Joolyos mi alow Paal “fi goh si ih frenz fi mek dehn tek kayr a ahn.” Ahn laytaraan, da di siti a Puteeyolai, Paal an ih frenz ‘mi fain sohn bradaz weh bayg dehn fi stay wid dehn fi sevn dayz.ʼ Wail di Kristyanz da dehndeh plays mi-di tek kayr a Paal an ih frenz, wi noa fi shoar dat Paal mi mek dehn feel hapi wen ih mi shayr sohn inkorijin ekspeeryens wid dehn. (Kompyaa Aks 15:2, 3.) Afta da inkorijin vizit, Paal an ih frenz mi kantinyu dehn jerni.—Aks 27:3; 28:13, 14.

18. Wai Paal mi tank Gaad ahn tek korij?

¹⁸ Az Paal mi-di waak tuwaadz Roam, ih mosi mi-di tink bowt weh ih rait tu di kangrigayshan eena da siti chree yaaz erliya: “Ah mi waahn kohn si unu fahn lang taim.” (Roam. 15:23) Bot hihn neva ekspek fi reech deh az wahn prizna. Hihn mosi mi feel soh hapi wen ih si di bradaz fahn Roam di wayt lang di road fi welkom ahn! Soh “wen Paal si dehn, ih tank Gaad fi dehn an ih mi tek korij.” (Aks 28:15)  Wai Paal mi tank Jehoava fi di bradaz weh mi dehdeh? Bikaaz Paal mi riyalaiz dat Jehoava mi-di yooz dehndeh bradaz fi help ahn.

19. Akaadn tu 1 Peeta 4:10, how Jehoava mait yooz wee fi sopoat wi bradaz ahn sistaz weh need help?

¹⁹ Weh wi ku du? Yoo noa if eni a di bradaz er sistaz eena fi yoo kangrigayshan di sofa bikaaz dehn sik er bikaaz dehn gat ada prablemz? Er maybi sohnbadi weh dehn lov ded. If wi fain owt dat wahn brada er sista need help, wi ku aks Jehoava fi help wi seh sohnting weh kain tu da persn er du sohnting weh kain. Di tingz weh wi seh er du ku bee di inkorijment weh wi brada er sista need. (Reed 1 Peeta 4:10.) * An if wi help dehn, dehn wahn tink bowt Jehoava pramis, “Ai wahn neva lef unu, an Ai wahn neva stap help unu.” Ahn dehn wahn bileev eena da pramis agen wen dehn si how dehn benifit persnali. Wen yu si dat hapm, fi shoar yu wahn bee hapi!

20. Wai wi ku ga kanfidens wen wi seh: “Jehoava da di wan weh help mi”?

²⁰ Jos laik Paal an ih frenz, wee mait fays wahn lata chalenjiz eena laif. Bot noh mata wat, wi noa dat wi ku ga korij bikaaz Jehoava deh wid wi. An ih yooz Jeezas ahn di aynjel dehn fi help wi. Aalso, Jehoava ku yooz peepl weh ga atariti fi help wi if ih deh in lain wid fi Hihn perpos. Wahn lata wi don geh fi si dat Jehoava yooz ih hoali spirit fi moov wi bradaz ahn sistaz fi help wee tu. Soh jos laik Paal, wee ku bee kanfident wen wi seh: “Jehoava da di wan weh help mi, soh Ah noh wahn frayd. Da weh enibadi ku du tu mee?”—Heeb. 13:6.