Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ATURIAHANI 47

Kipu waméi ínsiñeni le waganaguabei héreñu

Kipu waméi ínsiñeni le waganaguabei héreñu

“Lunti hínsiñegua wamá wámagua lugundun lúmagiñe Bungiu liabin ínsiñehabuni” (1 HUAN 4:7).

UREMU 109 Hínsiñegua wamá wámagua tau sun wanigi

LE LUNBEI WATURIAHANI a

1, 2. a) Ka uagu lariñaga apostolu Pábulu ínsiñeni lan ligía lan igaburi “weiritimaabei”? b) Kaba álügüdahani wakutiha?

 DAN le layanuhanbei apostolu Pábulu luagu lubuidun burí igaburi le lánina afiñeni, emenigini luma ínsiñeni, gumuti ariñageina: “Ínsiñeni, wéiritimabei lídangiñe ǘrüwagubei” (1 Ko. 13:13). Ka uagu lariñagei katei le? Ladüga memegeirun hadiwame wafiñerun luagu le füramase lubéi Bungiu luagu iseri ubóu, lugundun gúnfulihalime emenigini le. Gama lumoun, súnwandan lúntibei lan hínsiñe lan Heowá woun ani hínsiñe hagíame sun gürigia woun. Ani ínsiñeni le aganwoundeina luba lun sun dan.

2 Kei warufuduba lan ínsiñeni súnwandan, wakutiha ǘrüwa álügüdahani. Furumiñe, ka uéigiñe mosu lubéi hínsiñegua wamá wámagua? Libiaman, ida luba warufuduni hínsiñegua wamá wámagua? Ani lǘrüwan, ida luba wakipuruni derebuguñu ínsiñeni le wasandirubei wámagua?

KA UAGU LUNTI LUBÉI HÍNSIÑEGUA WAMÁ WÁMAGUA?

3. Ka lébunabei lunti lan hínsiñegua wamá wámagua?

3 Ka uagu súdini lubéi lun hínsiñegua wamá wámagua? Lidan amu igaburi, lau wadügüni warufuduña kristiánugu wamá ha inarünitiña. Ariñagati Hesusu houn lani apostolugu: “Anhaün hínsiñegua húmagua, hasubudirubei sun gürigia luagu nani humá disipulugu” (Huan 13:35). Lanwoun lira, adügati giñe ínsiñeni lun lidan wamá aban. Ligíati lariñagunbei Pábulu: “Ligía katei le íchugubalin sun katei lidan aban” (Kol. 3:14). Anihein ámuya ébunaü súdiniti luáguti ka lan uéigiñe lunti lubéi hínsiñegua wamá wámagua. Abürühati apostolu Huan houn líbirigu kristiánugu: “Le hínsiñehabuti lun Bungiu, lunti giñe hínsiñe lan líbiri lun” (1 Huan 4:21). Ligíati, dan le warufudun ínsiñeni houn wábirigu, warufuduña giñe ínsiñeni lun Heowá.

4, 5. Ru humá aban hénpulu le arufudubalin ka lan lánibei ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu lumoun ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu.

4 Ida liña gani lan ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu lumoun ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu? Lun gunfuranda wamani, samina wamá ida liña lan gani tan anigi luma amu burí fánreinti le luágubei úgubu. Gayaraati lasubudirun aban surusia ida tiña lan lanigi aban gürigia láurügü laguuruni lufuñein lúhabu gürigia ligía. Ka larufudahabei hénpulu le woun?

5 Gayaraati lasubudiruni aban surusia ida tiña lan lanigi aban gürigia láurügü ládühan lufuñein lúhabu gürigia ligía, wagía giñe sun gayaraati wasubudiruni ida liña lan ínsiñeni le wasandirubei luagu Heowá lau wetenirun anhein weiri lubéi ínsiñeni le wasandirubei hawagu amu. Anhein wariha ledebiliduña lan ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu, másiñati ledebiliduña lan giñe ínsiñeni le wasandirubei luagu Heowá. Ánheinti hechu wabéi arufudei houn wábirigu hínsiñe hamá woun, aban seini lira luagu weiri lan línsiñe Heowá woun.

