Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

“Subuditi nun luagu láguyuguba lan”

“Subuditi nun luagu láguyuguba lan”

“Arumuga wamada Lásaru, néibuga agagudahei” (HUAN 11:11).

UREMU: 54, 51

1. Ka meha chouru tubéi Marta? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu).

BUITI meha lumadagua Hesusu tuma Marta ani aban meha hádangiñe lani disipulugu tuguya. Wéiriti meha tirun ladüga lounwen Lásaru le tamulen. Ka meha gayaraabei ladügün lun lawalidagun tasandiragun tungua? Aba lariñagun Hesusu tun lau ichouruni: “Láguyuguba bamulen”. Aba túaradun Marta luma Hesusu íbini magida lani dimurei le sun tirun. Ariñagatu: “Subuditi nun luagu láguyuguba lan lídanme hásaarun hilaaña lídanme lagumuhóun weyu” (Huan 11:20-24). Chouru tumuti meha Marta láguyuguba lan meha Lásaru. Gama lumoun, águyuguagüda lumuti Hesusu weyuméme ligía.

2. Ka uagu hínsiñebei lubéi hamuga woun lun ítara lan ichouruni le wawagubei kei meha le tuágubei Marta?

2 Másiñati féridi wamaali lan wani weiriei o wani weiriou, wagübürigu, aban áruguti o íbini aban isaani. Ayumahatiwa lunya wóuburuni waduhe, wayanuhan luma, éheraha wagíame luma. Furanguti ua lan ni aban resun lun wasaminarun láguyuguagüdübei lan Hesusu o Heowá waduhe guentó. Gama lumoun, ítara kei Marta chouru wamuti san háguyuguba lan waduheñu ámuñegü? Anihein saragu resun lun wariñagun lau ugundani kei tariñagun Marta: “Subuditi nun luagu láguyuguba lan”. Íbini ítara, súdiniti wasaminarun ka lan uagu weiri lubéi wachoururuni ítara luba lan.

3, 4. Ka efekütu lánibei águyuguni burí le málügilibei ladügüni Hesusu tuagu Marta?

3 Yarafa meha lun Herusalén tawinwanda Marta. Ligía siñá lubéi meha tarihini láguyuguagüdüni Hesusu tiráü wuri to hilaaruboun úmari lidan uburugu Naín, Galiléa, lau sun gayara lan aganba tan layanuhóun luagu milaguru ligía. Susereti giñe aban katei ítarati dan le láguyuguagüdünbarun Hesusu liráü Hairu, háfuga Kafarünaumu. Subudi hamuti meha sun ha ñéinbaña “hilá tan” irahü. Gama lumoun, aba lárügüdüni Hesusu túhabu ani aba lariñagun tun: “Irahü, saraba”. Ani aba tásaarun (Luk. 7:11-17; 8:41, 42, 49-55). Subudi tumuti meha Marta tuma María to tamulelua gayara lan meha lareidaguagüdün Hesusu sánditiña. Ligía afiñe habéi lun hamuga lan chülǘ lan Hesusu lubaragiñe dan, móunwenbei lan hamuga Lásaru. Gama lumoun, kei le hilaali lubéi lumada Hesusu ligía, kaba meha san asusereda? Ariha waméi ariñaga tan Marta láguyuguba lan Lásaru ámuñegü, lidan “lagumuhóun weyu”. Ka uagu tachoururubalin? Ka uagu gayara lubéi wachoururuni ñeinbei lan águyuguni ámuñegü ani habagaridayaba lan waduheñu?

4 Anihein saragu resun súdiniti lun wafiñerun ñeinbei lan águyuguni. Wakutiha fiú lídangiñe. Lidan awanha lan akutihei ariñahani tídangiñeti Bíbülia le, másiñati wadariruba lan saragu ariñahani luáguti águyuguni le meha masaminaruntiwa luagun saragu. Lederebudagüdübei wafiñen luagu warihayabaña lan waduheñu ha hilaañabaña.

