Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ATURIAHANI 41

UREMU 13 Kristu wánibei hénpulu

Ka wafurendeirubei lídangiñe lagumuhóun 40 weyu le laubei Hesusu ya Ubouagu?

Ka wafurendeirubei lídangiñe lagumuhóun 40 weyu le laubei Hesusu ya Ubouagu?

Lidan bián-wein weyu le laubei Hesusu Ubouagu lárigiñe lásaarun lídangiñe óunweni, aba burí ladimurehan houn luagu Larúeihan Bungiu (ADÜ. 1:3).

LE LUNBEI WATURIAHANI

Warihaali ida luba lan wáyeihani hénpulu le líchugubei Hesusu lidan lagumuhóun 40 weyu le laubei ya Ubouagu.

1, 2. Ka asuseredubei houn bián lani Hesusu disipulugu dan le añangüran lubéi lun Emaúsun?

 LIDAN irumu 33 weyu 16 lidan hati nisán, láuñanu saragu íruni luma anufudei lani Hesusu disipulugu. Bián hádangiñe aba haweiyasuhan lun Emaúsun, aban aüdü le dísebei 11 kilometuru (7 maili) luéi Herusalén. Wéiriti íruni hawagun ladüga sun liña lan lafarún Hesusu le Mesíasi, wügüri le meha hafalarubei. Hemenigitiña meha luagu saragu katei le yebe lunbei ladügüni ani guentó, hilá. Lau sun lira, lasusereda meha aban katei le magurabun hamuti.

2 Sódini aba layarafadun aban gürigia le ibidiñeti houn hawagun. Aba hariñagun lun gürigia ligía láuñanu lan saragu íruni ladüga sun katei wuribati le adügǘbei lun Hesusu. Aba lagumeserun wügüri ligía ayanuha luagu saragu katei le meha lunbei lasansiruni habagari. Gumeseti gürigia ligía ayanuha houn “túmagiñe burí liliburun Moisesi tumoun sun haliburun profetagu”, afuranguagüda lumuti ka lan uagu mosu lubéi meha lasufurirun ani hilá ligía Mesíasi. Dan le hachülürünbei ǘrüwagubei hagía Emaúsun, aba híchugun disipulugu ha fe Hesusu lan buga wügüri le úmabei hayanuha. Chóuruti weiri lan hagundan dan le híchugunbei fe nibagariyaali lan Mesíasi (Luk. 24:​13-35).

3, 4. a) Ka asuseredubei houn lani Hesusu disipulugu? (Adügaü 1:3). b) Kaba wariha lidan aturiahani le?

3 Arufudaguati Hesusu lungua houn lani disipulugu saragu wéiyaasu lidan 40 weyu le laubei ya Ubouagu lárigiñe láguyugun (aliiha huméi Adügaü 1:3). Ruti Hesusu dǘgüdaguaü houn, ani adügati le lun lagidarún íruni luma anufudei le hawagubei, aba hagundaarun saragu, adügati le lun ganigi hamá lun hapurichihan luma lun harufudahan luagu Larúeihan Bungiu. a

4 Gayaraati wasagarun saragu buiti lídangiñe 40 weyu le laubei Hesusu ya Ubouagu lárigiñe láguyugun. Lidan aturiahani le, warihuba yusu lani Hesusu dan ligía lun 1) líchugun dǘgüdaguaü houn lani disipulugu, 2) líderaguniña lúntima gunfuranda hamanu Bíbülia lúmati 3) larufudahan houn ida luba lan hagunfulirun lau dasi wéimanuti le meha lunbei hadügüni. Lidan ámuñegueinarügü kesi le, warihuba ida luba lan wáyeihani Hesusu.