6. Ka uagu lunti lubéi wadiheridun anhein ledebiliduña lubéi ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu? (1 Huan 4:​7-9, 11).

6 Ka uagu lunti lubéi wadiheridun anhein ledebiliduña lubéi ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu? Lugundun mini lan katei le lídanñein lan denchaü wamadagua luma Heowá. Ítara liña furangu lan larufuduni dimurei le lariñagubei apostolu Huan: “Lugundun anhein mínsiñe lubéi líbiri aban gürigia lun, le ariha lumuti, siñabei giñe hínsiñe lan Bungiu lun, le marihin lubéi” (1 Huan 4:20). Ka wafurendeirubei? Hínsiñebadiwa lan lun Heowá ánheingubeirügü hínsiñegua wabéi wámagua (aliiha huméi 1 Huan 4:​7-9, 11).

IDA LUBA WARUFUDUNI LUAGU HÍNSIÑEGUA WAMÁ WÁMAGUA?

7, 8. Ida luba warufuduni hínsiñegua wamá wámagua?

7 Saragu wéiyaasu wadariruni gumadi le tidan Bíbülia: “Lun hínsiñegua humá húmawagua” (Huan 15:​12, 17; Rom. 13:8; 1 Tesa. 4:9; 1 Fe. 1:22; 1 Huan 4:11). Gama lumoun, tídanñein anigi ínsiñeni; ligía aban katei le siñá habéi ni aban ariha. Ligíati, ida luba warufuduni ínsiñeni le houn amu lun gayaraabei lan harihini le tídanbei wanigi? Lau le wariñagubei luma lau le wadügübei.

8 Anihein saragu igaburi lun warufuduni houn wábirigu luagu hínsiñe hamá woun. Rutu Bíbülia fiu hénpulu woun. Lunti “hadimureha inarüni húmawagua” (Sak. 8:16). Aganóua humá “lidan darangilaü húmagua” (Mar. 9:50). “Hímeigua humá hungua inebegua huguyame húniwagua” (Rom. 12:10). “Resibigua humá lubeiti húniwagua” (Rom. 15:7). “Ferudunagua huguyame húmawagua” (Kol. 3:13). “Íderagua humá húmawagua lun hawanduni hihürügu” (Gal. 6:2). “Ru humá lubeiti gurasu húniwagua” (1 Tesa. 4:18). “Rúmeme humá […] gurasu luma erei húniwagua” (1 Tesa. 5:11). “Afurieida huguyame huougua” (Sant. 5:16).

Ida luba wíderaguniña wábirigu dandu wügüriña kei würiña ha asufurirubaña? (Ariha huméi párafu 7 darí 9).

9. Ka uagu wariñaga sagü lan wíchugun gurasu houn amu ligía lan aban igaburi le súdinitimabei lidan warufudun ínsiñeni? (Ariha humoun giñe iyawaü).

9 Akutiha waméi hulili aban lídangiñe igaburi lun warufudun ínsiñeni kei le warihibei lidan párafu le lubaragiñebei le. Ariñagati Pábulu: “Ru humá lubeiti gurasu húniwagua”. Ka san uagu wariñaga lau lan wíchugun gurasu houn amu ligía lan aban igaburi súdiniti lun warufudun ínsiñeni houn? Afuranguagüdatu aban líburu to ayanuhaboun tuagu Bíbülia, dimurei lan güriegu le layusurubei Pábulu lun layanuhan luagu “gurasu”, mini lan, “lerederun gürigia rara lóubagiñe aban gürigia lun líchugun gurasu lun dan le lagagibudagun gürigia ligía luma óuchawaguni hénrenguti”. Ligíati, dan le wíchugun gurasu lun aban íbiri le asufurirubei, wíderaguñein lun lasigirun éibuga lidan émeri le anügübei lidoun ibagari. Sagü wíchugun gurasu lun aban íbiri o tun aban íbiri warufuduñein houn hínsiñe hamá woun (2 Ko. 7:​6, 7, 13).

