Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ARÜTÍKULU LÁNINA ATURIAHANI 32

Adüga wamá lun weiri lan wínsiñehabu

Adüga wamá lun weiri lan wínsiñehabu

“Amuriahatina lidan nayumuragun lun Bungiu huagu lúntima laweiridun hínsiñehabu [...] lidan sun katei” (FILI. 1:9).

UREMU sjj 106 Arufuda wamá ínsiñeni inarüniti

LE LUNBEI WATURIAHANI *

1. Kátaña ídehabaña lun ñein lan damuriguaü uburugu Filipu?

DAN le lachülürünbei apostolu Pábulu, Sílasi, Lúkasi luma Timotéu uburugun Filipu, daritiña saragu gürigia ha meha busenbaña haganbun luagu Larúeihan Bungiu. Ídehatiña gádürü kristiánugu benefatiña ha lun lagumeserún aban damuriguaü lidan uburugu ligía. Gumesetiña sun disipulugu adamuridagua ani háfuga túbiñe aban kristiána areidatu gíritu Lidia (Adü. 16:40).

2. Ka lénrengunga úmabei lagagibudagua iseri damuriguaü le Filipubei?

2 Gumesetiña lílana iseri damuriguaü ligía agagibudagua luma lénrengunga. Ínchaha lumutiña Satanási láganiñu inarüni lun furunde hamá luma lun heredehani hapurichiha gádürü kristiánugu úaraguatiña ha. Ragǘ hamuti lúrudugu Pábulu luma Sílasi, béihamutiña, daü hamaña. Larugan aban hígiragüdüniña. Ka hadügübei dan le hígiragüdünwabei? Aba houdin abisidahaña iseri disipulugu ru hagía dǘgüdaguaü houn. Lárigiñe aba háfuridun úara luma Timotéu lídangiñe uburugu, ánheinti Lúkasi másiñati redei lan ñein. Ida liña hóunabun iseri disipulugu? Lau lídehan sífiri sandu, sigitiña eseriwida lun Heowá (Fili. 2:12). Gébunati meha panta lan Pábulu hau.

3. Kei lariñaguni Filipuna 1:9-11, ka lamuriahabei Pábulu lidan furíei?

3 Diisi irumu lárigiñe, abürühati Pábulu aban gárada houn lílana damuriguaü le Filipubei. Dan le waliihanu, aba wíchugun fe lau lóufudagun hínsiñe hamá meha íbirigu hagía lun Pábulu. Ariñagati houn weiri lan lálugun hawagu “lau lueirin ínsiñehabuni le líchugubei Hesukrístu” (Fili. 1:8). Ariñagati giñe houn furíei lan hawagu. Chóuruti sagá wamá giñe buiti lídangiñe dimurei furanguti le lariñagubei Pábulu. Aliiha waméi le lariñagubei Pábulu houn kristiánugu filipuna: “Amuriahatina lidan nayumuragun lun Bungiu huagu lúntima laweiridun hínsiñehabu lidan subudi luma gunfurandaü lidan sun katei; chouru huméi heteniruña lan lun le súdinitimabei, lun harumañu lan hibagari súnwandan, madügün hugíame lun hachugeragun amu darí lachülürün luéyuri Kristu; lun labuinchun hibagari lau lin irichaü le líchugubei Hesukrístu, lun lichugúniwa uéiriguni lun Bungiu luagu.” (Filipuna 1:9-11) *. Lida arütíkulu le, wayanuhaba luagu burí adundehani le líridubei luma ida luba lan wafalaruni.

GÁNWOUNGÜDA WAMÉI WÍNSIÑEHABU

4. a) Según 1 Huan 4:9, 10, ida liña larufuduni Heowá wínsiñe lun? b) Darí halía lébeda ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu?

