Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ATURIAHANI 47

UREMU 103 Aban idewesei wéiyaaña lidan afiñeni

Wügüriña ídehatiña lidan damuriguaü, háfaaguña san lun aban humá wéiyaali lidan afiñeni?

Wügüriña ídehatiña lidan damuriguaü, háfaaguña san lun aban humá wéiyaali lidan afiñeni?

“Anhein abusenra aban gürigia lun alidihatibei lan, aban wadagimanu buiti labusenrubei ladügün” (1 TIM. 3:1).

LE LUNBEI WATURIAHANI

Lidan aturiahani le lakutihóuba igaburi le tariñagubei Bíbülia le lunbei gagaburi lani aban íbiri le busenbei lun aban lan wéiyaali lidan afiñeni.

1, 2. Kátima san dasi hadügübei wéiyaaña lidan afiñeni?

 ANHEIN barühadün lubéi saragu dan eseriwida kei ídehati lidan damuriguaü, chóuruti hagunfuliruña lan lau saragu igaburi le amuriahóubei lun aban humá wéiyaali lidan afiñeni. Lau sun lira, gayaraabei hasigirun áfaagua lun gayaraabei lan hibihini “wadagimanu buiti” le (1 Tim. 3:1).

2 Kátima san dasi hadügübei wéiyaaña lidan afiñeni? Barǘ hamuti ubaraü lidan apurichihani, abisidaha hamutiña íbirigu lun híchugun dǘgüdaguaü houn, arufudahatiña giñe houn, ani ídehatiña lidan damuriguaü lun derebugu lan hafiñen lílana dandu lau le hariñagubei kei lau le hadügübei. Ligía tariñagubei Bíbülia ítara haña lan ‘wügüriña ha kei idewesei’ (Efe. 4:​8, TNM).

3. Ka emegeirúbei lun ábanbei lan wéiyaali lidan afiñeni aban íbiri? (1 Timotéu 3:​1-7; Titu 1:​5-9).

3 Ka mégeiwabei lun liridún aban íbiri lun wéiyaali lan lidan afiñeni? Mama iyaraani le luágubei aban íbiri adügübei lun wéiyaalibei lan lidan afiñeni. Liibe-agei dan, lun libihin aban gürigia aban wadagimanu, lunti ñein lan ítaga iyaraani luagu lun gayaraabei lan libihini wadagimanu ligía. Mítaranti liridúniwa aban íbiri lun wéiyaalibei lan lidan afiñeni. Úati buídurügü lan lun gapurichihadi lan ni lun garufudahadi lan. Lunti gagaburi lani igaburi le iridúbei lidan 1 Timotéu 3:​1-7 luma Titu 1:​5-9 (aliiha huméi). Lidan aturiahani le warihibei ka lan lunbei ladügüni aban íbiri lun buidu lan layanuhóuniwa luagu dandu bóugudi luéi damuriguaü kei lidan damuriguaü, ida luba lan hachügüdina lan tílana muna buiti lúmati lun ka lan lunbei ladügüni lun aranseñu lan lun leseriwidun lidan damuriguaü.

LUNTI BUIDU LAN LADIMUREHÓUNIWA HUAGU

4. Ka mini lubéi “labagaridun aban íbiri aban ibagari le míchuti lúgaaru lun ladimurehóuniwa wuriba luagu”?

4 Fiu lídangiñe igaburi le lunbei gagaburi lani aban wéiyaali lidan afiñeni, “lunti labagaridun aban ibagari le míchuti lúgaaru lun ladimurehóuniwa wuriba luagu”. Lidan amu dimurei, lunti harihini lílana damuriguaü buidu lan lóuserun, buidu ligía ligaburi. Lanwoun lira, “lunti giñe inebe lan houn ha mafiñenbaña luéi ladimurehóun wuriba luagu”. Ha mafiñenbaña hayanuhaba wuriba luagu lafiñen, gama lumoun lunti harihini ha mafiñenbaña furangu buidu lan ligaburi luma lusan (Dan. 6:​4, 5). Álügüdagua humá hungua: “Buiti san hayanuhan dandu íbirigu kei ha mámabaña gefentiña luagu Heowá nuagu?”.