10. Ka uagu wariñaga úara lan lasandirún gudemehabu luma líchuguniwa gurasu?

10 Úarati wasandirun gudemehabu lumoun wíchugun gurasu. Ka uagu wariñagei katei le? Ladüga dan le lasandirun aban gürigia gudemehabu luagu aban gürigia le asufurirubei, busenti líchugun gurasu lun luma lun ladügün somu katei lun líderaguni. Ligíati furumiñe aba wasandirun gudemehabu ani lárigiñe ínchaha lumutiwa gudemehabu ligía lun wíchugun gurasu. Ligiaméme giñe lasandirubei Heowá. Afuranguagüdati Pábulu gudemehabu lan le lasandirubei Bungiu hawagu gürigia ligía lan ínchahabalin lun líchugun gurasu houn. Ariñagati luagu Heowá: “Ligía Wáguchibei le gudemehabubei woun; ani aranseñu liña lun líchugun gurasu woun súnwandan” (2 Ko. 1:3). Lau dimurei “le gudemehabubei woun”, layanuhaña Pábulu luagu aban igaburi le lánina gudemehabu. Ariñagati Pábulu luagu Heowá ‘Wáguchi’, ladüga lueirin ‘lugudemehabu woun’. Íderagua lumutiwa dǘgüdaguaü le líchugubei woun “lidan sun wasufurirun” (2 Ko. 1:4). Ítara kei lagalumaruni duna éibaaguati hamagürabu gürigia, ruti Heowá gurasu ani gáluma lumutu giñe hanigi ha asufurirubaña. Kaba íderaguawa lun wasandirun gudemehabu luma lun wíchugun gurasu houn amu, ítara kei ladügüni Heowá? Líderagubadiwa gagaburi wamani igaburi le gánibei luma lichugúniwa gurasu. Ariha wamá fiu lídangiñe.

11. Según Kolosana 3:12 luma 1 Féduru 3:​8, kaba igaburi íderaguawa lun hínsiñehabu wamá luma lun wíchugun gurasu houn amu?

11 Kaba íderaguawa lun hínsiñememegua wamá wámagua luma lun wasigirun íchiga gurasu wámagua sagü weyu? Líderagubadiwa gagaburi wamani igaburi kéiburi, wíchaagun woungua lidan halugaarun amu, wasandirun ínsiñeni libe le wasandirubei hawagu waduheñu luma lun warufudun areini (aliiha huméi Kolosana 3:12; 1 Féduru 3:8). Dan le gudemehabu lan gürigia ani anihein amu burí igaburi kei le luagu ménrengunbei lun líchugun gurasu houn ha ásügürübaña lídangiñe lénrengunga. Afuranguagüda lumuti Hesusu lau dimurei le: “Katei le buinbei tidan anigi, ligía lariñagubei iyumaü. Gürigia le buídubei, katei buiti lariñagubei ladüga tídanñein lan lanigi ubuiduni” (Mat. 12:​34, 35). Furanguti dan lan le wíchugun gurasu houn wábirigu ligía aban igaburi le súdinitimabei lidan larufudun ínsiñeni.

IDA LUBA HÉREÑU LAN WAKIPURUNI ÍNSIÑENI LE WÁDANBEI?

12. a) Ka uagu lunti lubéi góunigigua wamá woungua? b) Kaba álügüdahani wóunaba guentó?