4 Arufuda lumuti Heowá lueirin wínsiñe lun lau lóunahani Liráü ubouagun lun lounwen luagu wafigoun (aliiha huméi 1 Huan 4:9, 10). Ínchaha lumutiwa ínsiñeni le lasandirubei Bungiu wawagu lun giñe hínsiñebei lan woun (Rom. 5:8). Darí halía lébeda ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu? Óunaba lumuti Hesusu álügüdahani le dan le lariñagunbei lun aban fariséu: “Hínsiñela Babureme le Bubungiute bun tau sun banigi, tau sun buani luma lau sun bisaminan” (Mat. 22:36, 37). Mabusenruntiwa lun murusunrügü lan ínsiñeni le wasandirubei luagu Bungiu. Busentiwa lun aganwoundeinatima lan. Ariñagati Pábulu houn filipuna lun lan laganwoundun hínsiñehabu. Ka gayaraabei wadügüni lun hínsiñetima lan Bungiu woun?

5. Ka lunbei wadügüni lúntima línsiñedun Bungiu woun?

5 Lun línsiñedun Heowá woun, mégeitiwa wasubudiruni. Ariñagatu Bíbülia: “Le mínsiñehabuti, ibidiñegili Bungiu lun, lugundun ínsiñeni Bungiu” (1 Huan 4:8). Ariñagati apostolu Pábulu ábatima lan laweiridun wínsiñehabu dan le wasubudirun buidu luagu Heowá luma lau gunfuranda wamani ida liña lan larihini katei (Fili. 1:9). Dan le wagumeserunbei aturiahoun Bíbülia furendeitiwa fiu katei luagu Bungiu ani adügati le wafurendeirubei lun línsiñedun Bungiu woun. Gama lumoun gánwounti ínsiñeni le wasandirubei luagu dan le afurendeireina wamá saragu katei luagu luma luagu lubuidun burí ligaburi. Le linarün katei súdiniti woun lun waturiahanu Lererun Bungiu sagü weyu ráramagua wagíame asaminara luagu le waturiahabei (Fili. 2:16).

6. Según 1 Huan 4:11, 20, 21, kátaña lúnbaña hínsiñe hamá woun lúntiña laganwoundun wínsiñehabu?

6 Ínchaha lumutiwa lueirin ínsiñeni le lasandirubei Bungiu wawagu lun hínsiñe hamá wíbirigu woun (aliiha huméi 1 Huan 4:11, 20, 21). Háfuga wasaminarun ítaraguarügübei lan liabin ínsiñeni le woun. Ladüga weseriwiduña lan lun Heowá ani wáfaaguña lun wáyeihani ligaburi. O ladüga lan wáyeihañein lan Hesusu le hínsiñehabubei woun saragu ani deregelei libagari wawagu. Le linarün katei, anihein dan gürewei lan woun lun gaganbadi wamá lun gumadi luáguti lunti lan hínsiñegua wamá wámagua. Ariha waméi le asuseredubei lidan damuriguaü le Filupubei.

7. Ka wafurendeirubei lídangiñe lererehan Pábulu tun Ewodía tuma Síntike?

7 Dandu Ewodía kei Síntike áfaaguatiña meha bián íbirigu ha úara luma Pábulu “lidan lapurichihóun uganu le lánina asalbaruni”. Lau sun lira háfuga adügati turobuli haganagua lun hafanreinragun. Írida lumuti Pábulu hiri tidan ligaradan ani ererehati houn furangu. Ariñagati houn “lun harandarun hámagua keisi iduheñu” (Fili. 4:2, 3). Ariha lumuti giñe Pábulu megei lan líchuguni adundehani le houn lílana damuriguaü: “Adüga huméi sun katei magülülühanga ani masigenehanga huguyame” (Fili. 2:14). Chóuruti ídeha lan ererehóuni furanguti le lun lederebugudun ínsiñeni le hawagubei íbirigu würiña úaraguatiña ha ítara kei hadan ha híbiri lílana damuriguaü.