5. Ida luba larufudun aban íbiri aban lan “wügüri le hínsiñehabuti lun le buídubei”?

5 Anhein aban lubéi “wügüri le hínsiñehabuti lun le buídubei” huguya, heteniruba lun lubuidun igaburi le hawagubei amu ani hariñaguba houn buidu lan hadüga dan le harufudun igaburi buiti. Hagundaaruba giñe lau hadügün katei buiti hawagu amu, íbini dan le hadügün lóugiñe le agurabúbei húmagiñe (1 Tesa. 2:8). Ka uagu súdini lubéi lun gagaburi hamani wéiyaaña lidan afiñeni igaburi le? Ladüga lunti lan hayusurun saragu lídangiñe hadaani lun hadügüni hadasin luma lun hóunigiruniña lílana damuriguaü (1 Fe. 5:​1-3). Íbini weiri lan áfaaguni le hadügübei, wéiritimati ugundani le hasandirubei dan le heseriwidun houn amu (Adü. 20:35).

6. Ida liña larufudun aban íbiri aranseñu liña lan súnwandan lun leresibirun bisida lúbiñe? (Ebüréu 13:​2, 16; ariha humóun giñe iyawaü).

6 Wügüri le busenbei leseriwidun kei wéiyaali lidan afiñeni “lunti aranseñu lan sun dan lun leresibirun bisida lúbiñe”, mámarügü lun ladügün katei buiti hóunrügü lumadagu (1 Fe. 4:9). Ariñagatu aban líburu-agei tani Bíbülia, “aban lan wügüri le geresibiraditi gürigia lúbiñe mámarügüñanu ha lasubudiragun lagunbiraha, agunbiraha lumutiña giñe ha ibidiñetiña lun, gúndaati dan le leresibiruniña”. Álügüdagua humá hungua: “Subudiwatina san kei geresibirati gürigia núbiñe?” (aliiha huméi Ebüréu 13:​2, 16). Gürigia le geresibiradibei gürigia lúbiñe, resibi lumutiña sun ha abisidahabalin, resibi lumutiña gudemetiña, íbirigu ha achülürübaña íchiga yanu hámati íbirigu ha ñǘdünbaña íchiga gurasu houn íbirigu, kéiburi óunigiruti sirkuitu (Agu. 18:​2-8; Ari. 3:27; Luk. 14:​13, 14; Adü. 16:15; Rom. 12:13).

Aban feru maríeitiña eresibirei óunigiruti sirkuitu tuma lani weiriou lau ugundani. (Ariha huméi párafu 6).


7. Ida liña harufuduni wéiyaaña lidan afiñeni manigi hamá seinsu?

7 Ariñagatu Bíbülia “manigi ligíame seinsu”, mini lan le moun lan líchaagun lungua lun umegeguni. Ligíati, meberesenga anhein risi lubéi o gudeme lan, mosu líchuguni Larúeihan Bungiu furumiñe lidan libagari (Mat. 6:33). Lunti layusuruni lidaani, lere luma sun lúmati lun láhuduragun lun Heowá, luma lun lóunigiruniña liduheñu luma lun leseriwidun lun damuriguaü (Mat. 6:24; 1 Huan 2:​15-17). Álügüdagua humá hungua: “Súdiniti san seinsu nun? Gúndaatina san lau le númabei? O wéiriti netenirun lun nagañeirun seinsu luma naganwoundagüdüni numegen?” (1 Tim. 6:​6, 17-19).

8. Ida liña larufudun aban íbiri ragügua lan lungua ani surú lan lanügüni libagari?

8 Anhein surú lubéi ‘lanügüni aban gürigia libagari’ ani gabafu ligía ‘lun lárügüdagun lungua’, larufuduña lanügüñein lan libagari lau lubudubu. Kei hénpulu maliluanti, másügürünti lúhabu dan le latun, buiti laranseragun lungua, buiti tariawagúniwa ladaüragun, ani buiti giñe isebáhari le lanúadirubei. Máyeiha lumuti ligaburi hasansiragun gürigia ha meseriwidunbaña lun Heowá (Luk. 21:34; Sant. 4:4). Darangilañu liña ligaburi, íbini dan le lananihóun lun. “Moun lumuti gátadi lan” aban wéiyaali lidan afiñeni lugundun moun lumuti labacharuadun. Álügüdagua humá hungua: “Arufudati san ligaburi nawinwandun ragügua nan nungua ani surú lan nanügüni nibagari?”.

