1, 2. Ka turóbuli úmabei lagagibudagua Hefüté tuma lisaani?

LAGIRIBUDUÑA aban wügüri lúbiñoun lárigiñe lagañeirun aban wuribu. Dan le tarihinbalin lisaani, aba tagundaarun saragu darí lun táfuridun eresibirei eremuheina luma abinaheina. Gama lumoun, aba ladügün túguchi aban katei le aweiridagüdübarun tanigi. Aba laheiridagunu ladaüragun lun larufuduni weiri lan lirun ani aba lagúaragun: “Lanarime san igarigu bíchugun nun, niráü!”. Aba lafuranguagüdüni tun adügaali lan aban füramasei lun Heowá, ani lasansirubei lan füramasei ligía tibagari lun súnwandan ladüga siñabei lan tamarieidun ni gasaanigu tan. Ida liña san tóunabun? Ouraméme ligía aba tariñagun lun túguchi mosu lan lagunfuliruni lani füramasei. Lau óunabagülei ligía arufuda tumuti nibureintu tuguya tafiñen luagu mamuriahanbei lan Heowá tuma lun tadügün aban katei le wuribati (Alidihatiña 11:34-37). Dan le larihinbalin wügüri ligía weiri lan tafiñen lisaani, aba lagundaarun. Subudi lumuti meha gúndaabei lan Heowá tuma ladüga lubuidun tigaburi.

 ² Hefüté meha líribei wügüri le. Dandu ligía kei lisaani afiñetiña luagu Heowá luma luagu ligaburi ladügüni katei. Íbini lidan dan le hénrengutimabei lidan habagari arufudatiña weiri lan hafiñen. Busentiña meha lun labiniruniña Heowá ani ligía aranseñu habéi lun hadügün furumiñeguarügü sákürifisiu.

3. Ka wafurendeirubei lídangiñe lani Hefüté tuma lisaani hénpulu?

³ Mama súnwandan lun ménrengunbei lan wakipurun aban afiñeni héreti luagu Heowá. Anhein busén wabéi wakipuruni wafiñen, mosu wáfaagun lau sun were (Húdasi 3). Ligíati, lidan arütíkulu le wayanuhaba luagu lani Hefüté tuma lisaani hénpulu. Warihibei ida liña lan meha harufuduni hafiñen íbini dan le gaturobulin hamá.

4, 5. a) Ka meha lunbei hadügüni ísüraelina dan le hebelurunbei lidoun Fulasu Füramasewati? b) Según Sálumu 106, ka meha asuseredubei houn ísüraelina ladüga hamaganbadin?

⁴ Sagü meha weyu larihini Hefüté tuma lisaani luriban resultóu le lanügübei maganbadi hamá ísüraelina lun Heowá. Yarafa lun 300 irumu lubaragiñe, dan le hebelura lubéi ísüraelina lidoun Fulasu Füramasewati, ruti Bungiu gumadi houn lun háfaraguniña gürigia ha áhuduragubaña houn búngiugu mama inarünitiña. Ani madügün hamuti (2 Lúrudu 7:1-4). Gumeserügütiña saragu hádangiñe áhuduragua houn búngiugu mama inarünitiña luma adüga figóu le lánina agamariduni, kei hadügün kananna, gürigia ha meha lídanbaña Fulasu Füramasewati (aliiha huméi Sálumu 106:34-39).

⁵ Ladüga maganbadi hamá ísüraelina, móunigirun lumutiña Bungiu hawéi háganiñu (Alidihatiña 2:1-3, 11-15; Sálumu 106:40-43). Chóuruti hénrengu lan meha houn iduheñu ha hínsiñehabubaña lun Heowá harufudun afiñeni lidan dan hénrenguti ligía. Gama lumoun ayanuhatu Bíbülia hawagu fiú ísüraelina ha desidírübaña hagundaaragüdüni Heowá. Kéiburi Hefüté tuma lisaani, ítara kei Elikaná, Ana luma Samueli (1 Samueli 1:20-28; 2:26).

6. a) Ka hagaburibei gürigia lidan ubóu le? b) Ka katei lunbei wáfaagun lun madügün wamani?

⁶ Uguñe weyu, gíbetiña gürigia óuserutiña kei meha kananna. Wéiriti hasaminarun luagun agamariduni, luagun anarimeni luma luagun seinsu. Gama lumoun, ariñagati Heowá woun lun duari wamá. Busenti lóunigiruniwa luéi igaburi le lídanbei ubóu, ítara kei meha labusenrun lóunigiruniña ísüraelina. Wafurendeiruba san somu katei lídangiñe hachara ísüraelina? (1 Korintuna 10:6-11). Áfaagua wamá lun máyeihan wamani housan gürigia ubouaguna (Rómana 12:2).