Ka uagu lunti lubéi wetenirun lun buiti le hadügübei amu? (Ariha huméi párafu 8). *

8. Ka katei gayaraabei ladügün lun hénrengu lan woun lun hínsiñedun wábirigu woun, ani ka gayaraabei líderaguniwa?

8 Ítara kei lasuseredun tun Ewodía tuma Síntike, adügati wetenirun lun hachara íbirigu lun hénrengu lan woun lun hínsiñedun woun. Sun wagía charatiwa sagü weyu. Ánhawa etenira lúnrügü hachara amu agumuchagueina luba wínsiñehabu. Ru wamá aban hénpulu. Gayaraabei ladügün labulieiduni aban íbiri líderaguniwa arumadahoun Luban Wadamuridagun, lun wagañidun. Gama lumoun ánhawa aritaguei sun lichara ladügüba lira lúntima wagañidun luma luma lun lalouguadun wínsiñehabu. Lídanñadiwa san aban sügǘ libe le? Anhein ítara liña lubéi, haritagua waméi ariha lani Heowá dandu wachara kei hachara wíbirigu, ani lau sun lira, sun wagía hínsiñetiwa lun. Ligía mosu lubéi wáyeihani teni wagíame lun buiti le hadügübei amu. Dan le wáfaagun lúntima hínsiñe hamá wíbirigu woun yarafatimabei wasandiragun woungua houn (Fili. 2:1, 2).

“LE SÚDINITIMABEI”

9. Ka burí katei “le súdinitimabei” le uágubei layanuha Pábulu tidan ligaradan houn filipuna?

9 Lau lídehan sífiri sandu, ru lumuti Pábulu adundehani le houn filipuna luma houn sun kristiánugu, “Chouru huméi heteniruña lan lun le súdinitimabei” (Fili. 1:10TNM). Laganagua katei le, anihein inebewa lan liri Bungiu, lagunfulirun lisuuni luma lun ñein dan darangilaü lau úarani lidan damuriguaü (Mat. 6:9, 10; Huan 13:35). Anhein súdini lubéi katei le woun lidan wabagari, arufudatiwa hínsiñe lan Heowá woun.

10. Ka lunbei wadügüni lun larihiniwa Heowá kei gürigia harumatiña?

10 Ariñagati giñe Pábulu mosu lan wabagaridun “harumañu”. Úati mini lan le macharabadiwa lan. Siñati ítara wamá kei Heowá, lugundun mafigounti. Gama lumoun larihibadiwa harumañu anhein wadüga sun wayaraati lun waganwoundagüdüni wínsiñehabu luma lun wachoururuni weteniruña lan lun le súdinitimabei. Aban katei le ídanbei warufuda ínsiñeni lau wáfaagun saragu lun madügün wamá lun hachugeragun amu.

11. Ka uagu moun lumuti lubéi wadügün lun hachugeragun amu?

11 Wéiriti giñe lisudinin eweridihani luáguti moun lumuti lan wadügün “lun hachugeragun amu”. Gayaraati ladügün isebáhari le wanúadirubei, ligaburi wadaüragun o wawadigimari lun hachugeragun amu. Háfuga madügün wamá ni kata wuribati, íbini ítara wuribabei hamuga lun ladügün le wanúadirubei lun hachugeragun amu. Ariñagati Hesusu buídutimati lan hamuga lun lagurúniwa gürigia ligía baranahoun lau aban óunwenbu dübü le amuligülei gürañu luagu ligiina sügǘ lau ladügüni katei lira (Mat. 18:6).

12. Ka wafurendeirubei lídangiñe le hadügübei aban feru maríeitiña ha prekursorugu?

12 Ariha waméi ida liña lan hafalaruni aban feru maríeitiña ani prekursorugu adundehani le lun madügün hamá lun hachugeragun amu. Lidan damuriguaü le ñein habéi, añahein meha aban feru maríeitiña ha málügili lúmagiñe habadiseirun ani hadan iduheñu deregüdati halurudun haweirida ani máhatiña lun saragu katei. Afiñetiña meha iseri íbirigu ha moun lumuti lan lidin aban kristiánu sine, ni lun lidin ariha aban pelikula o pikchá to buitu. Ábati hafuudun dan le híchugunbei fe ñüdün hamá feru prekursorugu ha ariha aban pelikula. Adügati katei le lun hanúadirun prekursorugu ha lun móudihaña lan sine darí lasansirun hasaminan iseri íbirigu ha luma lun harihini katei keisi lubudubu (Ebü. 5:14). Ítara luba warufuduni lau le wadügübei hínsiñe hamá woun ani mama lan wayumárurügü ínsiñeni le wasandirubei hawagu (Rom. 14:19-21; 1 Huan 3:18).