9. Ida liña larufuduni aban íbiri ‘buidu lan lichügü’ ani adüga lani katei lau lubudubu?

9 Arufudati aban wéiyaali lidan afiñeni ‘buidu lan lichügü’ dan le lasaminarun luagu le tariñagubei Bíbülia luagu le lunbei ladügǘn lidan ámuñegeinarügü sügǘ. Lau lararamagun asaminara ida luba lan layusuruni adundehani le tídanbei Bíbülia buidu, gunfuranda lumuti burí sügǘ le laliihabei ani áfaaguati lun buidu lan le lunbei lanúadiruni. Móufudahanti adüga somu katei masubudirungalei sun ariñahani. Lubaragiñe lira, áfaaguati lun lasubudiruni sun lácharagun katei ligía (Ari. 18:13). Lau ladügüni lira, larufuduña lichú aau ani úarati le ladügübei luma lisaminan Heowá. Adüga lumuti katei lau lubudubu. Mini lan le machagaragun lan ani gúnfuliti giñe. Subudi hamuti sun íbirigu gafiñerúadi lan luagu ani sigí lani sun burí adundehani le ichugúbei lun. Seremei lun lubuidun igaburi le, buidu lubéi ladimurehóun luagu. Guentó akutiha waméi igaburi le emegeirúbei lun aban lan hachügüdina iduheñu buiti kei le aubei tariñagei Bíbülia.

LUNTI ABAN LAN HACHÜGÜDINA IDUHEÑU BUITI

10. Ka mini lubéi buidu lan lagumadiruniña aban íbiri tílana luban?

10 Lun aban lan wéiyaali lidan afiñeni aban íbiri maríeiti, lunti buidu lan layanuhóun dandu luagu kei hawagu tílana luban. Ligía tariñagunbei Bíbülia houn: “lunti gayara lániña tílana luban agumadira buidu”. Lunti lasubudirúniwa kei aban hachügüdina iduheñu hínsiñehabuti, gúnfuliti ani mosu lanügüni ubaraü lidan áhuduraguni lun Heowá. Ka uagu súdini lubéi katei le? Ladüga kei lariñaguni apostolu Pábulu, “anhein magumadirun lubaliña wügüri tílana luban, ida lubagia gayara lan larihin hau tílana liligilisin Bungiu?” (1 Tim. 3:5).

11, 12. Ida liña gadan lani hagaburi tílana luban aban íbiri lun ábanbei lan wéiyaali lidan afiñeni? (Ariha humóun giñe iyawaü).

11 Anhein ñǘbürigiña lubéi lisaanigu aban íbiri lunti giñe ladügün lun gaganbadi hamá lirahüñü, inebehabu hagíame”. Lunti ladundehaniña ani arufudaha ligíame houn lau ínsiñehabuni. Inarüni hínsiñe lan houn irahüñü héherahan luma lun háhurerun. Gama lumoun, anhein arufudahóua houn buidu, gaganbadibaña, inebehabu hagíame ani buídubei giñe hóuserun. Lanwoun lira, mosu líderaguniña úguchili lisaanigu lun buidu lan hamadagua luma Heowá, winwan hameime adundehani le líchugubei Heowá tidan Bíbülia gayara láamuga hawanserun darí habadiseirun.

12 “Lunti afiñe hamá lirahüñü luagu Kristu, gaganbadi, lun giñe buidu lan hóuserun luéi gayara lan lichugúniwa hadurun”. Kábati asusereda lun úguchili anhein adüga aban hádangiñe lisaanigu aban figóu wéiriti, meberesenga anhein badiseihali lubéi o mabadiseirúngili lan ani anihagua awinwanda hábiñe lagübürigu? Anhein meteni lubéi úguchili lun ladundehaniña lisaanigu, siñabei líridun kei wéiyaali lidan afiñeni (ariha humóun garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan diisi-hati, irumu 1996, páhina 21, párafu 6, 7).

Arufudahatiña hachügüdina iduheñu houn hasaanigu lun gafanran hamá lidan ámuñegueinarügü ligaburi leseriwidúniwa lun Bungiu. (Ariha huméi párafu 11).