ABAHÜDAGÜNI BURÍ LE ÍCHUGUBEI EMENIGINI

5. Ka uagu weiri lubéi tachoururuni Marta láguyuguba lan meha Lásaru?

5 Ariha waméi mariñagun tan Marta agurabaha tan meha láguyugun tamulen, ariñagatu subudi tani láguyuguba lan. Ka uagu weiri lubéi meha tachoururuni Marta katei le? Ladüga dan meha le nibureingiru, lubaragiñe latatiruni Hesusu lani ministeriu, másiñati aganba tan meha luagu milaguru lánina águyuguni túbiñe luma tidan haligilisin huríu. Háfuga liabin ǘrüwa abahüdaguni tídangiñe Bíbülia lidoun wasaminan.

6. Ka meha milaguru tasubudirubei Marta buidu?

6 Elíasi adügübalin furumiñeti águyuguni le uágubei tayanuha Bíbülia. Lidan meha aba dan le ídanbei líchiga Heowá ubafu lun, lun ladügün milaguru. Lidan aban uburugu gíriti Sarepüta, luagun kosu lani Fenisia, resibi tumuti aban wuri hilaaru úmari ani to gudemeboun profeta Elíasi buidu túbiñe. Ligía aba lubéi meha ladügün Bungiu lun magumuchagun lan agülei tuma fulúaru lun gayara lan tawinwandun wuri tuguya labu sun tiráü (1 Uru. 17:8-16). Dan lárigiñe, aba lasandirun tisaani wuri tuguya ani aba lounwen. Gama lumoun, aba laguuruni Elíasi irahü ligía ani aba layumuragun: “Nubungiute, ayumuraguatina bun lun báguyuguagüdüni irahü le”. Aganba lumuti Heowá lafurieidun Elíasi ani aba láguyuguagüdüni irahü (aliiha huméi 1 Urúeigu 17:17-24). Chóuruti subudi taali lan meha Marta lubuidun milaguru le.

7, 8. a) Ka ladügübei Eliséu tuagu aba wuri to nidiheriboun saragu? b) Ka larufudubei milaguru le ladügübei Eliséu luagu Heowá?

7 Profeta Eliséu, le lárigiñebei Elíasi, ligía adügübalin libiaman águyuguni le uágubei tayanuha Bíbülia. Wínwantu meha aban ísüraelina súdinitu lidan uburugu Sunemü, marahüñütu ani wéiriyaali meha tani weiriei. Kei buidu lubéi meha teresibiruni wuri to Eliséu túbiñe, adügati Bungiu lun gasaani tan aban irahü. Saragu irumu lárigiñe aba lounwen irahü ligía. Chóuruti weiri lan meha tidiheri. Lárigiñe tamuriahan üma luma tani weiriei, aba tidin áluahei profeta darí Karümélu, kéiburi 30 kilómeturu (19 maili) lidise. Aba lóunahani Eliséu Geasí, wügüri le íderagubalin, Sunemü. Gama lumoun siñá lumuti irahü ligía águyuguagüda. Ligía aba lubéi lidin Eliséu tuma lúguchu irahü ñeinhin (2 Uru. 4:8-31).

8 Aba lebelurun profeta Eliséu túbiñoun wuri tuguya ani aba lafurieidun lóubagiñe lúgubu irahü. Aba lagiribudagüdüni Heowá libagari irahü. Wéiriti tugundan lúguchu dan le tarihinbalin (aliiha huméi 2 Urúeigu 4:32-37). Ani másiñati haritagua tani furíei le tadügübei Ana dan le siñá lubéi meha tagaraüdün. Dan le tanügünbalin Samueli le tiráü tidoun tabernakulu, ariñagatu: “Rarigüda lumutiwa [Heowá] lidoun umúahaü, iñuragualawa ñéingiñe” (1 Sam. 2:6). Lau liñuraguni o láguyuguagüdüni Heowá tiráü würi sunemüna, arufuda lumuti gayara lan láguyuguagüdüniña hilaaña.