7. a) Dandu líbirigu Hefüté kei alidihatiña ísüraelina ida liña meha hóuseruni Hefüté? b) Ida liña meha lóunabun Hefüté?

⁷ Lidan lidaani Hefüté, súfuritiña ísüraelina háhaburugu háganiñu ladüga hamaganbadin lun Heowá (Alidihatiña 10:7, 8). Ani ligibuagun lira, gaturobulinti meha Hefüté hama líbirigu luma hama alidihatiña Ísüraeli. Iyereeguti meha Hefüté houn líbirigu ani gimugatiña meha lun. Ligía aba lubéi hafosuruni lun lígiruni lufulasun ani lun lidin (Alidihatiña 11:1-3). Gama lumoun mígirunti Hefüté lun lagadeiruni luriban housan ísüraelina hagía ligaburi. Ida liña wasubudiruni? Ladüga dan le hayumuragunbei alidihatiña lun lun líderaguniña, íderagua lumutiña lau sun lugundan (Alidihatiña 11:4-11). Ka uagu buidu lubéi lóunabun?

8, 9. a) Ka meha adundehani lídangiñeti lilurudun Moisesi íderagubalin Hefüté? b) Ka meha katei súdinitimabei lun Hefüté?

 ⁸ Aban meha awuribuhati le buiti Hefüté. Subudi lumuti meha giñe sun le asuseredubei houn ísüraelina buidu ani subudiléi lilurudun Moisesi. Dan le lasaminarun ida liña lan lóuseruniña Heowá lumutuniña, aba lasubudiruni le buídubei lumoun le wuribabei (Alidihatiña 11:12-27). Ani lidan sun libagari yusu lumuti subudi ligía dan le mosu lan desidírü lan somu katei. Subuditi meha lun mabusenrun lan Heowá lun háguyuguagüdün lumutuniña wuribani luagu wuribani ani busén lan hínsiñegua hamá hámagua. Ani furendeiti giñe lidan lúrudu ida luba lan lóuseruniña gürigia, íbini ha iyereehabúbaña lun (aliiha huméi Áfuriduni 23:5 luma Fádirigu 19:17, 18).

⁹ Háfuga giñe íderagua lani lani Hosé hénpulu Hefüté. Chóuruti subudi lani meha gudemehabu lan Hosé houn líbirigu lau sun meha iyereegu lan houn (Agumesehani 37:4; 45:4, 5). Háfuga aba lan meha laritaguni Hefüté hénpulu le, ani ligía íderagubalin lun lóunabun kei lagurabuni Heowá lúmagiñe. Háfuga súfuri lan meha Hefüté saragu luagu le hadügübei líbirigu lun. Gama lumoun, metenirunti Hefüté saragu lun le lasandirubei. Súdinitimati meha lun lageindagun luagu liri Heowá luma hawagu lumutuniña (Alidihatiña 11:9). Busenti meha Hefüté larufuduni lafiñen luagu Heowá. Ani ligía meha labinirunbalin Bungiu ani biní laña sun lílana uburugu (Ebüréu 11:32, 33).

10. Ida liña líderaguniwa lilurudun Heowá lun wóuserun kei kristiánugu?

¹⁰ Ida luba wáyeihani lani Hefüté hénpulu? Samina wamá luagun katei le: kaba hamuga wadüga ánhawa lóusera aban íbiri wuriba o ladügün somu katei le adügati lun weferidiruni waguraasun? Mosu wadügüni le ladügübei Hefüté ani yusu wameime adundehani le tídanbei Bíbülia lun desidírü wamá. Íbini gari lan katei ligía woun, mígira waméi weseriwidun lun Heowá. Mígira waméi giñe wadamuridagun ni wásügürün dan hama wíbirigu lidan damuriguaü. Lubaragiñe lira, mosu gaganbadi wamá lun Heowá. Líderagubadiwa katei le lun wagagibudagun luma lénrengunga luma lun wíchugun aban hénpulu buiti houn amu (Rómana 12:20, 21; Kolosana 3:13).

11, 12. a) Ka meha füramasei ladügübei Hefüté? b) Ka meha lunbei ladügüni lun lagunfuliruni füramasei ligía?