RU WAMÁ GURASU HOUN AMU

5. Ka meha uagu megei habéi lani Hesusu disipulugu gurasu?

5 Mégeitiña meha lani Hesusu disipulugu hibihin gurasu. Ka uagu? Ladüga añahein meha hádangiñe ígira hamaaru haban, haduheñu, hani bísinisi lun gayaraabei lan hafalaruni Hesusu sunsuinagubei (Mat. 19:27). Añahein hádangiñe mínsiñetiña houn gürigia ladüga hadügagun houngua lánime Hesusu disipulugu (Huan 9:22). Aranseñu haña meha lun hadügün sákürifisiu ladüga afiñe hamá Hesusu lan Mesíasi le füramasewabei (Mat. 16:16). Dan le lafarúnbei Hesusu hilagubei, aba hasandirun saragu íruni luma maguraasuni, ladüga saminatiña magunfulirunhali lan le uágubei hemenigida.

6. Ka ladügübei Hesusu lárigiñebei láguyugun?

6 Gunfuranda lumuti meha Hesusu íruni le hasandirubei lani disipulugu lárigiñebei lounwen. Subudi lumuti meha Hesusu mama lan ladüga lilouguan hafiñen lani disipulugu hiru habéi. Ligíati lagumeserunbei íchiga gurasu houn lumadagu weyuméme le láguyugunbei. Aba larufudagun lungua tun María Mágüdalena sun anuha lan ayahuaha lurugabu lumúaha (Huan 20:​11, 16). Arufudaguati lungua houn bián disipulugu ha uágubaña wayanuha lidan lagumeseha aturiahani le. Ani arufudaguati giñe lungua lun apostolu Féduru (Luk. 24:34). Ka wafurendeirubei lídangiñe le ladügübei Hesusu? Ariha waméi le asuseredubei dan le larufudagunbei lungua tun María Mágüdalena.

7. Ka larihibei Hesusu tadügün María, ani ka ladügübei tuagu? (Huan 20:​11-16; ariha huméi giñe dibuhu).

7 (Aliiha huméi Huan 20:​11-16). Weyu 16 lidan hati nisán, aba houdin fiu würiña úaraguatiña binaafingiua lidoun fulasu le ñein lubéi labunúa Hesusu (Luk. 24:​1, 10). María Mágüdalena aban hádangiñe. Dan le tachülürünbei luagu umúahaü, aba tarihini málaali lan, ítarati aba tidin éibaagueina abahüdahei lun Féduru luma lun Huan. Biángubei hagía aba houdin éibaagueina arihei umúahaü, aba tidin María hárigi. Ábati larihini Féduru luma Huan inarüni lan málaali lan umúahaü aba hagiribudun hárigoun hábiñoun. Ánhounti María, magiribudúntu. Aba terederun ñein, ayahuaha. Íbini ibidiñe lan tun, anihán lan Hesusu ñein aríaguoun. Dan le larihinbalin Hesusu anuhán lan würi úaraguatu to ayahuaha, aba tañuludagun lanigi. Ábati larufudagun lungua tun María, aba líchugun gurasu tun. Aba layanuhan tuma ani ruléi dasi tun lun tidin abahüdahei houn líbirigu águyuguaali lan (Huan 20:​17, 18).

Áyeiha waméi Hesusu lau wetenirun lun le hásügürübei wábirigu luma lau wadügüni le wayaraati lun wíchugun gurasu houn. (Ariha huméi párafu 7).