9. Ida liña lasuseredun lǘrüwan águyuguni le uágubei tayanuha Bíbülia?

9 Gama lumoun mama ligía lagumuhóun milaguru le gádanbalin Eliséu. Lárigiñe leseriwidun kei profeta luagu 50 irumu aba lasandirun ani aba lounwen. Dan lárigiñe, dan le laburügali lidan lumúaha, aba hásügürün fiú ísüraelina yarafa ñéingiñe lun houdin ábuna aban wügüri. Sódini aba hachülaagun fiú áganiñu, ligía aba lubéi houdin éibaagueina ani aba hachüürüni lúgubu hilaali lidoun lumúaha Eliséu. Ariñagatu Bíbülia: “Kei ladagarun hilaali ligía luagu labu Eliséu, aba láguyugun” (2 Uru. 13:14, 20, 21). Samina wamá luagu le meha mini lubéi abahüdaguni burí le tun Marta. Furanguti gabafu lan Bungiu luéi óunweni. Ani samina wamá giñe luagu le gayaraabei wafurendeiruni ñéingiñe. Furanguti ru lan ichouruni woun luagu weiri lan lubafu Bungiu ani mébeha lan.

ABAHÜDAGUNI LÁNINA FURUMIÑETI SÍGULU

10. Ka ladügübei Féduru tuagu aban Kristiána to óunweboun?

10 Lidan Abürüdǘni Güriegu Kristiánu anihein abahüdaguni luáguti águyuguni le hadügübei lubúeingu Bungiu. Ayanuhaadiwa luagu le ladügübei Hesusu yarafa lun uburugu Naín ani le ladügübei lúbiñe Hairu. Saragu irumu lárigiñe, águyuguagüdati Féduru aban kristiána gíritu Dórukasi o Tabita. Aba lebelurun lidoun rumu le ñein lubéi túgubu ani aba lafurieidun lun Heowá, lárigiñe aba lariñagun: “Tabita, saraba”. Aba táguyugun Tabita ani “aba larufudunu houn [íbirigu], wínwanñu”. Adügati lira lun “saragu hamá afiñerutiña luagu Hesukrístu” lárigiñe harihini lubuidun milaguru le. Gayaraati meha hapurichihan iseri disipulugu ha luagu Hesukrístu luma luagu lubafu Bungiu lun láguyuguagüdüniña gürigia (Adü. 9:36-42).

11. Ka lariñagubei Lúkasi luagu le asuseredubei lun aban nibureinti ani ida liña hasandiragun ha híbiri houngua?

11 Ayanuha wamá luagu amu águyuguni le harihibei saragu gürigia. Luagu aban weyu, aba lerederun apostolu Pábulu íchiga yanu darí amidi áriebu tidan aban muna Turoasi, le subudiwabei uguñe weyu kei Turükía. Laganbahaña meha aban nibureinti gíriti Eutiku ñun luagu funedera, aba larumugun aba léiguadun lídangiñe lǘrüwan túbanana muna múarugun. Másiñati Lúkasi lan le surusia achülürübei furumiñe ǘnabun. Ariñagati hilaali lan meha nibureinti ligía. Aba larariruni Pábulu esütépu, aba lóuburuni lúgubu Eutiku ani aba lariñagun houn súngubei wínwanyaali lan irahü. Másiñati sandí hamá saragu hádangiñe ha ñéinbaña ugundani lau harihini águyuguni ligía (Adü. 20:7-12).

ABAN EMENIGINI CHÓURUTI

12, 13. Lárigiñe wakutihan saragu abahüdaguni luagu águyuguni, ka burí álügüdahani lunbei wóunabuni?