LESERIWIDUN LUN DAMURIGUAÜ

13. Ida liña larufudun aban íbiri gunfuranda lániña amu medere ligía laganbun?

13 Íbirigu ha arufudubaña lubuidun burí igaburi aban abiniruni hagía lun damuriguaü. Kei hénpulu, íbiri le ‘dilíbei’ igaburi adügati lun ñein lan darangilaü lidan damuriguaü. Anhein busén hubéi hasubudirúniwa kei aban gürigia le gunfurandati amu, mosu haganbuni le lunbei hariñaguni amu, gunfuranda humeime le hasaminarubei luma le hasandirubei. Lidan hadamuridagun wéiyaaña lidan afiñeni, aranseñu hiña san lun hánharun lun le hanúadirubei hiibe-agei anhein madüraagun lubalin somu adundehani o lúrudu le tídanbei Bíbülia? Moun lumuti deré lan laganbún aban wéiyaali lidan afiñeni. Mini lan le, madügüdarun lan lun ladügǘn katei kei le aubei labusenra. Lubaragiñe lira, gúndaati lau gibe hamá eweridihatiña (Agu. 13:​8, 9; Ari. 15:22). Lunti ‘manigi lan wuribu’, ‘moun lumuti giñe gañi gañi lan’. Mini lan lira marofun lan, lunti giñe inebehabu lan, gamadóun ligíame. Keiti aban lubéi gürigia gálumati, barǘ lumuti ubaraü lun ñein lan darangilaü, íbini dan le weiri lan turobuli (Sant. 3:​17, 18). Adügati layanuhan lau gamadóuni lun lásügürün hagañi amu, íbini hagañi ha máhabaña lun wafiñen (Ali. 8:​1-3; Ari. 20:3; 25:15; Mat. 5:​23, 24).

14. Ka uagu ‘moun lumuti lubéi alidihati lan aban iseri afiñeti’, ani ida luba larufuduni ‘deregeguañu liña lan lungua lun Bungiu’?

14 Ábaya katei, “moun lumuti lubeiti alidihati lan aban iseri afiñeti”. Íbini manügüngili lan saragu irumu lúmagiñe labadiseirun, mégeiti dan lun gayara lan lederebudagüdüni lumadagua luma Heowá luma lun lafurendeirun ahandilihóun Bíbülia lun buidu lan le lunbei lanúadiruni. Lubaragiñe liridún keisi wéiyaali lidan afiñeni, lunti larufudun ǘnabuguni kei Hesusu, aranseñu ligíame lun leseriwidun kei le aubei labusenra luma le ñein lubéi labusenra Heowá (Mat. 20:23; Fili. 2:​5-8). Lanwoun lira, lunti larufuduni ‘deregeguañu liña lan lungua lun Bungiu’ lau lárügüdün luagu, ragǘ ligíame luagu lilurudun Heowá le richabei falaleime adundehani le ñǘbuinbei túmagiñe lóundarun (1 Tim. 4:15).

15. Mosu san gíchigadi lan aban íbiri yanu lun ábanbei lan wéiyaali lidan afiñeni?

15 Furanguti tariñaguni Lererun Bungiu ‘lunti aranseñu lan aban wéiyaali lidan afiñeni lun larufudahan’. Mini lan san le mosu lan gíchigadi lan yanu? Uá, mama mosu. Míchigaditiña sun wéiyaaña lidan afiñeni yanu, lau sun lira gapurichihaditiña ani gíchigaditiña dǘgüdaguaü dan le houdin abisidahaña íbirigu (ariha huméi giñe 1 Korintuna 12:​28, 29 luma Éfesuna 4:11). Íbini míchigadi lan aban íbiri yanu, mosu lasigirun áfaagua lun labuiduragüdüni larufudahan, buídutima láamuga leseriwidun kei wéiyaali lidan afiñeni danme le liridún. Ida luba libihini?