13. Ida liña gayara lan wínchahaniña amu lun hafigounhan?

13 Gayaraati giñe wadügün lun hachugeragun amu ánhawa ínchahaña lun hafigounhan. Ariha waméi ida liña lan gayara lan lasuseredun. Samina wamá aban lan mátuhali lan aban aturiahati tídangiñeti Bíbülia lárigiñe aban lanarime áfaaguni lun lígiruni. Aba líchugun fe moun lumuti lan latun ni murusun. Lidan murusun dan, aba ladügün asansiruni lidan libagari ani aba labadiseirun. Aba weyu aba lagunbirahani aban íbiri lúbiñoun ligía hama ámuya íbirigu. Mama yebe ladügüya íbiri wuribati lun íbiri ligía, aba líchugun binu lun ani ariñageina: “Badiseihadibu, anihein lani Heowá sífiri buma. Haritaguabei aban lan igaburi le líchugubei sífiri ragüguaü ungua. Ánhabu árügüdagua bungua gayaraabei batun sin babacharuadun”. Memegeirunti lariñawagún kaba lan asusereda anhein hamuga adüga iseri íbiri le gasu lau luriban dimurei burí le.

14. Ida liña líderaguniwa adamuridaguni lun wafalaruni adundehani le lídanbei Filipuna 1:10?

14 Íderagua lumutiwa adamuridaguni lun wafalaruni adundehani le lídanbei Filipuna 1:10 lidan saragu igaburi. Furumiñe, haritaguagüda lumutiwa ka burí lan katei súdinitimabei lun Heowá. Libiaman, arufudahati woun lun wafalaruni le wafurendeirubei, ítara lun haruma wamá. Lǘrüwan, ínchaha lumutiwa arufuda ínsiñeni luma lun wadügüni le buídubei (Ebü. 10:24, 25). Dan le wibihin gurasu hámagiñe íbirigu, ábatima hínsiñedun woun, hínsiñe ligía Bungiu woun. Anhein hínsiñe lubéi Heowá hama íbirigu woun tau sun wanigi, wadügübei sun wayaraati lun machugeraguagüdün wamá ni aban íbiri.

SIGÍ WAMÁ ‘ABUINCHAGÜDEI WABAGARI LAU LIN IRICHAÜ’

15. Ka mini lubéi dimurei labuinchun ibagari “lau lin irichaü”?

15 Ayumuraguati Pábulu lun Heowá lun ladügün lun labuinchun habagari filipuna “lau lin irichaü” (Fili. 1:11). Chóuruti layanuhaña le luagu ínsiñeni le hasandirubei luagu Heowá luma hawagu lumutuniña. Layanuhaña giñe luagu hayanuhan houn amu luagu hafiñen luagu Hesusu luma luagu lubuidun hemenigi. Lanwoun lira, ariñagati Pábulu houn lun harugoungadagüdün “haganagua gürigia hagía kei waruguma ubouagu” (Fili. 2:15). Buiti hénpulu le lugundun ariñagati Hesusu ítara haña lan ha afalarubalin “kei lanpu houn lílana ubóu le” (Mat. 5:14-16). Óunaha lumutiña giñe lun hadügün disipulugu ariñaga ligía houn gefenbaña lan luagu “chülǘ lumoun lidise-agei fulasu ubouagu” (Adü. 1:8; Mat. 28:18-20). Arufudatiwa “lin irichaü” dan le werederun beresegu lidan wadagimanu létima súdinitimabei.

Dan le ladaürǘnbei Pábulu tidan muna to láhayahaboun Roma, abürühati gárada lun damuriguaü le Filipubei. Sagati giñe dan lun lapurichihan houn súdaragu ha óunigirubalin luma houn gürigia ha abisidahabalin (ariha huméi párafu 16)

16. Ida liña larufuduni Filipuna 1:12-14 gayara lan wámirihan kei lámirihan leiti íbini anihein lan lénrengunga? (Ariha huméi dibuhu le luágubei tidáü garüdia)

16 Meberesenga gádantiwa gayaraati wámirihan kei lámirihan leiti. Anihein dan gayara lan ladügün katei le eredehabaliwa luéi wapurichihan lun aban lan chansi lun wapurichihan. Anihán le asuseredubei lun Pábulu. Dan le labürühanbei houn filipuna dáüwañu liña meha tidan muna to láhayahaboun Roma. Íbini dáüwañu liña lan madügünti lira lun mapurichihan lan lau ubebeni houn súdaragu ha óunigirubalin luma houn ha abisidahabalin. Adügati lani hénpulu lun hárügüdün íbirigu ganigi luma gurasu “lun hapurichihanimeme uganu [...] manufudeuga” (aliiha huméi Filipuna 1:12-14; 4:22).