12 Lunti ladügün abahüdaguni le ariha wamaalibei lun wasandiruni ichouruni le meha tasandirubei Marta: gayaraati líchugun Heowá, le rúhalibei ibagari woun, ibagari houn hilaaña. Súdiniti anihein lan meha somu lubúein Bungiu lidan sun burí águyuguni le kéiburi Elíasi, Hesusu o Féduru. Ani susereti sun águyuguni burí ligía lidan dan le ídanbei ladüga Heowá milaguru. Ligíati, kaba asusereda houn ha óunwegubaña dan le masuseredunhali milaguru burí le? Gayaraati san hagurabahan lubúeingu Bungiu láguyuguagüdübaña lan hilaaña ámuñegü? Gayaraati san hakipuruni ichouruni le meha tuágubei Marta dan le tariñagunbei luagu tamulen: “Subuditi nun luagu láguyuguba lan lídanme hásaarun hilaaña lídanme lagumuhóun weyu”? Ka meha uagu gayara lubéi tafiñerun ñeinbei lan águyuguni ámuñegü ani ka uagu gayara lubéi wafiñeruni ligiaméme?

13 Anihein saragu abahüdaguni tidan Bíbülia le arufudubalin subudi hamuti lan meha saragu lubúeingu Bungiu ñeinbei lan águyuguni. Akutiha wamá fiú.

14. Ka gayaraabei wafurendeiruni luagu águyuguni lídangiñe abahüdaguni luáguti Abüraámü?

14 Isaakü meha isaani le lagurabahabei Abüraámü luagu saragu dan lun ligíaba lan meha eresibirei alagan. Gama lumoun, aba weyu ariñagati Bungiu lun Abüraámü lun líchuguni lisaani “kei adagaragüdüni gudawarügüti” (Agu. 22:2). Samina wamá ida liña lan meha lasandiragun lungua. Füramase haali meha Heowá lun habinirúba lan meha sun néchanigu hádangiñe ladügawagun (Agu. 13:14-16; 18:18; Rom. 4:17, 18). Ani ariñagaali meha lun “lídangiñeba [lan] Isaakü” liabin adügawaguni (Agu. 21:12). Gama lumoun, ida luba meha san lagunfulirun füramasei le anhein líchiga Abüraámü Isaakü kei adagaragüdüni? Ídehati Bungiu lun lafuranguagüdüni Pábulu afiñe lan meha Abüraámü luagu lubafu Bungiu lun láguyuguagüdüni liráü (aliiha huméi Ebüréu 11:17-19). Mariñaguntu Bíbülia samina lan meha Abüraámü anhein lan gaganbadi lun Bungiu láguyuguba lan liráü saragu oura o saragu weyu lárigiñe. Siñati meha lasubudirun kaba lan dan láguyuguagüdüwa Isaakü. Gama lumoun, afiñeti meha luagu láguyuguagüdübei lan Heowá.

15. Ka meha lemeniginbei Hobu?

15 Agurabahati meha giñe Hobu aban águyuguni ámuñegü. Gunfurandati meha anhein lan áchuga aban tídibu wewe gayara lanya láhüchün lun ítara lan kei aban “nadü iseri”. Gama lumoun, masuseredunti ligiaméme lau wügüri (Hob. 14:7-12; 19:25-27). Anhein ounwe siñabei láfuridun lúnguarügü lídangiñe lumúaha lunya lawinwandun (2 Sam. 12:23; Sal. 89:48). Úati mini lan le siñá lan láguyuguagüdüni Bungiu gürigia ligía. Afiñeti meha Hobu lanúadiruba lan Heowá aban weyu lun laritagun luagun (aliiha huméi Hobu 14:13-15, TNM). * Íbini ibidiñe lan meha lun ídaba lan lasusereda, afiñeti meha luagu laritaguba lan le íchugubalin ibagari luagun ani layusurubei lan lubafu lun láguyuguagüdüni.