8. Ida luba wáyeihani Hesusu?

8 Ida luba wáyeihani Hesusu? Lau wínchahaniña wíbirigu lun ítarameme hamá eseriwida lun Heowá. Lun gayara lan wadügüni, lunti warihini ka lan lénrengunga úmabei hagagibudagua luma lun wíchaagun woungua lidan halugaarun ani ayanuha wagíame lau ínsiñeni houn. Ariha waméi le asuseredubei tun aban íbiri gíritu Jocelyn, to eferidirubarun tamulelua lidan aban danaguaü. Ariñagatu: “Sügütina saragu hati lau lanarime íruni”. Aba hamisurahanu aban feru maríeitiña hábiñoun, aganba hamutu, rúguatiña houngua lidan tilugaarun ani haritaguagüda hamuti tun gebegi tan saragu lun Heowá. Ariñagatu: “Lidan dan ligía, ibidiñeti meha nun kaba lan nadüga, ítara liña nasandiragun nungua kamá hamuga nañaradaguña baranaha lidan aban lanarime lérouga. Gama lumoun, yusu lumutiña Heowá íbirigu ha lun hesefurunina, ítara haña nun kamá hamuga aban salufu. Íderagua hamutina lunya nabusenrun neseriwidun lun Heowá”. Anhein busén wabéi wíchugun gurasu houn amu, ígira wamá lun hadaarunu hanigi woun, aganba wamaña, lun gayaraabei lan wíchugun gurasu houn luma lun wínchahaniña lun hasigirun eseriwida lun Heowá (Rom. 12:15).

ÍDERAGUA WAMAÑA AMU LUN GUNFURANDA HAMANU LERERUN BUNGIU

9. Ka meha hemegeirubei disipulugu, ani ida liña líderaguniña Hesusu?

9 Afiñetiña meha lani Hesusu disipulugu tuagu Lererun Bungiu ani áfaaguatiña meha lun hawinwanduni le tariñagubei (Huan 17:6). Lau sun lira, ibidiñeti meha houn ka lan uéigiñe lounwen Hesusu kei aban gürigia salufuriti. Subudi lumuti meha Hesusu luagu hínsiñe lan Heowá houn lani disipulugu ani afiñe hamá luagu. Lau sun lira, ruti fe luagu megei hamá gunfuranda hamanu Lererun Bungiu buidu buidu (Luk. 9:​44, 45; Huan 20:9). Ligíati líderagunbaliña lun gunfuranda hamani le mini lubéi le haliihabei. Akutiha waméi le ladügübei dan le larufudagunbei lungua houn bián lani disipulugu ha úmabaña ladunragua luagu üma lun Emaúsun.

10. Ida liña líderaguniña Hesusu lani disipulugu lun gunfuranda hamani ligía lan Mesíasibei? (Lúkasi 24:​18-27).

10 (Aliiha huméi Lúkasi 24:​18-27). Mariñagunti Hesusu houn lau lóufudagun káteiñein lan, adügarügüti álügüdahani houn. Ka uagu? Másiñati busenrügü lan líchugun chansi houn lun hariñaguni le hasaminarubei luma le hasandirubei. Ani ítara liña hadügüni. Aba hariñagun lun aguraba hamá yebe lesefuruni Hesusu Ísüraeli luéi habafu rómana. Lárigiñebei habahüdahani hadiheri lun, aba layusurunu Hesusu Lererun Bungiu lun líderaguniña lun gunfuranda hamani lagunfuliruña lan meha sun profesía le ariñawagúbei luagu. b Fiu oura lárigiñe gúñounmeme ligía, aba ladunragun Hesusu hama ha híbiri disipulugu ani afuranguagüda lumuti giñe houn le mini lubéi profesía burí ligía (Luk. 24:​33-48). Ka wafurendeirubei?

11, 12. a) Ka wafurendeirubei lídangiñe ligaburi layusurunu Hesusu Lererun Bungiu? (Ariha humóun giñe iyawaü). b) Ida liña líderaguni aban íbiri gürigia le aturiahabei luma?

11 Ida luba wáyeihani Hesusu? Danme le awanha lan íchiga aturiahani houn gürigia, adüga wamá álügüdahani houn lau lichú aau le gayaraabei ladügün lun hariñaguni le hasaminarubei luma le hasandirubei (Ari. 20:5). Danme le gunfuranda wamaali ida liña lan hasandiragun houngua, arufudaha wamá houn lun hadarirun bérusu le gayaraabei líderaguniña lidan hásügürün. Mariñaga waméi houn kaba lan hadüga. Buídutimabei lun wadügün ámuya álügüdahani houn luagu bérusu tídangiñeti Bíbülia lun gayaraabei lan hasaminarun ida luba lan híchuguni lidan habagari. Ariha waméi le asuseredubei lun aban íbiri le awinwandubei Gana gíriti Nortey.

