Moas peepl wuda figa dat wahn ejukaytid persn wuda seh “evolooshan,” bot wahn rilijos persn wuda seh “kriyayshan.”

 Bot dat da noh aalwayz di kays.

 Akchwali, wahn lata peepl wid gud ejukayshan, an eevn wahn lata saiyentis, noh reeli bileev eena evolooshan.

 Fi egzampl, Gerard, wahn teecha weh stodi insek, seh dat dehn mi teech hihn bowt evolooshan wen ih mi-di goh da yooniversiti. Bot ih seh: “Wen Ah yoostu tek tes, Ah wuda rait dong di ansa weh mi teecha dehn mi waahn​—bot Ah neva bileev weh dehn mi-di teech mi.”

 Wai som saiyentis fain it haad fi bileev dat laif kohn fahn evolooshan? Fi ansa dat, mek wi diskos too kweschan weh eevn saiyentis fain haad fi ansa: (1) How laif mi fos staat? ahn (2) How livin tingz mi divelop afta dat?

 WEH SOM PEEPL SEH: Laif jos apyaa pan ih oan aal af a sodn.

 WAI SOM PEEPL NOH SATISFAI WID DA ANSA? Nowadayz, saiyentis noa moa bowt di baysik dizain a laif dan eva bifoa, bot stilyet dehn kyaahn egzakli diskraib wat da laif. Wahn reeli big difrens deh bitween sohnting weh alaiv ahn sohnting weh noh livin.

 Saiyentis ku onli ges wat da-mi di kandishan a di ert bilyanz a yaaz agoa. Dehn ga difrent aidyaaz bowt wehpaat di fos livin ting mi fos egzis​—fi egzampl, som seh dat laif staat eena wahn volkayno er anda di batam a di see. Adaz tink dat di baysik tingz weh aal livin tingz mek owta mi kohn fahn sohnweh els eena di yoonivers, ahn dat dehndeh tingz kohn tu ert wen sohn big rak fahn owt da spays mi hit di ert. Bot dat noh ansa di kweschan a how laif fos staat; ih jos di sojes dat maybi livin tingz mi don egzis owt da spays.

 Som saiyentis tink dat maybi sertn molecules (di smaalis tingz weh laif mek owta) mi don egzis aredi, ahn dat afta wahn wail dehn ton intu di baysik mateeryal weh aal laif pahn ert mek owta. Dehn tink dat dehnya molecules ku jos apyaa aal af a sodn an eevn spred pahn dehn oan. Bot op tu now no saiyentis eva proov dis, ahn dehn kyaahn mek non a dehnya molecules apyaa er spred eena wahn lab.

 Di way how livin tingz stoar an yooz infamayshan veri amayzin. Di sel dehn weh mek op aal livin tingz ga di abiliti fi andastan, kamyoonikayt, ahn obay inschrokshanz weh stoar eena dehn DNA. Fi help wi fi andastan dis, som saiyentis seh dat di infamayshan weh stoar eena wi DNA da laik saafwayr weh wi yooz pahn wahn kompyoota, ahn di sel itself da laik di kompyoota haadwayr. Di sel yooz di infamayshan weh stoar eena it fi du weh ih proagram fi du. Bot evolooshan kyaahn tel wi wehpaa di infamayshan kohn fram eena di fers plays.

 Fi mek wahn sel ku fongshan, ih need protein molecules. Wahn naamal protein molecule ga honjridz a difrent amino acids weh tai op tugeda eena wahn sertn patan. Pahn tap a dat, fi mek di sel ku yooz dehn, dehn need fi foal op intu sohn 3-D shayp weh di sel ku yooz. Now lata saiyentis agree dat fi mek dat hapm aal af a sodn, aal bai ihself, noh reeli pasabl. Wan saiyentis, weh naym Paul Davies, seh dat sins wahn sel need towznz a dehndeh molecules, ih eevn moa impasabl dat ih kuda mi hapm rait soh, bai chaans, chroo evolooshan.

 SOH WEH WI KU SEH? Afta soh moch yaaz a risaach eena difrent ayryaz a saiyens, di onli fak weh klyaa da dis: laif ku onli kohn fahn laif.

 WEH SOM PEEPL SEH: Di fos livin ting mi divelop ahn ton intu aala di ada livin ting dehn, inkloodin hyoomanz. Dis mi hapm wen, az taim mi paas bai, som livin tingz mi chaynj intu sohnting els, ahn som weh mi schranga dan adaz mi tek oava an spred faasa.

 WAI SOM PEEPL NOH SATISFAI WID DA ANSA? Som sel veri simpl, bot adaz moa komplikaytid. Akaadn tu wan buk, di way how laif mi fos staat da jos wahn mischri, an di pasabiliti dat simpl selz mi ton intu moa komplikaytid selz da jos paat a da mischri. Da kaina ansa noh satisfai evribadi.