12 Sun wagía busentiwa lun gaganbadi wamá lun gumadi le: “Lunti hínsiñegua wamá wámagua” (1 Huan 4:7). Mabulieida huméi dimurei le lariñagubei Hesusu: “Ñeinbei saragu wuribani darime lun heferidiruni saragu hádangiñe lánigu Bungiu ínsiñehabuni hádangua” (Mat. 24:12). Lau burí dimurei le, mama lariñaguña Hesusu mínsiñeguabaña lan saragu hádangiñe lani disipulugu hámagua. Íbini ítara, lunti wóunigiragun woungua lun máfadarun lan ligaburi ubóu le wawagu lau mínsiñehabuni le lídanbei. Lau gabaroun wamani katei le, ariha waméi lóunabagüle álügüdahani le: anihein san somu igaburi lun wasubudiruni anhein here lubéi ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu?

13. Ka gayaraabei lóuchaguni ínsiñeni le wasandirubei?

13 Aban igaburi lun wasubudiruni anhein here lubéi ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu lau warihini ida liña lan wóunabun dan le anihein lan somu turobuli lidan wabagari (2 Ko. 8:8). Íridati apostolu Féduru aban lídangiñe sügǘ ligía lau lariñagun: “Lóugiñe sun katei, ñeinlá saragu ínsiñeni hidan houn híbirigu; lugundun daruguati ínsiñeni lau saragu figóu” (1 Fe. 4:8). Ligíati, houcha wáguati ínsiñeni le wasandirubei dan le hachararun wábirigu woun o dan le hadügün somu katei le gáribei woun.

14. Según 1 Féduru 4:​8, ka luwuyeri ínsiñeni wemegeirubei? Ru huma aban hénpulu.

14 Akutiha waméi buidu buidu kada dimurei le lariñagubei Féduru. Le furumiñeti fánreinti lidan bérusu 8 ariñagati woun ka lan luwuyeri ínsiñeni le lunbei gani wamani, lariñaga: “saragu ínsiñeni” o ínsiñeni le wéiriti. Dimurei güriegu le layusurubei Féduru lun “saragu ínsiñeni” o ínsiñeni le wéiriti, létima mini lubéi “aganwoundeina liña lan” o “aweirideina liña lan” ínsiñeni ligía. Le libiaman fánreinti lidan bérusu le layanuhaña luagu le libihubei saragu ínsiñeni o ínsiñeni wéiriti: ladouragun lau hafigoun wábirigu. Ítara liña ínsiñeni kamá aban gamisa to gayaraabei tátulerawagun saragu darí lun tadouragun mámarügü lau aban ni bián figóu, lun tadouragun lau “saragu figóu”. Lidan fánreinti le, dimurei “daruguati”, mini lan “ferudun”. Ítara kei gayara lan tadouragun bu murusun gamisa lau aban dáseiti, gayaraati giñe ladouragun ínsiñeni lau hadebilin o hafigoun amu.

15. Ka wibihibei dan le here lan ínsiñeni le wasandirubei hawagu amu? (Kolosana 3:13).

15 Lunti weiri lan ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu lun gayaraabei lan feruduna wamani hachara íbini genege lan woun hénrengubei lan lun wadügüni (aliiha huméi Kolosana 3:13). Dan le wibihin lun feruduna wamaniña amu, warufuduñein luagu derebugu lan ínsiñeni le wasandirubei hawagu ani busentiwa wagundaaragüdüni Heowá. Ka amu katei gayaraabei líderaguniwa lun wásügüragüdüni hachara amu luma burí katei le adügübei lun hagañidagüdüniwa?

Ítara kei wareidunu tubuidun-agei iyawaü ani gidá wamóun to wuribaboun, haritagua wamuti giñe lubuidun wásügürüni hama wábirigu ani gidá wamuti lídangiñe wasaminan luriban burí katei le wásügürübei hama. (Ariha huméi párafu 16 luma 17).

16, 17. Ka amu katei gayaraabei líderaguniwa lun wabulieiduni lirahüñü charati le hadügübei amu? Ru huma aban hénpulu. (Ariha humoun giñe iyawaü).