16. Ka dimurei lánina dǘgüdaguaü lariñagubei aban ánheli lun profeta Danieli?

16 Ayanuhati giñe Abürüdǘni Ebüréu luagu profeta Danieli. Úaraguati meha lun Bungiu luagu saragu dan ani madiñurunti Bungiu lóubougugiñe. Luagu aban dan, aba lasaliragun aban ánheli lun ani aba lariñagun lun: “Hínsiñetibu lun Wabungiute; ragüba anigi!” (Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19).

17, 18. Ka füramasei adügǘbei lun Danieli luagu le lunbei lasuseredun lun?

17 Yarafaali meha Danieli lun 100 irumu ani yarafaali meha giñe lounwen. Háfuga álügüdagua lan meha lungua kaba lan asusereda lun ámuñegü. Labagaridayaba san? Anha, chóuruti ítara luba lan. Lidan tagumuha liliburun aliihatiwa aba lan lachoururuni Heowá lun: “Buguya Danieli, béibuga dagá lumoun lagumuhóun, emeraaguabá” (Dan. 12:13). Subudi lumuti meha profeta wéiyaali le hemeraaguña lan hilaaña ani madügǘnti lan “ni kata” lidan umúahaü ani ua lan “subudi ni lichú aau ñein” (Apur. 9:10). Lóunweba meha gama lumoun, mama meha ñein lagumucha sun katei. Füramaseti Bungiu lun lasusereduba lan aban katei buiti lun ámuñegü.

18 Sigiti ñunsu le ariñawagúbei lun profeta Danieli ítara: “Ladüga lídanme lagumuhóun dan, básaaruba lun bibihini bafayeiruaha”. Mariñawagúnti kaba lan dan lasusereda lira. Mosu meha lounwen emeraagua ligía. Gama lumoun mini lan dimurei “básaaruba lun bibihini bafayeiruaha” láguyuguba lan ámuñegü. Ídaame? Lidan “lagumuhóun dan” saragu dan lárigiñe lounwen.

Ítara kei Marta gayaraabei wafiñerun ñeinbei lan águyuguni (Ariha huméi párafu 19 luma 20).

19, 20. a) Ka idan genegegua lan le wakutihabei luma le tariñagubei Marta lun Hesusu? b) Kaba wakutiha lidan leweñegua arütíkulu?

19 Furanguti anihein lan meha saragu resun tuma Marta lun tafiñerun “láguyuguba lan [tamulen le úaraguati] lídanme hásaarun hilaaña lídanme lagumuhóun weyu”. Lunti líchuguni füramasei le adügǘbei lun Danieli luma ichouruni le aubei tóunabei Marta Hesusu achoururuni woun luagu háguyuguba lan hilaaña.

20 Akutihaadiwa saragu sügǘ inarüniti le arufuduti habagaridayaba lan hilaaña. Ayanuhaadiwa giñe hawagu fiú lubúeingu Bungiu ha asubudirubalin ñeinbei lan águyuguni lidan somu dan ámuñegü. Anihein san somu katei le achoururubalin ñeinbei lan águyuguni saragu dan lárigiñe füramasewa lan? Anhein ítara liña lubéi, ñeinbei saragu resun wama lun wagurabahani águyuguni laumeme ichouruni le tarufudubei Marta. Gama lumoun, ídaame lasusereda katei le? Wakutihabei álügüdahani le lidan leweñegua arütíkulu.

[Abürüdǘni]

^ par. 15 13 “Gúndaatina hamuga lun baramudunina lidan umúahaü darí lásügürün bigañi, ariñagabéi hamuga kaba lan dan baritagua nuagun. 14 Anhein ounwe aban gürigia, labagaridayaba san? Nagurabahaba sun dan le lunbei nerederun lidan umúahaü darime lachülürün nawalidagun. 15 Bagúaruba nun, ábame nóunabunibu. Bayumahaba barihini luadigimari búhabu”.