 Saiyentis fain owt dat di dizain a wahn sel veri inchrestin; ih luk laik ih gat een lata difrent lee masheen, ahn eech a di masheen dehn du difrent werk. Som a dehn pik op nutrients ahn kehr dehn tu wehpaa dehn ku chaynj dehn intu enerji. Adaz fiks tingz weh damij eena di sel, er kehr mesij fahn wan paat a di sel tu wahn nada paat. Yu tink dat aala dehndeh ting kuda jos hapm bai chaans, rait soh, aal af a sodn? Dat haad fi mek lata peepl aksep.

 Aal animal ahn hyoomanz divelop fahn wan singl eg weh fertilaiz. Az da sel divelop ahn moltiplai intu moa ahn moa sel, eech sel staat tu chaynj fahn di eensaid. Dehn chaynj dehn shayp ahn fongshan fi ton intu difrent badi paats. Evolooshan kyaahn eksplayn how, eevn doa dehn aal kohn fahn wan singl sel, eech a dehn “noa” weh dehn fi bee ahn weh fongshan dehn fi ga.

 Soh, now aal saiyentis noa dat fi mek wan kaina animal ton intu wahn difrent kaina animal, di chaynjiz need fi staat fahn eensaida di sel dehn, rait dong tu di smaalis paats. Bot dehn kyaahn eevn mek di moas simpl a sel eena dehn lab, moch les proov dat ih ku chaynj intu sohnting els. Soh, yu tink ih mek sens fi bileev dat wi ga aala di difrent kaina animal pahn ert jos bai chaans? Michael Behe, wahn baiyoloji teecha, seh dat weh wi laan bowt di animal dehn teech wi dat evriting rong wi veri komplikaytid an wandaful, bot soh faar nobadi ku eksplayn how ih pasabl dat dehn tingz jos hapm rait soh, bai chaans.

 Hyoomanz eevn moa komplikaytid dan di animal dehn. Wee noa ahn rekonaiz wiself, wi ku tink tingz chroo ahn reezn tingz owt, wi ku shoa moaral kwalitiz, fi egzampl, wi ku bee jenaros, sakrifais wiself fi adaz, ahn tel di difrens bitween rait ahn rang. Evolooshan kyaahn eksplayn how wi divelop dehn tingz deh ahn wai onli hyoomanz gat dehn.

 SOH WEH WI KU SEH? Eevn doa lata peepl seh dat evolooshan da wahn fak weh saiyentis proov aredi, lata ada peepl noh satisfai wid di ansaz; dehn wanda how ih pasabl dat laif staat bai chaans an dat ih divelop bai evolooshan.

 Wahn lata peepl shoar seh dat laif kohn fahn wahn Kriyayta. Afta dehn luk pahn aala di proof, dehn kanfident sombadi veri powaful ahn waiz mi dizain evriting. Fi egzampl, kansida Antony Flew, wahn teecha a filosofi hoo yoostu bileev dat no Gaad noh deh. Bot wen hihn fain owt moa bowt laif ahn di fizikal laa dehn eena di yoonivers, an ih si how dehn soh komplikaytid, Mista Flew chaynj ih opinyan. Oal-taim teechaz a filosofi yoostu seh: “Wi haftu fala di aagyument wehpaa di aagyument leed wi.” Soh Profesa Flew du di saym ting, an ih seh dat di proof shoa wi dat wahn Kriyayta mos egzis.

 Gerard, di teecha weh wi menshan da di biginin a dis aatikl, en op di bileev di saym ting. Eevn wid aala ih yooniversiti ejukayshan an di yaaz a ekspeeryens weh ih ga eena di stodi a inseks, hihn seh: “Ai neva eva si eni proof dat laif staat fahn tingz weh noh livin er bai chaans. Di fak dat evriting rong wi soh komplikaytid an aaganaiz proov tu mee dat wahn Kriyayta deh.”

 If wi stodi wahn pees a art werk, wi geh fi noa wahn lat bowt di artis. Jos laik dat, Gerard mi geh fi noa wahn lat bowt wi Kriyayta fahn fi tingz weh Ih kriyayt. Gerard mi aalso tek di taim fi stodi di buk weh peepl seh kohn fahn wi Kriyayta tu​—di Baibl. (2 Timoti 3:​16) Eena di Baibl, hihn mi fain ansaz bowt wi paas az hyoomanz weh hihn mi satisfai wid. Ih aalso fain owt solooshanz tu di prablem dehn weh hyoomanz di fays tudeh-day. Dis kanvins ahn dat di Baibl kohn fahn di saym powaful ahn waiz Persn weh laif kohn fram.

 Wi inkorij yoo fi luk intu di Baibl ahn stodi di ansa dehn fi yuself, jos laik Gerard. Wi kanfident dat ih wahn bee wert it!