¹¹ Subudi lumuti meha Hefüté megei lani lídehan Bungiu lun lesefuruniña ísüraelina hawéi háganiñu. Ligía ladügünbei aban füramasei lun Heowá. Füramaseti lun Heowá anhein lan líderagua agañeiraña láganiñu, le lan furumiñeti gürigia le áfuriduti eresibirei danme le lagiribudun lídangiñe wuribu líchugubei lan lun kei aban “adagaragüdüni gudawarügüti” (Alidihatiña 11:30, 31). Ka meha labusenrubei lariñagun?

¹² Mama meha lariñaguña Hefüté láfarubei lan furumiñeti gürigia le áfuriduti eresibirei. Ida liña wasubudiruni? Ladüga subudi lumuti meha Hefüté iyereegu lan  hadagarawagüdün gürigia lun Heowá (2 Lúrudu 18:9, 10). Lidan hadaani ísüraelina, aban meha idewesei espechaliti le ladügübei aban gürigia lun Heowá adagaragüdünibei gudawarügüti (ariha huméi rekuáduru “Ka mini lubéi?”). Ligíati, mini lan meha le lariñagubei Hefüté luagu líchuguba lan aban gürigia lun Heowá lun leseriwidun lun lun sun libagari tidan lani tabernákulu. Ánhati Heowá lun lani Hefüté füramasei ani aba líderaguni lun lagañeiruniña láganiñu (Alidihatiña 11:32, 33). Katei meha san gürigia le lunbei lederegeruni Hefüté keisi idewesei lun Bungiu?

13, 14. Ka larufudahabei Alidihatiña 11:35 woun luagu lafiñen Hefüté?

¹³ Kei warihini lidan furumiñeti párafu, dan le lagiribudunbei Hefüté lídangiñe wuribu, aba táfuridun ábanrügü lisaani to hínsiñeboun lun eresibirei. Kaba meha san ladüga Hefüté? Lagunfulirubei meha san füramasei le ladügübei lun Heowá? Líchuguboun meha san lisaani lun Heowá lun teseriwidun lun tidan tabernákulu lun sun tibagari?

¹⁴ Háfuga giñe falá lani Hefüté adundehani le furendei láalibei tídangiñe Lererun Bungiu lidan sügǘ le. Háfuga haritagua lani ariñaga lan lilurudun Bungiu houn ísüraelina mosu lan híchuguni le buídutimabei lun Heowá (Áfuriduni 23:19). Háfuga giñe haritagua lani dan le lan ladügün aban gürigia aban füramasei lun Heowá, ariñaga lan lúrudu “lunti lan lagunfuliruni lererun adügaleime sun le füramase lubéi” (1 Lúrudu 30:2). Mosu meha ladügüni Hefüté le meha tadügübei aban würi úaraguatu gíritu Ana, háfuga winwan tan meha würi tuguya lidan ligiaméme dan luma Hefüté. Mosu meha lagunfuliruni Hefüté lani füramasei lau sun subudi lani hénrengubei lan lun luma tun lisaani. Kei le meha teseriwiduba lubéi lun sun tibagari tidan tabernákulu, siñabei meha tamarieidun ni lun gasaanigu tan. Ligíati, maganwoundunbaña meha liduheñu Hefüté ani úabaña giñe lúntiña galagante hamani lufulasun (Alidihatiña  11:34). Íbini ítara, ariñagati Hefüté: “Adügaadina aban füramasei lun Wabureme, ani guentó gasu nagunfuliruni” (Alidihatiña 11:35). Arufudahati dimurei burí le woun wéiriti lan meha lafiñen Hefüté. Resibi lumuti Heowá óunwenbu sákürifisiu le ladügübei ani biní lumuti giñe. Warufuduña hamuga san aban afiñeni le wéiriti kei meha Hefüté?

15. a) Ka füramasei wadügübei dan le wederegeragunbei woungua lun Heowá? b) Ida luba warufuduni weiri lan wafiñen?

¹⁵ Dan le wederegeragunbei woungua lun Heowá, füramasetiwa lun úabei lan amu katei súdinitimati lidan wabagari luéidigia wadügüni lugundan. Subudi wamuti meha aniheinbei lan dan hénrengu lan katei le. Gama lumoun, ida liña wóunabun dan le lamuriahan Heowá wama lun wadügün somu katei le mínsiñeti woun? Anhein ítara liña lubéi wafiñen kei lafiñen Hefüté, warufudubei lau wagunfuliruni füramasei le wadügübei lun Heowá luma lau gaganbadi wamá lun lau sun wagundan. Subudi wamuti wéiritima lan abinirúni le wibihibei lúmagiñe Heowá sügǘ lau furumiñeguarügü sákürifisiu le wadügübei (Malakíasi 3:10). Kati asuseredubei tun lisaani Hefüté? Ida liña tóunabun dan le tasubudirunbalin le ladügübei túguchi?