12 Dan le disisi lubéi irumu lau Nortey, aba lagumeserun aturiahoun Bíbülia. Murusun dan lárigiñe, aba híchugun liduheñu lidere dan lun. Ka íderagubalin lun lasigirun lubaruaguóun? Aba layusuruni íbiri le arufudahabei lun kapítulu 10 le tídanbei liliburun Matéu lun lafuranguagüdüni lun héibaahouba lan kristiánugu inarünitiña. Ariñagati Nortey: “Dan le hagumeserunbei niduheñu íchiga lidere dan nun, aba gunfuranda nani darina lan inarüni”. Íderagua lumuti giñe íbiri le íchugubei aturiahani lun lun lasaminarun luagu le lariñagubei Matéu 10:​16, lunti lan chu lan lau ani arufuda ligíame inebesei danme le lafuranguagüdüni lafiñen houn liduheñu. Lárigiñebei labadiserun Nortey, busenti yebe leseriwidun kei prekursoru, gama lumoun busenti lúguchi lun lidin aturiaha tidan luban furendei íñuti. Mariñagun lumuti íbiri le íchugubei aturiahani lun kaba lan ladüga, adügarügüti álügüdahani lun ani íderagua lumuti lun lasaminarun lau layusuruni adundehani le tídanbei Bíbülia. Ka ladügübei Nortey? Aba leseriwidun kei prekursoru, ábati labuguni lúguchi múnadagiñe. Abahüdaha lumuti le lasaminarubei luagu le asuseredubei: “Chouru numuti buidu lan le nanúadirubei”. Dan le wíderaguniña amu lun gunfuranda hamanu Lererun Bungiu buidu buidu, wídehaña lun aban hamá kristiánugu ha derebugu tafiñen (Efe. 3:​16-19).

Áyeiha waméi Hesusu lau wíderaguniña amu asaminara lau wayusurunu Lererun Bungiu. (Ariha huméi párafu 11). e


ARUFUDAHA HUMÁ HOUN ÍBIRIGU WÜGÜRIÑA

13. Ka ladügübei Hesusu lun lachoururuni lasigirúba lan apurichihani lárigiñe lamudeirun sielun? (Éfesuna 4:​8, 11).

13 Sun meha Ubouagu lubéi Hesusu, adüga lumuti sun dasi le líchugubei Lúguchi lun (Huan 17:4). Masaminarungubeiti Hesusu ligíarügüñein lan gayara ladügüni le labusenrubei Heowá ladügün. Ǘrüwa irumu dimí le ladurarubei lani ministeriu, arufudahati houn amu. Afiñeti meha Hesusu hawagu lani disipulugu. Ligía líchugunbalin dasi houn lun hapurichihan luma lun harufudahan luagu uganu buiti luma lun hóunigiruniña lubúeingu Heowá. Añahein meha hádangiñe disipulugu magunfulirungiña ni darandi irumu (aliiha huméi Éfesuna 4:​8, 11). Nadagimeintiña meha wügüriña úaraguatiña ha úara luma Hesusu buidu buidu. Íbini ítara, lubaragiñe meha lidin Hesusu sielun, arufudahati houn. Ariha waméi ida liña lan ladügüni.