16. Ka lunbei ladügün aban íbiri lun labuiduragüdüni larufudahan? (Ariha humóun giñe iyawaü).

16 Aban wéiyaali lidan afiñeni “lunti lárügüdün luagu uganu inarüniti”. Lun garufudahadi lan aban wéiyaali lidan afiñeni lunti Bíbülia lan lébuna larufudahan dan le líchugun yanu kéigubeirügü dan le líchugun adundehani lun aban íbiri. Aturiaha lumutu Bíbülia buidu, aliiha lumutu giñe wani agumeiraguagüdüni (Ari. 15:28; 16:23). Dan le laturiahan, téniti lun ida liña lan tafuranguagüdüni wani agumeiraguagüdüni bérusu tídangiñe Bíbülia lun gayara lan lawinwanduni. Ani dan le larufudahan, áfaaguati lun lachülürün le larufudahabei tidoun hanigi ha aganbubalin. Lun labuiduragüdüni larufudahan, buiti lun lamuriahan ídemuei hama wéiyaaña lidan afiñeni ha lǘhañabaña lidan inarüni falaleime adundehani ligía (1 Tim. 5:17). Aban wéiyaali lidan afiñeni lunti “gayara lan líchugun dǘgüdaguaü houn” líbirigu, íbini anihein lan dan lunti lererehan ru ligía adundehani houn, lunti “giñe lafiñeragüdüniña ha asigenerubalin”. Lau sun lira, lunti ladügüni sun katei le lau ínsiñeni. Anhein ayanuha lau gamadóuni luma lau ínsiñeni yusulóun Lererun Bungiu lun larufudahan, ábanbei máisturu buiti ladüga láyeihañein lan Hesusu, máisturu le buídutimabei (Mat. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24).

Lafurendeiruña aban ídehati lidan damuriguaü ayusuroun libibülian lun líchugun gurasu houn amu, anihánti aban wéiyaali lidan afiñeni le barühalibei saragu dan eseriwida lun Heowá úara luma. Lasayahañein ídehati lidan damuriguaü liyanun tigibugiñe aban isubusei. (Ariha huméi párafu 16).


ÁFAAGUAMEME HUMÁ

17. a) Ka lunbei línchahaniña ídehatiña lidan damuriguaü lun hasigirun áfaagua lun gayaraabei lan heseriwidun kei wéiyaaña lidan afiñeni? b) Ka lunbei haritaguni wéiyaaña lidan afiñeni dan le hakutihani anhein gúnfuli lubéi aban íbiri lau le mégeiwabei lun liridún kei wéiyaali lidan afiñeni? (Aliiha huméi rekuáduru “ Wéiyaaña lidan afiñeni, maguraba humá macharabei lan aban íbiri danme le harihin anhein gúnfuli lubéi lau le tariñagubei Bíbülia lun gayara lan liridún kei wéiyaali lidan afiñeni”).

17 Lárigiñe lasubudirúniwa kaba lan au hagunfulira íbirigu lun heseriwidun kei wéiyaaña lidan afiñeni, gayaraati ladügün katei le lun hasaminarun fiu ídehatiña lidan damuriguaü siñabei lan hagunfulirun lau le mégeiwabei lun heseriwidun kei wéiyaaña lidan afiñeni. Lau sun lira, lunti haritaguni magurabun lan Heowá ni lóundarun machararunbaña lan (1 Fe. 2:21). Lanwoun lira, líderagubaña lani Heowá sífiri lun hagunfulirun lau le amuriahóubei hámagiñe (Fili. 2:13). Agia huguya? Hínsiñeti hamuga san hun habuiduragüdün aban lídangiñe igaburi burí le? Anhein ítara liña lubéi, furíei humá lun Heowá, akutiha hugíame libügürü igaburi le habusenrunbei habuiduragüdün ani amuriaha humá adundehani hama wéiyaaña lidan afiñeni, falá humeime adundehani le lunbei híchuguni hun.

18. Ka lunbei hadügüni sun ídehatiña lidan damuriguaü lun heseriwidun kei wéiyaaña lidan afiñeni?

18 Sun wagía, ítara kei wéiyaaña lidan afiñeni, buídubei lun wasigirun abuiduragüdei igaburi le akutihóubei lidan aturiahani le (Fili. 3:16). Anhein aban lubéi ídehati lidan damuriguaü huguya, sigí humá áfaagua lun aban humá wéiyaali lidan afiñeni. Amuriaha humá luma Heowá lun ladundehanün luma lun larufudahan hun, buídutima láamuga heseriwidun lun luma lun damuriguaü (Isa. 64:8). Labinirubei Heowá háfaagun lun aban humá wéiyaali lidan afiñeni.

UREMU 101 Seriwi wamá lun Bungiu lidan aban