16 Teni humá lun katei buiti le hadügübei amu, mama lun katei le wuribabei. Samina humá hásügürüña lan aban lubuidun isebáhari hama fiu íbirigu ani lagumuhóun aba hadiraarun súngubei huguya. Lun hachoururuni lun ñein tan aban tubuidun iyawaü huma, aba hadiraarun ǘrüwa iyawaü. Ábati harihin wuriba lan láfuridun aban íbiri tidan aban tídangiñe. Kábati hadüga tau iyawaü tuguya? Aba hagidarunu to ñein lubéi wuriba lan láfuridun íbiri ligía ani aba herederun tau biama to buíduboun, ladüga hayañu haña súngubei tidan.   

17 Iyawaü to wareiduboun ítara tiña kei aritaguagülei woun. Liibe-agei dan ñeinbei katei le aritaguagüdübaliwa lubuidun burí dan le wásügürübei hama wábirigu. Gama lumoun, samina wamá lidan lan aban lídangiñe lubuidun isebáhari ligía aba lan lariñagun o ladügǘn aban íbiri somu katei le mabuidunti. Herederuña hamuga san asaminara luagu sügǘ le? Ka uagu magida hubalin lídangiñe hisaminan kamá hamuga hagidaruña aban iyawaü? (Ari. 19:11; Efe. 4:32). Kei gíbetima lubéi katei buiti le wásügürübei luma íbiri le, gayaraati wagidaruni lídangiñe wasaminan sin ni murusun turobuli liraüraü charati le ladügübei. Le buídutimabei lun wadügüni, wareidunu lau ínsiñeni “iyawaü to burí buídutimaboun”.

KA UAGU SÚDINI LUBÉI ÍNSIÑENI UGUÑE WEYU?

18. Ka katei súdiniti wakutihabei luagu ínsiñeni lidan aturiahani le?

18 Ka uagu busén wabéi lun here lan wakipuruni ínsiñeni le waganaguabei? Kei le aubei warihei, lau warufudun ínsiñeni houn wábirigu warufuduña giñe ínsiñeni lun Heowá. Ida liña gayara lan warufuduni ínsiñeni le wasandirubei hawagu wábirigu lidan afiñeni? Aban igaburi lun wadügüni lau wíchugun gurasu houn wábirigu. Lun wasigirun adügei, mégeitiwa wasandirun gudemehabu hawagu. Ida luba here lan wakipuruni ínsiñeni le waganaguabei? Lau wadügüni sun wayaraati lun feruduna wamani hachara amu.

19. Ka uagu weiri lubéi lisudinin warufudun ínsiñeni uguñe weyu?

19 Ka uagu súdinitima lubéi lun warufudun ínsiñeni uguñe weyu? Teni wamá lun le lariñagubei Féduru: “Yarafaali lagumuchun ubóu, ligía lunti lubéi […], ñeinlá saragu ínsiñeni hidan houn híbirigu” (1 Fe. 4:​7, 8). Ka gayaraabei wagurabun lasuseredun eibu lagumuchun ubóu le? Dan le layanuhanbei Hesusu hawagu lani disipulugu, aba lariñagun: “Hiyereegudúba lun sun ubóu nuéigiñe” (Mat. 24:9). Lun wasigirun eseriwida lun Heowá íbini iyereegu wamá houn gürigia, lunti wasigirun lidan aban. Busenti Satanási lafanreinraguagüdüniwa, gama lumoun, lásiñarubei ibiha ánhawa hínsiñegua wámagua, lugundun ínsiñeni “ligía katei le íchugubalin sun katei lidan aban” (Kol. 3:14; Fili. 2:​1, 2).

UREMU 130 Gíchigadi wamá ferudun

a Guentotima sügǘ lau amu dan súdini lan hínsiñe hamá wábirigu woun. Ka uagu? Ani ida luba warufuduni houn hínsiñe hamá woun?