14. Ida liña líderaguniña Hesusu lani disipulugu lidan lagumuhóun 40 weyu le laubei Ubouagu? (Ariha huméi giñe dibuhu).

14 Ruti meha Hesusu adundehani houn lani disipulugu, le meha lunbei líderaguniña, gama lumoun lau ínsiñeni ladügei. Kei hénpulu, arihati añahein lan hádangiñe hénrenguti meha houn hafiñerun águyuguaali lan, ligíati lariñagunbei houn lun hígiruni lilouguan afiñeni (Luk. 24:​25-27; Huan 20:27). Aba lariñagun houn lun lan hetenirun lun híderaguniña lubúeingu Bungiu, mama lun hetenirun áluaha seinsu (Huan 21:​15, Lerérun Bungiu to lánina iséri Daradu, [LBID]). Haritaguagüda lumutiña giñe lun lan meteni hamá lun dasi le heresibirubei amu (Huan 21:​20-22). Keiti le larihin Hesusu luagu chará lan hasaminan luáguti Larúeihan Bungiu, aba líderaguniña asansirei ligaburi hasaminan ani íderagua lumutiña giñe lun híchuguni apurichihani lidan furumiñeti lúgaaru (Adü. 1:​6-8). Ka gayaraabei hafurendeiruni wéiyaaña lidan afiñeni lúmagiñe Hesusu?

Áyeiha waméi Hesusu lau wíderaguniña wíbirigu wügüriña lun hibihin lanwoun hadasin. (Ariha huméi párafu 14).


15, 16. a) Ida luba háyeihani wéiyaaña lidan afiñeni le ladügübei Hesusu? b) Ka buiti libihubei Patrick lídangiñe adundehani le ichugúbei lun?

15 Ida luba háyeihani wéiyaaña lidan afiñeni Hesusu? Lau harufudahan houn íbirigu wügüriña ani íderagua hamañame íbirigu nibureintiña lun gayaraabei lan heresibirun lanwoun hadasin. c Magurabuntiña wéiyaaña lidan afiñeni macharabaña lan íbirigu. Mosu harufudahan houn nibureintiña lau ínsiñeni lun hafurendeirun lun ǘnabugu hamá, lun gafiñerúadi lan hawagu luma lun aranseñu hamá lun híderagun amu (1 Tim. 3:1; 2 Tim. 2:2; 1 Fe. 5:5).

16 Ariha waméi likesin aban íbiri gíriti Patrick. Dan meha le nibureingili, marufudunti meha saragu ínsiñeni houn amu, íbini houn würiña, ani lau meha irofuni layanuha houn. Aba larihini aban wéiyaali lidan afiñeni igaburi le luágubei Patrick, aba lererehan lun furangu, gama lumoun lau ínsiñeni. Ariñagati Patrick: “Gúndaatina lariñaguni wéiyaali lidan afiñeni le nun ida luba lan nabuiduragüdüni nigaburi. Aba lábürühan narüna dan meha le narihinbalin híchuguni dasi le hínsiñetimabei nun houn amu íbirigu. Íderagua lumutina le lariñagubei wéiyaali lidan afiñeni nun lun netenirun eseriwida houn íbirigu lau ǘnabuguni mama lun náluaha nibihin dasi”. Ida liña lidin lun Patrick? Aba liridúniwa kei wéiyaali lidan afiñeni dan meha le 23 lubéi irumu lau (Ari. 27:9).

17. Ida liña larufuduni Hesusu afiñe lan hawagu lani disipulugu?

17 Mámarügüñein dasi lun apurichihani líchiga Hesusu houn lani disipulugu, ariñagati giñe houn lun harufudahan (Matéu 28:20). Másiñati samina hamá disipulugu siñabei lan hadügüni dasi le. Gama lumoun, afiñeti meha Hesusu luagu gayara habéi lan adüga. Lanwoun lira, busenti meha giñe lun hasubudiruni afiñe lan hawagu. Ligía lariñagunbei houn: “Ítara kei lóunahanina Núguchi, ítara liña giñe nóunahanün” (Huan 20:21).