Áluaha wamá ámuñegueinarügü igaburi lun wapurichihan súnwandan. (Ariha huméi párafu 17). *

17. Ru humá aban hénpulu lánina wadaani libügürü ida liña lan hapurichihan íbirigu íbini anihein lan lénrengunga.

17 Gachansintiña saragu íbirigu lun ganigi hamá ítara kei Pábulu. Hawinwanduña lidan burí ageiraü le ñein lubéi siñá lan hapurichihan lidan guririguaü ni tidan burí muna, íbini ítara apurichihatiña lidan burí amu igaburi (Mat. 10:16-20). Lidan aban lídangiñe ageiraü burí le ariñagati aban óunigiruni sirkuitu houn kada apurichihatiña lun hapurichihan lidan fulasu le ñein lubéi hawinwanda: houn haduheñu, houn habesinanigu, houn hapaaná leskuelarugu o lidan wadagimanu luma houn amu hasubudiragun. Lídanrügü bián irumu, aban laganwoundun damuriguaü lidan sirkuitu ligía. Másiñati ánhawa lan lun wapurichihan lidan fulasu le ñein wabéi. Íbini ítara, furendeitiwa aban katei buiti hámagiñe íbirigu ha: áluaha wamá ámuñegueinarügü igaburi lun wapurichihan súnwandan, chóuruti líchugubei lan Heowá erei le wemegeirubei woun lun wagagibudagun luma furumiñeguarügü lénrengunga (Fili. 2:13).

18. Ka katei aranseñu waña lun wadügüni?

18 Lidan burí dan le, áfaagua wamá lun wafalaruni adundehani lúmagiñe Bungiu le labürüdübei Pábulu tidan ligaradan houn filipuna. Chouru waméi weteniruña lan lun le súdinitimabei, áfaagua wamá lun harumañu lan wabagari súnwandan, madüga wamá lun hachugeragun amu ani arufuda wamá irichaü. Ladügüba wadügüni katei le lun weiri lan wínsiñehabu ani wíchuguba uéiriguni lun Wáguchi hínsiñehabuti, Heowá.

UREMU sjj 17 “Busentina”

^ par. 5 Sügǘ lubéi amu dan, uguñe weyu mosu wederebudagüdüni ínsiñeni le wasandirubei hawagu wíbirigu. Tíderagubadiwa gárada to labürühaboun Pábulu houn filipuna lun warihini kaba lan wadüga lun laganwoundun wínsiñehabu, íbini dan le ñein lan turobuli.

^ par. 3 Sügügüdawati bérusu 10 tídangiñe Traducción del Nuevo Mundo lidan inglesi.

^ par. 55 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ. Lidan tarumadahóuña lan Luban Adamuridaguni aba lararamuni Joe larumadahan lun layanuhan luma aba íbiri luma lisaani. Adügati katei le lun lagañidun Mike, le laubei máhina lánina arumadahani. Saminati lunti lan hamuga letenirun Joe lun luadigimari mama lun lerederun ayanuha. Lárigiñe aba larihini Mike, Joe íderaguoun aban íbiri derebuguharu lau ínsiñehabuni. Adügati katei le lun laritagun Mike lunti lan letenirun lun lubuidun ligaburi Joe.

^ par. 59 LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ. Lidan aban ageiraü le ñein lubéi máhawa lan lun hapurichihan Gefentiña, aba layanuhan aban íbiri luma aban lasubudiragun luagu uganu luáguti Larúeihan Bungiu machawahangalei haritagun gürigia. Murusun dan lárigiñe lidan emeraaguni lidan wadagimanu, aban lapurichihan lun aban lupaaná.