16. Ida liña meha tóunabun lisaani Hefüté dan le tasubudirunbalin füramasei le ladügübei túguchi? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu).

¹⁶ Ámuti meha füramasei le ladügübei Hefüté luéi le tadügübei Ana. Füramasetu Ana tíchugubei lan tisaani lun leseriwidun lun Bungiu lidan sun libagari kei nasaréu (1 Samueli 1:11). Ha eseriwidubaña kei nasaréu gayarati meha hamarieidun ani gasaanigu hagía. Ánhounti lisaani Hefüté siñati meha tamarieidun, ladüga aba lan lederegerunu túguchi keisi aban “adagaragüdüni gudawarügüti” (Alidihatiña 11:37-40). Samina huméi le: tuguya meha lisaaniboun alidihati Ísüraeli, ligíati, gayarati hamuga meha tamarieidun luma nibureinti le buídutimabei lídangiñe sun ageiraü. Ani lubaragiñe lira, aba terederun kei aban eseriwidutu lun Bungiu to ǘnabugutu tidan tabernákulu. Ida liña san tóunabun? Aba tariñagun aban katei lun túguchi le arufudubalin eseriwiduni lan lun Bungiu súdinitimabei tun, ariñagatu: “Adügabéi le bariñagubei lun Wabureme nau” (Alidihatiña 11:36). Rédeitu nibureintu tuguya mamarieidunga ani masaaniguga lun teseriwidun lun Heowá. Ida luba wáyeihani lubuidun tigaburi?

17. a) Ka gayarabei wadügüni lun wáyeihani afiñeni le larufudubei Hefüté tuma lisaani? b) Ka uagu ru lubéi dimurei le lídanbei Ebüréu 6:10-12 dǘgüdaguaü hun?

 ¹⁷ Ida luba wáyeihani lani Hefüté tuma lisaani hénpulu? Uguñe weyu, gíbetiña gefentiña luagu Heowá nibureingiña mamarieiduntiña ani masaanigu hagía, íbini luagu fiú dan. Ka uagu? Ladüga busén hamá hetenirun lun heseriwidun lun Heowá. Ani gíbetiña giñe íbirigu wéinamuhaña ha asagarubaña lídangiñe dan le yebe gayarabei hásügürüni hama hasaanigu hama habañan lun heseriwidun lun Heowá. Ka uagu hadügei? Ladüga desidírühaña lan híchuguni hadaani luma here lun Heowá. Añahein hádangiñe ídehatiña lidan tábunawagun muna burí lun adamuridaguni. Añahein ñǘdüntiña tidan Leskuela houn Apurichihatiña Larúeihan Bungiu ani aba háguyun lidoun somu damuriguaü le mégeiti ídemuei. Añahein amu aba hadügün aransehani lun haganwoundagüdüni hapurichihan lidan lidaani Aritaguagülei. Maweiyasunbei Heowá abulieidei sákürifisiu burí le hadügübei íbirigu úaraguatiña ha lau ínsiñeni (aliiha huméi Ebüréu 6:10-12). Agia huguya, hadügüba san sákürifisiu lun heseriwidun lun Heowá?

18, 19. a) Ka furendei wamaalibei luagu Hefüté tuma lisaani? b) Ida luba wáyeihaniña?

¹⁸ Gayarati wafurendeirun saragu lídangiñe lani Hefüté tuma lisaani hénpulu. Sigí lumuti meha Hefüté ladundehan Heowá dan le mosu lan desidírü lan somu katei lidan libagari. Desidírüti meha láfaagun kóntüra luriban hagaburi gürigia ha geyegubaña lau. Arufudati afiñeni íbini dan le hóuseruni amu wuriba. Ani dan le añahein lubéi meha fiú ha maganbaditiña lun Bungiu, dandu ligía kei lisaani arufuda hamuti weiri lan hafiñen. Biní lumuti Heowá Hefüté tau sun lisaani luagu sákürifisiu burí le meha hadügübei. Ani yusu lumutiña giñe lun líderagun amu lun heseriwidun lun.

¹⁹ Ariñagatu Bíbülia lun lan wáyeihani “hagaburi ha meha afiñebaña luagu Bungiu, [...] aba heresibiruni le füramase lubéi Bungiu houn” (Ebüréu 6:12). Ligíati, falá waméi lani Hefüté tuma lisaani hénpulu ani arufuda wamá aban afiñeni héreti súnwandan. Haritagua waméi gunda lan Heowá hau ha afiñebaña luagu.