18. Ida luba háyeihani wéiyaaña lidan afiñeni Hesusu?

18 Ida luba háyeihani wéiyaaña lidan afiñeni Hesusu? Wéiyaaña lidan afiñeni ha chúbaña aau arufudahatiña houn amu lun harihin luagu ítaga dasi (Fili. 2:​19-22). Kei hénpulu, gayaraati hamuriahan hama nibureintiña lun hídehan lidan tarumadahóun luma taransehóun Luban Adamuridaguni. Gayaraati híchugun wéiyaaña lidan afiñeni somu wadagimanu o dasi houn íbirigu ani arufudaha hagíame houn ida luba lan hadügüni luma lun hafiñerun hadügübei lan íbirigu ha wadagimanu le. Seremei lumutiña aban wéiyaali lidan afiñeni le sun liñabei liridúniwa gíriti Matthew wéiyaaña lidan afiñeni ha arufudahabaña lun lun letenirun lun ámuñegueinarügü dasi le lídanbei damuriguaü ani afiñetiña luagu ladügübei lan buidu. Ariñagati: “Dan le madügün nani dasi ligía buidu, íderagua hamutina lun nafurendeirun lídangiñe charati le nadügübei lúmati ida luba lan nabuiduragüdüni dánmeya le nadügüni”. d

19. Ka lunbei aranseñu wamá lun wadügüni?

19 Yusu lumuti Hesusu lagumuhóun 40 weyu le laubei Ubouagu lun líchugun gurasu houn amu ani arufudaha ligía houn. Aranseñu wamá lun wafalaruni Hesusu lau úaraguni (1 Fe. 2:21). Líderagubadiwa lun wadügüni lugundun ariñagati woun: “Subudi huméi luagu anahein lan huma sagü weyu darime lagumuchun ubóu” (Mat. 28:20).

UREMU 15 Alawaha waméi Lígirama Heowá!

a Arufudúati lidan Ewanhéliu luma tidan amu burí líburu to tídanboun Bíbülia arufudagua lan Hesusu lungua houn lani disipulugu saragu wéiyaasu lárigiñe láguyugun: tun María Mágüdalena (Huan 20:​11-18); houn amu würiña (Mat. 28:​8-10; Luk. 24:​8-11); houn bián disipulugu (Luk. 24:​13-15); lun Féduru (Luk. 24:34); houn apostolugu gama lumoun, úati Tomasi hadan (Huan 20:​19-24); houn apostolugu ani guentó, anihein Tomasi hadan (Huan 20:26); houn sedü disipulugu (Huan 21:​1, 2); houn hóugiñe 500 disipulugu (Mat. 28:16; 1 Ko. 15:6); lun Santiagu le lamulen (1 Ko. 15:7); houn sun apostolugu (Adü. 1:4), luma houn apostolugu yarafa lun Betania (Luk. 24:​50-52). Másiñati arufudagua lan lungua saragu wéiyaasu ani mabürüdǘnti tidan Bíbülia (Huan 21:25).

b Hadariruba aban lísüta luáguti profesía luagu Mesíasi lidan ariñahani le lídanbei jw.org le gíribei “Arufuda lumuti san profesía Hesusu lan Mesíasibei?”.

c Lidan fiu kesi, gayaraati hiridúniwa wéiyaaña lidan afiñeni ha nibureintiña ha gúnfulihañabaña kei burí lúmagiñe 25 irumu lun lubaruaguóun kei óunigirutiña sirkuitu. Lubaragiñe hiridúniwa mosu furendeihaña lan adüga dasi le hadügübei wéiyaaña lidan afiñeni lidan lubudubu.

d Hadariruba lanwoun ariñahani luáguti ida luba lan híderawaguniwa íbirigu wügüriña nibureintiña lun laganwoundun hadasin tidan Garüdia Awisahatu to lánina widü-hati irumu 2018, páhina 11 luma 12, párafu 15 darí 17, luma giñe tidan to lánina 1 lidan gádürü hati irumu 2015, páhina 8 darí 18.

e LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Aban íbiri íderagua aban aturiahati tídangiñeti Bíbülia lun lasaminarun luagu le tariñagubei Lererun Bungiu, ábati liabin aturiahati aba lachagaruni sun burí katei le aubei lewendedagüdoun luban lubá fedu.